Siviʻi Hono 12 Hoʻo Akó

Fakahā 1–22

ʻOku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoniʻi koe ke ke vakaiʻi e ngaahi taumuʻa kuó ke fokotuʻú, pea mo e tupulaki kuó ke aʻusia lolotonga hoʻo ako ʻa e Fuakava Foʻoú.

Ko hoʻo tupulaki fakatāutahá

Te ke maʻu ha faingamālie ʻi he lēsoni ko ʻení ke siviʻi hoʻo akó mo e founga kuó ke fakaʻaongaʻi ai e ngaahi tefitoʻi moʻoni naʻe akoʻi ʻi he Fakahā 1–22. Te ke toe vakaiʻi foki mo siviʻi hoʻo tupulaki ʻi he ngaahi māhina siʻi kuohilí ʻi hoʻo ako ʻa e Ngāue–Fakahā. ʻE lava ke tokoni atu ʻa e ngaahi ʻekitivitī ako ko ʻení ke ke vakai ki he founga kuo tupulaki ai hoʻo ʻofa ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí pea mo e founga kuó ke hoko ai ʻo hangē ko Kinauá.

Ko e tohi Fakahā

Fakaʻaongaʻi ha ngaahi miniti siʻi ke toe vakaiʻi ha faʻahinga potufolofola pē kuó ke fakaʻilongaʻi, hiki ʻi hoʻo folofolá, pe tohinoa naʻá ke hiki ko ha konga hoʻo ako e tohi Fakahaá.

• Ko e hā ha ngaahi meʻa ʻokú ke manatuʻi naʻá ke ako pe ongoʻi ʻi hoʻo ako e tohi ʻa Fakahaá?

• Ko e hā naʻá ke ako fekauʻaki mo ho Fakamoʻui ko Sīsū Kalaisí mei he tohi ʻa Fakahaá?

• Ko e hā ha niʻihi ʻo e ngaahi moʻoni naʻá ke ongoʻi naʻe ueʻi koe ke ke ngāueʻi ko ha konga ʻo hoʻo akó?

1. Fakakakato ʻa e ʻEkitivitī A pe ʻEkitivitī E ʻi hoʻo tohinoa akó ke vakai ki he founga kuo hanga ai ʻe hoʻo ngaahi tōʻongá ʻo tohoakiʻi koe ke ke ofi ange ki he ʻEikí.

ʻEkitivitī A: Moihū mo muimui ki he ʻOtuá ʻi he loto-fakamātoato

ʻI he Fakahā 4 – 5 , mahalo naʻá ke ako ai ha konga ʻo e mata meʻa-hā-mai ʻa Sioné ʻa ia naʻá ne mamata ai ki he ʻafioʻanga ʻo e ʻOtuá mo ha kakai mo ha fanga manu kehekehe ʻoku nau moihū ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi. Mahalo kuo fakaafeʻi koe ke ke fakalaulauloto ki he founga ʻokú ke fakafetaʻi ai ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí pea fakakaukau ki ha ngaahi founga te ke lava ai ʻo fakatupulaki hoʻo moihū fakatāutahá.

• Ko e hā kuó ke toki ako pe ongoʻi fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní pe ko Sīsū Kalaisi kuó ne fakaʻaiʻai koe ke ke fie moihū kiate Kinauá?

• Ko e hā ha ngāue kuó ke fai ke tupulaki ai hoʻo moihuú? Hangē ko ʻení, mahalo naʻá ke feinga ke fakaloloto hoʻo moihuú ʻo fakafou ʻi he lotú, ako folofolá, maʻu ʻo e sākalamēnití, fakaʻapaʻapaʻi ʻo e ʻaho Sāpaté, ʻaukaí, ʻalu ki he temipalé, pe ʻi ha toe founga kehe.

• Kuo kaunga fēfē ʻa e ngaahi meʻá ni kiate koe mo hoʻo vā mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí?

ʻEkitivitī E: Tekeʻi pea ikunaʻi ʻa e koví ʻaki e tui kia Kalaisí

Mahalo kuó ke ako ʻi he Fakahā 12 – 13 naʻa tau fakaʻaongaʻi kotoa ʻetau tui kia Sīsū Kalaisí ʻi he maama fakalaumālié ke ikunaʻi ʻa Sētane. Mahalo kuo fakaafeʻi koe ke ke fakalaulauloto ki hoʻo tui ki he ngaahi akonaki ko ʻení pea fakakaukau ki he meʻa te ke lava ʻo fai ke hokohoko atu ai hoʻo falala kia Sīsū Kalaisí ʻi heʻetau tauʻi ʻa e filí ʻi he moʻui fakamatelié ni.

• Ko e hā ha ngaahi angafai naʻá ke ongoʻi ʻoku totonu ke ke fakahoko ʻi he hili hoʻo akó?

• Ko e hā ha ngaahi fakatūkiaʻanga pe faingataʻa naʻá ke fehangahangai mo ia ʻi hono fakahoko e ngaahi angafai ko iá? Ko e hā e ngaahi lavameʻa naʻá ke maʻú?

• Naʻe tokoniʻi fēfē koe ʻe hoʻo fakahoko e ngaahi sitepu ko ʻení ke ke ofi ange ai kia Sīsū Kalaisi pe maʻu ha mālohi meiate Ia ke ikunaʻi ʻa Sētané?

Ko e Fuakava Foʻoú: Ngāue–Fakahā

Mahalo te ke manatuʻi, hili hoʻo fanongo ki he fakamoʻoni ʻa Paula kia Sīsū Kalaisí, naʻe pehē ʻe he Tuʻi ko ʻAkilipá, “Kuó ke meimei fakahehemaʻi au ke u hoko ko e Kalisitiane.” Naʻe tali loto-toʻa ʻe Paula, “ʻʻAmusia ange ʻe au ki he ʻOtuá, kuo ikai ko koe pē, ka ko kinautolu kotoa pē foki ʻoku fanongo kiate au ʻi he aho ní, kuo mou meimei tatau, mo mātuʻaki tatau pē mo au [ko ha Kalisitiane]” ( Ngāue 26:28–29).

Naʻe maʻu ʻe Paula mo e toenga ʻo e kau ʻAposetoló ʻa e holi lahi ke ʻomi e niʻihi kehé kia Kalaisi ʻo fakafou ʻi heʻenau ngaahi akonakí mo e fakamoʻoní. Naʻe foaki ʻe honau tokolahi ʻenau moʻuí pea nau mate fakamāʻata koeʻuhí ko Kalaisi, ʻo tuku ai ʻenau ngaahi akonakí ʻi he tohi ʻa Ngāué mo e Ngaahi ʻIpiselí. Fakatauange pē kuó ke fakaafeʻi e ngaahi fakamoʻoni ko iá ki ho lotó pea fakaʻaongaʻi ʻenau ngaahi akonakí ʻi hoʻo moʻuí. Ko e taimi leva ʻeni ke ke faiako mo fakamoʻoni aí.

2. Fakakakato ʻeni ʻi hoʻo tohinoa akó:

Hiki haʻo ‘ipiseli pē ʻaʻau ʻo fakataumuʻa ki ha taha pē te ke fili. Hangē ko ʻení, te ke lava ʻo lea ʻaki ia kiate koe he taʻu ʻe taha kuohilí kimuʻa peá ke ako e Fuakava Foʻoú, ki ha kaungāmeʻa ʻoku ʻikai mahino ki ai e ʻuhinga ʻokú ke ʻalu ai ki he seminelí, pe ko ha mēmipa ʻo e fāmilí ʻe ʻaonga ki ai hoʻo fakamoʻoni ki he Fakamoʻuí.

Tatau ai pē pe ko hai ʻokú ke fili ke hiki ki ai hoʻo ‘ipiselí, fakakau ai ha veesi ʻe taha pe lahi ange mei he tohi Ngāue–Fakahā, fakataha mo e founga kuo faitāpuekina ai hoʻo moʻuí ʻe he ngaahi moʻoni mei he ngaahi veesi ko ʻení. ʻE ala tokoni atu e ngaahi fehuʻi ko ʻení ke tataki koe, ka te ke lava ʻo fili ʻiate koe pē ʻa e meʻa ke ke tohi fekauʻaki mo iá.

• Kuo tokoniʻi fēfē koe ʻe he meʻa naʻá ke akó ke ke haʻu kia Kalaisi pea maʻu ʻa e melinó ʻiate Ia?

• Kuo tokoniʻi fēfē koe ʻe he meʻa naʻá ke akó ke ke tekeʻi pe ikunaʻi ai ʻa e koví ʻaki ʻa e tui kia Sīsū Kalaisí?

• Kuo tokoniʻi fēfē koe ʻe he meʻa naʻá ke akó ke ke tali ha fehuʻi pe fakaleleiʻi ha meʻa naʻá ke hohaʻa ki ai pe ko ha palopalema?

• Ko e hā mo ha toe meʻa te ke fakaʻamu ke ʻilo ʻe ha taha ke poupouʻi kinautolu ke ako ʻa e Fuakava Foʻoú pea haʻu kia Kalaisi?