Masungula Mangatshibua mu Mukanda Munena wa Maludiki

Contents
Dibeji dia Dîna
Dienzela Masungula Mangatshibua mu Mukanda Munena wa Maludiki
Malongesha a Nshindamenu
- 0. Tshikepeshelu tshia Tshibangilu
- 1. Dilongolola dia Nzambi ne Bujitu Bueba mu Mudimu wa Lupandu ne Dizanjikibua
- 2. Kuambuluisha Bantu ne Mêku mu Mudimu wa Lupandu ne Dizanjikibua
- 3. Nshindamenu ya Buakuidi
- 4. Bulombodi ne Bipangu mu Ekelezia wa Yezu Kilisto
Ndongoluelu wa Ekelezia
- 5. Bulombodi Bunena ne bua Ntenji
- Bulombodi bua Dikunji
- 7. Buepiskopo
- 8. Mpuilu wa Bakulu
- 9.Nsangilu wa Diambuluisha
- Mpuilu ya Buakuidi bua Alona
- Bansongakaji
- Tshilongelu tshia Mbedi
  - 12.1. Kipatshila ne Ndongoluelu
  - 12.2. Dibuela mu Mudimu wa Lupandu ne wa Dizanjikibua
  - 12.3. Bulombodi bua Tshilongelu tshia Mbedi mu Tshikongu
  - 12.5. Maludiki ne Ngenzelu Mikuabu
- 13. Tshilongelu tshia Dialumingu
- 14. Bidimba Bidi Nkaya
- 15. Seminaire ne Institut ya Tshitendelelu
Mudimu wa Lupandu ne Dizanjikibua
- Kuteka Lumu Luimpa lua Yezu Kilisto mu Tshienzedi
  - 16. Kuteka Lumu Luimpa lua Yezu Kilisto mu Tshienzedi
  - 17. Kulongesha Lumu Luimpa
  - 18. Kukumbaja Milulu ne Mabenesha bia Buakuidi
  - 19. Misambu
  - 20. Bibilu
- Kuambuluisha Bantu Badi mu Majinga
  - 21. Dikuba
  - 22. Kuandamuna ku Majinga a mu Mubidi ne Kuibaka Budikadidi
- Kubikila Bantu Bonsu bua Kupeta Lumu Luimpa
  - 23. Kutangalaja Lumu Luimpa ne Kukankamika Bidimba Bipia-bipia ne Bidi Bipingana
  - 24. Manyisha ne Kusadila kua Muena Bukenji
- Kukunguija Mêku bua Tshiendelela
  - 25. Mudimu wa Ntempelo ne wa Muyuki wa Dîku mu Tshikongu ne mu Dikunji
  - 26. Manyisha a Kubuela mu Ntempelo
  - 27. Milulu ya Ntempelo bua Bantu Badi ne Moyo
  - 28. Milulu ya Ntempelo bua Bafua
Bulongolodi Bua Ekelezia
- 29. Bisangilu mu Ekelezia
- 30. Mabikila mu Ekelezia
- 31. Miyuki ya Nkaya ne Bisangilu Bikuabu ne Bidimba
- 32. Bipangu bia Dikudimuna dia Mutshima ne Buikadi bua Tshidimba mu Ekelezia
- 33. Miandiku ne Milubu
- 34. Mpetu ne Dilondolola
- 35. Kulama ne Kuenza Mudimu ne Nzubu ya Bisangilu
- 36. Kufuka, Kukudimuna, ne Kufila Mena kua Bitupa Bipia-bipia
  - 36.0. Tshibangilu
- 37. Makunji, Bikongu, ne Matamba Bisunguluka
- 38. Ngenzelu ne Maludiki Makuabu a Ekelezia

12. Tshilongelu tshia Mbedi

“12. Tshilongelu tshia Mbedi,” Masungula Mangatshibua mu Mukanda Munena wa Maludiki (2023).

“12. Tshilongelu tshia Mbedi,” Masungula Mangatshibua mu Mukanda Munena wa Maludiki

12.

Tshilongelu tshia Mbedi

12.1

Kipatshila ne Ndongoluelu

Tshilongelu tshia Mbedi tshidi ndongoluelu wa ku nzubu mukuatshishibua kudi Ekelezia. Bua bana badi ne ngondu 18 tô ne bidimu 11.

12.1.1

Tuipatshila

Tshilongelu tshia Mbedi tshidi tshiambuluisha bana bua:

Kumvua dinanga dia Tatu wabu wa mu Diûlu ne kulonga pa dilongolola dienda dia disanka.
Kulonga pa Yezu Kilisto ne bujitu buenda mu dilongolola dia Tatu wa mu Diûlu.
Kulonga ne kuteka lumu luimpa lua Yezu Kilisto mu tshienzedi.
Kumvua, kumanya, ne kutumika ku lungenyi lua Nyuma wa Tshijila.
Kudilongolola bua, kuenza, ne kulama bipungidi bia tshijila.
Kusadila mu mudimu wa lupandu ne dizanjikibua.

12.1.3

Tulasa

Padiku bana ba bungi, badi batapuludibua mu tulasa bilondeshila bidimu biabu.

Bana badi bumbuka mu Tshilongelu tshia Mbedi bua kubuela mu kalasa ka Bansongakaji anyi mu mpuilu wa badiakre mu Ngondu wa Kumpala wa tshidimu tshidibu bakumbaja bidimu 12.

12.1.4

Diba dia Kuimba

Diba dia kuimba didi diambuluisha bana bua kumvua dinanga dia Tatu wa mu Diûlu ne kulonga bua dilongolola dienda dia disanka. Padi bana bimba malongesha a lumu luimpa, Nyuma wa Tshijila udi ujadika bulelela buawu.

Bulombodi bukulu bua Tshilongelu tshia Mbedi ne mulombodi wa misambu, badi basungula misambu bua ngondu yonsu bua kukolesha malongesha a lumu luimpa adi bana balonga mu tulasa tuabu ne ku nzubu yabu.

12.1.5

Bundeji

Bundeji budi buambuluisha bana badi ne ngondu 18 tô bidimu 3 bua kumvua dinanga dia Tatu wa mu Diûlu ne kulonga bua dilongolola dienda dia disanka.

12.2

Dibuela mu Mudimu wa Lupandu ne wa Dizanjikibua

12.2.1

Kuteka Lumu Luimpa lua Yezu Kilisto mu Tshienzedi

12.2.1.2

Kulonga kua Lumu Luimpa

Bisangilu bia Dialumingu bia Tshilongelu tshia Mbedi Tshidimba tshia mu bulombodi bukulu bua Tshilongelu tshia Mbedi tshidi tshilombola ngunzuluilu.

Ndongamu udi nunku:

Tshitupa tshia Tshisangilu	Bula
Tshitupa tshia Tshisangilu Diunzulula (disambila, mifundu anyi Tunungu tua Ditabuija—bionsu bifidibua kudi bana)	Bula Minuta 5
Tshitupa tshia Tshisangilu Diba dia kuimba	Bula Minuta 20
Tshitupa tshia Tshisangilu Dishintakana dia tulasa	Bula Minuta 5
Tshitupa tshia Tshisangilu Tulasa ne disambila dia nkangilu.	Bula Minuta 20

Bundeji bua bana badi ne ngondu 18 tô ne bidimu 3 budi bunenga minuta 50. Mukanda wa Behold Your Little Ones [Monayi Bana Bakese Benu] udi ufila ngenyi ya ndongamu.

Bindidimbi bia Malongesha bia Tshisangilu tshia Biakudia bia Tshijila tshia Bana Bindidimbi bia malongesha bia tshisangilu tshia biakudia bia tshijila tshia Bana bia ku tshidimu bidi bilejibua mu ngondu mikesa ya ndekelu ya tshidimu.

Bulombodi bukulu bua Tshilongelu tshia Mbedi ne mulombodi wa misambu, badi balongolola mu disambila dileja dia bindidimbi bia malongesha. Buepiskopo budi bufila buludiki. Bana badi mua kuimba, kulongesha, kuamba miyuki, kufila mifundu, anyi majadiki.

Tshisangilu tshia Kudilongolola bua Ntempelo ne Buakuidi Bulombodi bukulu bua Tshilongelu tshia Mbedi budi bulongolola tshisangilu tshia Kudilongolola bua Ntempelo ne Buakuidi tshidimu tshionsu. Buepiskopo budi bufila buludiki. Tshisangilu etshi tshidi bua bana badi ne bidimu 10. Baledi badi babikidibua.

12.2.1.3

Disadila ne Bibilu

Kubangila mu Ngondu wa Kumpala wa tshidimu tshidibu bakumbaja bidimu 8, bana badi mua kubangisha kubuela mu bibilu bia Tshilongelu tshia Mbedi.

Bibilu bia Tshilongelu tshia Mbedi bidi bienzeka mu bikondu bikuabu pambelu pa Dialumingu anyi Dimua dilolo.

Bibilu bia Tshilongelu tshia Mbedi bidi bienzeka misangu ibidi ku ngondu badibi bikumbana.
Bana baluma ne bakaji badi nangananga bamunangana mu miaba mishilangana. Kadi, badi bua kusambakena bua bimua bibilu anyi mu miaba idi bana bakesa.

Buepiskopo badi bajadika ne, makuta ne bibilu bia bana baluma ne bakaji mu Tshilongelu tshia Mbedi bidi bikumbana ne bipetangana.

12.2.1.4

Ditanta dia Nkaya

Mu kudienzeja kuabu bua kuikala bafuanangana ne Mupandishi, bana— kubangila mu tshidimu tshidibu bakumbaja bidimu 8—badi babikidibua bua kuteka tuipatshila bua kukola mu nyuma, mu nsombelu, mu mubidi, ne mu lungenyi (tangila Luka 2:52).

Badi mua kuenza mudimu ne Personal Development: Children’s Guidebook bua kuenza ne kufunda tuipatshila.

12.3

Bulombodi bua Tshilongelu tshia Mbedi mu Tshikongu

12.3.1

Buepiskopo

Bujitu bua kumpala bua muepiskopo, mbua kutangila dikola dia lukongu lua nsonga, pamua ne bana. Muepiskopo udi mua kutuma mubedi bua kuambuluisha mu bujitu buenda bua Tshilongelu tshia Mbedi. Muepiskopo anyi mubedi mutumibua, udi umonangana ku misangu ne mulombodi mukulu wa Tshilongelu tshia Mbedi.

Muepiskopo ne babedi benda badi babuela ku misangu mu tshilongelu tshia mbedi.

12.3.2

Bulombodi Bukulu bua Tshilongelu tshia Mbedi

Muepiskopo udi ubikila ne uteka pa muaba nsongakaji mukulumpa bua kusadila bu mulombodi mukulu wa Tshilongelu tshia Mbedi mu tshikongu.

Mu tshisumbu tshikesa, mulombodi mukulu wa Tshilongelu tshia Mbedi udi mua kubikidibua mulombodi umua mu Tshilongelu tshia Mbedi. Padibi nanku, udi wenza mudimu pamua ne baledi bua kulongolola malongesha, diba dia kuimba, ne bibilu. Pikala tshisumbu tshinena, mabikila makuabu adi mua kukumbajibua mu mulongu: babedi, mulombodi wa misambu, balongeshi ne balombodi ba bundeji, mufundi, ne balombodi ba bibilu.

Bulombodi bua Tshilongelu tshia Mbedi budi buambuluisha baledi bua kulongolola bana bua babuela ne batungunuka mu njila wa bipungidi.

Bua kukumbaja etshi, mulombodi mukulu wa Tshilongelu tshia Mbedi, udi mua kutuma tshidimba tshia bulombodi bukulu bua kuambuluisha baledi bua balongolola bana babu bua kutambula ne kujadikibua. Mulombodi mukulu wa Tshilongelu tshia Mbedi udi mua kutuma tshidimba tshikuabu tshia bulombodi bukulu bua kuambuluisha baledi ne dilongolola dia ntempelo ne buakuidi bua bana babu.

Mulombodi mukulu wa Tshilongelu tshia Mbedi udi ne majitu makuabu adi alonda â. Babedi benda badi bamuambuluisha.

Kusadila mu tshipangu tshia tshikongu.
Kuenza ku misangu bisangilu bia bulombodi bukulu bua tshilongelu tshia mbedi ne kumonangana ne muepiskopo anyi mubedi wenda mutumibua.
Kuambuluisha bua kulongolola midimu ya ditambula dia bana badi ne miandiku padibi bilombibua (tangila 18.7.2).
Kulongolola ne kulombola diunzulula dia bisangilu bia Dialumingu bia Tshilongelu tshia Mbedi.
Kusadila bidimba biana, balongeshi, ne balombodi mu Tshilongelu tshia Mbedi.
Kulongesha balombodi ne balongeshi ba Tshilongelu tshia Mbedi majitu abu ne kubakuatshisha mu majitu awu mu kubaludika mu mabikila abu (tangila Kulongesha mu Ngikadilu wa Mupandishi [2016], 38).
Kutangila miandiku, milubu, makuta, ne mpetu bia Tshilongelu tshia Mbedi.

12.3.4

Mulombodi wa Misambu ne Munayi wa Piano

Mulombodi wa misambu ne munayi wa piano, badi balongesha bana lumu luimpa kupitshila ku misambu mu diba dia kuimba.

Pikalaku kakuyi munayi wa piano, balombodi badi mua kuangata misambu mikuata.

12.3.5

Balongeshi ne Balombodi ba Bundeji

Bulombodi bukulu bua Tshilongelu tshia Mbedi budi buanyishila kudi buepiskopo bantu baluma ne bakaji bua kusadila bu balongeshi ba Tshilongelu tshia Mbedi ne bu balombodi ba bundeji. Bidimba ebi bidi bibikidibua bua kusadila mu bisumbu bia bana bisunguluka ku bidimu.

Balongeshi ba Tshilongelu tshia Mbedi ne balombodi ba bundeji badi balongesha ne Luaku, Undonda—Bua Tshilongelu tshia Mbedi (bidimu 3–11) ne Monayi Bana Bakese Benu (bundeji).

12.3.6

Balombodi ba Bibilu

Balombodi ba bibilu bia Tshilongelu tshia Mbedi, badi basadila bana padibu balongolola disadila ne bibilu kubangila mu Ngondu wa Kumpala wa tshidimu tshidi bana bakumbaja bidimu 8 (tangila 12.2.1.3). Disadila ne bibilu bidi bishindamena pa mudimu wa lupandu ne dizanjikibua. Bidi bia manaya ne bia dipangadika.

12.5

Maludiki ne Ngenzelu Mikuabu

12.5.1

Dilama dia Bana

Padi bantu bakulumpa bayukila ne bana mu bisangilu bia Ekelezia, bantu bakulumpa badikadila nansha babidi badi ne bua kuikala koku.

Bantu bakulumpa bonsu badi benza mudimu pamua ne bana, badi ne bua kukumbaja dilongesha dipiluka dia bulami bua bansonga mu ngondu umua panyima pa batuibua mpanda (ProtectingChildren.ChurchofJesusChrist.org).