De plaag van verslaving overwinnen

Kevin Theriot, PhD

LDS Family Services

Een belangrijke stap in het overwinnen van verslaving is begrijpen wat het is. Maar we moeten ook ons vertrouwen in de Heer stellen en geloven dat Hij ons kan genezen.

Voor iemand die met een verslaving worstelt, is het belangrijk om te weten dat er hoop is. Elke dag zijn er over de hele wereld mensen die zich los weten te maken van een stof of gedraging die hen in een ijzeren greep houdt. Ze moeten zich daar wel vastbesloten voor inzetten, begrijpen welke factoren in hun specifieke geval hen in die vicieuze cirkel van verslaving houden, en geloven dat God hen op hun persoonlijke pad naar de vrijheid kan inspireren.

In de 38 jaar dat ik nu mensen help om van hun verslaving af te komen, heb ik gezien hoe ons inzicht in en behandeling van verslaving in de loop der tijd zijn verbeterd. Ik geloof stellig dat deze ontwikkeling zich nog jaren zal voortzetten. Hoewel zij die zich met verslavingswetenschap bezighouden lastige vraagstukken moeten zien op te lossen, blijven we steeds positieve stappen vooruit zetten. Dus de hier gepresenteerde informatie is gebaseerd op wat we nu weten, in de overtuiging dat er in de toekomst meer licht en kennis zal blijven komen.

Verslaving begrijpen

Ik weet hoe hartverscheurend het gevecht met een verslaving kan zijn, maar de eerste stap is zelf begrijpen wat verslaving is. De volgende basisideeën werpen hier ten dele licht op:

Verslaving begint met een eerste blootstelling en eindigt met afhankelijkheid. Waar iemand zich ook op dit pad bevindt, hij of zij heeft nog altijd enige mate van keuzevrijheid en kan zich uit het verslavingsgedrag losmaken.
Iemand als verslaafde bestempelen, kan hun vooruitgang op termijn ondermijnen. Dat geldt vooral in de eerste stadia van het gedrag. De omschrijving ‘in herstel’ lijkt beter te werken. Je zegt dan als het ware: ‘Ik kies ervoor mijn vertrouwen in de Heer en zijn verzoening te stellen zodat ik meer als Hij kan worden’ in plaats van ‘Ik zit voor altijd aan mijn zonde vast’.
Alle verslavingen hebben verschillende componenten: biologisch (genetische aanleg, hersenchemie enz.), psychisch (eigenwaarde, persoonlijkheidsstructuur, post-traumatische stress enz.), sociaal (ouders, vrienden, cultuur enz.) en geestelijk (eigen religieuze beleving en dat van het gezin enz.). De mix van elk van deze componenten en hoe zwaar ze meewegen, is vaak net zo uniek als de persoon zelf. Elke component kan specifieke, individuele aandacht vereisen om zich compleet uit het negatieve gedrag los te kunnen maken.

Biologisch

Psychisch

Sociaal

Geestelijk

Signalen op het pad naar verslaving

Hieronder staan enkele indicaties dat iemand op het pad van een gewoonte naar een drang naar uiteindelijk een verslaving is:

Geobsedeerd raken: Ze zijn steeds minder geïnteresseerd in gezonde bezigheden naarmate de schadelijke stof of gedraging de overhand krijgt.
Behoefte wordt sterker: Ze willen steeds meer.
Stiekem gedrag: Ze houden hun keuzes en gedragingen steeds meer voor anderen verborgen.
Ontkenning: Ze liegen tegen zichzelf over hun toenemende afhankelijkheid en geloven hun eigen leugens.
Onttrekkingsverschijnselen: Als de schadelijke stof of gedraging niet beschikbaar of niet mogelijk is, verliezen ze hun gevoel van welzijn.
In herhaling vallen: Hoewel ze beseffen hoeveel kwaad de stof of gedraging aanricht, blijven ze ernaar teruggrijpen.

Daar komt bij dat als de gewoonte gevestigd raakt, de persoon zelf meestal het minst goed in staat is om te beoordelen hoever hij of zij al gevorderd is op het pad naar verslaving. Als u zich afvraagt of een dierbare verslaafd aan het worden is, kunt u van veel kanten hulp krijgen, zowel in uw eigen omgeving als online.

Op zoek naar een behandeling

Het is ieders eigen verantwoordelijkheid om te veranderen. Hoewel familie en vrienden ondersteuning kunnen geven, kunnen ze niet iemands keuzevrijheid wegnemen. Als de persoon zelf niet wíl veranderen, zal geen enkele behandeling het gewenste resultaat hebben.
Het pad naar herstel kan voor iedereen anders zijn. Omdat de vier hierboven genoemde unieke factoren (biologisch, psychisch, sociaal en geestelijk) bij iedereen anders meewegen, is er niet één behandeling die voor iedereen werkt. Het zijn persoonlijke studie, overleg met deskundigen en vastbeslotenheid om vol te houden tot de oplossing is gevonden, die uiteindelijk tot succes zullen leiden.
Niet alleen verwoest een in stand gehouden verslaving het leven van de persoon zelf, ook al hun dierbaren lijden onder de negatieve gevolgen. Ook deze liefdevolle, ondersteunende mensen hebben steun en zorg nodig.

Hoewel God de macht heeft om dit probleem van mensen weg te nemen als ze Hem dat toestaan, zijn er dingen die Hij hun in zijn oneindige wijsheid wil leren terwijl ze samen met Hem aan een oplossing werken. Bijna iedereen die van zijn of haar verslaving is losgebroken, kan getuigen van het leerproces dat hun overwinning op hun zwakheid met zich heeft meegebracht.

Voor familieleden en vrienden

We moeten verslaving niet alleen zien als teken van een zwak karakter, maar als een veelzijdig dilemma waar bijna iedereen mee te maken kan krijgen. Als u iemand kent die met een verslaving worstelt, kunt u overwegen bepaalde dingen wél en bepaalde dingen niet te doen. Hoewel de volgende suggesties geen complete lijst zijn en afhankelijk van de specifieke situatie zullen verschillen, kunt u onder gebed elk ervan overwegen:

Voorkomen is beter dan genezen. Een gewaarschuwd mens telt voor twee! Of uw dierbare wil luisteren of niet, laat u horen. Mensen vragen me vaak wat ze moeten zeggen of hoe ze dat moeten zeggen. Mijn antwoord is altijd: ‘Iets is beter dan niets!’ Stilte is een van de slechtste remedies. Bid om moed en inzicht. Open dan uw mond en zeg wat u te zeggen hebt, zelfs als ze niet willen luisteren.
Goede familieleden of vrienden helpen hun dierbaren om goede keuzes te maken. Ook raden ze slechte keuzes af en werken deze niet in de hand.
Deze tekst geeft wijze raad aan mensen die een dierbare verslaafd zien raken: ‘Intijds met strengheid berispend, wanneer daartoe gedreven door de Heilige Geest, en dan daarna een toename van liefde tonend’ (Leer en Verbonden 121:43).
Wees een goede cheerleader. Cheerleaders vatten winnen of verliezen niet persoonlijk op. Ze begrijpen dat hun rol is om te cheeren, aan te moedigen en positief te zijn. Hoewel ze zeker bij de wedstrijd betrokken zijn en willen dat hun deelnemer wint, trekken ze het zich niet aan als dingen minder goed gaan.
‘In uw gedachten […] uitvorsen’ (Leer en Verbonden 9:8) is een belangrijke manier om uzelf en de persoon om wie u zich zorgen maakt te helpen. Ga lezen over verslaafd zijn zodat u beter snapt wat het is, hoe het behandeld kan worden en wat u kunt doen om te helpen.