Αυτοκτονία
Να προλαμβάνουμε την αυτοκτονία και να ανταποκρινόμαστε μετά από μία απώλεια

Να προλαμβάνουμε την αυτοκτονία και να ανταποκρινόμαστε μετά από μία απώλεια

Ο αυξανόμενος ρυθμός αυτοκτονιών σε πολλές περιοχές του κόσμου αποτελεί ζήτημα μεγάλης ανησυχίας. Σκοπός αυτού του εγγράφου είναι να βοηθήσει γονείς, οικογένειες, ηγέτες της Εκκλησίας και μέλη καθώς επιζητούν να τελέσουν διακονία προς εκείνους οι οποίοι έχουν πληγεί από την αυτοκτονία.

Τα μέλη μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτήν την πηγή για να μάθουν σχετικά με τη διδαχή της Εκκλησίας επί της αυτοκτονίας, τα προειδοποιητικά σημεία της αυτοκτονίας, πώς να βοηθήσουν κάποιον που βιώνει κρίση και πώς να ανταποκριθούν μετά από μία απώλεια λόγω αυτοκτονίας. Οι ηγέτες μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτήν την πηγή για να διευθύνουν σημαντικές συζητήσεις με τα μέλη στα συμβούλια πασσάλου και τομέως και σε άλλες περιστάσεις. Σκοπός αυτών των συζητήσεων θα είναι να βοηθήσουν ηγέτες και μέλη να τελέσουν διακονία περισσότερο αποτελεσματικά προς εκείνους οι οποίοι έχουν πληγεί από την αυτοκτονία.

Αν μία συζήτηση σχετικά με την αυτοκτονία θα βοηθούσε να προλάβουμε την αυτοκτονία και να τελέσουμε διακονία προς εκείνους οι οποίοι έχουν πληγεί από αυτό το θέμα, αυτή η συζήτηση θα πρέπει να διευθύνεται από δύο ενηλίκους. Οι ηγέτες μπορούν, αν θέλουν, να προσκαλέσουν έναν επαγγελματία από την κοινότητα, ο οποίος καταλαβαίνει και σέβεται τη διδαχή της Εκκλησίας επί της αυτοκτονίας, ώστε να συμμετάσχει στη συζήτηση. Συζητήσεις με παιδιά κάτω των 12 ετών θα πρέπει να γίνονται μόνον αφού οι γονείς έχουν μιλήσει με τα παιδιά τους.

Αφού επανεξετάσουν αυτό το έγγραφο, τα συμβούλια πασσάλου και τομέως θα πρέπει να συζητήσουν κατάλληλους τρόπους ώστε να στηρίξουν τις προσπάθειες της κοινότητας και να πληροφορήσουν τα μέλη για τις διαθέσιμες πηγές.

Διδαχή και Αρχές

Ο Κύριος μας προσκάλεσε να συμπεριφερόμαστε σε όλους τους ανθρώπους με κατανόηση και συμπόνια, όταν δίδαξε: «Θα αγαπάς τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου» (Κατά Ματθαίον 22:39). Οι προσπάθειές μας να τελέσουμε διακονία προς εκείνους οι οποίοι έχουν πληγεί από την αυτοκτονία θα είναι περισσότερο αποτελεσματικές όταν κατανοούμε πληρέστερα τη διδαχή και τις διδασκαλίες, όπως οι ακόλουθες:

  • Μέσω της Εξιλέωσής Του, ο Ιησούς Χριστός βίωσε την πληρότητα των θνητών δυσκολιών, ώστε να μπορέσει να γνωρίζει «πώς να περιθάπει το λαό του σύμφωνα με τις ατέλειές τους» (Άλμα 7:11-13). Ο Τζέιμς Φάουστ δίδαξε: «Δεδομένου ότι ο Σωτήρας υπέφερε οτιδήποτε και όλα όσα θα μπορούσαμε ποτέ να αισθανθούμε ή να βιώσουμε, μπορεί να βοηθήσει τον αδύναμο να γίνει δυνατότερος» («Εξιλέωση: Η μεγαλύτερη ελπίδα μας», Ensign, Νοε 2001, 22).

  • Η θνητή ζωή είναι ένα πολύτιμο δώρο από τον Θεό – ένα δώρο το οποίο θα έπρεπε να εκτιμάται και να προστατεύεται (βλέπε Διδαχή και Διαθήκες 18:10, Ράσσελ Μπάλλαρντ, “Suicide: Some Things We Know, and Some We Do Not”, Ensign, Οκτ 1987, 6-9).

  • Όταν κάποιος αφαιρεί τη ζωή του, μόνον ο Θεός είναι εις θέσιν να κρίνει τις σκέψεις, τις πράξεις του και το επίπεδο ευθύνης του. Η αυτοκτονία δεν πρέπει να είναι το καθοριστικό χαρακτηριστικό της αιώνιας ζωής ενός ατόμου (βλέπε Σαμουήλ Α΄ 16:7, Διδαχή και Διαθήκες 137:9, Ντέιλ Ρένλαντ, “Grieving after a Suicide Loss”, βίντεο στο suicide.lds.org).

Επιπρόσθετη πηγή:

  • Gospel Topics στο topics.lds.org και στην εφαρμογή Βιβλιοθήκη Ευαγγελίου

Προειδοποιητικά σημεία αυτοκτονίας

Οι περισσότεροι άνθρωποι οι οποίοι αποπειρώνται να αυτοκτονήσουν δεν θέλουν να πεθάνουν. Απλώς θέλουν να ανακουφιστούν από τον σωματικό, διανοητικό, συναισθηματικό ή πνευματικό πόνο που υποφέρουν. Πολλοί άνθρωποι που βιώνουν κρίση δείχνουν προειδοποιητικά σημεία προτού αποπειραθούν να αυτοκτονήσουν. Εάν μάθετε να αναγνωρίζετε τα προειδοποιητικά σημεία, θα είστε καλύτερα προετοιμασμένοι να τελέσετε διακονία σε εκείνους που χρειάζονται βοήθεια. Αφουγκραστείτε δηλώσεις, όπως «Δεν με νοιάζει κι αν πεθάνω» ή «Όλοι θα είναι καλύτερα χωρίς εμένα». Τα προειδοποιητικά σημεία περιλαμβάνουν την ακόλουθη συμπεριφορά:

  • Να αναζητούν έναν τρόπο για να σκοτωθούν

  • Να λένε ότι αισθάνονται απελπισμένοι ή δεν έχουν λόγο να ζουν

  • Να λένε ότι αισθάνονται παγιδευμένοι ή νιώθουν αβάσταχτο πόνο

  • Να λένε ότι είναι βάρος στους άλλους

  • Να αυξάνουν τη χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών και άλλων χημικών ουσιών

  • Να χαρίζουν προσωπικά είδη χωρίς λόγο

  • Να ενεργούν με άγχος ή σε υπερένταση ή να συμπεριφέρονται ριψοκίνδυνα

  • Να απομακρύνονται ή να απομονώνονται

  • Να δείχνουν οργή ή να λένε ότι ζητούν εκδίκηση

  • Να εμφανίζουν ακραίες ταλαντεύσεις διάθεσης (βλέπε Εθνική γραμμή πρόληψης αυτοκτονίας)

Ένα προειδοποιητικό σημείο από μόνο του ίσως να μην σημαίνει ότι υπάρχει κατάσταση κρίσεως. Όμως αν το άτομο έχει ένα ιστορικό από απόπειρες ή αν παρατηρήσετε μία αιφνίδια αλλαγή στο άτομο ή αρχίσετε να βλέπετε πολλαπλά σημεία, ενεργήστε αμέσως. Δωρεάν γραμμές καταστάσεων κρίσεως και επιπλέον πληροφορίες είναι διαθέσιμες στο suicide.lds.org. (Βλέπε «Πώς να βοηθήσετε κάποιον που βιώνει κρίση» στον οδηγό αυτό για περισσότερες λεπτομέρειες.)

Παρά τις καλύτερες προσπάθειές μας, δεν μπορούν να προληφθούν όλες οι αυτοκτονίες. Ορισμένες αυτοκτονίες συμβαίνουν χωρίς καμία εμφανή προειδοποίηση. Δεν είστε υπεύθυνοι για την επιλογή κάποιου άλλου να θέσει τέλος στη ζωή του.

Επιπρόσθετες Πηγές

Πώς να βοηθήσουμε κάποιον που βιώνει κρίση

Πάντοτε να λαμβάνετε σοβαρά υπ’ όψιν τα προειδοποιητικά σημεία αυτοκτονίας και τις όποιες απειλές απόπειρας αυτοκτονίας, ακόμα και αν νομίζετε ότι το άτομο δεν σκέπτεται σοβαρά την αυτοκτονία ή απλώς επιζητεί να τραβήξει την προσοχή. Ακολουθήστε αυτά τα τρία βήματα για να προσφέρετε βοήθεια – Ρωτήστε, Ενδιαφερθείτε, Πείτε.

Βήμα 1: Ρωτήστε. Ρωτήστε ευθέως το άτομο εάν σκέπτεται την αυτοκτονία. Θα μπορούσατε να ρωτήσετε: «Σκέπτεσαι να βάλεις τέλος στη ζωή σου;» Εάν πουν ότι σκέπτονται την αυτοκτονία, ρωτήστε τους αν έχουν κάποιο σχέδιο. Θα μπορούσατε να ρωτήσετε: «Έχεις κάποιο σχέδιο για να κάνεις κακό στον εαυτό σου;» Εάν έχουν κάποιο σχέδιο, βοηθήστε τους αμέσως να πάνε σε ένα νοσοκομείο ή κλινική φροντίδας υγείας ή καλέστε έναν πάροχο υπηρεσίας έκτακτης ανάγκης ή τη γραμμή βοηθείας κρίσεως στην περιοχή σας. (Επισκεφθείτε το suicide.lds.org/crisis για γραμμές βοηθείας ανά τον κόσμο.) Εάν δεν έχουν κάποιο σχέδιο, προχωρήστε στο βήμα 2.

Βήμα 2: Ενδιαφερθείτε. Δείξτε ότι ενδιαφέρεστε ακούγοντας με προσοχή αυτά που λένε. Δώστε τους χρόνο να εξηγήσουν πώς αισθάνονται. Σεβαστείτε τα συναισθήματά τους λέγοντας κάτι, όπως: «Λυπάμαι που νιώθεις τόσο πολύ πόνο» ή «Δεν είχα φανταστεί πόσο δύσκολα ήταν για σένα τα πράγματα». Θα μπορούσατε να προσφερθείτε να τους βοηθήσετε να φτιάξουν ένα σχέδιο ασφαλείας πρόληψης της αυτοκτονίας (βλέπε “How to Create a Suicide-Prevention Safety Plan”, Νταγκ Τόμας, Ensign, Σεπ 2016, 63). Ένα σχέδιο ασφαλείας μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να προσδιορίσουν τις προσωπικές δυνάμεις τους, τις θετικές σχέσεις και τις υγιείς δεξιότητες που έχουν. Μπορεί επίσης να μειώσει την πρόσβασή τους σε μέσα που θα βλάψουν τον εαυτό τους, όπως όπλα ή χάπια. Εάν σας ζητήσουν να μην πείτε σε κανέναν σχετικά με τα συναισθήματά τους, εξηγήστε ότι θα σεβαστείτε τη μυστικότητα που ζητούν, όμως χρειάζονται περισσότερη βοήθεια από αυτήν που μπορείτε να προσφέρετε. Ποτέ μην υπόσχεστε να κρατήσετε κρυφές τις σκέψεις τους για αυτοκτονία.

Βήμα 3: Πείτε. Ενθαρρύνετε το άτομο να μιλήσει σε κάποιον, ο οποίος μπορεί να προσφέρει περισσότερη στήριξη. Δώστε του πληροφορίες επικοινωνίας για πηγές που βοηθούν στην περιοχή σας. Οι πηγές μπορεί να περιλαμβάνουν νοσοκομεία της κοινότητας, κλινικές παροχής επείγουσας βοήθειας ή δωρεάν γραμμές καταστάσεων κρίσεως. Εάν δεν ζητήσουν βοήθεια, θα πρέπει να μιλήσετε σε κάποιον για αυτούς. Μπορείτε ίσως να πείτε κάτι, όπως: «Ενδιαφέρομαι για σένα και θέλω να είσαι ασφαλής. Θα μιλήσω σε κάποιον που μπορεί να σου δώσει τη βοήθεια που χρειάζεσαι». Σεβαστείτε τη μυστικότητα που ζητούν, μιλώντας μόνον σε κάποιον που θεωρείτε ότι μπορεί να βοηθήσει, όπως ένα στενό μέλος της οικογένειας, τον επίσκοπο του ατόμου, έναν σχολικό σύμβουλο, έναν γιατρό ή κάποιον άλλο επαγγελματία που παρέχει φροντίδα υγείας. Εάν δεν είστε σίγουροι σε ποιον να το πείτε, μιλήστε στον επίσκοπό σας ή καλέστε σε μία δωρεάν γραμμή καταστάσεως κρίσεως στην περιοχή σας. Θυμηθείτε, δεν αναμένεται από εσάς να στηρίξετε το άτομο από μόνοι σας.

Σημείωση: Εάν διευθύνετε μία συζήτηση, σκεφθείτε να ζητήσετε από τους συμμετέχοντες να κάνουν εξάσκηση στα βήματα αυτά. Δώστε τους μία κατάσταση όπου κάποιος έρχεται σε αυτούς και εκφράζει σκέψεις αυτοκτονίας και ζητήστε τους να κάνουν εξάσκηση στο πώς θα αντιδρούσαν.

Επιπρόσθετες πηγές:

Πώς να ανταποκριθούμε μετά από μία αυτοκτονία

Παρά τις καλύτερες προσπάθειές μας δεν μπορούν να προληφθούν όλες οι αυτοκτονίες. Είναι φυσιολογικό εκείνοι οι οποίοι μένουν πίσω μετά από μία αυτοκτονία να έχουν συναισθήματα άρνησης, κλονισμού, ενοχών, θυμού και σύγχυσης. Ο Πρόεδρος Ράσσελ Μπάλλαρντ είπε: «Η πράξη να αφαιρέσει κάποιος τη ζωή του είναι αληθινά μία τραγωδία, διότι αυτή η μοναχική πράξη αφήνει τόσο πολλά θύματα: πρώτον αυτόν ο οποίος πεθαίνει, κατόπιν δεκάδες άλλους –οικογένεια και φίλους– οι οποίοι μένουν πίσω, κάποιοι για να ζήσουν χρόνια με βαθύ πόνο και σύγχυση» (“Suicide: Some Things We Know, and Some We Do Not”, Ensign, Οκτ 1987, 7). Για τα άτομα αυτά, η ίαση έρχεται μέσω του Σωτήρος, ο οποίος «κατέβηκε επίσης υπό τα πάντα» ώστε να μπορεί να ξέρει «σύμφωνα με τη σάρκα πώς να περιθάλπει το λαό του σύμφωνα με τις ατέλειές τους» (Διδαχή και Διαθήκες 88:6, Άλμα 7:12). Επίσης, μπορούν να βοηθήσουν επαγγελματικές πηγές και συμβουλή.

Τα συμβούλια πασσάλου και τομέως μπορεί να θελήσουν να συζητήσουν πώς μπορούν να στηρίξουν ένα άτομο ή οικογένεια μετά από μία αυτοκτονία. Ερωτήσεις προς συζήτηση μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

  • Πώς μπορούν οι διδασκαλίες και τη Εξιλέωση του Ιησού Χριστού να φέρουν ίαση στο άτομο ή την οικογένεια;

  • Ποιες ανάγκες έχουν παρατηρήσει στο άτομο ή την οικογένεια οι αδελφοί και αδελφές που τελούν διακονία; Τι υπηρέτηση έχουν προσφέρει;

  • Ποια συνεχή συναισθηματική ή πνευματική στήριξη θα χρειαστεί το άτομο ή η οικογένεια; Ποιος μπορεί να προσφέρει αυτήν την στήριξη;

  • Έχει το άτομο ή η οικογένεια υλικές ανάγκες, όπως μετακίνηση ή γεύματα;

  • Πώς μπορούν οι ηγέτες βοηθητικών οργανώσεων τομέως να στηρίξουν παιδιά και νέους, οι οποίοι έχουν χάσει ένα αγαπημένο πρόσωπο;

Η διαδικασία θλίψης μετά από μία αυτοκτονία μπορεί να διαρκέσει πολύ καιρό. Εάν κάποιος εξακολουθεί να αισθάνεται αφόρητο πόνο ή θλίψη, συσκεφθείτε με άλλους, οι οποίοι μπορούν να φροντίσουν το άτομο. Προσευχόμενοι, σκεφθείτε πώς μπορείτε να προσφέρετε την καλύτερη στήριξη. Μπορεί να θελήσετε να βοηθήσετε το άτομο να λάβει μία ευλογία ιεροσύνης ή να συνδεθεί με πηγές στην περιοχή σας. Ομάδες υποστήριξης θλίψης, γιατροί ή άλλοι επαγγελματίες φροντίδας υγείας μπορεί να φανούν χρήσιμοι.

Σημείωση: Εάν διευθύνετε μία συζήτηση, μην μιλάτε για το πώς έθεσε τέλος στη ζωή του ένα άτομο. Αυτό, αθέλητα, μπορεί να ενθαρρύνει κάποιον στην ομάδα να αντιγράψει τη συμπεριφορά που περιγράφηκε. Εάν κάποιος αρχίσει να μιλά για αυτές τις λεπτομέρειες σε περιβάλλον ομάδας, ανακατευθύνετε τη συζήτηση με ευγενικό τρόπο.

Επιπρόσθετες πηγές:

Άλλες πηγές

Συμβουλές από ηγέτες της Εκκλησίας

Προσωπικές εμπειρίες από τα μέλη

Άλλες πηγές της Εκκλησίας

Βλέπε suicide.lds.org για επιπλέον πηγές