Ngaahi Tefitoʻi Moʻoni ʻo e Faiako Hangē ko Kalaisí: Akoʻi ʻa e Tokāteliné

Ako ʻiate koe pē ʻa e tokāteline ʻo Sīsū Kalaisí.

Pōtoʻi Ngāué

Faʻu ha ngaahi fehuʻi fekumi tauʻatāina ʻoku tokoni ke ʻilo ʻe he kau akó ʻiate kinautolu ʻa e tokāteline mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí pea ʻoua ʻe taki ʻa e kau akó ki ha tali pau.

Fakamatalaʻi

ʻOku fakaafeʻi ʻa e kau akó ʻi he ngaahi fehuʻi fekumí ke nau ʻiloʻi mo maʻu ha mahino ki he ngaahi moʻoni ʻi he folofolá ʻiate kinautolu pē kae ʻikai ko hono taki kinautolu ki ha tali kuo ʻosi tomuʻa fokotuʻutuʻu pe pau. ʻE lava ʻi he founga ko ʻení ke toe mahuʻinga ange hono ako ʻe ha tokotaha ako ʻa e folofolá pea lava ke fakaʻatā ʻa e ʻEikí ke akoʻi mo ueʻi fakalaumālie fakataautaha kinautolu. Ko e ngaahi fehuʻi ko ʻení (1) ʻoku kau ai ha fakaafe ki he kau akó ke fakakaukau ki he meʻa ʻoku makehe kiate kinautolú, (2) taʻofi ʻa e fiemaʻu ke kumi ʻe he kau akó ha meʻa pau ʻoku fakakaukau ki ai ʻa e faiakó, pea (3) fakaʻatā ʻa e kau akó ke fakalaulauloto ki he founga ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ai ʻa e ngaahi moʻoni kuo ʻiloʻi mo mahinó ʻi heʻenau moʻui fakatāutahá. ʻE lava ke fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi hono fakaafeʻi ʻo e kau akó ke fekumi ʻi he ngaahi vēsí ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi moʻoní pea feinga ke mahino lahi ange ʻa e ngaahi moʻoni kuo nau ʻiló.

Ko e ngaahi fakatātaaʻi mo e ngaahi akoako ʻi laló ko ha ngaahi sīpinga fakalūkufua. ʻE toe lelei ange ʻa e akó kapau ʻoku fehokotaki ʻa e ngaahi fakatātāʻí mo e ngaahi faingamālie akoakó ki he ngaahi lēsoni hoko ʻe akoʻi ʻi he naunau fakalēsoní.

Fakatātaaʻi

Ko e ngaahi sīpinga ʻeni te ke ala tokoni ai ke ʻilo pea mahino ki he kau akó ʻiate kinautolu pē ʻa e ngaahi moʻoní ʻaki ʻa e ngaahi fehuʻi fekumi tauʻatāiná:

• ʻE lava ke ke fehuʻi ange, “Ko e hā ʻa e tefitoʻi moʻoni mahuʻinga kia koe ʻi he vēsí ni?” kae ʻikai fakaafe ange ke, “Kumi ʻa e veesi ʻoku akoʻi ai ʻe he ʻEikí ʻa e mahuʻinga ʻo e talangofuá.”

• Te ke lava ʻo fehuʻi ange, “Ko e hā ʻa e tefitoʻi moʻoni ʻoku tau ako mei he akonaki mo e sīpinga ʻa Sīsuú ʻi he ngaahi vēsí ni?” kae ʻikai pehē, “ʻOku fakamamafaʻi ʻe Sīsū ʻa e fiemaʻu ke tau tui kiate Ia ʻi he ngaahi vēsí ni.”

• Te ke lava ʻo fehuʻi ange, “Ko e hā ha pōpoaki fekauʻaki mo e lotú ʻoku feinga ʻa e ʻEikí ke tokoni ke mahino kiate koe mei he veesi ko ʻení?” kae ʻoua ʻe fehuʻi, “Te ke lava nai ʻo vakai ki he founga ʻoku fakamanatu mai ai ʻe he ʻEikí ʻi he veesi ko ʻení ke tau lotu maʻu ai peé?”

Lomiʻi heni ke vakai ki ha vitiō ʻo e fakatātaaʻi ko ʻení.

Akoako

Fakaʻaongaʻi ha fakaangaanga ʻe taha pe lahi ange ʻi heni ke fakatupulaki hoʻo malava ke tokoniʻi ʻa e kau akó ke nau ʻiloʻi mo mahino kiate kinautolu ʻa e ngaahi moʻoní:

• Vakai ki he Molonai 10:32–33. Akoako hono ʻiloʻi ha tefitoʻi moʻoni lahi ange ʻi he tahá ke vakai ki he founga ʻe ala ʻiloʻi ai ʻe he kau akó ha ngaahi tefitoʻi moʻoni kehekehe mei he ngaahi veesi ko ʻení. Hiki ha fehuʻi ʻe taha te ne fakaʻatā ʻa e kau akó ke nau ʻiloʻi ha ngaahi tefitoʻi moʻoni lahi.

• Fakakaukau ki ha konga folofola ʻokú ke palani ke ako mo e kau akó ʻi he lēsoni ka hokó. ʻOua ʻe palani ke lau ʻe he kau akó ʻa e ngaahi veesi ko ʻení mo kumi ha tefitoʻi moʻoni pau kuó ke ʻosi ʻiloʻi, kae fakaangaanga hono hiki ha fehuʻi fekumi tauʻatāina ʻe ua ki he tolu ke tokoni ke nau ʻiloʻi ha tefitoʻi moʻoni ʻiate kinautolu pē.

• Vakai ki ha palani ʻo e lēsoni ka hokó. Fili ha tefitoʻi moʻoni ʻe lava ke ʻiloʻi ʻe he kau akó mei he ngaahi veesi ʻoku akó. Akoako hano hiki ha fehuʻi faingofua ʻe ua pe tolu ke tokoni ke mahino lahi ange kiate kinautolu ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻi ha founga ʻoku ʻikai taki ai kinautolu ki ha tali kuo ʻosi fokotuʻutuʻu pe pau.

Aleaʻi pe Fakalaulauloto

Fakalaulauloto ki he meʻa kuó ke ako mei he aʻusia ko ʻení. Mahalo te ke lava ʻo hiki ha niʻihi ʻo e ngaahi fakakaukau ko ʻení ʻi ha tohinoa ako. Fakakaukau ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení:

• Ko e hā kuó u fakahoko kimuʻa ke tokoniʻi ʻa e kau akó ke nau ako ʻi he ngaahi fehuʻi fekumi tauʻatāiná?

• Ko e hā kuó u ako ʻi he aʻusia ko ʻení ʻe lava ʻo fakatupulaki ai ʻeku malava ke fai ʻa e ngaahi fehuʻi fekumi tauʻatāiná?

• Ko e hā te u fai ke hokohoko atu ʻeku fakalakalaká?

Fakakau

• ʻI hoʻo teuteu hoʻo ngaahi lēsoni ʻi he uike ní, faʻu ha fehuʻi fekumi tauʻatāina ʻe ua ki he tolu ʻoku tokoni ki he kau akó ke nau ʻiloʻi ʻiate kinautolu pē ʻa e tokāteline mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí pea ʻoku ʻikai taki ai kinautolu ki ha tali pau. Hiki hifo ia pea feinga ke fakahoko ʻa e fehuʻi takitaha ki ha mēmipa ʻo e fāmilí, kaungā ngāue, pe ʻiate koe pē. Feinga ke ʻiloʻi ha fehuʻi ʻe taha ke fakahoko ʻi loki ako, pea fakaʻaongaʻi ia ʻi hoʻo lēsoní.

Fie Ako Lahi Ange?

• Chad H Webb, “Ne ʻIkai ke Tau Fononga Lōloa Maí ke Tau Ngata Pē Heni,”(Fakamafola ʻo e Ako Fakataʻu ʻa e Seminelí mo e ʻInisititiuti Fakalotú, 9 Sune 2020), broadcasts.ChurchofJesusChrist.org

• Sections 2.1–2.3, “Unit 2: Teach the One,” Inservice Leaders’ Resources (learner-focused teaching)

• “Tokoni ke ʻIlo ʻe he Kau Akó e Ngaahi Moʻoni Fakafolofolá,” ʻi he “Akoʻi e Tokāteliné,” Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí (2016), 21

Pōtoʻi Ngāué

Fekumi ʻi he ngaahi folofolá mo e ngaahi lea ʻa e kau palōfita moʻuí ki ha mahino lahi ange.

Fakamatalaʻi

ʻI he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 11:21, ʻoku tokoni mai ai ʻa e ʻEikí ke tau vakai ki he mahuʻinga ʻo hono ako ʻo e tokāteliné maʻatautolu peé, “ʻOua ʻe feinga ke malanga ʻaki ʻa ʻeku leá, kae fuofua feinga ke maʻu ʻeku leá, pea ʻe toki vete ho ʻeleló; pea kapau te ke loto ki ai, te ke maʻu leva ʻa hoku Laumālié pea mo ʻeku leá, ʻio, ʻa e mālohi ʻo e ʻOtuá ki hono fakalotoʻi ʻo e kakaí ke tuí” ʻE lava ke fakahoko lahi ange ʻa e fekumi ke ʻilo lahi ange ʻa e tokāteline moʻoní pe ngaahi tefitoʻi moʻoní ʻaki haʻo fekumi fakalelei mo ako ʻa e meʻa kuo folofola ʻaki ʻe he ʻEikí fekauʻaki mo ia ʻi he folofolá mo e kau palōfitá. Hili hono ʻiloʻi ha tokāteline pe tefitoʻi moʻoni ʻokú ke loto ke mahino lelei angé, te ke lava ʻo:

1. Taipeʻi ʻa e tefitoʻi moʻoní pe ngaahi foʻi lea mahuʻingá ʻi he feituʻu fekumi ʻo e Gospel Library.

2. Fili ʻa e Ngaahi Folofolá pe Konifelenisi Lahí ʻi he “Ola ʻo e Fekumí” (ʻi he ʻinitanetí) pe “Collections” (app).

3. Fili mei ha ngaahi maʻuʻanga tokoni kehekehe ke fakatupulaki ʻa e ako mo e mahino ki he tokāteline pe tefitoʻi moʻoni ko iá.

Ko e ngaahi sīpinga mo e ngaahi founga ngāue ʻi laló ko ha ngaahi sīpinga fakalūkufua kinautolu. ʻE toe lelei ange ʻa e akó kapau ʻoku fehokotaki ʻa e ngaahi sīpingá mo e ngaahi faingamālie akoakó ki he ngaahi lēsoni ka hokó ʻa ia ʻe akoʻi ʻi he naunau fakalēsoní.

Fakatātaaʻi

ʻI he teuteu ʻe Brother Lātu ha lēsoni ki he fakatupú, ʻokú ne fakatokangaʻi ʻa e tokāteline ko ʻení ʻi he lēsoní, “Fakatatau mo e fakahinohino ʻa e Tamai Hēvaní, naʻe fakatupu ʻe Sīsū Kalaisi ha ngaahi māmani taʻe-faʻa-laua.” ʻOkú ne fie ʻilo lahi ange fekauʻaki mo hono fakatupu ʻe Sīsū Kalaisi ha ngaahi māmani taʻe-faʻa-lauá koeʻuhí ke ne:

• Fakahū ʻa e tokāteliné ʻi he feituʻu fekumi ʻo e Gospel Library.

• Fili ʻa e “Konifelenisi Lahí.”

• Ako ha taha ʻo e ngaahi lea ʻoku makehe kiate iá.

Lomiʻi heni ke vakai ki ha vitiō ʻo e sīpinga ko ʻení.

Fakaangaanga

ʻOkú ke teuteu ha lēsoni ʻa ia ʻoku fakatefito ʻi he fakahā fakatāutahá. Ke mahino lelei ange ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení:

1. Taipeʻi ʻa e “fakahā fakatāutahá” ʻi he feituʻu fekumi ʻo e Gospel Library.

2. Fili ʻa e Ngaahi Folofolá pe Konifelenisi Lahí ʻi he “Ngaahi Ola ʻo e Siviʻí” (ʻi he ʻinitanetí) pe “Collections (Ngaahi Meʻa Kuo Tānakí)” (polokalama).

3. Fili ha maʻuʻanga tokoni ke fakatupulaki hoʻo ako mo e mahino ki he fakahā fakatāutahá.

Toe fai ʻeni ʻaki ha tokāteline pe tefitoʻi moʻoni ʻi ha lēsoni ʻi he kahaʻú.

Aleaʻi pe Fakalaulauloto

• Hili hono akoako fakahoko ʻa e taukei ko ʻení, ko e hā ʻokú ke ako fekauʻaki mo e founga ko ʻeni ʻo e fekumi ʻi he folofolá mo e ngaahi lea ʻa e kau palōfitá ki ha mahino ʻoku loloto angé?

• ʻOkú ke vakai fēfē ki hono ʻaonga kiate koe ʻa e founga ko ʻení ʻi hoʻo hoko ko e faiakó?

Fakakau

• Lolotonga hoʻo teuteu lēsoni ki he uike kahaʻú, fili ha tefitoʻi moʻoni pe tokāteline te ke lava ʻo fakaloloto ai hoʻo mahinó ʻaki hono ako ʻa e folofolá mo e ngaahi lea ʻa e kau palōfitá. Tuku ha taimi ke hiki ai hoʻo ngaahi ongó mo e ngaahi meʻa ʻokú ke akó.

Fie Ako Lahi Ange?

• Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 11:21

• John C. Pingree Jr., “Moʻoni Taʻengatá,” Liahona, Nōvema 2023, 99–104