35.

iYauqaqa

35.1

iNaki

Na Lotu e volia na qele ka vakarautaka na iyauqaqa me soli vei ira na lewe ni Lotu na vanua me ra sokalou kina, veivakavulici, vuli, masumasu vata, vakayaco ka vakavoui veiyalayalati, ka ciqoma na cakacaka vakalotu. Na veivale yadua ka taukena na Lotu e dodonu (1) me vakarautaka e dua na ituvatuva vakayalo vei ira na lewenilotu me ra sokalou kina ka (2) vakaraitaka e dua na ivakatakarakara ni veirokorokovi kei na veidokai ena itikotiko raraba.

35.2

Mataisoqosoqo

35.2.1

Na Tabana ni Valenisoqoni kei na kena iYaya

Ena veidusimaki ni Matabisopi Vakatulewa, na Tabana ni Valenisoqoni kei na kena iYaya e tauyavutaka na veilawatu kei na ivakarau ni kena cakacakataki me vukea na vakarautaki ni iyaya me baleti ira na lewe ni Lotu e vuravura raraba.

35.2.2

Valenivolavola ni iWasewase

Sa nodra itavi na Mataveiliutaki ni iWasewase kei na dairekita ni veika raraba vakayago na kena voli kei na cakacakataki na iyauqaqa ni Lotu. Na veivale oqo e okati kina na veivalenisoqoni, inisitute ni lotu, itikotiko ni daukaulotu kei na kena valenivolavola, cakacakataki ni welefea, kei na so tale.

O ira na vakailesilesi ni iyauqaqa ena veivanua era veiqaravi ena veidusimaki nei dairekita ni veika vakayago.

35.2.3

Mataveiliutaki ena iTeki

O iratou na lewe ni mataveiliutaki ena iteki me ratou vakadeitaka na kena vakayagataki vakadodonu na iyauqaqa ni Lotu, na kena maroroi, kei na kena taqomaki. Eratou vakatavulici ira na iliuliu kei ira na lewenilotu ena nodra itavi ena vakayagataki kei na maroroi ni veiyaya oqo. Eratou lesia e dua na lewe ni matabose e cake me mata ni iyauqaqa ni iteki. Eratou bose vata kei koya ke gadrevi me railesuvi kina na gagadre kei na veika me caka.

35.2.4

Mata ni Yauqaqa ni iTeki

Na mata ni iyauqaqa ni iteki(e dua na lewe ni matabose e cake) ena vukei iratou na mataveiliutaki ena iteki ena veika me baleta na iyauqaqa me vakaoqo:

• Me veivuke ena kena vakatavulici kei na kena vakayagataki na valenisoqoni kei na vakatagedegede ni kena qarauni.

• Ena raica na veisoliyaki kei na maroroi ni ki.

• E vakacokotaka na nodra vakasalataki ena nodra itavi na mata ni iyauqaqa ena tabanalevu.

• E vakaitavitaki koya ena kena vakadikevi vakayabaki na veivalenisoqoni ena veiliutaki ni manidia ni iyauqaqa, vakavo ga ke ratou sa lesia na mataveiliutaki ni iteki e dua tale me vakaitavi.

35.2.5

Bisopi iTini

Kevaka e sivia na dua na tabanalevu era soqoni tiko ena dua na valenisoqoni, ena lesia na mataveiliutaki ni iteki e dua na bisopi me kena bisopi itini. Ena vakarautaka o koya na itavi me ra oka kina na lewenilotu ena kena qarauni ka maroroi tikoga na valenisoqoni. Ena vakarautaka talega na idusidusi ni kena taqomaki ka maroroi vinaka na valenisoqoni. Me kena ikuri, e vakarautaka talega na gauna ni kena vakayagataki mai na iteki kei na veitabanalevu yadua era vakayagataka, e dina ga ni rawa me lesia na itavi oqo kivua e dua tale na lewenilotu me na tuvanaka na gauna.

35.2.6

Matabisopi

Sa nodratou itavi na matabisopi na kena vakayagataki, maroroi, kei na taqomaki ni valenisoqoni. Eratou na dau vakavulici ira na lewe ni tabanalevu ena kena dau vakayagataki kei na kena maroroi. Eratou na vakaitavitaki ira na lewenilotu me ra dau samaka ka vakavinakataka na valenisoqoni ni sa gadrevi vakakina. Eratou na dau veisoliyaka talega na ki ni valenisoqoni.

Me ratou raica na lewe ni matabisopi me na taurivaki na ivakarau ni tataqomaki e ganiti e loma ni valenisoqoni ka vakakina e tautuba (raica na 35.3.5).

35.2.7

iVakalesilesi ni Valenilotu ena Tabanalevu

Na vei tabanalevu yadua e dodonu me tiko e dua na kena mata ni valenilotu. Sa rawa vei bisopi me na lesia e dua na lewe ni matabisopi me taura na itutu oqo, se me na kaciva na matabisopi e dua tale na lewenilotu me vakayacora.

Na mata ni valenilotu ena vukei iratou na matabisopi ena itavi ni kena qarauni na valenisoqoni me vaka na vakayagataki vakavuku ni livaliva, na kena taqomaki, ka vakagalalataki mai na leqa, na vakagalalataki ni ucacevata (ke gadrevi), ka ra vakaitavitaki na lewenilotu ena samaki kei na vakavinakataki ni veika sa ca. E qarava talega na veika e gadrevi e valenisoqoni ena gauna ni soqoni, itavi qaravi, kei na veileqa tubukoso. Ke gadrevi, ena vakasalataki mai vei koya na mata ni iyauqaqa ena iteki ena kena dau vakarautaki na iyaya ni vakarorogo, na ivakatakata, kei na ivakabatabata, vata kei na gacagaca tale eso ni valenisoqoni.

35.2.8

Lewenilotu

Me ra dau vakabibitaka tiko na iliuliu ni matabete ni nodra dau vakaitavitaki tiko na lewenilotu sa iusutu ni kena dau maroroi ka tuvanaki vinaka tikoga kina na valenisoqoni. Era sa vakayaloqaqataki na lewenilotu me ra dau veiqaravi vakayadudua se vakailawalawa, ka vakatau tiko ena nodra dui kila kei na rawa ka.

35.3

Na Liutaki ni Qaravi ni iYauqaqa

35.3.1

Vakayagataki kei na Qarauni ni Valenisoqoni

O ira na iliuliu ni Lotu e Veivanua kei ira na lewenilotu e nodra itavi na kena vakayagataki kei na qarauni ni veivalenilotu. Era vukei mai vei ira na ivakailesilesi ni iyauqaqa ena nodra vanua. O ira na iliuliu era na tovolea me vakadeitaka me na dau maqosa tu ga e veigauna, savasava, rairai totoka, ka tuvaki vinaka tu na veivalenilotu kei na kena lomanibai. E dodonu me na laurai ena iyauqaqa ni Lotu na kena maroroi vinaka kei na kena rokovi ena veisala kece sara.

Sa dodonu me ra veivuke na lewe ni lotu, oka kina na itabagone, ena samaki kei na qarauni ni veivalenisoqoni. Ena nodra vakayacora na lewenilotu na veiqaravi vakaoqori, ena vakatitobutaka na nodra rokova na vale ni Turaga. Ena veivanua e rawa kina, o ira na lewenilotu e dodonu me ra vakayacora na itavi oqo me tiki ni nodra soqo vakamacawa ena gauna era tiko kina ena valenisoqoni. Era na kerei talega na lewenilotu me ra veivuke ena kena samaki na iyauqaqa tale eso ni Lotu.

35.3.2

Vakavinakataki kei na Dikevi ni Valenisoqoni

Na manidia ni qaravi iyauqaqa e vakadikeva vakayabaki na valenisoqoni yadudua. Na mata ni iyaya ni lotu ena iteki, se dua tale e sa lesia o peresitedi ni iteki, me na vakaitavi ena vakadidike oqo. E dodonu me tiko vua na veivakadonui taucoko me na matataki iratou na mataveiliutaki ni iteki ena ilesilesi oqo. O ira era vakaitavi ena vakadidike oqo me ra raica na veika me vakavinakataki kina na valenilotu vata kei na kena vakarautaki na veika e gadrevi ka cakava na ituvatuva me vakavinakataki se vakavoutaki kina na veimisini kei na kena veigacagaca kei na vakatorocaketaki ni veika tale eso e gadrevi.

35.3.3

Lalawataki ni Valenisoqoni

Na mataveiliutaki ni iteki e vakarautaka na itukutuku ki na Mataveiliutaki ni iWasewase ka na vukea na dairekita me baleta na veika vakacakacaka raraba ena kena vakarautaki ka vakavoutaki e dua na idusidusi levu ni ituvatuva ni cakacaka e gadrevi me baleta na vanua me na tara kina na vale ena veiyabaki ki liu kei na vei vanua vou se ikuri ni valenisoqo.

35.3.4

Maninitaki ni Livaliva kei na Wai

Sa rui dau levu na ilavo e sauma na Lotu ena kena qaravi tiko na veivalenilotu. O ira na iliuliu e rawa me ra veivuke ena kena maninitaki na ilavo mai na nodra vakatavulici na lewenilotu me ra bokoca na cina kei na veiyaya ni sa oti na kena vakayagataki ka vakamuria na ivakarau ni kena maninitaki na livaliva kei na wai. Era vakadeitaka na iliuliu ni ra vakayagataki vakavuku ena kena e rawa, na cina, ivakatakata, ivakabatabata, na veiyaya, kei na wai.

Kevaka e gadrevi, sa rawa ki na mataveiliutaki ni iteki se dua na lewe ni matabose e cake sa lesi me na lesia e dua na kenadau me qarava na vakayagataki vakavuku ni wai kei na livaliva ena veivalenisoqoni yadua kei na iyaya ni veivakabulabulataki ena iteki. Na ivakalesilesi oqo ena dau vakasalataki tiko mai vei koya na mata ni iyauqaqa ena iteki.

Era sa vakayaloqaqataki talega na iliuliu me ra dau vakamuria na ivakasala vakamatanitu e na nodra vanua me baleta na kena dau maninitaki na livaliva kei na wai.

35.3.5

Tataqomaki kei na Veimaroroi

O ira na iliuliu era na vakasalataki ira na lewenilotu—vakabibi o ira na yalewa kei na itabagone—me ra kakua ni dau tiko taudua e loma ni vale taukena na Lotu.

O ira na iliuliu e dodonu me ra qarauna me galala na gaunisala ena olo, ikabakaba, ikabakaba dodonu, katuba idrodro, imamaroroi ni iyaya kei na salatu mai na veika e veivakataotaki kei na ka ni veimakamavoataki tale eso. Me ra raica na iliuliu me kakua ni vakayagataki se maroroi e valenisoqoni na iyaya e veivakamavoataki se rawarawa ni kama me vakataka na waiwai ni misini, na co madu, vata kei na veika madu tale eso (raica talega na 35.4.2).

Era na vakatulewa tiko na iliuliu ena kena veisoliyaki na ki ka tauyavutaka e dua na ivakarau tudei ni kena dau sogoti vakavinaka na valenisoqoni. Era raica talega me kua ni lokataki na veirumu ni kalasi ka tiko e loma kei na rumu tale eso era sega ni tiko kina na vei iyaya sau lelevu.

Me ra raica na iliuliu me kabi toka e yasa ni talevoni na veinaba ni leqa tubukoso ni ovisa, tabana ni boko buka, kei na lori ni valenibula kei na kedra ivakamacala leleka. Me ra ripotetaki vakatotolo na curumi vakailoa ni lomanibai vei ira na ovisa.

35.3.6

Ripotetaki ni Vakacalaka

Na itaviqaravi ni lotu e dodonu me vakalailaitaki na kena rawa ni yaco kina na mavoa se tauvimate vei ira na vakaitavi se ena kena vakacacani ni iyauqaqa. Ena gauna ni itaviqaravi, era na vakayacora na iliuliu na veika kece era rawata me vakadeitaki na veitaqomaki. Na tuvatuva matau kei na vakamuri ni lawa ni tataqomaki mai vei ira na iliuliu, ena vakalailaitaki kina na yaco ni vakacala ka.

Na bisopi se peresitedi ni iteki e dodonu me vakaraitaki vakatotolo vei rau kevaka:

• E dua na vakacalaka, mavoa, se tauvimate e yaco ena vale ka taukena na Lotu se ena dua na itaviqaravi vaka-Lotu.

• E dua na tamata a vakaitavi tiko ena dua na itaviqaravi vaka-Lotu e sa yali.

• Vakacacani ni iyaya taukeni ni dua na tamata, iyaya taukeni raraba, se nona na Lotu ena gauna ni itaviqaravi vaka-Lotu.

Kevaka e dua na tamata e mavoa bibi sara se yali, kevaka e dua na iyauqaqa e vakacacani vakalevu, se kevaka e namaki na veilewai, na peresitedi ni iteki (se dua na bisopi ena nona veidusimaki), me na cakava vakatotolo e dua na ka oqo:

• E Amerika se Kenada, me tukuna ki na Risk Management Division (Tabana ni Qaqarauni) ena valenivolavola liu ni Lotu (1-801-240-4049 se 1-800-453-3860, isema ni talevoni 2-4049; ni oti na gauna ni cakacaka se ena mua ni macawa, qiri ena 1-801-240-1000 se 1-800-453-3860, na kenadau ni talevoni ena qai semata vakatotolo kivua e dua tale).

• Ena taudaku kei Amerika kei Kenada, e tukutuku ki na valenivolavola ni iwasewase.

O ira na iliuliu era na ripotetaka talega na mavoa kei na vakacaca e yaco ki na iyau ni Lotu se kena iyauqaqa ki vua na manidia ni iyauqaqa.

E dodonu vei ira na iliuliu ni lotu me ra railesuva na vakayagataki ni Parokaramu ni Veivuke Vakavuniwai ni iTaviqaravi ni Lotu kevaka e dua na mavoa e yaco ena gauna ni dua na itaviqaravi vaka-Lotu, soqo e yaco, se itavilesi. Na itukutuku me baleta na inisua, raica na 20.7.3.

Na peresitedi ni iteki (se dua na bisopi ena nona veidusimaki) ena vakagolea na taro me baleta na veika ni tataqomaki se na kena veilewaitaki na Lotu ki na Risk Management Division (Tabana ni Qaqarauni) se ki na valenivolavola ni wasewase.

Raica na 20.7 ena ikuri ni ivakaro ni kena qaravi na kisi ni dua na vakacalaka se leqa tubukoso.

35.4

Lawatu ni Vakayagataki ni Vale Taukena na Lotu kei na iYauqaqa Tale Eso

E vakayagataki na vale e taukena na Lotu kei na iyauqaqa tale eso ena sokalou, veivakasalataki vakalotu, kei na itaviqaravi tale eso ni Lotu. Eso tale na ivakavakayagataki ni valenisoqoni e sega ni dau vakayaloqaqataki. E dau vakavudua sara na gauna na peresitedi ni iteki e rawa ni na vakatara vei ira na ilawalawa vakabau eso, sega ni Lotu, ilawalawa ni veivuke sega ni vaqara tubu me vakayagataka e dua na valenisoqoni se kena lomanibai me dua na gauna (raica na iDusidusi ni Vakayagataki ni iYaya ni Valenisoqoni kei na iYauqaqa ni Lotu tale eso, 2). Na veika ka koto oqo e ra e ivakaraitaki ni kena ivakavakayagataki ka sega ni vakadonui:

• Redetaki se lisitaki ni iYauqaqa me rawati kina na ilavo.

• Tokoni ni cakacaka ni bisinisi se vaqara ilavo, okati kina na vakaraitaki ni itukutuku volai ni veivoli se tokoni ni veivakamarautaki ni veivoli.

• Volivoli, volivolitaki, se tokoni ni ivoli, veiqaravi, tabaki ni ivola, se cakacaka ni liga se vakaraitaki ni iyaya.

• Na Vakayacori ni itaviqaravi ni kumuni ilavo sega ni vakadonui (raica na 20.6.5).

• Qaravi ira na vulagi se qasenivuli era saumi vakailavo, era veivakacakacakataki, se vakayarayarataki ira mai na vakaitavi se tamata ni vakayacori na semina, lesoni, kalasi ni vakaukauwa yago, kei na so tale. E rawa me vakatarai me vakayagataki na piano ni valenisoqoni kei na oqani baleta na veivakavulici saumi vei ira e gadreva (raica na 19.7).

• Vakayacori ni veika e dau caka wasoma ena itikotiko se isoqosoqo e sega ni cicivaka na Lotu, me vaka na bose ni Sikauti kei na kena vei itaviqaravi, se na soqo vakarautaki ni qito kei na veika vakakina.

• Vakayacori kina na soqoni se vunau vakapolitiki. Vakavo walega, na kena rawa ni vakayagataki na iyaya ni Lotu me baleta na volayaca ki na veidigidigi ena kerekere ni dua na vakailesilesi ni veidigidigi kevaka:

  • E sega ni tiko e dua na vanua vinaka cake.

  • Me ra muria na ivakatagedegede ni Lotu o ira na veidigidigi kei ira na kena vakailesilesi.

  • Na soqo me na kakua ni vakatubuleqa ki na vale.

  • Na soqo me na kakua ni vakaleqa na irogorogo ni Lotu.

Na vakayagataki ni iyauqaqa ni Lotu e dodonu me kakua ni dau vakavure mavoa vei ira na vakaitavi se ki na iyauqaqa. Me kakua talega ni rawa ni veilewaitaki kina na Lotu se ra vakasosataki na veivale e toka voleka.

Me baleta na i kuri ni imatailalai ni ivakamacala ni kena vakayagataki ka qarauni na veivale taukena na Lotu kei na iyauqaqa tale eso, raica na iDusidusi ni Vakayagataki ni iYaya ni Valenisoqoni kei na iYauqaqa ni Lotu Tale Eso se veitaratara kei na valenivolavola liu ni Lotu se valenivolavola ni wasewase.

35.4.1

Cakacaka ni Liga

Na cakacaka ni liga vakadonui ni Lotu me baleta na valenisoqoni e tauri mai vua na manidia ni iyau qaqa, ni vakayagataki na lisi ka tiko ena Church Facilities Artwork. Na manidia ni iyau ena rawa ni taura mai na cakacaka ni liga e veiganiti me baleta na valenisoqoni ena Sitoa ni Lotu.

Me ra na dau kabi se vakaliligi toka vakamatau na itaba se droini e loma ni valenisoqoni. Ia, me ra kakua ga ni biu e loma ni valenilotu se volekata na tobu ni papitaiso. E sega ni vakadonui na ivakatakarakara, droini e lalaga, kei na iyaloyalo tuvai. Na lawatu oqo e rawa me kua ni oka kina na veicakacaka ni liga ka ra sa vakaraitaki tu mai ena vuqa na yabaki ena veivalenilotu ni veivalenisoqoni ka ra sa tiko rawa.

Na iukuuku ni veivale ni soqoni e dodonu me vakawaqataki tu vakamatau.

35.4.2

iUkuuku

E rawa ni biu vakawawa tu na iukuuku ni Siganisucu, olodei eso, kei na veisoqo talei eso ena icurucuru se ena olo ni soqo ni valenisoqoni, ena veivakadonui ni mataveiliutaki ni iteki. Vakavo ga na senikau, na iukuuku me ra kakua ni biu na ena vanua ni lotu ena valenisoqoni. Me kakua ni ukutaki na tautuba ni valenisoqoni se rara e tuba.

E dodonu me rakorako na iukuuku ka sau lailai ka kakua ni na vakavure kama. Na co madu, vuni sila madu, na drau ni niu kei na veika madu tale eso, kei na cina kadrala me ra kakua ni vakayagataki. Kevaka era vakayagataki na vunikau ni Kirisimasi, e dodonu me ra ivakatakarakara ga se me ra sega ni kama rawa ka me kakua ni biu kina na matanicina livaliva se kadrala. Me na dau vakamuri na lawa ni tataqomaki mai na kama ni vanua oya.

35.4.3

Vakatabui ni Veivale Taukena na Lotu

E dodonu me ra vakatabui vakatotolo ni ra sa tara oti na veivalenisoqoni vovou, kei na isema ni valenilotu, na olo ni vakatasuasua, se dua na vale ka levu cake mai na kena sa tiko rawa.

Na veivale lalai me vaka na itikotiko ni kaulotu, inisitute, semineri, kei na rumu ni kalasi se valenivolavola era sema ki na valenisoqoni era na rawa talega ni vakatabui ke ra gadreva vakakina na iliuliu ena veivanua o ya.

Na iotioti ni veivakadonui me baleta na vakatabui e soli mai vei iratou na Mataveiliutaki ni iWasewase kei na dairekita ni veika vakayago raraba. Ena cakacaka vata o iratou na Mataveiliutaki ni iWasewase kei na peresitedi ni iteki se kaulotu me vakatakilai kina se o cei e nona itavi me vakatabuya na vale.

Na parokaramu ni lotu ni vakatabui ni vale e dodonu me na salavata tiko kei na inaki ni soqo. Me kakua ni balavu se okati kina na ivakatagi kei na sere e kania na gauna. Me levu na gauna me soli vei koya na iliuliu sa lesi me vosa kina ka vakatabuya na valenisoqoni. Ni oti na masu ni vakatatabu, me qai dua na sere se ivakatagi veiganiti ka dua na masu lekaleka me tini kina na soqoni.

Ena veivakadonui nei iliuliu vakatulewa sa rawa me katoni na masu ni vakatatabu.

E rawa ni ra vakatabui na veivalenilotu lisitaki ni sa sotavi kece na vei ituvaki oqo:

1. Na vanua lisitaki taucoko, ka sega ni oka kina na vanua ni sotasota vata (me vaka na katuba, na gaunisala ni olo, kei na veivanua ni vakacegu), e vakayagataka vakatabakidua na Lotu.

2. Na lisi e na sivia e dua na yabaki.

3. Na Mataveiliutaki ni iWasewase sa vakadonuya me vakatabuya na valenisoqoni lisitaki oya.

Kevaka sa sotavi na vei ituvaki oqo ka vakatabui na valenisoqoni, na vosa ni masu e dodonu me oka kina ni valenisoqoni sa vakatabui “me kovuta ga na gauna ni lisi.”

35.4.4

Leqa Tubukoso

Ni yaco e dua na leqa tubukoso, ena lewa na mataveiliutaki ni iteki na kena vakayacori se sega na veisoqoni tudei ni tabanalevu.

Ena dua na leqa tubukoso se leqa ni draki ka kovuta e dua na itikotiko, na peresitedi ni iteki ena rawa me vukei ira na vakailesilesi vakadonui ni veivakacokotaki ena kena vakayacori na valenisoqoni me vanua ni ivakaruru. Na Lotu ena nona tiko ga na kena vakatulewa. O ira na iliuliu ni iteki kei na tabanalevu me ra vakadeitaka ni o ira na tamata era vakayagataka na valenisoqoni me ra rokova na ivakatagedegede ni ivakarau ni Lotu, okati kina na Vosa ni Vuku, ena nodra tiko e valenisoqoni. Ena itukutuku tale eso me baleta na leqa tubukoso, raica na 22.9.1.3.

35.4.5

iYaragi

Na veivalenilotu era vakatabui me vakayacori kina na sokalou ka ivakavakacegu mai na ogaoga kei na kauwai eso vakavuravura. Na taukeni iyaragi ena lomanibai ni vale taukena na Lotu, se vunitaki se laurai, e vakatabui ka vakavo ga o ira na vakailesilesi ni taqomaki lawa ena gauna oqo.

35.4.6

Buka kei na Kadrala

E sega ni vakatarai na vakawaqa buka kei na kadrala ena loma ni veivale taukena na Lotu.

35.4.7

Kuila

Na kuila ni matanitu e rawa ni vakarewataki ena lomanibai ni vale ka taukena na Lotu ena gauna e rawa kevaka e sala vata kei na ivakarau kei na itovo ni vanua. E rawa talega me vakaraitaki tu e loma ni veivale taukena na Lotu ena soqoni e veiganiti kaya, me vakataka na parokaramu ni cibitaki vanua. Na cibitaki vanua dina e sega ni gadrevi kina me na dau vakaraitaki tikoga na kuila ena veivanua ni sokalou.

35.4.8

Soqoni ni Vakasobuduru

Ni oti na kena vakadonui na tara ni dua na vale vou, sa rawa vei ira na iliuliu ena vanua o ya me ra na vakayacora na vakasobuduru ena vakavakarau ki na kena tara. E sega ni dau vakayacori na vakasobuduru ena Sigatabu.

35.4.9

Taqomaki ni Veika Vakamareqeti Makawa

Na vakatataro kece me baleta na kena okati na iyauqaqa se veivale ni Lotu me ra lisitaki se biu ena rejisita ni iyau vakamareqeti makawa taqomaki me na vagolei ki na itikotiko liu ni Lotu mai vei iratou na Mataveiliutaki ni iWasewase. Na vakatataro me baleta na kena makataki, vakananumi, se taqomaki ni veivanua tale eso, cakacaka ni liga, droini se itaba, se veika vakaivola, mo ni veitaratara ga ki na Church History Department (Tabana ni iTukutuku Makawa ni Lotu) e na 1-801-240-2272 se 1-800-453-3860, isema 2-2272.

35.4.10

Tara, Redetaki, se Voli ni Valenisoqoni

Me baleta na lawatu ni tara, redetaki, se voli, ni veivalenisoqoni, raica na iDusidusi ni Qaravi ni iYaya ni Valenisoqoni kei na iYauqaqa Tale Eso ni Lotu se veitaratara vua na dairekita ni veika vakayago.

35.4.11

Droini ni Valenisoqoni

Sa vakarautaka tu na Lotu e vuqa na iwalewale ni vakatagedegede ni droini ni valenisoqoni me veiganiti kei na nodra gagadre na lewenilotu e vuravura taucoko. Ni vakarau tara e dua na valenisoqoni vou, ena digitaki e dua na kena droini ka ganita vinaka. Ena tiko ena droini o ya na lawatu ni ituvaki ni rumu, irairai, kei na iyaya era na tiko e loma ni valenisoqoni.

35.4.12

Bogi ni Moniti

Raica na 20.5.3.

35.4.13

iCili se Keba ni Moce

E sega ni rawa ni vakayagataki na veivalenisoqoni me icili ni dua na bogi, vanua ni keba, se dua na soqo ka tautauvata.

35.4.14

iKelekele ni Motoka

Na vakayagataki ni kelekele ni motoka ni Lotu me na vakamuria na idusidusi ena itekitekivu ni wase e 35.4. Me kena ikuri, na ikelekele vakarautaki ni Lotu sa sega ni dodonu me vakayagataki me ikelekele ni veilakoyaki voli ke sega kina na veivakadonui ni dairekita ni veika vakayago.

35.4.15

Veitaba, Katoni ni Vidio, kei na Kakaburaki e Valenilotu

E sega ni vakatarai na veitaba se katoni vidio ena loma ni valenilotu, baleta na valenilotu e vanua tabu. Me baleta na itukutuku ni kena vakadrodroi na veisoqoni kei na soqoni tale eso era vakayacori ena valenilotu, raica na 29.7.

35.4.16

Na Dodonu ni Taukeni ni iYau

Na iyauqaqa kece e votai se maroroi tiko me yaga ki na veitabanilotu ena vanua o ya e nona na Lotu, ka sega ni nona na tabanilotu oya. Ia, sa tu e levu sara na galala ki na veitabanilotu yadua me na vakayagataka na iyauqaqa e nona na Lotu, e oka kina na veivale, qele, kei na iyauqaqa tale eso, ka me salavata tiko kei na taukeni kei na lawatu ni Lotu.

35.4.17

Liutaki ni Vanua ni Qito kei na Soqo

Me baleta na itukutuku ni qaravi ni iyauqaqa ni veivakabulabulataki, raica na iDusidusi ni Qaravi ni iYaya ni Valenisoqoni kei na iYauqaqa Tale Eso ni Lotu se veitaratara vua na dairekita ni veika vakayago.

35.4.18

Vanua ni Veiqaravi

Na vanua ni veiqaravi ena veivalenisoqoni ni Lotu e sega ni nakiti me vakarautaki kina na kakana se vakasasaqa vakavo ga ke tiki ni dua na lesoni, ivakaraitaki, se veivakasalataki eso. Ena gauna me na soli kina na kakana e lomanivale se e tautuba, e dodonu me na vakarautaki tani mai ka kau mai ki na valenisoqoni, ka rawa ni na mai vakatakatari se vakabatabatataki toka kina me yacova ni sa veisoliyaki.

35.4.19

iVakatakilakila

Me volai ena veivalenisoqoni taucoko kei na veivale tale eso ni Lotu na yaca ni Lotu ena kena vosa kei na tawake vakadonui. Me na vakabiri e lalaga ni vale. Ena so na ituvaki, sa rawa me na teivaki ena lomanibai e tuba na yaca ni Lotu me dua na ivakatakilakila duri-vakaikoya.

35.4.20

iMamaroroi

E vakadonui ga me maroroi ena valenisoqoni na iyaya ni sasamaki kei na veiyaya vakadonui tale eso ni cakacaka kei na misini. E sega ni vakatarai me maroroi ena veivalenisoqoni na iyaya eso ni welefea kei na iyaya tale e vakakina.

Na iyaya me vaka na benisini, na kasi daukama, masese, kei na iyaya ni keba e dodonu me maroroi ena vale ka tiko vakatikitiki mai na valenisoqoni.

E sega ni vakatarai me ra laki maroroi tu e veivale e taukena na Lotu na motoka ena kena mataqali kecega kei na iyaya taukeni ni tamata yadua.

35.4.21

Vakayagataki ni Valenisoqoni ena Taudaku ni iTeki

Na veivalenisoqoni kece e volekata tiko e dua na tabanalevu e dodonu me ra na vakaosoti taumada ni bera ni tara eso tale na kena ikuri. Ena gauna e gadrevi kina, o ira na mataveiliutaki ni iteki, ena veivakasalataki vata kei iratou na Mataveiliutaki ni iWasewase, e rawa ni ra lesia na tabanalevu eso me ra vakayagataka na valenisoqoni ena dua na iteki voleka. E sivia e dua na iteki e rawa mera vakayagataka vata ga e dua na valenivolavola ni iteki kevaka e tiko voleka.

35.4.22

Vakamau kei na Soqoni ni Marau ni Vakamau

Na soqo ni vakamau kei na kena ka dau tarava e rawa ni dau vakayacori ena dua na vale taukena na Lotu kevaka ena sega ni vakataotaka na ituvatuva tudei ni vei cakacaka vaka Lotu. Ia, me kakua ni vakayacori na soqo ni marau e valenilotu vakavo ga ke tiko talega na kena valenisoqo. Me kakua ni vakayacori na soqo oqo ena Sigatabu se yakavi ni Moniti.

E sega ni vakadonuya na Lotu me vakayagataki na kena veivalenisoqoni se eso tale na nona iyauqaqa me vakayacori kina na lotu, soqo ni marautaki ni vakamau, se itaviqaravi tale eso e okati vata kei na vakamau vakatagane-yalewa vata.

Sa nodra itavi o ira era cicivaka na soqo oqo me ra samaka na vanua a vakayagataki ena loma ni vale.