4.

Veiliutaki kei na Matabose ena Lotu i Jisu Karisito

4.0

iVakamacala Taumada

Ni o dua na iliuliu ena Lotu, o sa kacivi ena veivakauqeti mai vei ira na italai vakadonui ni Turaga. Me vaka e dua na iliuliu ena Lotu, sa nomu na madigi mo veivuke ena cakacaka ni Tamada Vakalomalagi ni “vakavuna na tawamate rawa kei na bula tawamudu ni tamata” (Mosese 1:39). O vakayacora oqo ena nomu vakayaloqaqataki ira na lewenilotu me ra vakaitavi ena Nona cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei na Kalou me baleti ira, nodra matavuvale, kei ira tale eso (raica na wase e 1). Ko na kune reki ni o qaravi ira na luve ni Kalou.

Muria na ivakaraitaki i Jisu Karisito, o na dau qaravi ira vakayadudua na tani. Ena nomu talega na madigi mo vakarautaka na veiliutaki ena veisoqoni kei na itaviqaravi ni Lotu. Me kena ikuri, e rawa ni o vakayacora na veiqaravi bibi ena veimatabose. Oqo e rawa ni oka kina na bose ni mataveiliutaki, bose ni matabose ni tabanalevu, kei ira tale eso.

Na nomu veiqaravi vakatabakidua e gadrevi kina na sorovaki gauna, ia kakua ni vakawalena na nomu gagadre kei na gagadre ni nomu matavuvale. Vakasaqara na veidusimaki ni Yalo Tabu me vukea nomu vakaliuca na veika e bibi duadua (raica na Mosaia 4:27).

4.1

Na iNaki ni Veiliutaki ena Lotu

Era vakayaloqaqataki ira na lewenilotu na iliuliu me ra vakaitavi ena cakacaka ni Kalou ni vakataki ira na yalodina “sa muria … Jisu Karisito” (Moronai 7:48). Me caka oqo, era na segata taumada na iliuliu me ra tisaipeli yalodina ni iVakabula. Sa na qai rawa ni ra vukei ira na tani mera toro voleka yani vei Koya. Ena nodra vukei tale eso, era sa yaco me tisaipeli vinaka cake (raica na Mosaia 18:26Vunau kei na Veiyalayalati 31:5

4.2

iVakavuvuli ni Veiliutaki ena Lotu

Ena gauna ni Nona veiqaravi e vuravura, sa vakarautaka na iVakabula na ivakaraitaki ni veiliutaki ena Nona Lotu. Na itakele ni nona inaki sa cakava tiko na lomai Tamana Vakalomalagi ka vukei ira na tani me ra kila ka bulataka na Nona kosipeli (raica na Joni 5:30; Mosaia 15:7). E a lomani ira o Koya a liutaka ka vakaraitaka na loloma o ya ena Nona qaravi ira (raica na Joni 13:3–5).

Na iVakabula a tara cake na nodra kaukauwa eso tale ena kena soli vei ira na itavi kei na madigi eso me ra tubu kina (raica na Maciu 10:5–8; Joni 14:12). A veivakayaloqaqataki ka veivakadodonutaki o Koya ena sala matata kei na loloma (raica na Joni 21:15–17).

A kaya na Turaga, “Ia, sa kilikili ki na tamata yadua me vulica na nona itavi; io me vakayacora ena yalodina na itavi ni itutu sa lesi kina” (Vunau kei na Veiyalayalati 107:99). Na veimalanivosa oqo e baleti ira kece era ciqoma na itavi me ra veiqaravi ka veiliutaki ena Lotu ni iVakabula.

Na bulataki ni vei ivakavuvuli ena wase oqo ena vukei iko mo veiliutaki vakavinaka cake ena Lotu ni iVakabula.

4.2.1

Vakavakarau Vakayalo

A vakarautaki Koya vakayalo o Jisu me baleta na Nona ilesilesi e vuravura (raica na Luke 4:1–2). Ena vakakina nomu vakavakarau vakayalo ena nomu toro voleka vua na Tamada Vakalomalagi ena masumasu, vulici ni ivolanikalou, kei na talairawarawa ki na Nona ivakaro. Nomu muri ira na Nona parofita ena vukei iko talega mo vakavakarau vakayalo (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 21:4–6).

Vakasaqara na ivakatakila mo kila kina na nodra gagadre o ira o liutaka kei na sala mo qarava kina na cakacaka sa kacivi iko kina na Kalou mo cakava.

Sa yalataka talega na Turaga me na solia na isolisoli vakayalo vei ira era sa vakasaqara (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 46:8 Ni o masuta na Tamada Vakalomalagi ena yalomalumalumu mo rawata na kaukauwa kei na isolisoli mai Vua, ena vakalevutaka ko Koya na nomu kaukauwa mo liutaki ira ka laveti ira o veiqaravi ena vukudra.

4.2.2

Veiqaravi vei Ira Kece na Luve ni Kalou

O Jisu a veiqaravi vakayadua vei ira na tamata, dolele yani me laveti ira ka vakavulici ira era vakila na galili, sega na nodra inuinui, se ra lakosese tu. A vakadinadinataka na nodra itutu vakalou kei na tawamudu ni kedra yaga na tamata yadua.

Lomani ira na tamata o qarava me vaka a vakayacora o Jisu. Masu “ena yalomudou taucoko” mo vakasinaiti ena Nona loloma (Moronai 7:48). Tauyavutaka na veitokani e dina. Dolele yani vei ira era na rairai galili, gadreva na vakacegu, se so tale na nodra leqa. Ena vakalougatataka na nodra bula na nomu loloma ka vukei ira na tamata me ra gadreva me lako mai vei Karisito.

Vukea na tamata yadua me vakatitobutaka na nodra saumaki mai ka vaqaqacotaka na nodra vakabauta na Tamada Vakalomalagi kei Jisu Karisito. Vukei ira mera vakavakarau me veiyalayalati ni ra ciqoma na nodra cakacaka vakalotu e tarava. Vakayaloqaqataki ira me ra maroroya na veiyalayalati era sa cakava ka vakaivotavota ena veivakalougatataki ni veivutuni. Vukei ira mera kila ni rawa ni ra cakacakataka me ra rawata na kedra inaki vakalou se cava ga na bolebole era sotava.

4.2.3

Vakavulica na Kosipeli i Jisu Karisito

Era qasenivuli o ira taucoko na iliuliu. Segata mo muria na ivakaraitaki vakaqasenivuli ni iVakabula (raica na wase 17; Veivakavulici ena iVakarau ni iVakabula). Ena nomu vosa kei na ivalavala, vakavulica na ivunau i Jisu Karisito kei na ivakavuvuli ni Nona kosipeli (raica na 3 Nifai 11:32–33; Vunau kei na Veiyalayalati 42:12–14). Na veivakavulici vinaka e vakauqeti ira na tamata mera vaqaqacotaka na nodra veimaliwai vata kei na Kalou ka bulataka na kosipeli, ka toso ki liu ki na bula tawamudu.

Na veivakavulici ena ivakarau ni iVakabula e levu cake mai na vosa; e oka kina na vakarorogo kei na tarogi ni taro ena sala a cakava kina o Koya (raica na Maciu 16:13–17).

O ira talega na qasenivuli mana era dauvuli gugumatua. Cakava me vakaliuci na vosa ni Kalou ena nomu bula. Na vulici ni kosipeli e na taura na bula taucoko.

Veivakavulici mai na ivolanikalou kei na nodra vosa na parofita edaidai (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 52:9). Nanuma tiko “sa kaukauwa sara na vosa ni Kalou ki na nodra vakanananu na tamata … mai na dua tale na ka” (Alama 31:5).

Vakasaqara na veivakauqeti ni Yalotabu ni ko vakavakarau ka veivakavulici. Na Yalo Tabu ena kauta yani na dina ki na yalodra kei na nodra vakasama o ira o vakavulica (raica na 2 Nifai 33:1).

Kevaka o sa kacivi se lesi mo vakatulewa ena dua na soqoni ni Lotu se itaviqaravi, vakadeitaka ni veivakatataki cake ka dodonu vakaivunau na veivakavulici (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 50:21–23).

4.2.4

Vakatulewa ena iValavala Dodonu

A vakatakila na Turaga ni “sa kilikili me ra tu na peresitedi, se na vakailesilesi ni vakatulewa” ena Nona Lotu (Vunau kei na Veiyalayalati 107:21). O ira era taura tu na idola ni matabete era vakatulewa ena nodra vanua ni ilesilesi, me vaka e dua na kuoramu se tabanalevu.

Na isoqosoqo tale eso ena Lotu, oka kina na iSoqosoqo ni Veivukei, Goneyalewa, Lalai, kei na Matawilivola ni Sigatabu, era liutaka talega e dua na iliuliu vakatulewa. Era sa kacivi, vakatikori, ka soli vei ira na lewa sa lesi mai vua e dua e taura tu na idola ni matabete se dua sa vakadonuya o koya (raica na 3.4.3).

Na vakailesilesi vakatulewa yadua e veiqaravi ena ruku ni nona veidusimaki e dua e taura tu na idola ni matabete (raica na 3.4.1). Na ituvatuva oqo e vakarautaka na ivakarau kei na i yatu matata ni vakaitavi kei na soli itukutuku ena kena qaravi na cakacaka ni Turaga.

Sa rawa vua e dua na vakaitutu vakatulewa me lesia vua e dua tale na tamata e dua na ilesilesi vagauna me vakatulewa kina. Me ivakaraitaki, kevaka ena yali e dua na peresitedi ni iSoqosoqo ni Veivukei mai na dua na soqoni ni iSoqosoqo ni Veivukei ena Sigatabu, ena lesia na imatai ni nona daunivakasala me vakatulewa ena soqoni.

Na iliuliu e vakatulewa ena dua na isoqosoqo ni Lotu, soqoni, se itaviqaravi e vakadeitaka ni sa rawati na inaki ni Turaga. Ni vakayacori oqo, ena muria na iliuliu na ivakavuvuli ni kosipeli, lawatu ni Lotu, kei na veidusimaki ni Yalo Tabu.

O ira era vakatulewa era muria na ivakaraitaki i Jisu Karisito ena veiqaravi ena yalomalua, yalomalumalumu, kei na loloma savasava (raica na Joni 13:13–15). Na veikacivi se na ilesilesi ni vakatulewa e sega ni na bibi se yaga vakalevu cake kina o koya e ciqoma mai vei ira na kena vo (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 84:109–10).

Kevaka o sa kacivi se lesi mo vakatulewa, muria na nona ivakavuvuli na iVakabula “me nomudou tamata ko koya yadua vei kemudou sa viaviaturaga” (Maciu 20:27; raica na tikina e 26–28). Veitalanoa vata kei ira na tani ka vakasaqara na duavata ena kena kilai vakamatata na lewa ni Turaga kei na vakayacori ni Nona cakacaka (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 41:2; raica talega na 4.4 ena ivoladusidusi oqo).

E sega ni dodonu mo segata na vakatulewa ena dua na isoqosoqo ena Lotu ni Turaga (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 121:34–37). Ia, ena yalomalumalumu kei na yalodina veiqaravi ena itutu o sa kacivi kina. Segata mo vakayacora na cakacaka ni Turaga ena mata sa vakatabakidua ki na Nona lagilagi (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 4:5).

4.2.5

Lesia na iTavi ka Raica me Lesu Mai na iTukutuku

A solia na iVakabula vei ira na Nona tisaipeli na ilesilesi kei na ilesilesi vakaibalebale (raica na Luke 10:1). A solia talega vei ira e dua na madigi me ra tukunikataka na cakacaka a soli vei ira me ra cakava (raica na Luke 9:10).

Ni ko dua na iliuliu, sa rawa ni o vukei ira na tani me ra tubu cake ena nomu lesia na ilesilesi vei ira. Ena sala oqo o na vukei ira talega mera ciqoma na veivakalougatataki e yaco mai ena veiqaravi. Segata mo vakaitavitaki ira na lewenilotu taucoko ena cakacaka ni Kalou.

Na veilesi ena mana vakalevu cake kina na nomu veiqaravi. Kevaka o vinakata mo cakava vakasivia, ko na “malumalumu dina mai” (Na Lako Yani 18:18). Vakasaqara na veidusimaki ni Yalotabu me baleta na veika mo lesia me rawa ni o vakanamata ki na veika e bibi duadua mo vakaliuca.

Na veilesi e levu cake mai na kena soli e dua na ilesilesi. E oka talega kina na nona vakavulici ka vakabauti e dua me qarava na ilesilesi. E dau oka kina na veigacagaca oqo:

• Sota vata kei koya me sureti koya me qarava na Turaga ena dua na ilesilesi. Vukei koya na tamata oya me kila vakavinaka na ilesilesi kei na kena inaki.

• Veivakasalataki me baleta na ilesilesi, o cei tale e rawa ni vakaitavi kina, kei na gauna sa dodonu me vakacavari kina. Vakadeitaka ni sa kila na tamata oya, ka sa tuvakarau me ciqoma na ilesilesi. Vakaraitaka na nomu nuidei ena vuku ni kaukauwa e tu vua.

• Vakayaloqaqataki koya me vaqara na veivakauqeti me baleta na sala me vakayacori rawa kina na ilesilesi. Vakaraitaka na nomu veivakabauti ka vukea na tamata me rawaka. Vakarautaka na veidusimaki kei na veitokoni kevaka e gadrevi.

• Dau kerei koya me ripotetaka na ilesilesi oqo. Ciqoma na nona igu kaukauwa duadua na tamata o ya, ka vakaraitaka na vakavinavinaka me baleta na veika e sa cakava.

Na idusidusi ni kena vakayacori na veikacivi ena 30.1.1 e dodonu tale ga me na vakamuri ni lesi na itavi, ke gadrevi.

4.2.6

Vakarautaki Ira Tale Eso me ra iLiuliu ka Qasenivuli

A vakarautaki ira na Nona iApositolo na iVakabula me ra yaco mera iliuliu ena Nona Lotu. Sa vakakina na nomu vukei ira eso me ra vakavakarau me ra iliuliu ka qasenivuli. Na cakacaka ni Turaga e vakanamata ki na nodra vukei na tamata, sega walega ni qaravi ni parokaramu ni Lotu. Na veiparokaramu oqo era sega ni cava ga vakai ira. E tiko me vukei ira na tamata me ra tubu.

Ni vakasamataki o cei e rawa ni veiqaravi ena veikacivi ni Lotu se ilesilesi, mo masumasu. Nanuma tiko ni Turaga ena vakadonui ira sa kaciva o Koya. Na ka bibi duadua sai koya ni ra sa tu vakarau me ra veiqaravi, ni ra na vakasaqara ena yalomalumalumu na veivuke ni Turaga, ka segata tiko me ra bula kilikili. Na veikacivi kei na ilesilesi e rawa ni vukea na nodra tubu ena vakarautaki ni madigi me cakacakataki na nodra vakabauta, cakacaka vakaukauwa, ka vakila ni sa vakalevutaka tiko na Kalou na nodra igu. Vakarautaka na veidusimaki kei na veivuke vei ira na itabagone, na lewenilotu vou kei ira tale eso era gadreva tu na ikuri ni veitokoni ena nodra qarava na nodra ilesilesi.

Ena so na gauna era dau kacivi vakavica ki na veitutu ni veiliutaki e dua tikoga na ilawalawa tamata. Oqo e rawa ni vakaogai ira kei na nodra matavuvale ka kauta tani na madigi mai vei ira tale eso. Vakasaqara mo solia vei ira kece na lewenilotu na madigi mera veiqaravi ka tubu.

Ena itukutuku tale eso me baleta na veikacivi ena Lotu, raica na wase 30.

4.2.7

Tuvalaka na Bose, Lesoni, kei na iTaviqaravi ena iNaki Matata

Vakasaqara na veivakauqeti mai vua na Turaga ena tuvai ni soqoni, lesoni kei na itaviqaravi ka matata tu na kedra inaki. Na inaki oqo me vaqaqacotaka na tamata yadua kei na matavuvale, kauti ira vakavoleka vua na Karisito, ka veivuke me rawati na cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei ni Kalou (raica na wase 1kei na 2 Nio tuvatuva, vakamuria na ivakavuvuli ena 4.4.2 kei na wase e 20 kei na 29.

4.2.8

Railesuva Nomu Sasaga

Ni o iliuliu, dau railesuva vakawasoma na nomu itavi kei na tubu vakayalo. Vakasamataka talega na nodra tubu o ira o liutaka tiko.

Na nomu rawa-ka vakailiuliu sa kena ivakaraitaki levu na nomu yalodina ni vukei ira na luve ni Kalou me ra yaco me tisaipeli yalodina i Jisu Karisito. Baleta ni sa tiko na galala ki na tamata kecega, eso ena rairai digitaka me ra lako tani mai na salatu ni veiyalayalati. Ena so na gauna ena rawa ni vakayalolailaitaki iko na ka oqo, ia ni ko goleva na Turaga, ena laveti iko ka vakacegui iko o Koya (raica na Alama 26:27). Sa rawa mo kila ni sa marautaka na Turaga na nomu sasaga ena nomu vakila ni cakacaka tiko vei iko na Yalotabu.

4.3

Matabose ena Lotu

Sa tauyavutaka na Tamada Vakalomalagi na matabose me tiki bibi ni kena ciqomi na veivakauqeti, vakatulewa, kei na vakayacori ni Nona cakacaka. A tu taumada na matabose ni bera ni buli ko vuravura. O keda yadua eda a vakaitavi ena matabose oqo ni bera ni da lako mai ki vuravura. Raica na Vunau kei na Veiyalayalati 121:32; Eparaama 3: 22–28.)

Ni muri na ivakarau oqo, na Lotu i Jisu Karisito e liutaki ena veimatabose ena ivakatagedegede kecega. Me ivakaraitaki, na Matabose ni Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua (raica na 5.1.1.1), Mataveiliutaki ni iWasewase (raica na 5.2.1), mataveiliutaki ni iteki, kei na matabisopi era matabose taucoko. Me ikuri ni matabose ni iteki kei na tabanalevu, na mataveiliutaki yadua ni dua na mataisoqosoqo ni Lotu, kuoramu, se kalasi era sa matabose talega.

Sa vakaroti ira na iliuliu ni Nona Lotu na Turaga me ra veivakasalataki vata ena vakayacori ni Nona cakacaka (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 41:2–3). Era na vakarautaka na matabose na madigi vei ira na lewe ni matabose me ra ciqoma na ivakatakila ena nodra segata me ra kila na nodra gagadre na luve ni Kalou ka tuva na sala me ra vukei kina.

4.4

iVakavuvuli ni Matabose Mana

Eso na ivakavuvuli ni matabose mana era sa tuvai koto ena iwase oqo.

4.4.1

iNaki ni Matabose

Na inaki taumada ni matabose o ya mera vukei na lewenilotu mera cakacaka vata ena vakasaqarai ni veituberi vakalou me baleta na veika ena vakalougatataka na tamata yadua kei na matavuvale (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 43:8–9). Era dau vakabibitaka na matabose na nodra vukei na lewenilotu me ra ciqoma na cakacaka vakalotu ka maroroya na kena veiyalayalati. Era vakasaqara talega na lewe ni matabose na veivakauqeti me baleta na kena tuvalaki ka tutaki na cakacaka ni Turaga ena nodra iwase ni ilesilesi.

Eso na bisinisi ni veiqaravi, me vaka na tuvai ni ivolanivula, ena sega beka ni gadrevi kina na veivosaki ena dua na ituvatuva ni matabose. E vuqa na veika oqo e rawa ni qaravi ena veitaratara ni se bera kei na gauna sa oti kina na soqoni.

O ira na lewe ni matabose era na dau kauwaitaka vakabibi na tamata yadua kei na matavuvale na gagadre bibi eso. Era na veivuke na matabose ena kena vakacokotaki na veivuke. Me baleta na itukutuku ni so na gagadre oqo, vata kei na ivurevure ni kena kilai ka vukei, raica na Veivuke ni Bula ena Gospel Library.

4.4.2

Vakatutu ki na Soqoni ni Matabose

Sa namaki vei ira na mataveiliutaki kei na matabose me ra dau bose vakawasoma. Era na vakasaqara na iliuliu na veidusimaki ni Turaga ena kena tuvai na soqoni ni matabose. Era na vakasaqara talega na nodra nanuma na lewe ni matabose ena lewai ni veika me veivosakitaki.

O ira na iliuliu me ra tukuna taumada vei ira na lewe ni matabose na veika me veivosakitaki taumada. Era na vakavakarau na lewe ni matabose mera wasea na veivakararamataki me baleta na veika oqo. Me baleta na matabose ni tabanalevu kei na iteki, e vuqa na vakavakarau oqo e yaco ena bose ni mataveiliutaki.

Era na vakarautaki ira vakayalo na lewe ni matabose mera vakaitavi ena soqoni ni matabose.

4.4.3

Veivosaki kei na Vakatulewa

Sa kaya na Turaga, “Raica me dua ga e vosa ka ra vakarorogo na kena vo ki na nona ivakamacala, ia ni dou sa vosa oti kece dou sa vuli ka veivakavulici kece tale ga, raica ena soli vakatautauvata na dodonu ki na tamata yadua” (Vunau kei na Veiyalayalati 88:122). Na ivakavuvuli oqo e baleta na matabose ni Lotu.

Ena gauna ni dua na soqoni ni matabose, e vakamacalataka na iliuliu (se dua na iliuliu e lesia) na ka e vakasamataki tiko. Me na qai vakauqeta na iliuliu na veivosaki vei ira kece na lewe ni matabose, ka taroga na taro eso ka vakasaqara na vakasama eso.

Ena vakauqeti ira na lewenilotu o iliuliu me ra dau e matanavotu ka vakadodonu. Na veimataqali vanua, yabaki ni bula, veika era sotava, kei na nodra rai na lewe ni matabose era vakabulabulataka na matabose. Era wasea na lewenilotu na vakatutu ka veirokorokovi. Ni ra segata me ra kila na loma ni Turaga, ena rawa ni qaqa na yalo ni veivakauqeti kei na duavata.

Ena dua na matabose e oka kina na marama kei na tagane, ena vakasaqara na iliuliu na veivakararamataki kei na vakasama ruarua mai vei rau ruarua. O ira na marama kei na tagane e duidui nodra rai ka dau veiraurau na veika e gadrevi. Era na vakatulewa vakavinaka cake na tagane kei na yalewa ka rawata vakalevu cake na veiqaravi ni Turaga ni ra veivukei vakai ira ena nodra cau ka cakacaka vata.

Ena dusimaka na veivosaki ni matabose e dua na iliuliu. Ia, e dodonu me vakarorogo vakalevu cake mai na vosa. Ni wasea e dua na iliuliu ni matabose na nona rai taumada, e rawa ni vakatikora na nodra cau eso tale. Ena gauna e gadrevi kina, sa vagolea tale vakamalua o iliuliu ni matabose na veivosaki oqo.

Ni oti na veivosaki, sa rawa vei iliuliu me lewa e dua na ka me vakayacori se lokuyarataka e dua na vakatulewa ni vakasaqarai tiko na ikuri ni itukutuku kei na veidusimaki. Sa dodonu me na tukuni ena veivosaki kei na veivakadeitaki ni Yalotabu. Na iwalewale ni matabose e vukea me kauta mai na vakatulewa veivakauqeti ka na ulabaleta na nona vakatulewa vinaka duadua e dua na iliuliu. E rawa talega ni raica na iliuliu na ka oqo ki na dua tale na matabose.

Ena so na gauna era na sega beka ni vakila na lewe ni matabose me baleta e dua na vakatulewa bibi. Ni yaco oqo, sa rawa ni waraka na iliuliu e dua tale na soqoni me vakasamataka na ka oqo ka vakasaqara tale na veivakadeitaki vakayalo kei na duavata. Ena so na gauna, ena vinakata beka e dua na lewe ni matabose me sota vata kei koya na iliuliu me veivosakitaka na nona kauwai.

4.4.4

Duavata

A vakaroti ira na Nona tisaipeli na Turaga me ra “duavata” (Vunau kei na Veiyalayalati 38:27). Era segata na lewe ni matabose me ra duabau ena gagadre kei na inaki kei na Tamada Vakalomalagi kei Jisu Karisito. Era na saga mera duavata ena nodra veivosaki kei na vakatulewa.

Me ra levea na lewe ni matabose na veileti, vakatulewa tawadodonu, kei na kakase (raica na 3 Nifai 11:28–30). Ni ra cakacaka ena duavata, ena vakalougatataka na nodra sasaga na Tamada Vakalomalagi.

4.4.5

iValavala kei na Vakatulewa Vakataki Au

O ira na lewe ni matabose era na cakava e vuqa na nodra cakacaka ni bera ka sa oti na soqoni ni matabose. Ena gauna ni soqoni, era vakasaqara na veivakauqeti ena kena vakatorocaketaki na ituvatuva me vakayacori kina na vakatulewa. Sa itavi nei iliuliu ni matabose me sureti ira na lewenilotu me ra qarava vakavinaka na itavi e baleta na ituvatuva oqo. Era dau veisureti na lewe ni matabose vei ira na tani ena nodra isoqosoqo me ra veivuke. E sega ni dodonu me ra vakaogai vakasivia o ira na tamata yadua ena nodra ilesilesi.

Me ra ripote na lewe ni matabose ena nodra ilesilesi. Na toso e dau gadrevi kina na raici ni tokoni kei na vakamuri ni ilesilesi.

4.4.6

Maroroi ni iTukutuku

Era na vakatulewa na iliuliu ni wasei na itukutuku ni tamata yadua ki na dua na matabose. Era dau vakasaqara na veivakadonui ni dua na lewenilotu me wasea na itukutuku oqo.

Na matabose me rokova na nodra gagadre o ira era kerea na itukutuku taqomaki. Me ra kakua ni wasea na lewe ni matabose na itukutuku ni tamata yadua ena taudaku ni matabose vakavo kevaka e gadrevi me vakayacori rawa e dua na ilesilesi mai vua na iliuliu ni matabose.

Sa rui ka bibi eso na ka me kau mai ni bera na matabose taucoko. Kevaka e ganita, era na railesuva na iliuliu na veika oqo vata kei ira na lewe ni matabose yadua. Se e rawa ni ra vakatoka eso na ka ki na dua tale na matabose.