Purera’a Noera
11craven


12CRAVEN-1

Purera’a Noela a te Peresidenira’a Mātāmua

6 nō Tītema 2020

Te vehira’a ’e te tauahi a tō te ra’i 

Nā te tuahine Becky Craven 

Tauturu piti i roto i te peresidenira’a rahi o te Feia ’Āpī Tamāhine 

Hō’ē o tā’u ha’amana’ora’a au roa a’e nō te Noela, e ono matahiti ïa tō’u. E pō Noela, tē ta’oto’oto ra vau i ni’a i tō’u ro’i, i ni’a mai i te ro’i o tō’u teina, i tō mātou fare i Berlin, i Heremani. Tē tīa’i noa ra vau i te po’ipo’i Noela—nō tō’u ’ana’anatae rahi ’aita paha vau i vare’a ta’oto roa, inaha i te maorora’a pō ’ua ara vau i te ta’i o te mau oe. I muri iho ’ua fa’aro’o vau i te ’ōpani o tō māua piha i te matara-ri’i-noa-ra’a. I te ’amara’a te mōrī o te tahi atu piha i ni’a i to’u mata, pārahi a’enei au nō te hi’o i te ’ūputa. ’Ua māere roa vau i te mea tā’u i ’ite ! Tē ti’a noa mai ra Pāpā Noela i te ’ūputa. E ’ere i te ha’avare—’o ’oia iho ā ! « Ho, ho, ho » mai nei ’oia, ’e ’ua ui mai ra ’ua hina’aro ānei au e ’āpe’e iāna i roto i te piha fa’afa’aeara’a nō te hi’o i te tūramara’a o te rā’au Noela. E māere iti rahi tō’u, ’ua vai mū noa vau, pou mai nei au i raro i te ’ē’a o tō’u ro’i ’e ’ua ’āpe’e atu ra iāna i te piha i mua, i reira tō’u metua vahine ’e tō’u tua’ane te ti’ara’a i pīha’i iho i te tumu rā’au. I te nevara’a atu rā vau, ’aita vau i ’ite i tō’u metua tāne—e aha pa’i ’oia e ma’iri ai i teie ’ohipa ? ’Ua nā ’ō noa mai Māmā ē tei rāpae ’oia i te fa’aru’era’a i te mau pehu, e mea huru maoro ato’a rā ! E tae roa mai i teie mahana, tē aroha ra vau iāna, ’aita ’oia i ’ite ia Pāpā Noela. ’Ua ui mai Pāpā Noela ē, ’ua fa’aro’o ānei au, ’oa’oa roa i te pāhonora’a atu ē, ’ē. ’Ua hi’o maita’i au ē, ’ua tāmatamata ’oia i te cookies ’e te ū tā mātou i fa’aineine nōna, ’ei reira tō’u ho’ira’a i ni’a i tō’u ro’i ē ma’a hora i muri mai, ’ua ara mai ïa vau nō teie po’ipo’i Noela ’oa’oa.

E mea ta’a ’ē ri’i te po’ipo’i Noela o te pāpā rū’au o tā’u tāne, ’o Heaton Lunt, i tōna ’āpīra’a i te mau fenua ’aihu’arā’au nō Mehiko, i te hope’a o te mau matahiti 1800. Tē fa’ati’a nei ’oia i roto i tōna ’ā’amu ē : « ’Ua tae mai te Noela, ’e ’ua tu’u mātou i te mau māmoe i roto i te hō’ē ’āua i raro a’e i te fare vaira’a mā’a, e vāhi māhanahana, e hiona nā rāpae i terā taime. Tae mai nei te mahana Noela. Po’ipo’i roa vau i te haerera’a e hi’o e mea maita’i ānei tā’u mau māmoe. ’Ua fa’aro’o vau i te tahi ’ūme’era’a iti i roto i te fare ’ānimara. Tomo atu rā vau ’e ’ua ’ite ihora e piti fanau’a tā Nelly—e maeha’a. ’Ua horo vitiviti roa vau i te fare nei…’ua pōpō tō’u rima ’e ’ua nā ’ō vau i tō’u Māmā : ‘Tā’u te Noela au roa a’e : e piti fanau’a tā Nelly’. Vaiiho atu ra te mau tamari’i i tā rātou ’ānani ’e te mau mea i ni’a i te ’aira’amā’a, horo a’era i te fare ’ānimara nō te hi’o i nā fanau’a a Nelly. ’O te ’ohipa māere roa a’e ïa tā mātou i fāna’o i te tau Noela ».1 Te vāhi fa’ahiahia, i te matahiti nō muri iho ’e te mau matahiti i muri a’e, e fanau’a ’āpī noa tā Heaton i te mau po’ipo’i Noela ato’a.

Te taime mātāmua vau i fa’aro’o ai i teie ’ā’amu, ’ua fāriu ’oi’oi tō’u ’ā’au ’e tō’u ferurira’a i ni’a i te tahi atu Fanau’a māmoe tei fānauhia i te mahana Noela mau : ’o Iesu Mesia, te ’Ārenio a te Atua. Mai ia Heaton i horo e hi’o i tāna nā fanau’a ’āpī, tē feruri ra vau i nā tīa’i māmoe tei tāpapa nō te hi’o i te Tamaiti fānau ’āpī a te Atua. E ti’a ānei ia ’outou ’ia hi’o mana’o i te mea tā rātou i ’ite i roto i terā vāhi ha’eha’a ra ’e te mo’a ? Tē ’ite ra vau ia Iosepha iti tē ha’apa’o ra i tāna vahine, ia Maria, ’e tē feruri ra rāua nō ni’a i te fānaura’a o te Mesia a te ’āti Iuda tei parauhia. E mea poihere nā’u te parau nō Maria tē vehi ra i teie ’aiū iti i roto i te ’ahu.

’Aita i maoro a’enei, ’ua fānauhia te hō’ē mo’otua tamāhine ’āpī i roto i te ’utuāfare. ’Ua hi’o vau i te hō’ē mahana ra, i tōna metua vahine i te vehira’a iāna i roto i te hō’ē ’ahu ta’oto marū ’e te māhanahana, ’e ’ua tāpe’a iāna i ni’a i tōna ’ōuma. Te aura’a ’ōhie nō te parau vehi, ’o te pū’ohu-maita’i-ra’a ïa. I roto i te mau tau, ’ua fa’a’ohipahia te vehira’a i te ’ahu ’e i te ’ahu ta’oto, nō te tāmāhanahana ’e nō te tāmarū, ’e nō te fa’anā ato’a i te riri o te ’aiū. ’A hi’o noa ai au i tā māua hunō’a vahine tē vehi ra i tāna ’aiū ’āpī, ’ua feruri au i te mau ta’ata tei hina’aro ato’a paha ’ia vehihia, noa atu e mea nā te ātea noa. E nehenehe te hō’ē parau maita’i, te tari’a fa’aro’o ’aore rā te ’ā’au hāro’aro’a e tāmāhanahana ’e e tāmarū i te ’āehuehu o vetahi ’ē.

Fātata ’a toru matahiti i teienei, ’ua fa’aruru tā māua hunō’a tāne i te hō’ē ma’i rahi. Nō te ’ite i te fifi, ’ua nā roto ’oia i te mau hi’opo’ara’a e rave rahi ’e te mau ’ohipa tei arata’i roa i te hope’a, i te tītaura’a e tāpū i tōna māfatu. ’A tāpūhia ai ’oia, ’ua hāpono tā māua tamāhine i te hō’ē poro’i i te ’utuāfare o tāna tāne nō te hōro’a i te parau ’āpī. Mai te hō’ē fenua ātea i reira rāua i te tāvinira’a i te hō’ē misiōni, ’ua pāhono mai tōna metua ho’ovai vahine ma teie mau parau tāmāhanahanaha : « Terā mai te tauahi a tō te ra’i ».

Ē i muri ri’i mai, tē haere mai ra te hō’ē tuati ma’i nā pīha’i iho iāna, tāpe’a a’era. ’Ua hi’o ’oia i roto i te mata ’e te roimata o tā māua tamāhine, ’e ’ua ui atu ra ’ua hina’aro ānei ’oia i te hō’ē ’ahu ta’oto, ’ua pāto’i rā ’oia ma te parau ē ’aita e fifi. Haere a’era te tuati ma’i ’e ’ua ho’i ’oi’oi mai ma te tahi ’ahu ta’oto māhanahana. ’Ua pū’ohu māite ’oia i tā māua tamāhine ma te parau ē : « ’Ua tae mai te mana’o ē ’ua hina’aro ’oe i te tauahi a tō te ra’i ».

’Ua ’ite te ’Ārenio a te Atua, tei parau-ato’a-hia te Tīa’i māmoe maita’i, i te ta’ata tāta’itahi i roto i tāna nana. I roto i tō tātou taime ’ati, pinepine ’oia i te tono mai i te mau melahi o te fenua nei, mai te tuati aumihi ho’i ’e tā māua tamāhine, nō te pū’ohu ’e nō te fa’a’ati ia tātou i te rima o tōna here.2 ’Ua tae mai ’oia i te fenua nei nō te ’āfa’i mai i te hau ’e ’ia ’ite-au-hia mai te mau ta’ata ato’a.3 E tāmāhanahana ’oia ia rātou e hina’aro i te tāmāhanahana ’e e ta’i ’oia ’e te feiā e ta’i ra.4

’A feruri ai au i te mau rāve’a e rave rahi tā te Fatu e here nei ’e e aupuru nei ia tātou tāta’itahi, e tae mai te hina’aro ’ia rave rahi atu ā nō te fa’a’ite i te here ia vetahi ’ē. Tē hina’aro ato’a nei au ’ia ’ite maita’i a’e i te mau tauahi a tō te ra’i ’e te mau vehira’a iā’u nei, ’o tā’u rā i ’ore i hāro’aro’a ’oi’oi mai.

I roto i te hō’ē ao tei hina’aro rahi i te hau, e nehenehe tā tātou mau parau au, tā tātou mau ’ohipa aumihi ’e te hāmani maita’i ia riro ’ei rāve’a nō te pū’ohu i te ta’ata i te ’ahu ta’oto māhanahana. ’Ua noa’a mai te māramarama ē, rahi noa atu tātou i te ha’a nā ni’a i te mau muhumuhu nō te tāvini i te ta’ata, rahi noa ato’a atu te mau ’ahu ta’oto a tō te ra’i tā te Fatu e hōro’a mai nei nō te ’ōpere atu. E aha te mau muhumuhu tā ’outou i fāri’i ? ’O vai tā ’outou i ’ite tei hina’aro i te tauahi a tō te ra’i ? E riro paha tō tātou rima tauturu, i reira noa ’aore rā nā te ātea mai, i te fa’atupu i te hō’ē ’ohipa ta’a ’ē i roto i te orara’a o tei herehia, ’aore rā o te ta’ata ’ē.

Tē pure nei au ē, i teie tau ’a fa’ahanahana ai tātou i te fānaura’a o tō tātou Fa’aora, e putapū tātou i tōna here, tōna aumihi ’e tōna hau, ’eiaha noa rā te reira, e fa’a’ite ato’a tātou i te reira mau ha’amaita’ira’a ia vetahi ’ē. ’A feruri ai au i te hōro’a a te ’Ārenio a te Atua, te ’aiū i vehihia ’e i fa’ata’otohia i roto i te phātene, tē tāvevo nei au i te mau parau a Heaton iti. ’O ’oia « te ’ohipa māere roa a’e tā tātou i fāna’o [’e ’ō tā tātou e fāna’o noa atu] i te tau Noela ».5

I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.

Fa’ata’ara’a

  1. Heaton Lunt, « Pacheco, in the Colonies of Mexico—Lamb Story ». Tōna iho ’ā’amu.

  2. Hi’o 2 Nephi 1:15.

  3. Hi’o Luka 2:14.

  4. Hi’o Mosia 18:9.

  5. Heaton Lunt, « Pacheco, in the Colonies of Mexico—Lamb Story ». Tōna iho ’ā’amu.

Nene’i