Satans vervalsingen herkennen

Dennis C. Gaunt

De auteur woont in Utah (VS).

Wanneer we met geestelijke vervalsingen te maken hebben, staat het Boek van Mormon ons ten dienste om te bepalen wat wel en niet waar is.

Ik stopte in de supermarkt een paar dollarbiljetten in mijn portemonnee. Mijn oog viel op een van de biljetten. Het kwam mij voor dat de groene kleur ietsje lichter was dan de andere, dus keek ik er nog eens goed naar. Ik merkte dat de beeltenis van president George Washington er minder scherp uitzag. Zelfs het papier voelde anders. Het was vals! De winkelbediende ruilde het om voor een echt dollarbiljet en gaf het valse biljet vervolgens aan de winkelmanager.

Sindsdien heb ik vaak aan dat valse dollarbiljet gedacht. Ik vroeg me af hoelang het al in omloop was en hoeveel mensen er in de loop der jaren ingetrapt waren. Als ik zelf niet goed opgelet had, was ik er wellicht ook ingetrapt. Maar door het met het echte biljet te vergelijken en meer op de verschillen dan op de overeenkomsten te letten, merkte ik dat het vals was.

Het Boek van Mormon staat vol voorbeelden van geestelijke vervalsers, die Satans methoden van leugens en bedrog volgden om er zelf beter van te worden. Als we hun trucs en tactieken bestuderen, gaan we hun misvattingen en gebreken opmerken, net zoals een geoefend oog het verschil tussen echt en vals geld leert opmerken. Hoe meer we ons oog in het herkennen van de verschillen oefenen, hoe beter we in staat zijn de vervalsers in deze tijd te ontmaskeren en hun leugens te weerstaan.

Inlichtingen over Satans vervalsingen verkrijgen

Satan wil ons wegleiden met zijn geestelijke vervalsingen van eigen makelij, en als we niet oppassen, trappen we erin. President Joseph F. Smith (1838–1918) heeft gewaarschuwd: ‘Satan is een vaardige imitator, en naarmate er steeds meer waarheid van het evangelie aan de wereld wordt gegeven, verspreidt hij steeds meer valse leerstellingen. Wees op uw hoede voor zijn valse geld, want u kunt er alleen maar teleurstelling, ellende en geestelijke dood mee kopen.’¹

We kunnen ons het beste tegen Satans vervalsingen wapenen door de waarheden van het evangelie zo goed mogelijk te kennen. Hoe grondiger onze kennis van de waarheid, hoe gemakkelijker we de verschillen opmerken wanneer Satan ons zijn vervalsingen voorhoudt. Op die momenten moeten we dus op de verschillen en niet zozeer op de overeenkomsten letten, net zoals ik met mijn dollarbiljetten deed. Want op die manier komen de leugens altijd aan het licht.

President Ezra Taft Benson (1899–1994) heeft verklaard: ‘Het Boek van Mormon ontmaskert de vijanden van Christus. […] Met zijn oneindige voorkennis heeft God het Boek van Mormon zo samengesteld dat wij kunnen herkennen en weten hoe we de valse educatieve, politieke, religieuze en filosofische denkbeelden van onze tijd kunnen bestrijden.’²

We zijn in oorlog met Satan. Net als een leger moeten we weten wat de vijand van plan is. Weten waar en wanneer de vijand zal aanvallen, bijvoorbeeld, kan van onschatbare waarde zijn. Dergelijke informatie verzamelen noemen we ook wel ‘inlichtingen verkrijgen’. Inlichtingen over onze vijand plaatsen ons in een voordeelpositie. Het Boek van Mormon kan ons helpen ‘inlichtingen te verkrijgen’ over Satans valse praktijken.

Vleitaal is vals

Ruim de helft van de vervalsers in het Boek van Mormon gebruikt vleitaal en een charismatische persoonlijkheid om hun doelen te bereiken. Sherem had bijvoorbeeld ‘een volmaakte kennis […] van de taal van het volk; daarom kon hij veel vleierij en veel overredingskracht toepassen, volgens de macht van de duivel’ (Jakob 7:4). Koning Noachs goddeloze priesters spraken ‘ijdele en vleiende woorden’ (Mosiah 11:7), die het volk tot afgoderij en allerlei goddeloosheid aanzetten. Korihor boekte in zijn tijd dezelfde resultaten en ‘verleidde het hart van velen’ (Alma 30:18). Amalickiah en Gadianton waren allebei bedreven in het gebruik van vleiende woorden, waarmee zij legers aan goddeloze aanhangers achter zich kregen (zie Alma 46:10; Helaman 2:4).

Dat gebeurt niet zomaar. Vleierij is oppervlakkig, onoprecht, hol en overdreven. Nephi waarschuwde voor mensen die ‘op die wijze valse en ijdele en dwaze leerstellingen leren, en in hun hart opgeblazen zijn en trachten hun plannen diep te verbergen voor de Heer; en hun werken zullen in de duisternis zijn’ (2 Nephi 28:9).

Vleierij wordt vaak gebruikt om te misleiden; er ligt doorgaans een bijbedoeling of verborgen agenda aan ten grondslag. Vleierij gaat meer over stijl dan inhoud, en streelt de ijdelheid en hoogmoed van de natuurlijke innerlijke mens. De profeten van de Heer vertellen ons echter de eenvoudige maar belangrijke waarheden die we moeten horen.

Vleierij is de taal die Satan spreekt. President James E. Faust (1920–2007), tweede raadgever in het Eerste Presidium, heeft uitgelegd: ‘[Satans] stem klinkt vaak zo redelijk en zijn boodschap lijkt vaak zo gemakkelijk te rechtvaardigen. Ze is een aantrekkelijke, intrigerende stem die zacht van toon is. Ze klinkt niet hard of vals. Niemand zou naar Satans stem luisteren als die scherp of gemeen klonk.’³

Als de wereld ons een idee, filosofie of opvatting voorschotelt die alleen onze ijdelheid of hoogmoed lijkt aan te spreken of die gewoon te mooi klinkt om waar te zijn, dienen we direct op onze hoede te zijn. Ga ervan uit dat die ideeën vals zijn. Vergelijk ze met de waarheden die de profeten van de Heer ons leren. Let op de verschillen, niet op de overeenkomsten, en de valse ideeën worden zonneklaar.

Nehor — een populaire vervalser

Nehor paste Satans methode van vleierij vrijelijk toe. Laten we hem als praktijkvoorbeeld van een geestelijke vervalser onder de loep nemen. Nehor, wiens leer het idee van een verlosser leek te omarmen, was een populaire en charismatische predikant onder de Nephieten. Nehor wist vele volgelingen voor zich te winnen met zijn boodschap ‘dat het gehele mensdom ten laatsten dage behouden zou worden’ en ‘het eeuwige leven [zou] hebben’ (Alma 1:4).

Zien we in waarom Nehors boodschap zo aantrekkelijk is? Hij predikte een soepele en zorgeloze God — een God die iedereen liefheeft en iedereen dus, hoe dan ook, zal behouden. Doe gewoon wat je zelf wilt, want het is allemaal OK. Die verleidelijke filosofie werd in de tijd van Nehor door het volk net zo aangehangen (zie Alma 1:5) als door velen in onze tijd. Mensen zien een vrijkaartje naar de hemel kennelijk wel zitten.

Wat was dan het probleem met Nehors boodschap? Laten we nog eens naar de hoofdpunten van zijn argument kijken.

God heeft alle mensen geschapen — waar.
God heeft alle mensen lief — waar.
We hoeven niet bang te zijn voor God — waar.
We dienen ons in het idee van verlossing te verheugen — waar.

Tot zover zijn er vele overeenkomsten tussen wat Nehor predikte en evangeliewaarheden. Maar bedenk dat we, net als bij vals geld, op de verschillen en niet op de overeenkomsten moeten letten. Laten we Nehors laatste punt dus nader bekijken:

God zal iedereen het eeuwige leven schenken — niet waar!

Dat is het belangrijke verschil waardoor we weten dat Nehor een geestelijke vervalser is. Verlossing van de lichamelijke dood is voor iedereen gewaarborgd, maar verlossing van de geestelijke dood is van onze oprechte bekering afhankelijk. Als wij ons bekeren, dan kunnen wij het eeuwige leven verwerven (zie Jakob 6:11). Maar van meeliften is geen sprake.

Gideon en Alma herkenden de vervalser

Nehors goddeloosheid kwam aan het licht toen hij Gideon, een rechtschapen leraar in de kerk van God, tegenkwam. Gideon was jaren eerder tegen koning Noach opgestaan en had dus ervaring met geestelijke vervalsers (zie Mosiah 19:4–8). Nehor ‘begon heftig met hem te redetwisten om het volk der kerk weg te kunnen leiden; maar [Gideon] weerstond hem, hem terechtwijzend met de woorden Gods’ (Alma 1:7). Gideon herkende Nehor als vervalser. Na zijn ontmaskering ging Nehor op een van Satans andere methoden over — moord. Maar Gideons dood was niet tevergeefs. Het volk bracht de vervalser Nehor voor Alma om berecht te worden.

Alma zag in dat Nehor niet alleen schuldig was aan priesterbedrog en moord, maar ook dat als priesterbedrog vrij spel onder het volk kreeg, ‘dat hun algehele vernietiging [zou] betekenen’ (Alma 1:12). Nehor werd daarom ter dood veroordeeld en onderging ‘een oneervolle dood’ (Alma 1:15).

Gideon en Alma zijn ons tot voorbeeld. Als we de Geest bij ons hebben, zullen we de dingen zien en horen ‘zoals ze werkelijk zijn’ (Jakob 4:13). We zullen Satans valse en snode plannen ‘met volmaakte kennis’ herkennen, ‘even duidelijk als het verschil tussen het daglicht en de donkere nacht’ (Moroni 7:15).

Onze ‘valse’ vijand is slim, maar net als Gideon en Alma kunnen wij goed ingelicht en slimmer zijn. Net zoals ik de verschillen tussen mijn twee dollarbiljetten gestaag begon te herkennen, kunnen wij ons oog, ons verstand en onze geest oefenen om de verschillen tussen waarheid en leugens te herkennen. Doen wij dat, dan zullen wij de vervalsers ontmaskeren en hun leugens weerstaan.