Sama sa Pinatubigan nga Tanaman

Elder L. Whitney Clayton

Sa Kapangulohan sa Seventy

Usa ka Gabii uban ni Elder L. Whitney Clayton

Tibuok Kalibutan nga Debosyonal alang sa mga Young Adult • Septyembre 13, 2015 • New York, New York

Mga kaigsoonan, akong dungog nga makauban kamo niining gabhiuna. Moapil ko ni Kathy sa pagpadayag kaninyo sa among gugma. Kami nag-ampo nga ang among isulti kaninyo ning gabhiuna modasig sa inyong hugot nga pagtuo sa Dios ug sa Iyang Anak, ang Ginoong Jesuskristo. Mousab ko karon sa pag-ampo nga ang langit modasig kanako ug kaninyo niining mosunod nga mga minuto.

Bag-o lang kamong nakadungog ni Kathy, kinsa maoy gugma ug kahayag sa akong kinabuhi. Mapasalamaton ako sa kalipay ug kahulugan nga iyang gidala kanako, lakip na ang 7 ka mga anak nga iyang gihatag kanamo. Sila sa ilang bahin mihatag kanamo og 19 ka mga apo, nga hapit na ma-21. Si Kathy ang kasingkasing sa among panimalay ug pamilya. Sa dihang nagminyo mi, wala ko masayud nga maingon diay ka tam-is ang kinabuhi. Ang iyang kamaayo ug mga hiyas importante kaayo kanako. Nalipay kaayo ko nga nakapaminaw kamo kaniya.

Gi-welcome namo kamo nga ania dinhi karon sa New York City, apan nasayud kami nga ang kadaghanan kaninyo anaa sa ubang mga dapit, mga time zone, ug mga nasud. Mainiton namong gi-welcome ang tanan nga naminaw o nagtan-aw—bisan asa man kamo sa kalibutan. Milagruso kaayo nga magkapundok sama niini.

Gikan kamo sa daghang mga nasud ug kultura. Ang nagkadaiyang sirkumstanya nga naghulagway sa inyong mga kinabuhi talagsaon. Ang pipila kaninyo nagpuyo uban sa matag panalangin sa edukasyon ug materyal nga kaabunda. Ang uban nanlimbasug sa pagpangita og pagkaon matag adlaw. Ang pipila kaninyo mga kaliwat sa mga pioneer nga mitabok sa kapatagan sa Estados Unidos. Ang uban mga pioneer sa inyong kaugalingong mga nasud. Ang pipila kaninyo nakaserbisyo og mga misyon. Ang uban bag-o lang nabunyagan sa mga misyonaryo o tingali bunyaganan pa. Ang pipila gikan sa mga pamilya diin ang matag usa aktibo nga miyembro sa Simbahan. Ang uban kaninyo mao ra ang mga sakop diha sa inyong mga pamilya o tingali bisan gani sa inyong komunidad. Ang pipila kaninyo gikan sa lig-ong mga panimalay nga ang mga ginikanan mihatag og labing maayo nga mga ehemplo. Ang uban kaninyo gikan sa mga panimalay nga dili sama niana.

Nagtuo ako nga ang unsay atong giambitan isip mga anak sa Dios mas importante kaayo kay sa atong mga kalainan tungod sa mga sirkumstansya sa atong kinabuhi. Ang Manluluwas miingon, “Ako mianhi aron sila makabaton og kinabuhi, ug sa pagkabaton niini sa madagayaon gayud.”¹ Wala niya limitahe ang panalangin nga abunda nga kinabuhi sa panahon o nahimutangan. Anaa kini alang kanatong tanan, dili igsapayan ang kalahi sa atong mga sirkumstansya. Iyang katuyoan ang pagtabang kanato nga makakab-ut og madagayaon nga kinabuhi bisan asa o kanus-a man kita magpuyo. Gibati nako nga mamulong kon unsaon nato pagkaangkon og madagayaon nga kinabuhi ug titulohan ang akong pagpamulong og “Sama sa Pinatubigan nga Tanaman.”

Akong sugdan pinaagi sa paghisgut sa usa ka panghitabo sa adlaw nga gilansang sa krus ang Manluluwas nga akong gibati nga adunay dakong gahum sa pagtudlo. Mogamit dayon ako og duha ka paghulagway kon unsaon pagkaangkon og abunda nga kinabuhi.

Usa sa makaguol kaayo nga talan-awon sa tanang kasulatan narekord sa basahon ni Juan. Nahitabo kini human ang Manluluwas miantus og dili matugkad nga paghingutas alang sa atong mga sala ug mortal nga mga kahuyang sa Tanaman sa Getsemani. Kita gitudloan nga ang Iyang pag-antus “hilabihan kasakit,” nga kini “lisud antuson”—“unsa kalisud sa pag-antus [kita] wala masayud”² ug unsa ka kahapdos dili nato matugkad. Kini nga talan-awon misunod sa pagluib, pagdakup Kaniya, ug sa gabii nga Siya gidagmalan ug pisikal nga giabuso sa mga lider sa mga Judeo. Kini human Siya brutal nga gikastigo sa mga sundalong Romano ubos sa pagmando ni Poncio Pilato; human ang gilukong nga mga sampinit gipahaum sa Iyang ulo.

Si Pilato nakahukom nga si Jesus walay nabuhat aron angay nga ilansang sa krus. Siya mimando nga ipalatigo si Jesus, usa ka grabe apan kasagaran dili makapatay nga pisikal nga silot. Tingali si Pilato naglaum nga pinaagi sa pagkastigo ug pagdagmal sa Manluluwas iyang mahaylo ang mga lider sa mga Judeo nga si Jesus natudloan na og grabe kasakit nga leksyon ug gihimo nang ehemplo sa publiko ug nga ang paglansang sa krus dili na kinahanglan. Tingali siya naglaum nga makapukaw siya og gamayng kalooy diha kanila. Mao nga, pagkahuman sa paglatigo, mimando si Pilato nga ipakita sa publiko si Jesus. Naghunahuna ko nga siya naglaum nga ang klarong pisikal nga pag-antus ni Jesus igo na sa pagtagbaw kanila.

Dili diay.

Si Juan mirekord:

“Busa gikuha ni Pilato si Jesus ug iyang gipalatigo.

“Ug ang mga sundalo nanaglukong ug mga sampinit, ug kini ilang gipahaum sa iyang ulo, ug siya ilang gisul-oban og kupo nga mapula.

“Ug kaniya miduol sila nga nanag-ingon, Mabuhi ang Hari sa mga Judio! ug unya ilang gipanagsagpa siya.

“Ug si Pilato migula na usab ug miingon kanila, Tan-awa, ania gidala ko siya kaninyo sa gawas aron mahibalo kamo nga wala akoy nakitang ikasumbong batok kaniya.

“Ug si Jesus migula nga sinul-oban sa purongpurong nga mga sampinit ug sa kupo nga mapula. Ug si Pilato miingon kanila, Tan-awa, ania ra ang tawo!

“Ug sa pagkakita kaniya sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga polis, sila misinggit nga nanag-ingon, Ilansang mo siya sa krus! Ilansang mo siya sa krus! Si Pilato miingon kanila, Kuhaa ninyo siya ug kamoy maglansang kaniya sa krus, kay wala akoy nakitang ikasumbong batok kaniya.”³

Bisan kon importante kaayo ang sumpay sa istorya, ug importante gayud kini, mohunong ko sa mga pulong ni Pilato nga “Tan-awa, ania ra ang tawo.”

Tan-awa ang tawo. Ang hangyo ni Pilato sukwahi kaayo. Bisan kon ang panagway ni Jesus nianang higayuna nagkagusbat, walay tawo hangtud niana, o sukad, nga angayan gayud nga “tan-awon.” Ang Iyang kinabuhi hingpit. Siya walay sama. Walay tawo nga nabuhi sama sa Iyang pagpakabuhi. Walay laing makahimo niina. Nagbaton Siya sa matag hiyas sa hingpit nga matang niini. Aduna Siya sa matag gahum sa pagkontrolar sa kaugalingon. Ang Iyang mga pagbati hingpit, sama sa Iyang mga hunahuna. Ang Iyang panabut walay limit. Siya lamang ang tinud-anay nga takus nga tan-awon, gikan sa matag anggulo, nga susihon, sukdon, ug simbahon. Walay pagtan-aw ngadto sa iyang hunahuna, kasingkasing, ug mga pagbati ang makasagmuyo. Bisan kon ang Iyang panagway wala magpakita niini kaniadto, si Jesus ang hingpit nga ehemplo sa abunda nga kinabuhi.

Mao nga dili ang Iyang panagway nianang higayon sa pag-antus ang atong unahon sa paghinumdom. “Siya walay katahum aro ato nga tinuhaon siya.”⁴ Kon unsa Siya sa sulod nianang gisakit nga lawas mao ang labing importante alang kanatong tanan. Kon unsa Siya mao ang nakahimong posible sa unsay Iyang nahimo. Ang Iyang kahalangdon mao ang nagdapit sa atong pagtagad. Ang angay natong makita samtang kita “nagtan-aw sa Tawo” mao ang Iyang naglambo nga kadaugan batok sa mga pwersa sa dautan, bisan kon dili kini makita nga kadaugan kaniadto. Kadtong Iyang hingpit nga kakalma taliwala sa labing pintas nga unos nga maantus sa usa ka tawo. Ang tanang dautang himan nga naimbento sa kaaway gigamit ug pagagamiton batok Kaniya. Iyang gilupig ug nabuntog kining tanan. Siya mibarug sa atubangan ni Pilato sa hingpit nga kalinaw ug kakalma.

Hunahunaa pa: Ang Iyang kagamhanan batok sa pisikal nga mga elemento sa kalibutan ug sa mga kahimtang sa katawhan walay duda nga napakita. Makamando Siya sa dautan nga mga espiritu. Iyang giayo ang masakiton, mihatag og panan-aw sa mga buta ug pandungog sa mga bungol. Iyang gibuhi ang mga patay ug giuli ang namatay nga mga bata ngadto sa ilang mga ginikanan. Nasayud Siya sa mga hunahuna ug mga pagbati sa tanan. Mipasaylo Siya sa mga sala ug milimpyo sa mga sanlahon. Iyang gidala ang palas-anon sa mga sala, kasakit, balatian, ug kapakyas sa tanang katawhan sa gabii sa wala pa kini nga sitwasyon mahitabo. Suhi kaayo, Siya nag-antus usab alang sa mga sala niadtong kinsa nianang higayuna nagdagmal Kaniya.

“Tan-awa ang tawo” gayud. Siya ang Anak sa Buhi nga Dios. Siya ang panig-ingnan sa kinabuhi, ang Usa nga gipadala aron mopakita sa agianan ug aron mahimo nga Dalan. Siya ang kamatuoran ug ang kinabuhi alang kanatong tanan. Uban niadtong tulo ka mga pulong, “tan-awa ang tawo,” si Pilato wala masayud ug wala tuyoa nga mipahayag sa yanong pormula aron makab-ot ang labing taas nga mga katuyoan sa kinabuhi. Sa dihang mihangyo siya sa mga Judeo sa pagtan-aw Kaniya, si Pilato mitudlo kanila ug kanato ngadto sa Usa, ang bugtong usa, kinsa makahimo sa atong mga kinabuhi nga abunda ug sa atong “hingpit nga kaluwasan.”⁵ Sa ingon ang sugo sa “Pagtan-aw sa Dios ug magpakabuhi.”⁶

Ang angay natong hinumduman kon kita motan-aw Kaniya mao nga tungod Kaniya, ug sa tanan Niyang gibuhat ug sa tanan kon unsa Siya kanhi ug karon, kita usab magmalampuson. Makabuntog kita. Mahimo kitang magpuyo nga abunda taliwala sa mga pagsulay. Kon kita mopili sa “pagtan-aw” Kaniya ug modawat ug mogamit sa Iyang makaluwas nga ebanghelyo, Siya moluwas kanato. Siya moluwas kanato gikan sa mga epekto sa atong napukan nga kahimtang ug kahuyang ug moluwas kanato gikan sa sala, gikan sa espirituhanong pagkaubus, ug gikan sa katapusan, mahangturong kapakyasan. Siya molimpyo, molunsay, mopanindot, ug sa katapusan mohingpit kanato. Siya mohatag kanato og hingpit nga kalipay ug kalinaw. Siya ang yawe ngadto sa abunda nga kinabuhi.

Mopakigbahin ko kaninyo og duha ka tag-as nga mga ehemplo kon unsay atong mabuhat aron “motan-aw Kaniya,” modangup ngadto sa Manluluwas aron makaangkon og abunda nga kinabuhi.

Ang Wali sa mga Binhi

Una, ang wali sa mga binhi:

Si Kathy ug ako nagpuyo sa usa ka bungtod sa silangang bahin sa Salt Lake City sa balay nga hinimo sa iyang mga ginikanan. Usa ka matang sa mga kahoy nagtubo didto mga bungtod libot sa Salt Lake City—gitawag namo kini nga scrub oak. Dili sama sa dagko nga mga kahoyng tugas nga nailhan sa daghang bahin sa kalibutan, ang mga kahoy nga scrub oak dili motaas o modako, apan gahion kini ug matahum. Ang among kasilinganan napuno niini.

Pipila ka tuig ang milabay mibutang kami og dako nga kaang sa dalan padulong sa pultahan sa among balay, ilawom sa mga sanga sa usa ka kahoy nga scrub oak. Gitamnan namo og mabulukon nga mga bulak ang kaang ug malingaw sa katahum niini panahon sa mga bulan sa ting-init. Sa pag-usab sa panahon ug mosugod na ang tinglarag, ang kahoy nga scrub oak mosugod sa pagpanghulog sa iyang mga liso, o acorn, ug ang pipila nahulog sa kaang.

Usa ka adlaw sa tinglarag, samtang nag-atiman ko sa mga bulak, nakabantay ko nga ang pipila ka gagmay nga mga binhi miturok gikan sa mga acorn nga nangahulog sa kaang. Bisan kon sa ulahing bahin na kadto sa panahon sa tingpamulak, mga bulak lang ang gusto namo diha sa kaang, mao nga gisugdan nako og pagpangibut ang mga binhi gikan sa yuta sa kaang. Sa akong pag-ibut, ang humok nga mga binhi dali nga migawas sa lugak nga yuta. Sa akong katingala, ang mga binhi aduna nay mga gamot nga tag-as pa kay sa mga binhi mismo. Ang mga gamot mga tulo o upat ka pilo nga mas taas kay sa makita nga bahin sa binhi ibabaw sa yuta. Ang kinaiyahan midesinyo sa mga liso sa scrub oak nga mogahin sa halos tanan niyang kusog sa pagpatubo sa mga gamot.

Medyo klaro nganong ingon niini: Samtang ang tingpamulak ug tinglarag komportable sa Siyudad sa Salt Lake, ang ting-init init gayud, nga wala kaayoy ulan, ug ang tingtugnaw bugnaw kaayo, hanginon ug daghan og snow. Ang lawom nga mga gamot nagtabang sa mga binhi nga molambo pinaagi sa dali nga pagkutkut ngadto sa yuta. Tungod niini daghang mga gamot ang makakuha og umog ug nutrisyon gikan sa yuta. Ang lawom nga mga gamot lig-on nga nagpugong sa mga kahoy aron makasugakod sa hangin, magsugod sa gagmay pa kaayo kini. Ang mga gamot nagtabang nianang lig-ong mga kahoy sa pagsagubang sa mga unos sa tingtugnaw ug sa kainit. Ang lawom nga mga gamot makapasayon sa paglambo sa mga scrub oak. Samtang ang mga luyong sa katapusan motubo ngadto sa ilang hingpit nga gitas-on, ang ilang gamot nagpadayon sa pag-amuma, pagpanalipod, ug pagsuporta niini.

Makakuha kita og leksyon gikan sa scrub oak. Kinahanglang atong tagamtamon ang nindot nga tingpamulak ug tinglarag apan hinumdumi kanunay nga ang mapintas nga panahon moabut dayon. Ang init nga mga adlaw mosunod gayud sa tingpamulak, ug ang bugnaw nga mga adlaw sa tingtugnaw nagsunod sa tinglarag. Kana ang sumbanan sa kinaiyahan. Kana usab ang sumbanan sa atong kinabuhi. Samtang makatagamtam kita og mga panahon sa kasayon, kahayahay, ug kalipay, kinahanglang andam kita sa mga pagsulay sa kinabuhi nga anaa sa unahan.

Bisan asa pa ang atong panimalay, kitang tanan adunay pipila ka mga kasinatian nga sama sa ting-init ug tingtugnaw. Kita adunay sayon ug lisud nga mga panahon, kalampusan ug kapakyasan, mapiskay ug masakitong panglawas, mga panahon sa kalipay ug mga higayon sa kasakit ug kasubo. Ang kinabuhi wala mag-urong. Dili kini hapsay. Kitang tanan dunay makasagmuyo ug makalipay nga mga higayon.

Ang kinabuhi susama alang kanatong tanan sa ubang bahin usab. Kitang tanan gilibutan sa kultura ug mga tradisyon sa atong lumad nga mga komunidad ug kanasuran. Ang pipila niana nga mga impluwensya maayo ug ang uban dili. Ang pipila mobayaw kanato ug ang uban mopakunhod ug makapaubos nato. Ang atong mga panimalay mahimong mapanalanginan sa kahayag sa ebanghelyo o madaut sa kapakyas sa pagsunod sa mga sugo sa Dios. Ang mga ehemplo sa mga higala mahimong maayo kaayo o ngil-ad kaayo. Walay usa kanato nga nasayud asa gayud kita dad-on sa kinabuhi. Dili kita hingpit nga makatag-an sa atong umaabut nga panglawas o katigayunan. Dili kita makatag-an sa impluwensya sa gubat o kahimtang sa panahon. Adunay mga saykol ug mga panahon ang kinabuhi. Ang nagkadaiyang mga kahimtang nga dili nato makontrolar nagmugna og mga hagit alang kanatong tanan.

Dili sama sa mga kahoy, kita makapili ug tuyo nga makapalambo og han-ay sa espirituhanong mga gamot sa atong kinabuhi. Kita ang mohukom kon asa ipahimutang ang atong mga gamot ug unsa kini kalawom nga itusok ngadto sa yuta. Ang inadlaw natong mga desisyon naghimo og gagmay, hapit dili mamatikdan nga mga kalainan diha sa gamot sa atong hugot nga pagtuo, nga ang epekto mahimong pundasyon. Tungod kay wala kita masayud kanus-a o sa unsang paagi moabut ang atong kaugalingong mga hagit, o unsa ka dugay molungtad ang ang atong personal nga mga tingtugnaw o ting-init, kinahanglang ipalawum gayud nato ang atong mga gamot kutob sa mahimo ngadto sa bugtong tinuod nga tinubdan sa pag-amuma alang sa atong mga kalag, si Ginoong Jesukristo. Siya gusto nga ang atong kinabuhi abunda. Siya nagdapit kanato sa pagduol ngadto Kaniya. Siya miingon, “Pagkat-on kanako, ug paminaw sa akong mga pulong; lakaw diha sa kaaghup sa akong Espiritu, ug ikaw makabaton og kalinaw ngari kanako”⁷

Kita nagpalig-on sa kalag sa pagsagubang sa mga unos sa atong kinabuhi pinaagi sa pagkat-on Kaniya. Kita nagkat-on pinaagi sa pagtuon ug pinaagi sa pag-ampo. Kita nagkat-on pinaagi sa pagtan-aw sa matarung nga mga ehemplo. Makat-on kita kon moserbisyo kita sa uban aron makaserbisyo Kaniya.⁸ Makat-on kita kon kita magtinguha sa pagsunod Kaniya kutob sa atong mahimo.

Ang pagpaminaw nagpasabut sa pagpatalinghug, dili lamang sa pagkadungog. Kita maminaw Kaniya diha pribado nga pagtuon sa mga kasulatan. Kita maminaw diha sa miting sa sakrament ug diha sa templo. Maminaw kita Kaniya pinaagi sa “malinaw nga diyutayng tingog.”⁹ Mainaw kita Kaniya pinaagi sa tingog sa buhi nga mga propeta ug mga apostoles. Ang mainampingong pagpaminaw nagpahinumdom kanato nga ang “tawo mabuhi dili sa tinapay lamang, kondili sa matag pulong nga magagula sa ba-ba sa Dios.”¹⁰ We strengthen our roots with incremental, one-step-at-a-time growth. Samtang kita maminaw, kita nagsunod sa dalan nga Iyang gilakawan. Siya mao ang sinugdanan ug ang katapusan sa dalan padulong sa abunda nga kinabuhi. Siya mao ang tibuok nga mga dalan ug ang kahayag nga nagdan-ag niini.¹¹ Siya ang “ang dalan, ang kamatuoran, ug ang kinabuhi.”¹²

Wala sekreto, walay ikatingala sa unsay atong mahimo ug angay buhaton sa pagpalambo sa atong mga gamot: kita motuman sa mga sugo sa Dios. Samtang dali kitang makalitok sa mga butang nga angay natong buhaton, mas sayon nato ang pagsulti niini sa tagsa-tagsa kay sa pagbuhat niini. Ang atong abilidad sa pagbuhat sa Iyang kabubut-on motubo samtang nagbuhat kita sa Iyang kabubut-on. Kini nahimong mas sayon kay kita nagtubo diha sa konbiksyon ug pagtuo. Kon kita matinud-anon magpadayon sa paggamit sa mga sukaranan sa ebanghelyo sa atong kinabuhi, ang Ginoo mopanalangin kanato og dugang kalig-on sa kaugalingon.

Ang takus, manggihunahunaong pagsimba naghimo og importante nga kontribusyon sa kalawmon sa atong espirituhanong mga gamot. Ang matinahurong pagtambong sa miting sa sakrament ug pag-ambit sa sakrament uban sa tinuod nga katuyoan naghimo sa adlaw nga Igpapahulay nga labaw pa kay sa yanong Dominggo. Kita dili gayud makapalawom sa atong mga gamot gawas kon kita “kanunay mohinumdom Kaniya.”¹³ When we prepare ourselves before our meetings, then the Sabbath becomes a richer experience for us. Samtang kita mamalandong sa atong panginahanglan sa pagpasaylo ug sa panalangin nga makabaton kanunay sa Espiritu, kita magsugod sa pagkakita sa chapel ingon nga usa ka santuwaryo ug sa sakrament isip panahon sa pagkabalaan.

Tungod niana nga rason adunay pipila ka mga butang nga kanunay natong dad-on kon moadto kita sa Simbahan. Ang labing unsa niini mao ang usa ka masulub-on nga kasingkasing ug mahinulsulon nga espiritu. Kinahanglang moadto kita nga andam magtinguha ug mobati sa mga panalangin sa Pag-ula. Sa samang paagi, kinahanglang kanunay natong ibilin sa panimalay ang pipila ka mga butang. Ang mga hunahuna sa sport, trabaho, kalingawan, ug pagpamalit kinahanglang ihiklin diha sa atong mga panimalay nga pagatagdon lamang sa ubang adlaw gawas sa adlaw nga Igpapahulay. Ang tinuod nga pagsimba nagpasiugda og tinuod nga pagkakabig. Kini makatabang nga ipalawom og maayo ang mga gamot sa atong hugot nga pagtuo, diin kita makakaplag og usa ka espirituhanong tigumanan, nga “diha sa sulod [kanato] usa ka tubod sa tubig nga magatubo ngadto sa pagkakinabuhing dayon”¹⁴

Misulat si Pablo:

“Busa, maingon sa inyong pagdawat kaniadto kang Kristo Jesus ang Ginoo, padayon kamo sa pagkinabuhi diha kaniya:

““Nga mga pinagamot ug pinatubo diha kaniya ug linig-on diha sa pagtuo, ingon nga niini gitudloan kamo.”¹⁵

Ang mga gamot makabenepisyo usab sa katugbang. Ang hangin kinahanglang mohuyop ug ang panahon kinahanglang malisud usahay kon kita gusto nga makapalambo og tinuod nga kalig-on. Kinahanglang adunay paningkamot sa pagpadayon, sa pagpakigbatok sa hangin ug panahon, kon kita buot nga mahimong lig-on. Kon ang kusog nga hangin mohapak, dali niining matumba ang kahoy nga wala kaayo makagamot sa yuta. Sa samang paagi, kinahanglang adunay pipila ka uga nga mga panahon o ang mga gamot dili mopailawum og maayo sa pagpangita og tubig. Sa laing bahin, ang daghan kaayong tubig mopahuyang sa kahoy, ang mga gamot magpabilin sa ibabaw nga wala makakuha og igong gilawmon.

Kon wala kita makasinati og pipila ka personal nga mga unos ug pipila ka huwaw, ang atong mga gamot walay kahigayunan nga malig-on. Dili kini mohingkod kon sayon ra ang tanan. Sukwahi lang, ang kahapsay sa kinabuhi usa mismo ka pagsulay, ug lisud nga pagsulay. Ang pagkawalay problema makapahuyang kanato kon dili kita magbantay. Mahimong kita dili “magbantay sa [atong mga kaugalingon], ug sa [atong] mga hunahuna, ug sa [atong] mga pulong, ug sa [atong] mga buhat, ug magbantay sa mga sugo sa Dios, ug magpadayon diha sa hugot nga pagtuo”¹⁶ kon wala ang mga pagsulay nga makapaluhod nato ug molihok diha sa atong mga kasingkasing.

Sa laing bahin, dili kita kinahanglang mangita og mga pagsulay ug mga kasamok. Ang kinabuhi adunay paagi sa pagdala og mga kasakit kanatong tanan, bisan kon atong gibuhat ang atong labing maayo. Gawas kon kita mohimo og ngil-ad nga mga pagpili, nga kanunayng mosangput sa trahedya, kita kasagaran dili makapili kon kanus-a o sa unsang paagi ang mga problema sa kinabuhi moabut kanato. Apan sigurado nga makahukom kita kada adlaw kon unsaon nato sa pagpangandam alang kanila. Mao nga anaa kini nga pahinumdom gikan ni Josue: “Magpili kamo niining adlaw kon kinsa ang inyong alagaran.”¹⁷

Ania ang laing pahinumdom:

“Sumulod kamo agi sa pultahan nga masigpit: kay dako ang pultahan ug sangkad ang dalan nga padulong sa kapildehan, ug daghan ang nagasulod agi niini:

“Kay masigpit ang pultahan ug hiktin ang dalan nga padulong sa kinabuhi, ug dyutay ra ang mga nakatultol niini”¹⁸

Dili kita angay nga matingala kon mag-antus kita og kapakyas sa hugot nga pagtuo kon kita maglakaw diha sa mga daplin sa higpit ug pig-ot nga dalan. Ang unsay atong buhaton ug dili buhaton importante gayud tungod kay ang mga buhat adunay mga sangputanan, ug ingon man ang walay buhaton. Kon kita dili magtagad sa gagmay, inadlaw, balik-balik apan mahinungdanong mga buhat sa pagtuo, atong gipahuyang ang atong mga gamot. Paglabay sa panahon hinay-hinay kitang nagpalayo sa Dios. Sa ingon, ang atong pagpakigsulti sa usag usa, ang mga libro ug artikulo nga atong gibasa, ang mga salida sa tv ug sinehan nga atong gitan-aw, ang mga butang nga wala nato basaha ug tan-awa, ang mga komedya nga atong gisulti o gipili nga dili paminawon, o atong sublion, nagpakita tanan kon asa kita sa higpit ug pig-ot nga dalan—sa tunga ba o sa daplin. Dili kita makaangkon nga nag-amuma sa atong mga gamot kon ang atong mga gipangbuhat ug wala buhata dili makahimo kanato nga mas maayo nga mga Santos. Ang kahilwasan makaplagan lamang diha sa tunga-tunga sa higpit ug pig-ot nga dalan.

Walay mas maayo nga sumbanan sa kinabuhi bisan asa, walay mas siguradong paagi sa pagkakaplag og kalinaw ug sa dalan padulong sa unahan, kay sa pagsunod ni Ginoong Jesukristo. Iya ang bugtong ngalan nga gihatag ubos sa langit nga adunay gahum sa paghimo sa atong mga kinabuhi nga mas langitnon. Walay laing tawo nga mahimo natong “tan-awon” nga adunay makaluwas, makabag-o, makapausab nga gahum sa Manluluwas.

Gipahimangnoan kita kon unsay mahitabo kon kita moduol ngadto ni bisan kinsa o bisan unsa aron makakaplag og hingpit nga kahulugan ug katuyoan. Ang mga pulong ni Judas nagpasabut sa kahaw-ang sa kinabuhi nga sa katapusan moputos niadtong mopili sa bisan unsa o ni bisan kinsa gawas sa Manluluwas: “Kini sila mga panganod nga walay dalang ulan, nga ginataral sa hangin; kini sila larag nga mga kahoy nga walay mga bunga, makaduha pil-a ang ang pagkapatay, nangaibot”¹⁹

Ang atong mga kalag kinahanglang nakagamot og maayo kang Kristo nga kita makahimo sa paglahutay sa bisan unsang hagit, mobuntog sa bisan unsa nga kasakit, makasagubang sa bisan unsang pag-ataki sa atong hugot nga pagtuo, ug mamahimong sama sa mga kahoy nga tugas — lig-on, dili matarug, ug makanunayon, bisan unsa pa ang kainit sa adlaw o kakusog sa unos. Kana nga matang sa pagkagamot molungtad og dugay ug molahutay sa matag kaaway, bisan ang mga labing maliputon, dili makita, ug mga malimbungon.

Nakakat-on kita og leksyon gikan ni Helaman kon sa unsang paagi ang saad sa kalig-on nga daw bato mag-agad sa atong pagpalambo sa atong mga kinabuhi diha sa Manunubos: “Ug karon, akong mga anak, hinumdumi, hinumdumi nga kini diha sa lig-on nga sukaranan sa atong Manunubos kinsa mao si Kristo, ang anak sa Dios, nga kamo kinahanglan gayud motukod sa inyong tukuranan; nga sa panahon nga ang yawa mopadala sa iyang mapintas nga mga hangin, oo, ang iyang mga panâ diha sa alimpulos, oo, sa diha nga ang tanan niya nga ulan nga yelo ug ang iyang mapintas nga unos mohampak diha kaninyo, kini walay gahum ibabaw kaninyo sa pagbitad kaninyo ngadto sa bung-aw sa pagkauyamot ug walay katapusan nga pagkaalaot, tungod sa lig-on nga sukaranan diin kamo natukod nga mao ang tinuod nga tukuranan, usa ka tukuranan diin kon ang mga tawo magtukod dili sila mapukan”²⁰

Ang Katahum sa Butchart nga mga Tanaman

Karon nga natan-aw na nato ang mga gamot, mobalhin kita ngadto sa mga bulak samtang maghunahuna kita sa ikaduha nga ehemplo: ang katahum sa Butchart nga mga Tanaman.

Niadtong 1904, si Robert Butchart ug iyang asawa, Jennie, mibalhin ngadto sa habagatang bahin sa Vancouver Island, sa British Columbia, Canada. Si Robert Butchart nagnegosyo og semento ug nagkinahanglan og anapog sa paghimo sa iyang mga produkto. Siya miabli og usa ka kubkubanan sa anapog duol sa unsay gitawag karon nga dakbayan sa Victoria. Gikan sa anapog, nakamugna siya og lime, usa ka mahinungdanong elemento sa semento. Duol sa kubkuban, ang mga Butcharts mitukod og balay ug usa ka tennis court ug mitanom og mga rosas ug mga sweat peas.

Paglabay sa panahon ang mga deposito sa anapog sa mga porsyon sa kubkuban nahurot. Sa wala madugay ang kubkuban wala na gamita. Ang nagpabilin usa ka dako, bati tan-awon nga lungag sa yuta, nga puno sa mga nagupok, gansalon nga mga tipak sa bato. Nakakita sa nahitabo, si Jennie Butchart nakahukom nga himoong tanaman ang batoon nga lungag sa yuta. Gipadad-an niya og toniladang mga yuta ang kubkuban pinaagi sa karomata ug giabuno ngadto sa ilawom sa kubkuban. Gisugdan niya pagtanom og mga bulak, mga kasagbutan, ug mga kahoy niana nga dapit, ug sa kadugayan nakamugna sa usa sa pinakasikat nga mga tanaman sa kalibutan, ang inila nga “Sunken Garden.” Apan siya wala mohunong didto.

Si Jennie mipadayon sa pagpalapad ug midugang og lain-laing klase sa tanaman. Ang mga Butchart mibiyahe og maayo libut sa kalibutan, ug siya mikolekta og lain-laing matang sa dili kasagaran nga mga kasagbutan, mga kahoy, ug mga bulak alang sa iyang nagkalapad nga mga tanaman atol sa ilang pagbiyahe. Gikan 1906 hangtud 1929, ang mga Butchart mimugna og Japanese Garden, Italian Garden, Mediterranean Garden, ug usa ka matahum nga Rose Garden, agig dugang sa Sunken Garden. Ang ilang mga tanaman milukop sa kapin 20 ka ektarya ug karon usa na ka makasaysayanon nga dapit sa Canada.

Kini mao ang makalipay nga produkto sa tinuig nga pagpailub ug mahunahunaong pagtrabaho. Sa samang paagi, kini usa ka pagpamatuod sa mahimo sa tawo nga adunay panan-awon aron makita unsa kanindot ang mamugna gikan sa usa ka bati nga talan-awon. Ang website sa tanaman, nga gigikanan niini nga impormasyon, nagreport nga dul-an sa usa ka milyon ka tawo ang mobisita sa tanaman kada tuig.²¹

Adunay gamay nga piraso sa usa ka kubkubanan og anapog sa sulod natong tanan. Nagagikan kita sa kalibutan nga wala pa dinhi sa yuta “nagpundok nga panganod sa himaya” sa pagsiguro.²² Duna kitay espirituhanong kalig-on ug mga kapasidad nga milambo didto. Apan kita usab mianhi nga nagdala og pipila ka mga kahuyang. Dili kita hingpit didto, ug wala kita moabut dinhi nga hingpit—inosente, oo, apan hingpit, dili.

Atong hunahunaon og gamay ang atong personal nga kubkuban og anapog. Gipakatawo kita dinhi sa napukan nga kalibutan ug nakapanunod og napukan nga kinaiyahan, “kay ang kinaiyanhon nga tawo mao ang usa ka kaaway sa Dios, ug sa gihapon gikan pa sa pagkapukan ni Adan.”²³ Ang atong kaugalingong sulod, ang espiritu nga lalaki o babaye kon kinsa kita, adunay pipila ka mga kahuyang ug kapakyasan. Kita adunay dili maayo nga personal nga mga kinaiya nga wala nato mapitol sa hingpit ug mga depekto nga wala nato mabuntog. Nakahimo kita og mga sayop diha sa dalan sa atong mga kinabuhi, ug padayon kita nga nagbuhat niini kada adlaw. Tingali dunay mga higayon sa grabe nga sala, ang matang nga makapugong sa espirituhanong pagtubo. Tingali dihay mga higayon nga kita dili mabination, walay pailub o tapulan. Tingali dili han-ay ang atong mga prayoridad o dunay mga oportunidad nga wala nato pahimusli. Kitang tanan adunay atong kaugalingong personal kaayo nga mga kakulangan ug pagkadili igo.

Ang uban nga matang sa kubkubanan og anapog, diin mahimong dako nga hagit, tingali anaa usab sulod kanato. Ang pipila dinhi karong gabhiona nag-antus sa dili mahulagway nga pag-abuso, nga magbilin og dagko nga emosyonal nga mga samad nga dugay maayo ug mga panumduman nga naghasol. Ang uban tingali adunay problema sa pag-abuso sa drugas o ilimnong makahubog o pagtan-aw og pornograpiya. Ang uban nag-antus sa depresyon, sakit, o uban pang mga balatian.

Ang abundang kinabuhi nga gitanyag sa Manluluwas naghatag og tambal alang sa tanang kubkubanan og anapog sa atong mga kalag. Bisan unsa pa ka sagalsalon sa bato ug ka bati sa mga apan sa atong mga kalag, bisan unsa pa ka ngil-ad sa atong mga sulod, kita mamaayo ug mapanindut. Ang hingpit nga katahum sa kalag sa Manluluwas mao ang atong panig-ingnan.

Unsa ka talagsaon nga ang Anak sa Tawo kansang kalag usa ka tanaman sa mga hiyas, nag-antus sa usa ka tanaman aron kita mahimo usab nga makapugas og mga hiyas sa atong mga kalag. Bisan unsa pa ang atong mga pag-antus o unsa ka lawom kita nga mikanaog, kita makapalambo og katahum sa kalag. Kini ang “purongpurong nga bulak nga puli sa abo.”²⁴ Kini ang mga bulak nga midaghan sa kubkubanan og anapog. Kini ang hinay-hinay nga pagkaangkon sa mga kinaiya ni Jesukristo sa usa ka kalag nga nadaut sa mga problema ug mga kakuyaw sa kinabuhi. Gibuhat kini tungod sa Iyang gugma alang kanato ug pinaagi sa Iyang grasya. Kini nabuhat pinaagi sa gahum sa Iyang Pag-ula ug sumala sa mga kondisyon sa kinasingkasing, padayon nga paghinulsol.

Makahingangha, kita mamaayo, kita mahimong usa ka butang sa katahum ug kabililhon. Kita gisaaran nga kita mamahimo nga atong kaugalingong personal nga bersyon sa Butchart nga mga Tanaman sa sulod. Ang pagbuhat niini usa ka mahinungdanong elemento sa plano sa kaluwasan—pagpangandam nga makabalik sa presensya sa Dios.

Kon kining tanan daw milagrusong paminawon, kana tungod kay kini usa ka milagro. Si Alma, ang anak nga lalaki ni Alma, nahimong “usa ka hilabihan ka dautan ug usa ka tigsimba sa mga dios-dios nga tawo.”²⁵ Ang iyang amahan mao ang propeta ug ang tigdumala nga halangdong pari sa Simbahan. Apan si Alma ug ang iyang mga higala, ang mga anak ni Haring Mosiah, “nagtinguha sa paglaglag sa simbahan, ug sa pagdala nga mahisalaag ang mga katawhan sa Ginoo.”²⁶ Samtang sila mipanaw, nagtinguha niini nga katuyoan, usa ka anghel mipakita kanila. Ang kasinatian nakapausab kanilang tanan sa kahangturan.

Si Alma nakasinati og milagrusong pagkakabig ug mitudlo nga “ang tanan nga katawhan, oo, nga mga lalaki ug mga babaye, tanan nga mga kanasuran, mga kaliwatan, mga pinulongan ug mga katawhan, kinahanglan matawo pag-usab; oo, matawo sa Dios, mausab gikan sa ilang kalibutanon ug napukan nga kahimtang, ngadto sa usa ka kahimtang sa pagkamatarung, ingon nga natubos sa Dios, nahimo nga iyang anak nga mga lalaki ug anak nga mga babaye;

“Ug sa ingon sila nahimo nga bag-o nga mga linalang; ug hangtud sila mobuhat niini, sila dili gayud makapanunod sa gingharian sa Dios.”²⁷

Dihang gibunyagan kita, uban sa atong pagpaunlod kita simbolikanhong naglubong sa karaan nga lalaki o babaye sa sala ug dayon mokawas gikan sa tubig diha sa usa ka bag-ong kinabuhi isip bag-ong mga nilalang. Si Haring Benjamin mitudlo nga “tungod sa pakigsaad diin kamo nakahimo kamo pagatawgon nga mga anak ni Kristo, iyang anak nga mga lalaki, ug iyang anak nga mga babaye; kay tan-awa, niining adlawa siya sa espirituhanon nga paagi nanganak kaninyo; kay kamo nag-ingon nga ang inyong mga kasingkasing nausab pinaagi sa hugot nga pagtuo diha sa iyang ngalan; busa, kamo natawo kaniya ug nahimo nga anak nga mga lalaki ug iyang anak nga mga babaye.”²⁸

Ang mga tawo makahimo ug kanunayng dali nga makadawat og pagpamatuod. Dugang pa, adunay daghang mga higayon diin ang mga indibidwal ug mga grupo nakadungog sa ebanghelyo ug misinati og “dako nga kausaban” sa ilang mga kasingkasing sa usa ka mubo nga panahon, nga sila “wala nay hilig sa pagbuhat og dautan, apan sa pagbuhat og maayo sa kanunay.”²⁹ Kining dako nga kausaban “namugna” sa espirituhanong paagi.”

Kasagaran, hinoon, ang pag-angkon og pagpamatuod ug pagsinati og dakong kausaban mga lakang sa usa ka tibuok kinabuhi nga proseso sa paglambo ug paglunsay. Ang paglambo sa ato mismong kaugalingon,diha sa unod sa atong mga kalag, mahitabo sa hinay-hinay.³⁰ Si Jennie Butchart mitrabaho sa iyang tanaman sulod sa 25 ka tuig aron makamugna og katahum sa dapit nga kanhi puno sa kasamok ug kangil-ad. Nagkinahanglan kini og tibuok kinabuhi ug lapas pa aron hingpit nga mapalunsay ang lalaki o babaye sa sulod kanato.

Ang Manluluwas hinay-hinay nga nagtabon sa mga lungag sa atong mga kalag ug nag-ayo sa mga samad nga atong gipahamtang sa atong kaugalingon o tungod sa uban. Ang Ginoo naghatag kanato “pagtulun-an human sa usa ka pagtulun-an, lagda human sa usa ka lagda, diyutay dinhi ug diyutay didto; ug bulahan kadto kinsa mopatalinghug ngari sa akong mga lagda, ug maminaw ngari sa akong mga tambag, kay sila makakat-on og kaalam; kay ngadto kaniya nga modawat Ako mohatag og dugang pa more.”³¹ Siya midugang sa atong mga kalag og hiyas human sa usa ka hiyas ug naghatag kanato og grasya alang sa grasya³² samtang kita maningkamot nga mahimong limpyo ug makabaton og Kristohanong mga hiyas.

IImportante nga dili mahimong kontento sa bisan unsang kalamboan sa sulod nga ato nang nabuhat, ni kita kinahanglang “[ma]luya diha sa maayo nga buhat.”³³ Hinoon, kita kanunay nga mopadayon sa unahan.

Si Pedro miawhag kanato sa pagpadayon gikan sa usa ka hiyas ngadto sa usa sa nagsunod nga mga lakang, sama nga kita nagsapaw niini ibabaw sa usag usa. Misulat siya:

“Himoa ninyo ang tanang paningkamot aron nga sa inyong pagtoo ipuno ninyo ang maligdong nga batasan; ug sa maligdong nga batasan ipuno ang kahibalo;

“Ug sa kahibalo ipuno ang pagpugong sa kaugalingon; ug sa pagpugong sa kaugalingon ipuno ang pagkamainantuson; ug sa pagkamainantuson ipuno ang pagkadiosnon;

“Ug sa pagkadiosnon ipuno ang pagbati nga inigsoon; ug sa pagbati nga inigsoon ipuno ang gugma.

“Kay kon kining mga butanga inyong mabatunan ug magatubo, kini magapahilayo kaninyo sa pagkataspukan o sa pagkadili mabungahon diha sa inyong kahibalo sa atong Ginoong Jesukristo.”³⁴

Paglabay sa panahon, ang proseso sa pagtubo ug paglunsay mopaspas: “Kay ang salabutan mohupot ngadto sa salabutan; ang kaalam modawat ug kaalam; ang kamatuoran mogakus sa kamatuoran; ang hiyas mohigugma sa hiyas; ang kahayag mounong ngadto sa kahayag; ang kalooy adunay kapuangod sa kalooy ug moangkon sa iyang kaugalingon; ang kaangayan mopadayon sa iyang tumong, ug moangkon sa iyang kaugalingon.”³⁵

Mao kana nganong ang imahe ni Jennie Butchart nga nagtrabaho sulod sa 25 ka tuig sa pagmugna sa iyang tanaman makatudlo kaayo. Makakita kamo kaniya ug kadtong nagtrabaho uban niya nga nagtanom og kahoy-kahoy dinhi, udlot sa tulbi didto, ug kahoy tabok sa dalan. Sayon ra ang paghunahuna kaniya nga nagplano ug nag-organisar, nagsiguro nga ang matag bag-ong bulak ug matag bag-ong kahoy-kahoy anaa sa hustong dapit. Ang proseso sa pagtubo diha sa mga kinaiya ni Kristo mao ang espirituhanong katumbas sa pagdugang og mga kahoy, kahoy-kahoy ug mga bulak usa usa matag higayon ngadto sa usa ka tanaman ug dayon pag-amuma kanila ngadto sa pagkahingkod. Ang direkta nga sangputanan sa pagtanom og piho nga hiyas sa atong kalag tingali dili makahikurat, apan kon kita mopadayon sa pagtanom ug pag-amuma sa hugot nga pagtuo, dayon hinay-hinay, paglabay sa panahon, ang tanaman sa atong kalag molambo sa katahum. Ang atong mga kinabuhi magsugod sa pagkaabunda sa tanang matarung nga paagi.

Mohangyo ako kaninyo karon sa pagpamalandong niini nga pangutana: Unsa man ang inyong itanom karon aron mapanindot ang tanaman sa inyong kalag? Palihug ipakigbahin ang inyong tubag sa social media uban sa #LDSdevo. Ganahan kong makadungog gikan ninyo.

Gipasabut ni Isaias sa pipila lang ka mga pulong kon unsay gipasabut nga nakagamot diha ni Ginoong Jesukristo ug sa pagpabunga diha sa atong mga kalag sa mga kinaiya sa Manluluwas. Misulat siya: “Ug ang Dios magamando kanimo sa kanunay ug mobusog sa imong kalag sa mga dapit nga mamala, ug magapalig-on sa imong mga bukog ug ikaw mahisama sa usa ka pinatubigan nga tanaman, ug sama sa usa ka tubod sa tubig, kansang mga tubig walay paghubas.”³⁶

Ang Manluluwas, si Jesukristo, mao ang panig-ingnan sa matag hiyas. Siya lamang ang bugtong hingpit nga tawo nga sukad nabuhi. Iyang gitubos ang atong mga sala. Pinaagi sa Iyang Pag-ula kita mamahimo kitang mga babaye ug lalaki ni Kristo. Kita malimpyohan, mausab, mamaayo, ug malunsay. Ang atong mga kalag mahimong mga butang sa katahum.

Hinaut nga kita “motan-aw sa Tawo” nga mas hingpit. Hinaut nga mas mainampoon kita sa pagsundog Kaniya. Hinaut nga mas madasigon kita sa pagsunod Kaniya. Hinaut nga atong ipalawom pag-ayo ang atong mga gamot sa yuta sa kaluwasan hangtud nga kita makapahulay diha Kaniya, “ang lig-ong sukaranan sa atong Manunubos.”³⁷ Hinaut nga anam-anam natong matagamtam ang panalangin sa abunda nga kinabuhi nga Iyang gitanyag ug mahisama sa pinatubigan nga tanaman. Pinaagi sa pangalan ni Jesukristo, amen.