“20. iTaviqaravi,” Digitaki mai na iVoladusidusi Raraba (2023).
“20. iTaviqaravi,” Digitaki mai na iVoladusidusi Raraba
20.
iTaviqaravi
20.1
Kena iNaki
Na itaviqaravi ni Lotu e kauti ira vata mai na lewe ni Lotu kei ira na tani me “koro vata ga kei ira era sa lotu” (Efeso 2:19). Na inaki ni itaviqaravi e rawa ni oka kina na veika oqo:
-
Taracake na vakabauti Jisu Karisito.
-
Vakarautaka na lasa ka vakatubura na duavata.
-
Vakarautaka na madigi ni tubu ni tamata yadua.
-
Vaqaqacotaki ni tamata yadua kei na matavuvale
-
Vukei ira mera vakaitavi ena cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei (raica na 1.2).
20.2
Tuvai ni iTaviqaravi
Ni bera na kena tuvalaki e dua na itaviqaravi, me ra vakasamataka na iliuliu na nodra gagadre vakayalo ka vakayago na lewenilotu. Me ra vakasaqara na iliuliu na veidusimaki ni Yalo me vakatulewataka se mataqali itaviqaravi cava e rawa me vukea na kena sotavi na gagadre oqori.
20.2.1
iTavi baleta na Tuvai ni iTaviqaravi
Na itaviqaravi ni tabanalevu e rawa ni tuvanaki ena dua vei ira na sala oqo, ka yavutaki ena gagadre ni noda vanua:
-
Sa rawa ki na matabose ni tabanalevu me raica raraba na kena tuvanaki.
-
Sa rawa ki na matabose ni tabanalevu me lesia e dua na mataisoqosoqo me veivuke ena kena tuvalaki e dua se sivia na itaviqaravi.
-
Ni gadrevi kina ka veirauti na lewenilotu, sa rawa ki na matabisopi me tauyavutaka e dua na komiti ni itaviqaravi ni tabanalevu.
Me baleta na ivakamacala ni tuvai ni itaviqaravi ni itabagone ni tabanalevu, raica na 10.2.1.3 kei na 11.2.1.3.
20.2.2
Sureti Ira Kece mera Vakaitavi
O ira era tuvanaka na itaviqaravi me ra saga vagumatua me dolele ve ira kece, vakabibi o ira na curuvou, o ira era sa luluqa tu, itabagone, itabagone qase cake, o ira era vakaleqai tu vakayago, kei ira e duidui nodra vakabauta.
Na itaviqaravi e sega ni dodonu me vakacolati ira na iliuliu kei na lewenilotu.
20.2.3
iVakatagedegede
Na itaviqaravi e dodonu me veilaveti ka vakabibitaka na veika e “savasava, na ka e totoka, se rogorogo vinaka se daudokai” (Yavu ni Vakabauta 1:13). Na itaviqaravi e sega ni okati kina e dua na ka e veisaqasaqa kei na ivakavuvuli ni Lotu.
20.2.6
Vakailavotaki ni iTaviqaravi
Na itaviqaravi e dodonu me ra rawarawa ga ka lailai se sega sara ga ni dua na ilavo e vakayagataki kina. Na vakayagataki ilavo kece e dodonu me vakadonui taumada mai vei iratou na matabisopi se mataveiliutaki ni iteki.
Me ra kakua ni dau sauma na lewenilotu na vakaitavi ena itaviqaravi. Me baleta na lawatu kei na idusidusi ni itaviqaravi vakailavotaki, raica na 20.6.
20.4
Koniferedi ni iTabagone
Me tekivu ena Janueri ni yabaki era sa yabaki 14 kina, era sa sureti na cauravou kei na goneyalewa me ra vakaitavi vata ena dua na koniferedi ni itabagone. E dau vakayacori vakayadua ena veiyabaki na koniferedi ni itabagone ena nodra dui tabanalevu se iteki. Sa rawa talega me vakayacori vata kei na iteki tale eso se vakaiwasewase. Ena dua na yabaki era sa lesi kina na itabagone me ra tiko ena dua na koniferedi ni MST, me kua kina ni vakayacori na koniferedi ni itabagone ena iteki kei na tabanalevu.
Na koniferedi eso ni itabagone ni tabanalevu era tuvai ka vakayacori mai na matabose ni itabagone ni tabanalevu, ena ruku ni nodratou veidusimaki na matabisopi (raica na 29.2.6). Na matabisopi me na ciqoma na veivakadonui ni mataveiliutaki ena iteki ena tuvalaki ni dua na koniferedi ni itabagone ena tabanalevu.
Ni ra tuvanaka na iliuliu kei na itabagone e dua na koniferedi ni itabagone, e dodonu me ra rokova na lawatu ena iwase oqo kei na idusidusi emuri oqo:
-
Na itoko vakayabaki ni itabagone ni Lotu e rawa me vakayagataki me itoko ni koniferedi.
-
Tuvanaka na itaviqaravi e veisotari kei na itoko.
-
Ciqomi na veivakadonui ni matabisopi se mataveiliutaki ni iteki baleti ira taucoko na vosa kei na itaviqaravi.
-
Vakadeitaka ni veirauti na wanonovi mai vei ira ka uabula ena veigauna taucoko (raica na 20.7.1
20.5
Lawatu kei na iDusidusi ni Kena Digitaki ka Tuvalaki na iTaviqaravi
20.5.1
iTaviqaravi ni Veivoli se Politiki
E sega ni vakatarai na itaviqaravi e vakayacori ena inaki ni veivoli se veika vakapolitiki (raica na 35.5.2).
20.5.2
Danisi kei na Sereivakatagi
Ena danisi kece, na isulusulu, ukutaki, mataqali cina, mataqali danisi, qaqanisere, kei na ivakatagi e dodonu me cau ki na draki ka rawa ni tiko kina na Yalo ni Turaga.
20.5.3
Bogi ni Moniti
Era sa vakauqeti na lewenilotu me ra vakayacora na itaviqaravi ni matavuvale ena Moniti se ena so tale na gauna. E sega ni dodonu me vakayacori na itaviqaravi ni Lotu, bose, se lotu ni papitaiso, ni oti na 6 na kaloko ena yakavi ni Moniti.
20.5.5
iTaviqaravi ena Sigavaka
Na itaviqaravi bogidua ni Lotu me baleti ira na ilawalawa ni cauravou kei na goneyalewa cokovata e dodonu me vakadonuya na bisopi kei na peresitedi ni iteki. Sa vakakina ena itaviqaravi me baleti ira na tagane kei na yalewa sega ni vakawati.
Na itaviqaravi ni bogi taucoko ena veivale ni Lotu se lomanibai ni valenilotu e sega ni vakadonui.
20.5.8
Vakarokorokotaki ni Siga ni Vakacecegu
E sega ni dua na keba ni Lotu, soqo ni qito, se soqo ni veivakabulabulataki me na tuvai ena Sigatabu. E sega talega ni dodonu vei ira na isoqosoqo ni itabagone kei ira eso me ra lako yani se lako mai na keba se na koniferedi ni itabagone ena Sigatabu.
20.5.10
Veisiko ena Valetabu
Na veisiko ena valetabu e tuvalaki ena itagede ni tabanalevu se iteki ena loma ni valetabu digitaki ni tikina.
20.6
Lawatu kei na iDusidusi ni iTaviqaravi vakailavotaki ni iTaviqaravi
20.6.1
iTaviqaravi e Saumi ena iLavo Vakarau ni Tabanalevu se iTeki
Na ilavovakarau ni tabanalevu se iteki e dodonu me vakayagataki me saumi kina na itaviqaravi taucoko—kei na kena e rawa ni vakaraitaki ena 20.6.2.
20.6.2
Vakailavotaki ni Keba ni iTabagone
Kevaka e lailai na ilavo tuvanaki ni tabanalevu me saumi kina na itaviqaravi oqo, sa rawa mera kerea na iliuliu vei ira na vakaitavi mera sauma vakatikina se taucoko:
-
E dua na keba vakayabaki ni Matabete i Eroni se itaviqaravi tautauvata.
-
E dua na keba vakayabaki ni goneyalewa se itaviqaravi tautauvata.
Me kakua ni levu cake na vakayagataki ilavo se ilakolako ki na dua na keba vakayabaki. Na leqa ni vakailavo ni tamata yadua, me kua ni tarova edua na lewenilotu mai nona vakaitavi.
20.6.3
Vakailavotaki ni Koniferedi ni MST
E rawa ni ra kerei na itabagone me ra cau ki na isau ni dua na ilakolako ki na koniferedi ni Me iSakisaki ni iTabagone (MST). Kevaka na bibi ni kena isau ena vakataotaka na nona vakaitavi e dua na itabagone, sa rawa vei bisopi me vakayagataka na ilavovakarau ni tabanalevu me sauma taucoko se vakatikina na kena isau. Raica na FSY.ChurchofJesusChrist.org.
20.6.5
Soqoni ni Kumuniilavo
Na vakayagataki ilavo me baleta na itaviqaravi ni iteki kei na tabanalevu e dau saumi mai na ilavovakarau. Ia, sa rawa vua e dua na peresitedi ni iteki se bisopi me vakadonuya e dua na soqoni ni kumuniilavo ena veiyabaki me baleta walega na inaki oqo:
20.7
Lawatu ni Tataqomaki kei na iDusidusi ni iTaviqaravi
20.7.1
Veiliutaki ni Uabula
Kevaka e lailai e dodonu me rua na uabula me dau tiko ena veitaviqaravi kece e cicivaka na Lotu ka ra tiko kina na gone kei na itabagone. E rawa ni gadrevi eso tale na uabula me vakatau ena levu ni ilawalawa, na kila maqosa e gadrevi me baleta na itaviqaravi, se na veika tale eso. E dodonu me ra vakauqeti na itubutubu me ra veivuke.
O ira kece era cakacaka vata kei ira na gone kei na itabagone e dodonu me ra vakacavara na vuli ni nodra taqomaki na gone kei na itabagone. Raica na ProtectingChildren.ChurchofJesusChrist.org.
20.7.2
Yabaki ni Bula e Gadrevi me Baleta na Vakaitavi ena iTaviqaravi ni iTabagone
Ena veivakadonui ni nodra itubutubu, sa rawa ni ra lako na itabagone ena keba bogidua me tekivu ena Janueri ni yabaki era na yabaki 12 kina. E rawa ni ra lako ki na danisi, koniferedi ni itabagone, kei na koniferedi ni MST me tekivu ena Janueri ni yabaki era na yabaki 14 kina.
20.7.4
Veivakadonui ni iTubutubu
Me ra kakua ni vakaitavi na gone kei na itabagone ena dua na itaviqaravi ni Lotu kevaka e sega na veivakadonui ni nodra itubutubu se dauniveisusu. Me baleta na itaviqaravi ni Lotu ka okati kina na tiko ga ena bogi, na ilakolako balavu, se levu cake mai na ririko rerevaki, e gadrevi na veivakadeitaki vaka ivola.
Era na solia na itubutubu kei ira na dauveisusu na veivakadonui oqo ena nodra sainitaka na Fomu ni Veivakadonui ni Veiqaravi Vakavuniwai
20.7.5
Ripote ni Vakavakayagataki Cala
Na veivakacacani cava ga e yaco ena gauna ni dua na itaviqaravi ni Lotu e dodonu me ripotetaki vei ira na vakaitutu vakamatanitu. Me na veitaratara sara vakatotolo o bisopi. iDusidusi vei ira na lewenilotu era tiko ena 38.6.2.7. Na idusidusi vei ira na bisopi era tiko ena 38.6.2.1.
20.7.6
Tataqomaki, iWali ni Vakacalaka, kei na Ripote ni Vakacalaka
20.7.6.1
Qarauni ni Tataqomaki
Era na vakadikeva vakamatau na iliuliu kei ira na vakaitavi na itaviqaravi me vakadeitaki kina ni na lailai na kena rawa ni yaco kina na mavoa se tauvimate. Na itaviqaravi e dodonu talega me wili kina na vakalailaitaki ni ririko ena vakacacani ni iyau. Ena gauna ni itaviqaravi, sa nodra itavi na iliuliu mera raica na taucoko ni veitaqomaki.
20.7.6.2
iWali ni Vakacalaka
Kevaka e dua na vakacalaka se mavoa e yaco ena vale ni Lotu se ena gauna ni itaviqaravi tokona na Lotu, me ra vakadikeva na iliuliu na idusidusi oqo, ena kena vakayagataki:
-
Vakayacora na imatai ni veiqaravi. Kevaka e gadreva e dua na tamata na ikuri ni veiqaravi vakavuniwai, veitaratara ki na veiqaravi vakavuniwai ni leqa tubukoso. Veitaratara talega vua na itubutubu, dauveisusu, se dua tale na tamata ka tarava kei na bisopi se peresitedi ni iteki.
-
Kevaka e dua e yali se mate, tukutuku sara vakatotolo vua na tabana ni lawa ni vanua.
-
Vakaraitaka na veitokoni ni loloma.
-
Kakua ni vakauqeta se vakayalolailaitaka na cakacaka vakalawa. Kakua ni yalayala ena vuku ni Lotu.
-
Soqona ka maroroya na yacadra na ivakadinadina, nodra itukutuku ni veitaratara, itukutuku ni veika a yaco, kei na itaba.
-
Ripotetaka na vakacalaka (raica na 20.7.6.3).
20.7.6.3
Ripotetaki ni Vakacalaka
Na veituvaki eso oqo e dodonu me ripotetaki ena initaneti incidents.ChurchofJesusChrist.org.
-
E dua na vakacalaka, mavoa, se tauvimate e yaco ena vale ka taukena na Lotu se ena dua na itaviqaravi vaka-Lotu.
-
E dua na tamata a vakaitavi tiko ena dua na itaviqaravi vaka-Lotu e sa yali.
-
E vakacacani na iyau vakaitaukei, raraba, se iyauqaqa ni Lotu ena gauna ni itaviqaravi ni Lotu.
-
Na cakacaka vakalawa e vakarerei se namaki.
Kevaka e yaco e dua na mavoa bibi, mate, se dua e yali, na peresitedi ni iteki, bisopi, se lewenilotu e lesi me vakaraitaka vakatotolo sara ki na valenivolavola ni wasewase.
20.7.6.4
Inisua kei na Taro
Kevaka e yaco e dua na mavoa ena gauna ni dua na soqo ni Lotu, era na vakadeitaka na iliuliu kevaka ena vakayagataki na parokaramu ni Veivuke Vakavuniwai ni iTaviqaravi ni Lotu.
Ena so na gauna, ena tu beka vei peresitedi ni iteki se bisopi na taro me baleta na veika ni veitaqomaki se na veika e rawa ni leqa kina na Lotu. Me vakauta vakadodonu o peresitedi ni iteki ( se dua na bisopi ka lesia) na taro vakaoya ki na Tabana ni Qaqarauni ni Leqa Rivarivabitaki se ki na valenivolavola ni iwasewase.
20.7.7
Veilakoyaki
Na ilakolako ni itaviqaravi ni Lotu e dodonu me vakadonuya na bisopi se peresitedi ni iteki. Na ilakolako me baleta na itaviqaravi e sega ni dodonu me icolacola rui bibi vei ira na lewenilotu. E saqati na ilakolako balavu ni itaviqaravi.
Ni sau rawarawa, mera taura ga na ilawalawa ni Lotu na ivakalele saumi me baleta na ilakolako balavu. E dodonu me vakalaiseni ka taqomaki vaka inisua mai na leqa.
Ni ra veilakoyaki na ilawalawa ni Lotu ena lori vakaitaukei, na lori yadua e dodonu me taqomaki vinaka tu. Me vakayagataka na tamata yadudua na beleti ni idabedabe. Me vakalaiseni ka uabula yalomatua na draiva yadua.