’Ei fa’ahanahanara’a i te feiā o te pāruru nei
A pe’e ai tātou i te here o te Fa’aora, mea pāpū roa e ha’amaita’i ’e e ha’amanuia mau ’Oia i tā tātou mau tūtavara’a parau-ti’a nō te pāruru i tō tātou fa’aipoipora’a ’e nō te ha’apūai i tō tātou ‘utuāfare.
E rave rahi mau matahiti i ma’iri a’e nei, tei te hiero vau nō Frankfurt ’e ’ua ’ite atu vau i nā ta’ata pa’ari, tāne e vahine, e tāpe’a ra i tō rāua nā rima. ’Ua ’oa’oa roa tō’u ‘ā’au i te ’itera’a i te here ’e te aroha tā rāua i fa’a’ite i te tahi e te tahi.
’Aitā roa vau i pāpū nō te aha rā teie hōhoā i ha’aputapû roa ai i tō’u nei ‘ā’au. Penei a’e nō te maita’i o te here tā teie na ta’ata e piti i fa’a’ite i te tahi e te tahi―te hō’ē tāpa’o pūai nō te tāmau-noa-ra’a ’e te ha’apa’ora’a. E mea pāpū e ’ua fa’aea-’āpiti-maoro teie nei na ta’ata fa’aipoipo ’e ’ua hōhonu roa tō rāua here i te tahi e te tahi, ’ua vai pūai noa ’e te ora.
Te hō’ē sotaiete nō te mau mea fa’a’ohipahia ’e o tei tā’uehia
Te mana’o nei au e te tahi tumu nō te aha teie hōho’a maita’i i vai maoro noa mai ai nō te tahi o te mau peu nō teie tau. I roto i te mau sotaiete e rave rahi na te ao nei, e au ra e mea fa’aru’e te mau mea ato’a. ’Ia ha’amata ana’e te tahi mea i te pararī ’e ’aore rā i te ore e tere fa’ahou―’e ’aore rā ’ia fiu ana’e tātou i te tahi mea―e tā’ue tātou i te reira ’e e mono mai i te tahi mea teitei a’e, te mea ’āpi a’e ’e ’aore rā te mea nehenehene a’e.
Te na reira nei tātou i te mau niuniu ’āfa’ifa’i, te mau ’ahu, te mau pere’o’o uira―’e te mea ’oto, te mau aura’a ato’a.
Te vai ra paha te faufa’a ’ia ha’avaravara i tō tātou orara’a i te mau mea mātēria tei ’ore e hina’aro-fa’ahou-hia e tātou, ’ia tae mai rā te mau mea faufa’a rahi mure ’ore ’oia ho’i―tō tātou fa’aipoipora’a, tō tātou ‘utuāfare, ’e tā tātou mau faufa’a tumu―e nehenehe ïa te hina’aro e tāui i te mea tumu nō te mea ’āpī o te fa’atupu mai i te hō’ē tātarahapara’a hōhonu roa.
Te māuruuru nei au i te riroraa ’ei melo nō te hō’ē ’ēkālesia o te ha’afaufa’a nei i te fa’aipoipora’a ’e te ‘utuāfare. ’Ua tu’i te ro’o o te mau melo nō te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te Mau Mahana Hope’a nei na te ao nei i te fāri’ira’a i te tahi o te mau fa’aipoipora’a ’e te mau ‘utuāfare maita’i roa a’e tā ‘outou e nehenehe e ’ite. Te ti’aturi nei au e tuha’a te reira nō te parau mau faufa’a rahi tei fa’aho’ihia mai e Iosepha Semita ’e ’ua ’ōpuahia te mau fa’aipoipora’a ’e te mau ‘utuāfare ’ei mea mure ’ore. E ’ere te mau ’utuāfare o te fa’a’ōhie-noa-ra’a i te mau mea i ’ō nei i ni’a i te fenua nei, ’e ’ia fa’aru’e ’ia tae ana’e tātou i te ra’i ra. Maori, ’ia ha’apa’ohia rā te reira nō te ra’i. E tāvevo te reira nō te hō’ē hōho’a tiretiera ’e te hō’ē hōho’a nō te ’utuāfare mure ’ore o te Atua.
E’ita rā te mau aura’a pūai nō te fa’aipoipora’a ’e te ‘utuāfare e tupu noa nō te mea e mau melo tātou nō te ’Ēkālesia. E titāu te reira i te ’ōpuara’a ’e te ’’ohipara’a tāmau. E ti’a i te ha’api’ira’a tumu nō ni’a i te mau ‘utuāfare mure ’ore ’ia fa’auru ia tātou ’ia hōro’a i tā tātou mau tūtavara’a maita’i roa a’e nō te pāruru ’e nō te fa’ananea i tō tātou fa’aipoipora’a ’e tō tātou ‘utuāfare. Te fa’ahiahia e te pōpou nei au i te feiā tei tāpe’a mā’ite ’e tei aupuru i teie mau aura’a mau ’e te mure ’ore
I teie mahana, te hina’aro nei au e fa’ahanahana i te feiā o te pāruru nei.
Pārurura’a i tō tātou fa’aipoipora’a
E rave rahi mau matahiti i teie nei, ’ua rave au i te ’ōro’a ta’atira’a nō te mau ta’ata fa’aipoipo o tei ’ī i te ti’aturira’a ’e i te here. ’Aitā roa atu vau i farerei i te hō’ē o tei mana’o ’e e hope te reira na roto i te fa’ata’ara’a ’e ’aore rā te ‘ā’au ’oto, a hi’o ai rāua i te mata o te tahi na ni’a atu i te fata.
’Ua na reira rā te tahi.
’Āre’a rā, a tere ai te tau ’e a taui ai te huru o te here i roto i te aura’a, te vai nei te tahi o te fa’aea i te feruri i te ’oa’oa o te tahi ’e o te ha’amata i te ’ite i te mau hapahapa ri’i. I roto i taua huru orara’a ra, e fa’ahemahia te tahi i te fa’aotira’a ’oto ’e ’ere tō rātou hoa fa’aipoipo i te mea māramarama, i te mea ’ārearea, ’e ’aore rā i te mea ’āpī. ’E ’ua noa’a ia rātou te mana’o e na te reira e fa’ati’a ia rātou ’ia ha’amata i te hi’o i te tahi atu vāhi.
E te mau taea’e, mai te mea ’ua tano teie huru fa’a’itera’a nō ni’a ia ‘outou, te fa’aara atu nei au ia ‘outou e tei ni’a ‘outou i te e’a e arata’i atu i te mau fa’aipoipora’a pāpararī, te mau nohora’a pāpararī ’e te mau ‘ā’au ’oto. Te ani nei au ia ‘outou ’ia fa’aea i teie nei, ’ia huri i muri, ’e ’ia ho’i mai i ni’a i te e’a nō te parau-ti’a ’e nō te ha’apa’o i te mau fafaura’a. ’E, ’oia mau, e tano ato’a teie mau ture i tā tātou mau tuahine here.
Teie nei hō’ē noa parau nō tō tātou mau tāea’e tei ’ore i fa’aipoipohia o te pe’e nei i te ha’avarera’a ’e e ti’a ia rātou na mua roa ’ia ’imi i te « vahine maita’i roa » hou a nehenehe ai ia rātou ’ia tomo atu i roto i te ha’amātaura’a ’e ’aore rā te fa’aipoipora’a.
E tō’u mau tāea’e here, te hina’aro nei au e fa’aha’amana’o atu ia ‘outou, mai te mea te vai ra te hō’ē vahine maita’i roa, te mana’o ra ānei ‘outou ’e e ’ana’anatae ’oia ia ‘outou ?
I roto i te ’ōpuara’a ’oa’oa a te Atua, aitā tātou e tītauhia ’ia ’imi i te tahi ta’ata maita’i roa, te hō’ē rā ta’ata e nehenehe ia tātou, i roto i te orara’a, ’ia ’āpiti atu i roto i te mau tauto’ora’a nō te fa’atupu i te hō’ē aura’a here, maoro ’e o te hau atu i te maita’i.Te reira te fā.
Te mau taea’e, ’ia ’ite rātou, o te pāruru nei i tō rātou fa’aipoipora’a e tītau teie tauto’ora’a i te taime, te fa’a’oroma’i, e hau atu i te mau mea ato’a, te mau ha’amaita’ira’a nō te Tāraehara a Iesu Mesia. E tītau te reira ia ‘outou ’ia fa’a’oromai, ’ia hāmani maita’i, ’ia ’ore e fei’i, ’ia ’ore e ’imi i tō ‘outou iho maita’i, ’ia ’ore e riri vave, ’ia ’ore e mana’o ’ino, ’ia ’oa’oa i te parau mau. ’Oia ho’i, e titāu te reira i te aroha, te hina’aro mau ïa i te Mesia.1
E’ita teie e tupu i roto noa i te hō’ē taime. E pātu-marū-hia te mau fa’aipoipora’a fa’ahiahia, i te mau mahana ato’a, i roto i te roara’a o te orara’a.
E parau ’āpī maita’i ïa te reira.
Noa atu e aha te huru ha’umani o tō ’outou aura’a i teie taime, mai te mea e ha’amaita’i ‘outou i te reira aura’a na roto i te hāmani maita’i, te aroha, te fa’aro’ora’a, te tusia, te ta’ara’a, ‘e te ha’apa’o-‘ore-ra’a iāna iho, e ha’amatā ïa te hō’ē fare pūai i te tupu.
Mai te peu e ravehia te reira e a muri noa atu, a ha’amana’o : ’ua ’ōpuahia te mau fa’aipoipora’a ’ia vai e a muri noa atu ! Nō reira, « ’eiaha e rohirohi i roto i te ‘ohipa maita’i, nō te mea te ha’amau atu nei ‘outou i te niu nō te hō’ē [fa’aipoipora’a] rahi roa. E na roto i te mau mea iti nei e tupu mai ai tei rahi roa ra ».2
E ‘ohipa paha te nu’u marū-noa-ra’a i mua, ’eiaha rā ’ia riro ’ei ‘ohipa ’oto. ’Oia mau, noa atu te fa’ahitira’a e tupu mau ihoa, ’e mea varavara te hō’ē fa’ata’ara’a e tupu ’ia ’oa’oa ana’e te tāne ’e te vahine fa’aipoipo.
Nō reira a ’oa’oa!
E te mau taea’e, a fa’ahitimahutā i tā ‘outou vahine fa’aipoipo na roto i te ravera’a i te mau mea o te fa’a’oa’oa iāna.
E ma’iti te feiā o te pāruru i tō rātou fa’aipoipora’a i te ’oa’oa. Noa atu e parau mau ’e e tītau te tahi mau huru mana’o ha’apāruparu i te rapa’aura’a ta’a ’ē, mea au nā’u teie parau pa’ari, na Abraham Lincoln, « e mea ’oa’oa te rahira’a o te mau ta’ata ’ia fa’a’oti ana’e rātou i tō rātou mana’o ’ia ’oa’oa ». E tano maita’i e teie ’āpiti o te pāpa’ira’a mo’a : « E ’imi, e itea ïa ia ‘outou ».3
Mai te mea e ’imi tātou i te mau paruparu i roto i tō tātou hoa fa’aipoipo ’aore rā te riri i roto i tō tātou fa’aipoipora’a, e ’ite pāpū ïa tātou i te reira, nō te mea te vai nei te reira i roto i te mau ta’ata ’ato’a. Mai te mea rā e ’imi tātou i te maita’i, e ’ite pāpū ïa tātou i te reira, nō te mea te vai ato’a nei e rave rahi mau maita’i i roto i te mau ta’ata ato’a.
Te feiā o te pāruru i te mau fa’aipoipora’a e hutihuti i te mau aihere ’ino ’e e hōro’a te pape i te mau tiare. E fa’ahanahana rātou i te mau ’ohipa ha’iha’i maita’i o te fa’atupu i te mana’o maita’i nō te aroha. E pāruru te feiā o te pāruru i te mau fa’aipoipora’a i te u’i i mua.
Te mau taea’e, a ha’amana’o nō te aha ‘outou i here ai.
A ha’a i te mau mahana ato’a ’ia pūai a’e e ’ia ’oa’oa a’e tō ‘outou fa’aipoipora’a. ’
E tō’u mau hoa here, e rave ana’e ma tō tātou maita’i a’e ’ia tai’ohia tātou i roto i te mau vārua mo’a ’e te oaoa o te pāruru i tō rātou fa’aipoipora’a.
Pārurura’a i tō tātou ‘utuāfare
I teie mahana te hina’aro ato’a nei au e fa’ahanahana i te feiā o te pāruru nei i tō rātou tā’amura’a e tō rātou ’utuāfare. E hina’aro te mau ‘utuāfare ato’a i te pārurura’a.
Noa atu te fa’ahiahia o te ro’o o teie ’Ēkālesia nō tōna mau ‘utuāfare pūai, te mana’o pinepine nei tātou e nō te ta’ato’ara’a ana’e o te mau ‘utuāfare Feiā Mo’a i te mau Mahana Hopea nei te reira ’eiaha rā nō tātou. Te parau mau rā ’aore roa ïa e ‘utuāfare maita’i roa a’e.
Te vai nei te mau taime paruparu i roto i te mau ‘utuāfare ato’a.
Mai teie te huru, ’ia ani ana’e tō ’oe na metua ’ia pata i tō rātou hōho’a, ’e ’aore rā ’ia onoono ana’e te hō’ē tuahine feti’i e te fa’aea fa’aipoipo ’ore noa ra ’oe nō te mea e mea ma’iti’iti roa ’oe, ’e ’aore rā ’ia mana’o ana’e tō ’oe tao’ete tāne e tōna mana’o politita e ’evanelia ïa, ’e ’aore rā ’ia fa’anaho ana’e tō ’oe pāpā i te hō’ē hōho’a ‘utuāfare e ’ia ’ahuhia te ta’ato’ara’a o te melo ‘utuāfare ’ia au i te feiā ha’uti i roto i te hōho’a teata au-roa-hia e āna.
’E ’ua tanohia ’oe i te ’ahu o te tāpo’i o te huna ia ’oe.
Mai te reira ïa te mau ‘utuāfare.
Hō’ē ā paha tō tātou tumu, e ’ere rā tātou i te hō’ē ā huru. Hō’ē ana’e tō tātou vārua. Ē arata’i tō tātou mau ’itera’a i te mau ’ē’a e rave rahi, ’e e mea ta’a ē tō tātou tāpaera’a tāta’itahi.
’Eiaha tātou e tāmata i te fa’ahepo i te mau ta’ata ato’a ’ia riro i te huru ta’ata tā tātou e hina’aro e ’ia riro mai rātou, e nehenehe tātou e ma’iti i te fa’ahanahana i teie mau ta’a-’ē-ra’a e ’ia māururu nō te reira mau ta’e-’ē-ra’a o te ha’afaufa’a ’e o te fa’ahitimahuta tāmau i tō tātou mau orara’a.
I te tahi rā mau taime, e rave te mau melo o tō tātou ‘utuāfare i te mau ma’itira’a ’e ’aore rā te mau ravera’a feruri ’ore, o te ha’amauiui ’e ’aore rā te mea vi’ivi’i. E aha ïa tā tātou e ti’a ’ia rave i roto i teie mau huru ?
E ’ere hō’ē ana’e rāve’a o te tātara i te mau fifi ato’a. E manuia te feiā o te pāruru i tō rātou ‘utuāfare nō te mea e tāu’a parau rātou e tō rātou hoa fa’aipoipo ’e te ’utuāfare, e ’imi rātou i te hina’aro o te Fatu, ’e e fa’aro’o rātou i te parau ri’iri’i a te Vārua Maita’i. ’Ua ’ite rātou e te hō’ē mea ti’a nō te hō’ē ‘utuāfare e’ita ïa i te mea ti’a nō te tahi atu ‘utuāfare.
Nō reira, te vai nei te hō’ē mea o te ti’a i te mau huru ato’a.
I roto i te Buka a Moromona, te ha’api’i nei tātou nō ni’a i te hō’ē nuna’a tei ’ite i te parau huna nō te ’oa’oa. Na roto i te mau u’i e rave rahi, « ’aore atu ra e mārōra’a… E ’aita ho’i e feiā i roto i te mau ta’ata i hāmanihia e te rima o te Atua ra tei hau ia rātou i te ’oa’oa ». Nahea ho’i tō rātou ravera’a ? « Nō te aroha ïa o te Atua tei roto i te ‘ā’au o te mau ta’ata ».4
Noa atu e aha te mau fifi tā tō ‘outou ‘utuāfare e fa’aruru ra, noa atu e aha tā ‘outou e ti’a ’ia rave nō te fa’atītī’aifaro i te reira, te rave’a nō te ’ōmuara’a ’e te hope’ara’a o te aroha ïa, te hina’aro mau o te Mesia. ’Ia ’ore teie aroha, e fifi te mau ‘utuāfare maita’i ato’a. ’Ia vai mai rā te aroha, e manuia ïa te mau ‘utuāfare i tō rātou mau fifi rahi.
« E ore roa te Aroha e mou ».5
E parau mau nō te pārurura’a i te mau fa’aipoipora’a ! E parau mau nō te pārurura’a i mau ‘utuāfare !
A tu’u i te te’ote’o i te hiti
Te ’enemi rahi o te aroha o te te’ote’o ïa. O te te’ote’o te tumu rahi roa’e e fifi ai te mau fa’aipoipora’a ’e te mau ‘utuāfare. E riri vave, e hāmani ’ino, ’e e fei’i te te’ote’o. E fa’arahi te te’ote’o i tōna iho pūai ’e e tāu’a ’ore te te’ote’o i te mau maita’i o vetahi ’ē. E ha’apa’o noa te te’ote’o iāna iho ’e e riri vave ’oia. E mana’o ’ino te te’ote’o ’e ’aore ho’i e ’ino i reira ’e e huna ’oia i tōna iho mau paruparu i muri mai i te mau ’ōtohera’a māramarama. E mea ’ino, e mea tāhitohito, e ’īriā, e fa’a’oroma’i ’ore tō te te’ote’o. ’Oia mau, mai te mea ’ua riro te aroha, te hina’aro mau o te Mesia, ’ua riro ïa te te’ote’o ’ei tāpa’o pāpū nō te huru o Sātane.
E riro paha te te’ote’o ’ei hapa mātauhia o te ta’ata. E ’ere rā te reira ’ei tufa’a nō tō tātou faufa’a ’āi’a vārua, ’e ’aore tōna e ti’ara’a i rotopū i te feiā tei mau i te autahu’ara’a a te Atua.
E mea poto te orara’a, e te mau taea’e. E nehenehe te tātarahapara’a e vai maoro―e mau hope’ara’a tō te tahi o te tāmau noa i te ha’afifi e a muri noa atu.
E nehenehe to ‘outou huru i ni’a i tā ‘outou vahine fa’aipoipo ’e ’aore rā te mau tamari’i ’e ’aore rā te mau metua ’e ’aore rā te mau taea’a ’e mau tuahine e pe’ehia i roto i te mau u’i i mua nei. E aha te faufa’a ’āi’a tā ‘outou e hina’aro i te vaiiho mai i tō ‘outou huā’ai ? Te hō’ē faufa’a ’āi’a nō te ’eta’eta, te tāhoo, te ’iriā, te riri, te ri’ari’a ’e ’aore rā te fa’ata’a-’ē-ra’a ? Aore ra te hō’ē faufa’a ’āi’a nō te here, te haeha’a, te fa’a’orera’a hapa, te aroha, te tupura’a vārua ’e te autāhō’ēra’a ?
E ti’a ia tātou pā’āto’a ’ia ha’amana’o, « e ’ore te aroha, tā tei ’ore roa i aroha ra ».6
Nō te maita’i o tō ‘outou mau aura’a ’utuāfare, nō te maita’i o tō ‘outou vārua, a aroha, nō te mea « e ha’avī ra te aroha i te fa’ahapa i te ta’ata e aroha ra ».7
A tu’u i te te’ote’o i te hiti
Te tātarahapara’a i mua i tā ‘outou mau tamari’i, tā ‘outou vahine fa’aipoipo, tō ‘outou ‘utuāfare, ’e ’aore rā tō ‘outou mau hoa e ’ere ïa i te hō’ē tāpa’o nō te paruparu nō te pūai rā. Mea faufa’a rahi ānei te rirora’a e mea ti’a ’e ’aore rā te fa’atupura’a i te hō’ē vāhi nō te utuutura’a, nō te fa’aorara’a ’e nō te aroha ?
Patu i te mau ’ē’aturu ; ’eiaha e vāvāhi i te reira.
Noa atu e ’aita ‘outou i hape―peneia’e mai te mea ihoa rā ’aita ‘outou i hape―a vaiiho i te aroha ’ia ha’avī i te te’ote’o.
Mai te mea e na reira ‘outou, e ’ore ïa te huru fifi tā ‘outou e fa’aruru ra, e nō te aroha o te Atua i roto i tō ‘outou ‘ā’au, e ’ore roa ïa te mārōra’a. Nō tātou pā’āto’a teie mau ture nō te pārurura’a i te mau aura’a, te feiā fa’aipoipohia ānei, te feiā tei ta’a, te feiā ’ivi ’e ’aore rā te feiā fa’aipoipo-’ore-hia. E nehenehe tā tātou pā’āto’a e riro ’ei mau fa’aora nō te mau ‘utuāfare pūai.
Te aroha rahi roa a’e.
Te mau taea’e, i roto i tā tātou tūtavara’a nō te fa’aorara’a i tō tātou fa’aipoipoira’a ’e tō tātou mau ’utuāfare, e pe’e ana’e tātou i te hōho’a o te Ta’ata tei fa’aora ia tātou.Te Fa’aora tei fa’aora « i tō tātou vārua na roto i te aroha ».8 O Iesu Mesia tō tātou Fatu. Tāna ‘ōhipa o tā tātou ïa ‘ōhipa. E ‘ōhipa nō te fa’aora, ’e e ha’amata te reira i roto i tō tātou ‘utuāfare.
E’itā te aroha i roto i te ’ōpuara’a nō te fa’aorara’a e ha’apa’o noa iāna iho e ’imi rā i te maita’i nō vetahi ’ē. O tera ïa te aroha o tō tātou Metua i te Ao ra nō tātou.
A pe’e ai tātou i te aroha o te Fa’aora, e ha’amaita’i pāpū ’e e ha’amanuia pāpū mai ’Oia i tā tātou mau tūtavara’a parau-ti’a nō te fa’aora i tō tātou fa’aipoipora’a ’e te ha’apūaira’a i to tātou mau ‘utuāfare.
’Ia ha’amaita’i mai te Fatu ia ‘outou i roto i tā ‘outou mau tauto’ora’a tu’utu’u ’ore ’e te parau-ti’a ’ia numerahia i rotopū i te feiā o te fa’aora. Teie ïa tā’u pure i te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.