Sugestie dotyczące różnych okoliczności nauczania i różnych typów uczniów

Zasady nauczania na sposób Zbawiciela mogą mieć zastosowanie przy każdej okazji sprzyjającej nauczaniu — w domu, w kościele, wszędzie. Jednakże każda okazja ma swoje własne niepowtarzalne okoliczności. Niniejszy rozdział zawiera dodatkowe sugestie, które dotyczą różnych typów osób uczących się i różnych okoliczności nauczania.

Dom i rodzina

Dom jest najlepszym miejscem do nauczania i uczenia się ewangelii

Prezydent Russell M. Nelson nauczał, że dom powinien być „centrum uczenia się ewangelii” („Stawanie się przykładnymi świętymi w dniach ostatnich”, Liahona, listopad 2018, str. 113). Nauczanie, które ma miejsce w kościele lub na seminarium, jest cenne i potrzebne, ale ono ma wspierać nauczanie, które odbywa się w domu. Głównym — i najlepszym — miejscem do nauki ewangelii, zarówno dla nas samych, jak i dla naszych rodzin, jest dom.

Nie oznacza to jednak, że dobre uczenie się ewangelii odbywa się w domu automatycznie; wymaga ono świadomego wysiłku. Prezydent Nelson zasugerował, że prawdopodobnie będziesz musiał „zmieniać swój dom” — niekoniecznie poprzez zburzenie ścian czy położenie nowych podłóg, ale być może poprzez ocenę ogólnej atmosfery panującej w twoim domu, w tym twojego wkładu w tę atmosferę („Stawanie się przykładnymi świętymi w dniach ostatnich”, str. 113). Weź pod uwagę na przykład muzykę, filmy i inne materiały multimedialne w twoim domu, obrazy na ścianach oraz sposób, w jaki członkowie twojej rodziny rozmawiają ze sobą i traktują się nawzajem. Czy to sprzyja odczuwaniu wpływu Ducha Świętego? Czy poświęcasz czas na uczenie się ewangelii zarówno indywidualnie, jak i z rodziną? Czy członkowie rodziny czują się kochani, bezpieczni i bliscy Bogu, gdy przebywają w twoim domu?

Być może masz wrażenie, że nie masz kontroli nad duchową atmosferą w twoim domu. Jeśli tak jest, wywieraj możliwie najlepszy wpływ i proś Pana o pomoc. On uzna twoje prawe wysiłki. Kiedy próbujesz nauczać i uczyć się ewangelii, nawet jeśli nie widzisz od razu pożądanych rezultatów, odnosisz sukces.

Nauka w domu opiera się na relacjach międzyludzkich

Rozdział pt. „Kochaj osoby, które uczysz” odnosi się do wszystkich okoliczności nauczania ewangelii, ale w domu miłość powinna przychodzić najbardziej naturalnie i być odczuwana najgłębiej. Nawet jeśli twój dom jest daleki od ideału, ma on być centrum nauczania ewangelii, ponieważ to właśnie w nim budujemy najtrwalsze związki międzyludzkie. Nauczyciele z zewnątrz mogą mieć większe doświadczenie lub odbyli więcej szkoleń praktycznych, ale nigdy nie odtworzą potencjału przepełnionych miłością wiecznych relacji, które istnieją w domu. Zatem pielęgnuj te relacje. Poświęć czas i włóż wysiłek konieczny, aby słuchać członków swojej rodziny i budować wzajemne zaufanie i zrozumienie. Pomoże to stworzyć mocną podstawę dla twoich wysiłków, aby nauczać i uczyć się ewangelii w domu.

Nauka w domu może być zaplanowana, ale też spontaniczna

Większość zajęć kościelnych odbywa się raz w tygodniu, z zaplanowanym początkiem i końcem, a w domu nie zawsze tak jest. Być może masz zaplanowaną lekcję na domowy wieczór lub rodzinne studiowanie pism świętych, ale w rodzinie okazje do nauczania często pojawiają się w nieformalnych chwilach codziennego życia — podczas posiłku, wykonywania obowiązków domowych, wspólnych gier, drogi do pracy lub szkoły, czytania książki lub wspólnego oglądania filmu. Deszcz może być okazją do rozmowy na temat tego, jak Zbawiciel chroni nas przed duchowymi burzami. Nastolatek, który ma podjąć trudną decyzję, może być gotowy, aby dowiedzieć się, czym jest osobiste objawienie. Dziecko, które się boi, może odnieść korzyść z twojego świadectwa o Pocieszycielu. Dzieci, które się źle zachowują lub źle traktują siebie nawzajem, mogą być nauczane o pokucie i przebaczeniu.

Ponieważ takie chwile są nieplanowane, nie możesz się na nie przygotować, tak jak przygotowujesz się do zwykłej lekcji. Jednakże możesz przygotować siebie, będąc wrażliwym na wpływ Ducha i starając się być „zawsze [gotowym]” (I List Piotra 3:15). Każda chwila może stać się okazją do nauczania lub uczenia się.

Nauka w domu składa się z małych, prostych i ciągłych starań

Rodzice czasami zniechęcają się, gdy ich próby nauczania ewangelii w domu zdają się nie dawać pozytywnych efektów. Może się wydawać, że pojedynczy domowy wieczór, sesja studiowania pism świętych czy rozmowa na temat ewangelii nie wygląda na coś, co wiele wnosi. Jednak nagromadzenie niewielkich, prostych wysiłków, powtarzanych systematycznie, może być potężniejsze i bardziej umacniające niż sporadyczna monumentalna chwila czy przełomowa lekcja. „Wszystko musi się stać w swoim czasie”, powiedział Pan. „Przeto nie bądźcie znużeni czynieniem dobra, bowiem kładziecie podwaliny wielkiego dzieła. I z małych rzeczy wynika to, co jest wielkie” (Doktryna i Przymierza 64:32–33; zob. także Ks. Almy 37:6–7). Więc nie poddawaj się i nie martw o osiąganie czegoś wielkiego za każdym razem. Po prostu bądź konsekwentny w swoich wysiłkach.

W domu nauka i życie są nierozłączne

Ewangelia nabiera bezpośredniego znaczenia w domu. Twoi domownicy, z którymi uczysz się ewangelii, to osoby, z którymi będziesz nią żyć — każdego dnia. W rzeczywistości zwykle jest tak, że żyjąc według ewangelią, w ten sposób uczymy się ewangelii. Kiedy uczysz się i nauczasz ewangelii w domu, szukaj sposobów na połączenie tego, czego się uczysz, z tym, co robisz. Niech ewangelia będzie w twoim domu czymś, według czego staracie się żyć, a nie tylko czymś, o czym mówicie.

Okazje do nauczania w rodzinie często zdarzają się nieformalnie, w różnych momentach dnia.

Nauczanie dzieci

Dzieci potrzebują różnorodności

Wszystkie dzieci różnią się od siebie, a gdy będą się rozwijać, ich potrzeby będą się zmieniać. Wykorzystywanie różnych metod nauczania ułatwi ci zaspokojenie ich różnorodnych potrzeb. Możesz na przykład wykorzystywać następujące środki:

• Historie. Historie pomagają dzieciom zrozumieć, w jaki sposób ewangelia odnosi się do codziennego życia. Korzystaj z historii z pism świętych, z własnego życia, z historii rodziny lub z czasopism kościelnych, szczególnie historii o Zbawicielu. Planuj, w jaki sposób zaangażujesz dzieci w opowiadanie historii — czy będą trzymać ilustracje, powtarzać zwroty czy odgrywać jej części.

• Pomoce wizualne. Ilustracje, filmy i przedmioty mogą pomóc dzieciom zrozumieć i zapamiętać zasady ewangelii. Wiele ilustracji oraz filmów można znaleźć w Multimedialnej bibliotece oraz na stronie KosciolJezusaChrystusa.org.

• Muzyka. Hymny i inne uświęcone pieśni mogą pomóc dzieciom odczuć miłość Boga, poczuć Ducha Świętego oraz uczyć się prawd ewangelii. Melodie, rytmy i proste rymy mogą pomóc dzieciom przyswoić sobie prawdy ewangelii, aby pamiętały o nich przez wiele lat. Śpiewając razem z dziećmi, pomóż im odkryć i zrozumieć zasady nauczane w pieśniach.

Większość dzieci uczy się najlepiej, kiedy używa wielu zmysłów. Znajdź sposób na to, aby dzieci mogły wykorzystywać zmysły wzroku, słuchu i dotyku, kiedy się uczą. W pewnych sytuacjach możesz nawet zachęcić je do wykorzystania zmysłu węchu i smaku!

Dzieci są kreatywne

Zachęcając dzieci do rysowania, budowania, kolorowania lub pisania czegoś związanego z zasadą ewangelii, pogłębiasz ich zrozumienie tej zasady i dajesz im namacalną pamiątkę tego, czego się nauczyły. Mogą wykorzystać stworzone przez siebie prace, aby mówić innym ludziom o tym, czego się nauczyły. Każdy egzemplarz czasopisma Przyjaciel zawiera pomysły na twórcze zajęcia dla dzieci.

Dzieci są ciekawe

Kiedy dzieci zadają pytania, postrzegaj to jako okazję do nauki, a nie jako zawracanie głowy. Pytania zadawane przez dzieci wskazują na to, że są gotowe do nauki, a ich pytania dają ci cenny wgląd w to, co myślą i czują. Pomóż im dostrzec, że odpowiedzi na ich duchowe pytania znajdują się w pismach świętych oraz słowach żyjących proroków.

Dzieci potrzebują miłości nawet wtedy, gdy przeszkadzają

Czasami dziecko zachowuje się w sposób, który utrudnia naukę innym uczniom. Większość zachowań zakłócających naukę wynika z jakiejś niezaspokojonej potrzeby. Kiedy ma to miejsce, bądź cierpliwy i kochający, i staraj się zrozumieć wyzwania, z którymi być może zmaga się dziecko. Być może potrzebuje więcej okazji do wzięcia udziału w lekcji w pozytywny sposób, na przykład, poprzez trzymanie ilustracji, rysowanie czegoś lub czytanie wersetu pisma świętego.

Jeśli dziecko nadal przeszkadza w lekcji, możesz porozmawiać z nim na osobności. W duchu miłości i cierpliwości wyjaśnij mu, czego od niego oczekujesz, oraz powiedz, że jesteś pewny, iż będzie potrafiło temu podołać. Chwal dziecko, gdy dokonuje lepszych wyborów.

Dzieci mają wiele do opowiedzenia

Kiedy dzieci nauczą się czegoś nowego, w naturalny sposób chcą się tym podzielić z innymi ludźmi. Zachęć je do tego, dając im okazje do nauczania się nawzajem zasad ewangelii, nauczania członków ich rodzin oraz przyjaciół. Poproś je, aby dzieliły się z tobą swoimi przemyśleniami, uczuciami i doświadczeniami związanymi z zasadami, których uczysz. Przekonasz się, że ich myśli są proste, nieskalane i przepełnione mocą.

Dzieci mogą odczuwać Ducha, ale być może potrzebują pomocy w rozpoznaniu Jego wpływu

Nawet dzieci, które jeszcze nie otrzymały daru Ducha Świętego, mogą odczuwać Jego wpływ, szczególnie wtedy, gdy uczą się o Jezusie Chrystusie i Jego ewangelii. Kiedy dokonują prawych wyborów, mogą poczuć aprobatę Zbawiciela poprzez Ducha. Nauczaj dzieci o różnych sposobach komunikowania się Ducha z nami. Pomóż im rozpoznać Jego głos, kiedy do nich przemawia. Umożliwi im to wyrobienie w sobie nawyku poszukiwania osobistego objawienia i działania zgodnie z nim przez całe życie.

Nauczanie młodzieży

Młodzież ma wielki potencjał

Młodzież ma potencjał, aby zdziałać wielkie rzeczy w służbie dla Pana. Wiele sytuacji opisanych w pismach świętych ukazuje, że Bóg pokłada zaufanie w duchowych zdolnościach młodych osób. Jeśli młodzi ludzie odczują, że im ufasz, wzrośnie ich pewność w ich boski potencjał i zaskoczą cię tym, co mogą osiągnąć. Z miłością pomóż im dostrzec, że Ojciec Niebieski wie, kim mogą się stać. Podążaj za przykładem Zbawiciela, nadal ich kochając i dodając im otuchy, cierpliwie pracując z nimi i nigdy z nich nie rezygnując.

Młodzież poznaje siebie

Młodzież, którą uczysz, buduje teraz podstawy swojego świadectwa. Młodzi ludzie są w trakcie odkrywania swoich wierzeń i przekonań. Podejmują decyzje, które będą miały wpływ na przebieg ich życia. Aby przetrwać duchowo w tych niebezpiecznych czasach i wypełnić misję, którą Pan ma dla nich, ci młodzi ludzie nauczani przez ciebie będą musieli wiedzieć, jak znaleźć siłę podczas prób, odpowiedzi na pytania i odwagę, aby „stać jako świadkowie Boga” (Ks. Mosjasza 18:9).

Młodzież ma wzrastające pragnienie uczenia się poprzez rozumowanie i doświadczanie, a nie poprzez zwykłe słuchanie czyichś wypowiedzi. Oznacza to, że nauczanie młodzieży będzie wymagało umiejętności słuchania. Kiedy młodzi ludzie poczują się zrozumiani, poczują, że są bardziej otwarci na rady i wskazówki. Zapewnij ich, że Pan ich zna i pomoże im, gdy będą borykać się z pytaniami i przechodzić próby. Mogą wykazywać się swoją wiarą w Niego, rozwijając codzienny nawyk modlitwy, studiowania pism świętych i służenia bliźnim. Zachęcanie młodych ludzi do udziału w zajęciach kościelnych i do samodzielnego studiowania może sprawić, że będą mieli osobiste doświadczenia, które rozbudują ich świadectwo o własnym boskim dziedzictwie.

Wielu młodych ludzi swobodnie korzysta ze zdobyczy techniki

Jeśli nauczana przez ciebie młodzież ma własne urządzenia elektroniczne, pamiętaj, że te urządzenia są narzędziami do wzbogacenia nauki. Naucz młodych ludzi korzystania z pism świętych w formie elektronicznej oraz z innych materiałów znajdujących się w Bibliotece ewangelii. Możesz także wysyłać do młodych ludzi wiadomości lub odnośniki do przydatnych stron, aby pomóc im w przygotowaniu się do kolejnych lekcji.

Młodzi ludzie muszą zrozumieć, że Ojciec Niebieski wie, kim mogą się stać.

Nauczanie dorosłych

Dorośli mogą wziąć odpowiedzialność za własną naukę

Dorośli uczniowie są w stanie samodzielnie uczyć się ewangelii (zob. II Ks. Nefiego 2:26). Poproś ich, aby przygotowywali się do dyskusji na temat ewangelii poprzez studiowanie jakiegoś tematu z wyprzedzeniem i zachęć ich, aby opowiedzieli o tym, czego się nauczyli poprzez Ducha. Możesz także pytać, o których zasadach ewangelii chcieliby się wspólnie uczyć.

Dorośli czerpią z własnych doświadczeń, gdy się uczą

Job oświadczył: „U sędziwych jest mądrość, a w długim życiu nabywa się roztropności” (Ks. Joba 12:12). Ogólnie rzecz biorąc, mądrość i duchowe zrozumienie przychodzą po latach doświadczeń. Gdy nauczasz dorosłych, poproś ich, aby opowiadali o doświadczeniach, które zbudowały ich wiarę w Ojca Niebieskiego i Jezusa Chrystusa. Dzięki temu będą mogli świadczyć o tym, w jaki sposób przekonali się, że zasady ewangelii, które studiują, są prawdziwe. Dzielenie się doświadczeniami zbuduje również relacje pomiędzy nauczanymi przez ciebie osobami, sprawiając, że „wszyscy [będą] podbudowani” (Doktryna i Przymierza 88:122).

Dorośli szukają praktycznego zastosowania

Dorośli, których uczysz, mogą spełniać wiele ról i mieć wiele obowiązków w swojej pracy, społeczności, powołaniach kościelnych i rodzinie. Studiując ewangelię, często zastanawiają się, w jaki sposób to, czego się uczą, może im pomóc w tym, co robią. Poproś ich, aby zauważyli, w jaki sposób słowo Boże odnosi się do ich wyjątkowej sytuacji. Możesz to zrobić, pytając ich, w jaki sposób zasady ewangelii mają znaczenie i zastosowanie w ich życiu.

Dorośli mogą myśleć w złożony sposób

Dzięki swemu doświadczeniu i wiedzy dorośli wiedzą, że odpowiedzi na pytania dotyczące ewangelii nie zawsze są łatwe. Mogą docenić, że fragment pisma świętego może mieć wiele znaczeń i mogą zastosować zasadę ewangelii w różnych sytuacjach życiowych. Poproś ich, aby rozważyli, w jaki sposób zasady ewangelii odnoszą się do siebie nawzajem i do tego, co dzieje się w ich życiu. Zachęcaj do uczestnictwa i dyskusji, aby mogli uczyć się wzajemnie na podstawie swoich wyjątkowych opinii.

Dorośli mogą opowiedzieć o wielu doświadczeniach, które zbudowały ich wiarę w Ojca Niebieskiego i Jezusa Chrystusa.

Nauczanie osób z niepełnosprawnościami

Spraw, że każda osoba będzie mogła wzrastać i czynić postępy

Józef Smith nauczał: „Wszystkie umysły i duchy, jakie kiedykolwiek Bóg zesłał na ten świat, są podatne na wzrost” (Teachings of Presidents of the Church: Joseph Smith [2007], str. 210). Załóż, że wszystkie dzieci Boga są zdolne pogłębiać wiedzę i czynić postępy. Poproś Pana, aby pomógł ci dowiedzieć się, jak pomóc każdej osobie.

Dowiedz się więcej o konkretnych potrzebach

Rozmawiaj z uczniami, ich rodzicami lub opiekunami. Dowiedz się, w jaki sposób każda osoba najlepiej przyswaja wiedzę i jakie metody będą najbardziej skuteczne. Możesz też naradzać się z pozostałymi przywódcami i nauczycielami, którzy mają doświadczenia i wiedzę w tej kwestii. Aby poznać metody nauczania, które mogą się przydać, zobacz stronę disabilities.ChurchofJesusChrist.org.

Stwórz pozytywną atmosferę

Stwórz pozytywną atmosferę, w której każdy czuje się bezpieczny i otoczony miłością. Nie zakładaj, że wszystkie osoby z niepełnosprawnościami są takie same i traktuj każdą osobę z miłością i szacunkiem. Zachęć innych ludzi, aby byli uprzejmi i okazywali sobie akceptację.

Upewnij się, że wszyscy biorą udział w lekcji

Małe zmiany w zajęciach mogą sprawić, że wszystkie osoby będą brały udział w lekcji, także te z fizycznymi ograniczeniami lub trudnościami w nauce. Na przykład, jeśli jakieś zadanie wymaga pokazania obrazka, możecie w miejsce tego zajęcia zaśpiewać odpowiednią pieśń, by nie wykluczać osób z wadą wzroku.

Ustal stały plan zajęć i organizację

Jednym ze sposobów na ustalenie rutynowego planu jest przygotowanie plakatu z grafikiem. Wasz harmonogram może obejmować modlitwy, czas na naukę i czas na zajęcia. Postępowanie według harmonogramu może pomóc w zmniejszeniu niepewności i niepokoju u niektórych uczniów.

Zrozum powody występowania zaburzeń zachowania

Zdobywaj wiedzę o niepełnosprawnościach lub okolicznościach, które mogą wywoływać niewłaściwe zachowania u danej osoby. Zwróć szczególną uwagę na to, co się dzieje, gdy pojawiają się trudne zachowania. W duchu modlitwy zastanów się, jak zmodyfikować daną sytuację, aby lepiej wspierać uczniów.

Aby uzyskać więcej informacji na temat nauczania osób z niepełnosprawnościami, zobacz stronę disabilities.ChurchofJesusChrist.org.

Nauczyciele mogą stworzyć pozytywną atmosferę sprzyjającą nauce, w której wszyscy czują się akceptowani i kochani.

Wirtualne nauczanie

Zapoznaj się z udogodnieniami technicznymi

Przed lekcją lub spotkaniem poświęć trochę czasu na zapoznanie się z udogodnieniami technicznymi, z których będziesz korzystać. Poznaj niektóre z ich funkcji, takie jak udostępnianie filmów lub zdjęć. Możesz poprowadzić spotkanie testowe z członkami rodziny lub przyjaciółmi.

Większość okręgów i palików ma specjalistę ds. techniki. Możesz także znać inne osoby, które mają doświadczenia związane ze spotkaniami wirtualnymi. Poproś ich o rady lub wskazówki.

Wyeliminuj potencjalne problemy

Jeśli to możliwe, znajdź ciche miejsce, w którym może odbyć się twoje spotkanie. Odgłosy w tle mogą rozpraszać. Zachęcaj osoby uczące się, aby postąpiły podobnie lub żeby ich mikrofony pozostały wyciszone, jeśli nie zabierają głosu.

Korzystaj z kamery

Jeśli to możliwe, niech twoja kamera będzie włączona, aby osoby uczące się cię widziały. Poproś (choć nie jest to wymagane), aby osoby uczące się również włączyły swoje kamery. Może to pomóc stworzyć atmosferę jedności i wzajemnego wsparcia.

Korzystaj z funkcji wirtualnego czatu

Wiele programów do spotkań wirtualnych umożliwia uczestnikom pisanie pytań lub komentarzy w oknie czatu. W niektórych z nich można wirtualnie podnieść rękę. Poinformuj osoby uczące się o tych funkcjach. Możesz wyznaczyć kogoś, aby był odpowiedzialny za obserwowanie komentarzy lub podniesionych rąk, abyś ty mógł skupić się na dyskusji.

Znajdź sposoby na zaangażowanie uczniów

Nauka w warunkach wirtualnych czasami utrudnia ludziom wzajemne widzenie się i słyszenie. Podejmij świadome wysiłki, aby włączyć w zajęcia osoby, którym na tym zależy. Czasami oznacza to utworzenie mniejszych grup (na przykład przez rozbicie dużej klasy Szkoły Niedzielnej). Czasami oznacza to proszenie uczniów z wyprzedzeniem, aby brali udział w zajęciach w określony sposób. Nie pozwólcie, aby ograniczenia techniczne sprawiały, że zapomnicie o ludziach lub nie dostrzeżecie osób, które gorliwie i chętnie podchodzą do nauki.