35.

Qarauni kei na Vakayagataki ni Veivalenisoqoni

35.1

iNaki

E vakarautaka na Lotu na veivalenilotu me rawa kina vei ira kece era curu mai me ra:

• Vakayacora ka vakavouya na veiyalayalati ena veicakacaka tabu vakalotu (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 20:75; 59:9–12).

• Sota vata (raica na 3 Nifai 18:22–23).

• Sokalou ka masu vata (raica na Mosaia 18:25; Moronai 6:9).

• Veivakavulici ka veiqaravi vakataki keda (raica na Moronai 6:4–5).

• Vakaitavi ena ivakavakayagataki vakadonui tale eso me vaka e vakamacalataki ena wase oqo.

E rawa ni duidui na itaratara ni valenisoqoni me vakatau ena ituvaki kei na gagadre ena vanua oya. E rawa ni tara ga na Lotu se volia na Lotu, nona vale e dua na lewenilotu, dua na koronivuli se itikotiko raraba, dua na vanua sa lisitaki, se dua tale na digidigi vakadonui.

35.2

iTavi kei na iColacola

35.2.1

Na Tabana ni Valenisoqoni kei na Kena iYaya

Na Tabacakacaka ni iYauqaqa ni Valenisoqoni ena itikotiko liu ni Lotu e tauyavutaka na ivakavuvuli kei na idusidusi me baleta na kena vakarautaki ka maroroi na veivanua ni sokalou. E ratou na cakacaka na tabacakacaka oqo ena nodratou veidusimaki na Matabisopi Vakatulewa.

Sa nodra itavi na tamata cakacaka saumi ena Tabana ni iYauqaqa e qarava na valenilotu me ra vakarautaka ka maroroya na veivalenilotu kei na veivale tale eso e nona na Lotu. E vakayacori oqo ena nodratou veidusimaki na Mataveiliutaki ni iWasewase kei na dairekita ni iwasewase me baleta na veika vakayago.

35.2.2

Manidia ni iYauqaqa ni Lotu

Na manidia ni iyauqaqa e tamata cakacaka saumi ni Lotu ena vukea na iteki yadua ena vakayagataki ni valenilotu. Ena vakarautaka o koya na ripea lelevu, sasamaki vakamatailalai, kei na iwalewale tudei vakagauna ni vakavinakataki vale.

Me vaka e gadrevi, ena veivuke na manidia ni iyauqaqa ena nodra dusimaki na mata ni valenilotu ni iteki kei na tabanalevu ena ivakarau me samaki kina na valenilotu ka qarava na itavi tale eso ena veivanua. Ena vakarautaka o koya na veidusimaki, iyaya, kei na iyaya ni cakacaka.

Ena cakacaka na manidia ni iyauqaqa kei koya na mata ni valenilotu ena iteki ena veiqaravi oqo kei na kena karoni raraba na veivale. E rawa talega ni railesuva na vakayagataki ilavo ni vale kei iratou na matabisopi.

35.2.3

Vitusagavulu ni iWasewase

Na Vitusagavulu ni iWasewase e lesi ena cakacaka veivolekati kei ira na peresitedi ni iteki ena ituvatuva levu (raica na 35.3).

35.2.4

Mataveiliutaki ena iTeki

Na mataveiliutaki ni iteki e dusimaki ira na bisopi ena kena vakayagataki, qarauni, kei na taqomaki ni veivalenilotu. E ratou na lesia e dua na lewe ni matabose e cake me mata ni valenilotu ni iteki (raica na 35.2.5). E ratou na veitalanoa kei koya me railesuvi na veika e gadrevi kei na kena cakacaka.

Kevaka era gadreva na lewenilotu na ikuri ni vanua ni sokalou, ena vakarautaka na mataveiliutaki ni iteki na itukutuku me vakau ki vua na Vitusagavulu ni iWasewase. Sa virikotori tu oqo ena ituvatuva levu (raica na 35.3).

35.2.5

Mata ni Valenilotu ena iTeki

Na mata ni valenilotu ni iteki ena vukea na mataveiliutaki ni iteki ena kena vakayagataki, qarauni, kei na taqomaki ni veivalenilotu ena:

• Nodra dusimaki na mata ni valenilotu ni tabanalevu ena nodra itavi (raica na 35.2.9).

• Veisoliyaka na ki vei ira na iliuliu ni tabanilotu.

• Veitaratara kei na manidia ni iyauqaqa ni Lotu me baleta na gagadre eso ni kena maroroi kei na vakayagataki ni veivale.

35.2.6

Daunitekinolaji ni iTeki kei na Tabanalevu

Era na veivuke na daunitekinolaji ni iteki kei na tabanalevu ena kena vakaduri ka maroroi na tekinolaji ena veivale. Ni gadrevi me vakadaberi na iyaya vou, era na veitalanoa kei na manidia ni iyauqaqa. Me baleta na ikuri ni ivakamacala ni veikacivi oqo, raica na 33.10 (raica talega na mhtech.ChurchofJesusChrist.org).

35.2.7

Matabisopi

E ratou na vakavulica vei ira na lewenilotu na matabisopi (se o koya na mata ni valenilotu ni tabanalevu) na ivakarau ni kena vakayagataki, qarauni, ka taqomaki na valenilotu. E ratou na veisoliyaka talega na matabisopi na ki ni vale vei ira na iliuliu ena tabanalevu.

Me ra raica ni dau taqomaki vinaka na itaviqaravi e dau vakayacori ena valenilotu kei na kena lomanibai (raica na 20.7).

Era na veitaratara kei na manidia ni iyauqaqa ni Lotu me baleta na gagadre eso ni kena maroroi kei na kena vakayagataki. E rawa talega ni ra railesuva vata kei na manidia ni iyauqaqa na ilavo ena vakayagataki kina.

35.2.8

Mata ni Bisopi

Kevaka e sivia na dua na tabanalevu era soqoni tiko ena dua na valenilotu, ena lesia na mataveiliutaki ni iteki e dua na bisopi me kena bisopi vakailesilesi me dau veivosakitaka na itavilesi kei ira na vo ni bisopi. Na veilesilesi oqo e oka kina na tuvai ni kena vakayagataki, samaki, ka taqomaki na valenilotu. Na mataveiliutaki ni iteki ena dau veilesiyaka na itavi oqo vei ira na bisopi era dau soqoni na nodra tabanalevu ena vale oqo.

35.2.9

Mata ni Valenilotu ena Tabanalevu

E ratou na lewa na matabisopi na kena kacivi e dua na mata ni valenilotu ni tabanalevu. Kevaka e ratou sa lewa na matabisopi me ratou kaciva e dua, me ratou kaciva e dua na lewenilotu tagane se yalewa uabula. Kevaka e sega ni kacivi e dua na mata ni valenilotu ena tabanalevu, sa rawa vei bisopi me lesia na itavi oqo vua e dua vei rau na nona daunivakasala, na vunivola ni tabanalevu se dua na ivukevuke ni vunivola ni tabanalevu, se o sekeriteri liu.

Na mata ni valenilotu ena tabanalevu ena vakarautaki ira na lewenilotu kei ira na vakailesilesi sega ni saumi me ra samaka ka maroroya tiko na vale. Ena vakavulica vei ira ko koya na sala me ra vakayacora kina na itavi yadua ena vakayagataki ni iyaya sa vakarautaki tu.

Ke gadrevi, ena vakasalataki o koya mai vei koya na mata ni iyauqaqa ena iteki ena kena dau vakarautaki na iyaya ni vakarorogo, na ivakatakata, kei na ivakabatabata, vata kei na iyaya tale eso ena valenilotu.

35.2.10

Lewenilotu

Ena veidusimaki nei bisopi, era na veivakayaloqaqataki na iliuliu ni uabula kei na itabagone vei ira na lewenilotu me ra veivuke ena kena qarauni ka maroroi na vale. Na matabisopi kei na mata ni valenilotu ena tabanalevu era na moica na qaravi itavi me veiraurau kei na kila-ka kei na rawa ka e tiko vei ira era qarava tiko na cakacaka. Na nodra dau qaqarauni na lewenilotu ena vukea na kena bula balavu na iyaya ni Lotu.

35.3

Vakarautaki ni Veivalenisoqoni

E duidui na kena levu kei na mataqali veivalenisoqoni ka yavutaki mai na gagadre kei na ituvaki ni vanua. Na valenisoqoni e rawa ni tara na Lotu, se dua na vanua voli, na nona vale e dua na lewenilotu, dua na koronivuli se itikotiko raraba, dua na vanua lisitaki, se dua tale na madigi vakadonui.

Era na segata na iliuliu ena veiwasewase kei na noda veivanua me ra vakayagataka taucoko na veivalenilotu sa tu rawa ka yalomatuataka na kena vakaturi me so tale. Era na muria na “iVakavuvuli kei na iDusidusi me Baleta na Vakarautaki ni Valenilotu” (iDusidusi ni iYauqaqa ni Valenisoqoni).

Era na vakarautaka na iliuliu na ituvatuva levu ena veiyabaki ena nodra vakayagataka na iDusidusi ni iTuvatuva Levu ni Valenisoqoni me vakadeitaka ni sa veirauti na vanua ni soqoni vata. Era na vakayagataka talega na iliuliu na ituvatuva levu me dikevi kina na gagadre ni veisiga ni mataka me baleta na vakuri ni vanua ni soqoni se na kena vakayagataki ena dua tale na inaki, o ya na kena volitaki se vakatarai ni ivakavakayagataki tale eso ni veivalenisoqoni kei na iyauqaqa.

Ena ikuri ni vakamacala, raica na “Vakarautaki ni Valenilotu kei na Veivanua Tale Eso ni Sokalou” (iDusidusi ni iYauqaqa ni Valenisoqoni).

35.3.1

Kelivaki Qele kei na Vakatabui ni Vale

E rawa ni vakayacori na soqoni ni kelivaki qele ni bera na tara vale. Ni sa vakacavari, sa dodonu me na vakatabui ena kena gauna totolo duadua na veivale vovou kei na kena ikuri lelevu. E rawa talega ni vakatabui na vanua lisitaki.

Ena ikuri ni vakamacala, raica na “Soqoni ni Vakasobuduru” kei na “Vakatabui ni Veivale Eso” ena “Vakarautaki ni Valenisoqoni kei na Veivanua Tale Eso ni Sokalou” (iDusidusi ni iYauqaqa ni Valenisoqoni).

35.4

Maroroi ni Veivalenisoqoni

35.4.1

Sasamaki kei na Maroroi ni Valenisoqoni

Sa nodra itavi na iliuliu kei na lewenilotu e veivanua, oka kina o ira na itabagone, me ra veivuke ena kena vakasavasavataki na veivale yadua ka ituvaki vinaka tu. Oqo ena vukea me:

• Maroroi na ituvaki tabu ni vale me vanua e rawa ni tiko kina na Yalo.

• Vakauqeta na vakarokoroko.

• Vakaraitaka e dua na irairai dokai ka rokovi.

• Vakabalavutaka na yaga ni vale.

Na ilesilesi ni sasamaki me kakua ni icolacola vei ira na lewenilotu. Me ivakaraitaki, kevaka e dredre na ilakolako ki na valenilotu, e rawa ni ra sasamaki na lewenilotu ena dua na soqo ni loma ni macawa ni ra sa tiko rawa e valenilotu.

Ena ikuri ni vakamacala, raica na “Maroroi ni Veivalenisoqoni” (iDusidusi ni iYauqaqa ni Valenilotu).

35.4.2

Kerei me Vakavinakataki

Sa rawa vei ira na lewe ni matabose ni tabanalevu kei na iteki me ra ripotetaka na gagadre ni kena vakavinakataki na valenilotu. E rawa ni vakayacori oqo ena kena vakayagataki na iyaya ni Facility Issue Reporting (FIR) [Ripotetaki ni Leqa ni iYauqaqa] (RLY). Na RLY e rawa kina vei ira na iliuliu me ra vakauta, raicalesu na toso, ka soli itukutuku lesu ena vanua me vakavinakataki kei na kerekere tale eso. Sa rawa talega vei ira na lewe ni matabose me ra veitaratara kei na manidia ni iyauqaqa me veivuke.

Sa vakarautaki tale tu ga na RLY [FIR] me vaka e dua na app ena Google Play kei na Apple App Store. Sa vakarautaki tu na idusidusi ni kena vakayagataki na FIR ena Help Center ena ChurchofJesusChrist.org.

35.4.3

Vakadikevi ni Valenisoqoni

Na veivale yadua e dau vakadikevi vakayabaki mai vua e dua na manidia ni iyauqaqa. Na ka e gadrevi sa ikoya me kilai na gagadre eso ni navunavuci balavu ni vakavinakataki ni vale. Ena qai veitalanoataka o manidia ni iyauqaqa kei na mata ni valenilotu se bisopi vakailesilesi na macala ni vakadidike kei na veika e gadrevi.

35.4.4

Maninitaki ni Livaliva kei na Wai

E dau saga na Lotu me vakamaninitaki na vakayagataki ni wai, livaliva, kei na ivurevure tale eso. Era na veivakayaloqaqataki na iliuliu vei ira na lewenilotu me ra maninitaka na vakayagataki ni livaliva kei na wai ena loma ni vale. Me kena ivakaraitaki, ni ra biuta e dua na rumu na lewenilotu, e dodonu me ra bokoca na cina, sogota na paipo ni wai, kei na ivakatakata kei na ivakabatabata se ituvaki a vakayagataki ena gauna ni soqoni se itaviqaravi. Era na soli ripote na lewenilotu vei ira na nodra iliuliu ena ituvaki cava ga e rawa ni wili me vakasabusabu.

E rawa talega vei ira na lewenilotu me ra tokona na cakacaka ni vakabula livaliva kei na wai e cicivaka na itikotiko raraba. Na sasaga oqo e rawa ni vakalailaitaka na isau ni wai kei na livaliva.

E rawa ni ra veitaratara na iliuliu kei na lewenilotu vua na manidia ni iyauqaqa me baleta na ikuri ni ivakamacala ena kena vakayagataki kei na vakamaninitaki ni vakayagataki ni wai kei na livaliva.

35.4.5

Tataqomaki kei na Veimaroroi

E dodonu vei ira na iliuliu kei na lewenilotu me ra:

• Me ra dau vakagalalataki tu ga na icurucu ni olo, ikabakaba, icurucuruituba, kei na rumu ni iyaya ni wai kei na livaliva me taqomaki kina na curu ki loma se na gole ki tautuba.

• Kakua ni vakayagataka se maroroya e dua na iyaya rerevaki se rawarawa na kena kama e loma ni vale.

• Tauyavutaka ka vakamuria na iwalewale ni lokataki ni vale.

• Maroroya vinaka na veiyaya e nona na Lotu me kakua ni butakoci.

• Kila na sala me sogo kina na veika me vaka na wai, livaliva, kei na kasi se waiwai.

Kevaka e gadrevi, sa rawa vua na manidia ni iyauqaqa me vakarautaka e dua na mape ka vakaraitaki kina na iyaya ni bokobuka, kato ni veivuke taumada, kei na vanua me sogo kina na wai, livaliva, kasi se waiwai. Na ikuri ni ivakamacala me baleta na veitaqomaki e tiko ena “iWalewale ni Tataqomaki kei na Lokataki” ena “Maroroi ni Veivalenilotu” (iDusidusi ni iYauqaqa ni Valenisoqoni). Raica talega na 20.7.

35.5

Lawatu ena Vakayagataki ni Veivalenisoqoni ni Lotu

Na veivalenisoqoni ni Lotu era ivurevure tabu ka dodonu me vakayagataki me vukei ira na luve ni Kalou me ra toro voleka yani vei Karisito. Noda kidavaki ira na tamata me ra tomani keda ena itaviqaravi ena veivalenisoqoni ka vakayagataka na noda veivalenisoqoni me vakalougatataka na noda itikotiko, era sa sala me “caudre vakakina [na noda] rarama e matadra na tamata, me ra raica na [noda] ivalavala vinaka, ka vakarokorokotaka [na] Tamamudou sa tiko mai lomalagi” (Maciu 5:16).

Na iwase oqo e tiko kina na lawatu raraba ni kena vakayagataki na valenisoqoni. Na lawatu oqo e baleta talega na iyauqaqa taukeni kece ni Lotu kei na iyauqaqa e wavolita na valenisoqoni. E levu tale na itukutuku e tiko ena ivurevure ka volai tiko ena iwasewase oqo.

35.5.1

iVakavuvuli Taumada kei na Veika e Gadrevi ena Vakayagataki ni Veivalenisoqoni ni Lotu

Na veivalenisoqoni ni Lotu era iyauqaqa vakaitaukei ka vakatabui me baleta na sokalou, vulici ni kosipeli, veitokani, kei na itaviqaravi veiganiti ka vukea na nodra kau mai na tamata vei Karisito. Na vakayagataki ni veivalenisoqoni ni Lotu e noda dodonu.

Na ivakavakayagataki kece ni veivalenisoqoni ni Lotu e dodonu me sotavi taumada kina na veika oqo:

• Me salavata kei na ivunau, lawatu, kei na ivakarau ni Lotu, oka kina na ituvaki tabu kei na inaki ni veivalenisoqoni ni Lotu.

• Me tiko ena loma ni iyalayala ni lawa.

• Me salavata kei na ituvaki ni sega ni saumi vakaicavacava ni Lotu kevaka e ganita.

• Taura na ituvatuva e veiganiti me levei, vakalailaitaki, ka vakatulewataki vinaka kina na veika edau vakatubu leqa, oka kina na idusidusi ni Lotu kei na lawatu ni nodra taqomaki na gonelalai kei na itabagone (raica na 12.5.1 kei na 20.7.1)

• Muria na veituvaki tale eso kei na veika e yalani ka vakarautaki mai vua na peresitedi ni iteki se bisopi.

35.5.2

Nona Vakayagataka na Lotu na Veivalenisoqoni

Na soqoni, parokaramu, kei na itaviqaravi ni Lotu e dau vakaliuci mai na ivakavakayagataki tale eso ni valenisoqoni, kevaka e tiko na veisaqasaqa. Nona vakayagataka na Lotu e oka kina na:

• Soqoni ni sokalou kei na veisoqoni tale eso ena Siga ni Vakacecegu.

• Nodra bose na Veiliutaki.

• Soqoni kei na itaviqaravi eso ni iSoqosoqo ni Veivukei.

• Soqoni kei na itaviqaravi eso ni matabete.

• Soqoni kei na itaviqaravi eso ni Lalai, Matabete i Eroni, kei na Goneyalewa.

• Soqoni kei na itaviqaravi ni semineri, inisitute, itabagone qase cake sega ni vakawati, kei na itabaqase sega ni vakawati.

• Cakacaka ni tuva kawa.

• Soqoni ni daukaulotu kei na soqo tale eso.

• Itaviqaravi ni vakavakarau ki na leqa tubukoso.

Sa rawa talega vei ira na tabanalevu kei na iteki mera vakarautaka na veiparokaramu tale eso ni Lotu, ena yaga vei ira na lewenilotu kei na itikotiko raraba. Oqo e oka kina na:

• Vuli ni bula-rawati koya.

• Vuli ni vakabulai mai na veivakatotogani.

• EnglishConnect [Vuli vosa Vakavavalagi].

• BYU–Pathway Worldwide [Salatu e Vuravura Raraba ki BYU].

Ena vakasaqara o peresitedi ni iteki na veidusimaki mai na valenivolavola ni iwasewase me vakadeitaki kina na vakamuri ni lawa ni vanua.

Me baleta na ikuri ni ivakamacala, raica na A Leader’s Guide to Sharing Church Resources (iDusidusi ni iLiuliu ena Wasei ni iVurevure ni Lotu).

Ena so na vanua ka lewe levu kina na lewe ni Lotu, e vica na iteki era rawa nira vakayagataka vata e dua ga na valenisoqoni. Ena veigauna vakaoqori, era na veivakasalataki vata na peresitedi ni iteki me baleta na kena vakayagataki kei na kena tuvai na gauna. E rawa ni ra veitaratara kei na Vitusagavulu ni iWasewase me baleta na veidusimaki kevaka e gadrevi.

Ena gadrevi na veivakadonui nei dairekita ni veika vakayago kei na Mataveiliutaki ni iWasewase ni bera ni vakayagataki e dua na valenisoqoni me tauyavutaki kina e dua na isotasota vei ira na itabagone qase cake sega ni vakawati ka kerei kina eso na ikuri ni iyaya se ivurevure ka sega ni salavata kei na ivakatagedegede. Me vakasaqarai na veivakadonui, ena veitaratara na peresitedi ni iteki vua na manidia ni iyauqaqa.

O ira kece era vakayagataka na valenisoqoni e dodonu me ra vakaraitaka na nodra veinanumi vei ira na tani. Na veisasaga kece e dodonu me vakayacori me nanumi tiko kina na nodra gagadre na tani. Na sasaga vakaoqo e oka kina na kena tuvanaki na vakayagataki ni veivanua lala, qarauni ni rorogo, kei na kena vakayagataki me tiko ga e loma ni gauna yalataki.

Ena itukutuku tale eso me baleta na itaviqaravi eso ni Lotu, raica na wase e 20.

35.5.3

Vakayagataki ni Valenisoqoni mai na Lewenilotu—Tamata Yadua kei na Matavuvale

E rawa ni ra kerea na lewenilotu me ra vakayagataka e dua na valenisoqoni ena loma ni nodra iteki me baleta na itaviqaravi ni tamata yadua se matavuvale. Me vakasaqarai na veivakadonui, era na veitaratara kei na dua na lewe ni matabisopi ni dua na tabanalevu era dau soqoni ena valenisoqoni oya (se dua e lesia). Na idusidusi eso oqo e taurivaki:

• Na kena vakayagataki e dodonu me salavata kei na ivakavuvuli kei na veika e gadrevi taumada ena 35.5.1.

• Na kena vakayagataki e dodonu me liutaki, ka tiko kina edua na lewenilotu itabaqase nuitaki ni tabanalevu ka dau soqoni ena valenisoqoni oya.

• Na kena vakayagataki me kakua ni veisaqasaqa kei na itaviqaravi ni Lotu sa tuvai oti tu.

• O ira na vakayagataka mera na saumi taro ke dua na vakacaca e yaco ki na iyauqaqa se dua na mavoa se leqa ena kena vakayagataki.

• Me ra samaka ka vakalesuya ki na kena ituvaki taumada o ira na vakayagataka.

• O ira era vakayagataka me ra na muria na veidusimaki kei na kerekere mai vei ira na iliuliu ena nodra vanua, oka kina na kerekere mai vei ira na iliuliu me wanonovi na kena vakayagataki.

• E rawa nira kerea na iliuliu ni Lotu e dua na tamata se ilawalawa mera muduka na nodra vakayagataka na iyauqaqa, kevaka era sega ni muria tiko na idusidusi.

• Me baleta na itaviqaravi vakadonui, sa dodonu me ra vakarautaka na veiliutaki ena tabanalevu kei na iteki na kena rawa ni vakayagataki na valenisoqoni. Na ki ni valenisoqoni me soli ga vei ira na lewe ni tabanalevu se iteki era lesi.

Raica na 38.3.4 ena kena vakayagataki na veivalenisoqoni me baleta na vakamau kei na soqo ni oti na vakamau.

Raica na 29.5 ena kena vakayagataki na veivalenisoqoni me baleta na veibulu kei na veiqaravi tale eso me baleti ira na sa mate.

35.5.4

Vakayagataki ni Veivalenisoqoni ni Lotu mai vei ira na iSoqosoqo Sega ni Rawailavo se mai vei ira na iLawalawa Tale Eso se Tamata Yadua

Na veiliutaki ni iWasewase e rawa ni vakatara na veisoqosoqo sega ni rawailavo, itikotiko raraba kei na ilawalawa tale eso (me vakataka na timi ni qito), se tamata yadua e sega ni vakamacalataki ena 35.5.3 me vakayagataka na veivalenisoqoni ni Lotu me baleta na itaviqaravi se veiqaravi e taucoko. Na ituvaki ka tuvai koto ena 35.5.3 ena vakayagataki.

Me vakasaqarai na veivakadonui ni veiliutaki ni iwasewase me baleta na kena vakayagataki vakaoqo, ena veitaratara na peresitedi ni iteki vua na manidia ni iyauqaqa.

Kevaka e vakadonuya na veiliutaki ni wasewase na kena vakayagataki mai vua edua na isoqosoqo sega ni rawailavo, ena gadrevi kina e dua na Temporary Use Agreement (Veidinadinati Vakawawa ni kena Vakayagataki). Na veidinadinati oqo e vakarautaka na valenivolavola ni iwasewase. Ena gadrevi talega e dua na sitivikiti ni inisua mai na isoqosoqo sega ni rawailavo vakavo kevaka e vakadeitaka na dairekita ni veika vakayago ni Church Risk Management Division (Tabana ni Vakalailaitaki ni Leqa ni Lotu) ni sa vakadonuya na veisau.

O ira na ilawalawa ena itikotiko era sega ni wili me sega ni rawailavo, ka vakakina o ira na tamata yadua era sega ni vakamacalataki ena 35.5.3, e dodonu me ra sotava na veika e lavaki mai vua na manidia ni iyauqaqa.

35.5.5

Leqa Tubukoso

E rawa ni vakayagataki na veivalenisoqoni ni Lotu me baleta na veiqaravi bibi ena itikotiko raraba ena gauna ni leqa tubukoso. Me ivakaraitaki, na peresitedi ni iteki e rawa ni vakatara mera vakayagataki na veivalenisoqoni ena nona iteki mai vei ira na tabana ni veivukei ena leqa tubukoso kei ira tale eso ena veisasaga e salavata (raica na 35.5.4). Ena veigauna vakaoqo, ena cakacaka vata kei na manidia ni iyauqaqa kei na manidia ni welefea kei na bula-rawati koya, ka vakakina kei ira na mata tale eso ni Lotu kevaka e gadrevi (raica na 22.9.1.3).

Kevaka ena vakayagataki na veivalenisoqoni me baleta na inaki ni leqa tubukoso, era sa vakauqeti na iliuliu ni iteki me ra veitaratara kei ira na iliuliu ni itikotiko.

35.5.6

iVakavakayagataki ni Valenisoqoni ka Sega ni Vakatarai

35.5.6.1

Vakayagataki vakabisinisi

Me kakua ni dau vakayagataki na iyauqaqa ni Lotu ena inaki vakabisinisi. Me kena ivakaraitaki, ena sega ni vakayagataki na veivalenisoqoni me tokona na mataqali bisinisi cava ga. Se me vakayagataki na ivurevure ena loma ni veivalenisoqoni, me vaka na papa ni itukutuku, me tokoni kina e dua na bisinisi (raica na 38.8.5). Na kena ivakavakayagataki vakaoqo e sega ni salavata kei na inaki ni iyau ni Lotu. E rawa talega ni veisaqasaqa kei na lawa ni vanua se matanitu ka rawa ni vakuwai kina na iyau taukeni ni Lotu mai na ivakacavacava (raica na 34.8.1).

Sa tuvai koto e ra na veika vakabisinisi e sega ni vakadonui me vakayagataki kina:

• Na kena kacivaki se tokoni kina na veibisinisi se na vakatubuilavo

• Volivoli, volivolitaki, se kacivaki ivoli, veiqaravi, ivola tabaki, se cakacaka ni liga

• Na vakayacori ni iwalewale ni kumuni ilavo sega ni vakadonui (raica na 20.6.5)

• Qaravi se vakavaletaki ni matasere, ira na vosa, dauveivakatavulici, ilawalawa ni vuli, se o ira na dausolia na veiqaravi tale eso ka ra saumi ena vakayaco semina, lesoni (vakavo na veivakavulici vakaitaukei ni taba piano se oqani; raica na 19.7.2), kalasi, se itaviqaravi tale eso

• Redetaki ni vanua ni vakamau se soqo ni vakamau

35.5.6.2

Na Kena Vakayagataki ki na Vuli e Vale kei na iSususu

Na Lotu e tokona vakaukauwa na vuli kei na matavuvale. Ia, na veivalenisoqoni ena sega ni vakayagataki me vanua ni vuli e vale se isususu vei ira na gonelalai.

Na muri ni lawatu oqo ena tokona na veitaqomaki ka levea na kena rawa ni saumi ivakacavacava na Lotu.

35.5.6.3

iNaki Vakapolitiki

Na Lotu e sega ni totaka edua na ile vakapolitiki. Me kakua ni dau vakayagataki na iyauqaqa ni Lotu ena inaki vakapolitiki se ena tokoni ni dua na ile. Na itaviqaravi ka sega ni vakatarai e oka kina, na bose vakapolitiki kei na kena vakayagataki mai vei ira na dauvunau vakapolitiki kei ira na ilawalawa era tutaka tiko edua na ile. Na veika e kacivaki me baleta na inaki vakapolitiki me na kakua ni vakayagataki kina na iyauqaqa ni Lotu, me vaka na papa ni itukutuku.

Ia, na vakayagataki ni iyau me baleta na volayaca ni veidigidigi se veidigidigi e rawa ni vakatarai (raica na 38.8.30). Ena rawa ni rawata o peresitedi ni iteki e dua na veisau vakaoya mai vua na manidia ni iyauqaqa (raica na 35.5.4).

35.5.6.4

iVakavakayagataki Tale Eso

Na ivakavakayagataki vakaoqo ni valenisoqoni ni Lotu era dau sega ni vakadonui:

• Mera ivakaruru ena bogi taucoko (vakavo ga ena gauna ni leqa tubukoso; raica na 35.5.5)

• Keba

• Redetaki se lisitaki ni veivale nona na Lotu kei na iyauqaqa

Na idusidusi oqo e baleta na valenisoqoni vakaikoya ka vakakina na iyauqaqa ka taukena na Lotu, kei na iyauqaqa e wavolita na valenisoqoni. Kevaka e nanuma na peresitedi ni teki ni gadrevi edua na veivakuwai, ena rawa ni kerea vua na manidia ni iyauqaqa. Me ivakaraitaki, edua na veivakuwai e rawa ni soli me vakayagataki edua na valenisoqoni me veivuke vei ira na lewenilotu ka ra lakova edua na vanua yawa ki na valetabu.

35.5.7

Na Lawatu kei na iVakatagedegede Tale Eso e Baleta na Kedra iVakavakayagataki Taucoko

35.5.7.1

Valenilotu

Na valenilotu era rumu ni nodra sokalou na lewenilotu ka vakaivotavota kina ena sakaramede. Na soqoni kei na itaviqaravi e vakayacori e valenilotu e dodonu me salavata kei na vei inaki oqo. Me baleta na idusidusi ni kena vakayacori na soqo ni cakacakaniliga vakavanua, vakatasuasua, kei na so tale na tuvaitutu e valenilotu, raica na 19.3.5.

35.5.7.2

Dakai kei na iYaragi

E sega ni vakatarai na dakai kei na iyaragi rerevaki tale eso ena vanua e nona na Lotu. Oqo e oka kina na iyaragi vunitaki. Oqo e sega ni ra okati kina na vakailesilesi ni yadravi lawa ena gauna oqo.

35.5.7.3

Valenikuro kei na Vanua ni Veiqaravi

E rawa ni vakayagataki na valenikuro kei na vanua ni veiqaravi me veisoliyaki kina na kakana kei na ivakalomavinaka ka vakatakatari se vakabatabataki toka kina na kakana.

Ena so na vanua, e vakatarai na vakarautaki kakana e valenikuro. Ia, e Amerika, Kenada, kei na so tale na matanitu, na lawa ni vakarautaki kakana e dau gadrevi kina na sitivikiti, na kena iyaya vakadonui, se me dikevi vakamatanitu. Ena veivanua oqo, na kakana e dodonu me vakarautaki ena dua tale na vanua ka qai kau mai ki na valenisoqoni. E vakatarai na kena vakaraitaki na vuli vakasaqa kakana, ena vanua sara mada era tiko kina na vei lawa oqo. E rawa ni ra veidusimaki na manidia ni iyauqaqa ena veiwasewase yadua.

Me baleta na ikuri ni ivakamacala, raica na safety.ChurchofJesusChrist.org.

35.5.7.4

iKelekele ni Motoka

Na vakayagataki ni ikelekele ni motoka ni Lotu e dodonu me salavata kei na idusidusi ena iwase oqo. Me kena ikuri, na vanua ni vakele motoka e sega ni dodonu me ikelekele ni motoka ni tamata cakacaka se ivakavakayagataki e tautauvata ka sega ni vakadonui mai vua na dairekita ni veika vakayago. E rawa ni ra veitaratara na iliuliu vua na manidia ni iyauqaqa me baleta na kerekere. E sega ni vakatarai me ra maroroi tu e veivanua e taukena na Lotu, na lori vakaitaukei kei na iyaya taukeni ni tamata yadua.

Me baleta na ikuri ni itukutuku ni ikelekele ni motoka kei na ikelekele ni motoka e rawa ni yacovi, raica na “iKelekele ni Motoka ni ValenisoqoniiDusidusi ni iYauqaqa ni Valenisoqoni

35.5.7.5

iMamaroroi

Na iyaya ni cakacaka ni qaravi vale kei na iyaya vakadonui ena rawa ni maroroi ena veivale. Na iyaya ni welefea e rawa ni maroroi ena veivalenisoqoni ena gauna ni leqa tubukoso (raica na 35.5.5). O ira na iliuliu e rawa ni ra veitaratara kei na manidia ni iyauqaqa me baleta na taro eso.

35.5.7.6

iKuri ni Tukutuku

E vuqa na itukutuku me baleta na vakayagataki ni iyauqaqa ni Lotu e tiko ena “Other Information Related to Meetinghouse Facilities (Eso tale na iTukutuku e Semati ki na iYauqaqa ni Valenisoqoni)” (Meetinghouse Facilities Guide (iDusidusi ni iYauqaqa ni Valenisoqoni)). Na ivurevure oqo e okati kina na itukutuku kei na idusidusi me baleta na cakacakaniliga, iukuuku, iyaya, kuila, ilavo saumi, ivakatakilakila, vakayagataki ni iyauqaqa ni Lotu lala, kei na ulutaga tale eso.

Me baleta na lawatu ni vakayagataki ni iyauqaqa ni veivakabulabulataki, raica na “Recreational Camps (Keba ni Soqoni ni Vakacagicagi)” (Meetinghouse Facilities Guide (iDusidusi ni iYauqaqa ni Valenisoqoni)).