Lukas 15

Gelijkenissen van het verlorene

Tegen het einde van de aardse bediening van de Heiland klaagden farizeeën en Schriftgeleerden over de omgang die Jezus met tollenaars en zondaars had. Jezus pareerde hun klachten met de gelijkenissen van het verloren schaap, de verloren penning en de verloren zoon. Deze les helpt je inzien en voelen hoeveel onze hemelse Vader en Jezus Christus jou en alle anderen liefhebben en van waarde achten.

Voorbereiding van de cursist: Moedig de cursisten aan om een of alle gelijkenissen in Lukas 15 vóór de les te bestuderen. Laat ze zich afvragen wat de gelijkenissen over Gods liefde duidelijk maken.

Mogelijke leeractiviteiten

Wat is de waarde?

Neem eventueel wat eten en geld mee naar de klas als visuele demonstratie van de volgende activiteit. Gebruik voedsel dat makkelijk verkrijgbaar is. U zou deze activiteit bijvoorbeeld ook met een snoepje en een munt van 1 euro kunnen doen. Laat de cursisten met hun vingers aangeven hoeveel het voorwerp bij elke stap voor hen waard is.

Hoeveel heb je voor het volgende over op een schaal van 1–10, waarbij 1 laag is en 10 hoog?

• Je lievelingsdessert

• Je lievelingsdessert als het op de grond is gevallen

• Je lievelingsdessert als iemand erop getrapt heeft

• Een briefje van 20 euro

• Een briefje van 20 euro als het op de grond is gevallen

• Een briefje van 20 euro als iemand erop getrapt heeft

Bedenk wat deze activiteit met de waarde van mensen te maken heeft.

• Hoe kunnen we dit vergelijken met hoe we onze eigen waarde wel of niet inzien?

• Waarom komen we soms in de verleiding om onszelf en anderen te beschouwen of te behandelen alsof wij of zij van minder waarde zijn?

Bespreek eventueel het citaat van president Dieter F. Uchtdorf in ‘Aanvullende leeractiviteiten’ aan het eind van deze les.

Bedenk hoe je mensen behandelt die zich misschien moeten bekeren en verbeteren, onder wie jezelf. Let bij je studie van deze les op wat de gevoelens van de Heer waren voor hen die zich moesten bekeren, en hoe Hij ze behandelde.

In Lukas 15 vertelde Jezus drie gelijkenissen. Lees in Lukas 15:1–2 de aanleiding waarom de Heiland deze gelijkenissen ging vertellen. Tollenaars waren Joden die belasting voor de Romeinen inden en daarom in het algemeen door andere Joden gehaat werden.

• Wat leren we in die verzen over de Heiland? In welke opzichten lijken we misschien weleens op de farizeeën?

Jezus Christus pareerde de klachten van de farizeeën en Schriftgeleerden door over een verloren schaap, een verloren penning en een verloren zoon te vertellen.

Laat de cursisten samenvatten wat ze over deze gelijkenissen weten, en hoe die de liefde van onze hemelse Vader en Jezus Christus illustreren. Pas de leeractiviteiten in deze les aan het begrip en de behoeften van de cursisten aan.

Het verloren schaap en de verloren penning

Lees of herlees de gelijkenis van het verloren schaap ( Lukas 15:4–7) of de gelijkenis van de verloren penning ( Lukas 15:8–10). Let op woorden of zinsneden die aangeven wat voor waarde de eigenaar in elk verhaal aan het verlorene hechtte.

• Welke woorden of zinsneden geven aan welke waarde de eigenaar aan het verlorene hechtte?

• In welke opzichten kunnen het schaap of de penning in deze gelijkenissen mensen voorstellen?

• Hoe voelen mensen die de geestelijk verlorenen vinden zich volgens deze verzen als een zondaar zich bekeert? Wat zijn de gevoelens van onze hemelse Vader en Jezus Christus?

• Wat kom je uit deze gelijkenissen over de Heiland te weten?

Help de cursisten waarheden te vinden zoals: Onze hemelse Vader en Jezus Christus kennen de waarde van ieder individu en willen allen weer graag bij Hen terug hebben en Onze hemelse Vader verheugt Zich als zijn kinderen zich bekeren en tot Hem terugkeren.

De verloren zoon

De derde gelijkenis in Lukas 15 wordt de gelijkenis van de verloren zoon genoemd. Maar deze gelijkenis gaat eigenlijk over twee zoons, die allebei hulp van hun vader nodig hadden. Zoek bij je studie naar leringen waaruit blijkt wat onze hemelse Vader voelt en doet voor al zijn kinderen die om welke reden dan ook geestelijk verloren zijn.

Overweeg voor de volgende activiteit of de cursisten er baat bij hebben om de gelijkenis te lezen of de video te bekijken.

Lees Lukas 15:11–32. Denk je in dat de vader in dit verhaal onze hemelse Vader voorstelt. Markeer eventueel woorden of zinsneden die onthullen wat Hij voor zijn kinderen voelt. Je kunt ook de video ‘The Prodigal Son’ (5:33) op ChurchofJesusChrist.org bekijken, en meelezen in de Schriften.

Laat vier cursisten deze gelijkenis in de vorm van een leestheater voordragen: de verteller ( vers 11, 13–16, 20, 25–28), de verloren zoon ( vers 12, 17–19, 21), de vader ( vers 22–24, 31–32) en de oudste zoon ( vers 29–30). Sta geregeld stil bij wat er gezegd wordt en wat de betrokken personen mogelijk gedacht en gevoeld hebben.

De onderstaande vragen zijn bedoeld om de cursisten de gelijkenis te laten analyseren en op hun eigen leven toe te passen.

Bedenk dat de farizeeën de Heiland bekritiseerden omdat Hij met zondaars omging en at.

• Wat zouden de farizeeën volgens de Heiland hopelijk uit deze gelijkenis leren?

• Wat is volgens jou de grootste les van deze gelijkenis? Waarom?

Een beginsel dat we uit deze gelijkenis leren, is dat onze hemelse Vader al zijn kinderen van waarde acht en liefheeft, en met open armen wacht om allen te verwelkomen die tot Hem komen.

U zou nog meer vragen kunnen stellen, zoals: ‘Hoe raakte de verloren zoon de weg kwijt?’ ‘In welke opzichten kan de andere zoon ook als verloren worden beschouwd?’ ‘Wat kunnen we uit deze gelijkenis leren over de reactie van onze hemelse Vader jegens hen die tot Hem willen terugkeren en jegens hen die Hem altijd trouw proberen te blijven? Waarom is het belangrijk dat je dit over onze hemelse Vader begrijpt?’

• Hoe kunnen de gelijkenissen in Lukas 15 worden toegepast op mensen die geestelijk verloren zijn door zonde, en op mensen die zich anders, niet gewaardeerd of ongezien voelen?

Inzien wat ik waard ben

Maak in je studiedagboek een eenvoudige tekening van een herder die een schaap vasthoudt of een vader die zijn zoon omhelst. Noteer in de ruimte om deze tekening heen het volgende:

• Woorden of zinsneden (waaronder die in Lukas 15) die beklemtonen dat je hemelse Vader van jou en iedereen houdt, zelfs als jij en anderen zich moeten bekeren.

• Manieren waarop je mensen die zich moeten bekeren met mededogen kunt behandelen, onder wie jezelf.

U kunt de cursisten vragen naar het favoriete onderdeel van hun activiteit.

• Als je bedenkt hoe je met jezelf en de mensen om je heen omgaat, hoe wil je dan toepassen wat je vandaag hebt geleerd?

Getuig van de barmhartigheid van onze hemelse Vader en Jezus Christus en van hun verlangen dat allen tot Hen terugkeren.

Toelichting en achtergrondinformatie

Lukas 15:7 . Wat bedoelde de Heer met ‘negenennegentig rechtvaardigen, die de bekering niet nodig hebben’?

Joseph Smith heeft gezegd dat we de gelijkenis van het verloren schaap onder meer kunnen interpreteren door de negenennegentig schapen te vergelijken met farizeeën en sadduceeën die niet vonden dat ze tot Jezus Christus hoefden te komen en zich moesten bekeren. (Zie History, 1838–1856 [Manuscript History of the Church], deel D-1, 1459, josephsmithpapers.org.)

Waarom is het zo belangrijk om de verlorenen te zoeken, te vinden en voor ze te zorgen?

President M. Russell Ballard, waarnemend president van het Quorum der Twaalf Apostelen, heeft gezegd:

Iedere ziel is zeer waardevol voor onze hemelse Vader. We mogen nooit vergeten dat de Heer Jezus Christus met de verzoening een hoge prijs voor de verlossing van ieder van ons heeft betaald. Zijn lijden mag niet tevergeefs zijn doordat wij de mensen niet sterken en onderwijzen die ernaar streven om actief in de kerk te zijn.

(M. Russell Ballard, ‘Are We Keeping Pace?’ Ensign, november 1998, 8.)

Lukas 15:12–13 . Wat bedoelde de zoon toen hij zei: ‘Geef mij het deel van de goederen dat mij toekomt’?

Volgens de gebruiken in de tijd van de Heiland ontving een zoon zijn erfdeel pas na de dood van zijn vader. Dat een zoon zijn erfdeel vóór de dood van zijn vader opeiste (zie Lukas 15:12–13) , druiste tegen alle heersende zeden in. De eis van de zoon werd ongetwijfeld opgevat als minachting voor zijn vader, zijn familie, zijn opvoeding en zelfs de gemeenschap waar hij deel van uitmaakte.

(New Testament Student Manual [2018], ChurchofJesusChrist.org.)

Welke leermiddelen kunnen me verder helpen om de gelijkenis van de verloren zoon te begrijpen en toe te passen?

Aanvullende leeractiviteiten

Nog een citaat

Lees na de activiteit aan het begin van de les het volgende citaat voor. President Dieter F. Uchtdorf, toenmalig raadgever in het Eerste Presidium, vertelde eens: ‘Een vrouw die jaren van moeilijkheden en verdriet had meegemaakt, zei eens door haar tranen heen: “Ik ben me gaan realiseren dat ik net een oud briefje van twintig dollar ben – verkreukeld, verscheurd, vervuild, verkeerd behandeld en vol krassen. Toch ben ik nog steeds een briefje van twintig dollar. Ik ben van waarde. Ook al zie ik er misschien niet uit, en ook al ben ik gehavend en versleten, ik ben nog steeds de volle twintig dollar waard.”’ President Uchtdorf zei er ook bij: ‘We kunnen de waarde van andermans ziel net zo min peilen als de diepte van het heelal. Iedere persoon die we ontmoeten, is een vip voor onze hemelse Vader. Als we dat doorhebben, beginnen we door te krijgen hoe we onze naasten dienen te behandelen.’ (Zie Dieter F. Uchtdorf, ‘Jullie zijn mijn handen’, Liahona, mei 2010, 69.)

Het verloren schaap en de verloren penning

Vraag de cursisten of ze ooit iets verloren hebben dat waardevol voor ze was, en wat ze hebben gedaan om het terug te vinden. Laat ze overdenken wat het betekent dat iemand geestelijk verloren is en hoe ze hem of haar kunnen opzoeken. Laat ze bij hun studie van de gelijkenissen in Lukas 15 bedenken hoe het schaap, de penning en de zoon verloren waren gegaan en op verschillende manieren gevonden werden. Laat de cursisten stilstaan bij hun taak om mensen op te zoeken die verloren zijn.