Te pupu peresibutero
E riro te fa’ati’ara’a hō’ē pupu autahu’ara’a a Melehizedeka i roto i te hō’ē pāroita, ’ei tāhō’ēra’a i te mau taea’e autahu’ara’a nō te fa’atupu i te mau huru tuha’a ato’a o te ’ohipa nō te fa’aorara’a.
’Aita i maoro i muri iho i te fa’ati’ara’ahia te ’Ēkālesia i roto i teie tau tu’ura’a hope’a, ’ua parau maira te Fatu i roto i te hō’ē hehēura’a: « ’E nā roto i te pure o tō ’outou na fa’aro’o e noa’a ai ia ’outou tā’u nei ture, ’ia ’ite ho’i ’outou i te rāve’a nō te fa’atere i tā’u nei ’ēkālesia ’e ’ia ti’a te mau mea ato’a i mua i tō’u nei aro ».1 ’Ua ha’apa’ohia teie parau tumu i roto i te ’Ēkālesia—e ’ua fa’atura te Fatu i te reira fafaura’a—mai taua taime mai ā. ’Ua heheuhia mai te mau hōho’a nō te fa’anahonahora’a ’e te tāvinira’a autahu’ara’a i terā ’e terā taime, ha’amata mai nā ni’a i te peropheta Iosepha Semita i te ha’amaura’ahia te mau tōro’a ’e te mau pupu autahu’ara’a i tō tātou nei anotau. s’Ua heheuhia mai te tahi mau ha’amaita’ira’a faufa’a rahi, ’e ’ua fa’a’ohipahia te reira i te tau fa’aterera’a a te tahi mau peresideni, ’o Brigham Young, John Taylor ’e ’o Spencer W. Kimball vetahi o rātou, nō ni’a i te pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti, te Hitu ’Ahuru, te mau tahu’a rahi, ’e te tahi atu mau tōro’a ’e te mau pupu i roto i te autahu’ara’a a Melehizedeka ’e Aarona.2 Ina’uanei, roto i te hō’ē fa’ahitira’a parau e vai i roto i te pāpa’a parau , ’ua fa’aara atu te peresideni Russell M. Nelson i te tahi atu ā fa’atanora’a.
Te hina’aro nei au e fa’ahiti fa’ahou i tāna mau parau : « I teie pō tē fa’aara atu nei mātou i te hō’ē fa’anaho-fa’ahou-ra’a o tā tātou mau pupu autahu’ara’a a Melehizedeka nō te fa’atupu maita’i atu ā i te ’ohipa a te Fatu. I roto i te pāroita tāta’itahi, e ’āmuihia te mau tahu’a rahi ’e te mau peresibutero i roto hō’ē pupu peresibutero… [’e] e ha’amauhia te fa’anahora’a o te [pupu tahu’a rahi o te titi] i ni’a i te mau pi’ira’a autahu’ara’a i teie taime ».
’Ua parau fa’ahou te peresideni Nelson ē :
« E rave rahi ’āva’e te tuatāpapara’ahia teie mau tāuiuira’a. ’Ua fāri’i mātou i te hina’aro rū ’ia ha’amaita’i i te huru nō tā tātou aupurura’a i tō tātou mau melo.…Nō te rave maita’i a’e i te reira, tītauhia ia tātou ’ia ha’apūai i tā tātou mau pupu autahu’ara’a nō te fa’atere maita’i a’e i te aupurura’a here ’e te pāturu tā te Fatu i ’ōpua nō tōna feiā mo’a.
« Nā te Fatu i fa’auru mai i teie mau fa’atanora’a. Mai te mea e fa’a’ohipa tātou i te reira, e maita’i atu ā tā tātou ’ohipa i tei muta’a ra ».3
Nā roto i te anira’a a te Peresidenira’a Mātāmua, e hōro’a atu ā māua ’o Elder Ronald A. Rasband i te tahi mau fa’ata’ara’a tā māua e ti’aturi nei ē, e pāhono atu te reira i tā ’outou mau uira’a.
Te mau pupu peresibutero ’e te tahu’a rahi
’A tahi, nō te fa’ahiti fa’ahou, e aha te mau fa’atanora’a nō te pupu tahu’a rahi ’e te pupu peresibutero o te pāroita ?I roto i te mau pāroita, e ’āmuihia te mau melo nō te pupu peresibutero ’e te pupu tahu’a rahi i teienei, i roto hō’ē pupu autahu’ara’a a Melehizedeka, ’e hō’ē peresidenira’a pupu. E parauhia teie pupu, te « pupu peresibutero », e rahi tō rātou nūmera ’e te hō’ēra’a. E fa’a’orehia te mau pupu tahu’a rahi. I roto i te pupu peresibutero tē vai ra te mau peresibutero tā’āto’a ’e te mau taea’e e au ’ei peresibutero i roto i te pāroita ’e tae noa atu i te mau tahu’a rahi ’aita e tāvini nei i roto i te ’episekōpora’a, i roto i te peresidenira’a titi, i roto i te ’āpo’ora’a melo ’āpo’ora’a teitei, ’e aore rā, ’ei patereareha i ni’a i te tōro’a. I roto i te pupu tahu’a rahi o te titi, e tai’ohia te mau tahu’a rahi e tāvini nei i roto i te peresidenira’a titi, i roto i te ’episekōpora’a, i roto i te ’āpo’ora’a teitei, ’e te mau patereareha i ni’a i te tōro’a.
Te peresidenira’a o te pupu peresibutero
E aha te fa’anahora’a nō te peresidenira’a o te pupu peresibutero ? E ha’amāuruuru te peresidenira’a titi i te feiā fa’atere o te pupu tahu’a rahi ’e i te mau peresidenira’a pupu peresibutero e fa’atere ra i teienei, ’e e pi’i i te hō’ē peresideni pupu peresibutero ’e nā tauturu ’āpī i roto i te pāroita tāta’itahi. I roto i te peresidenira’a pupu peresibutero ’āpī, e nehenehe e pi’ihia te hō’ē peresibutero ’e te hō’ē tahu’a rahi, ma te fāito matahiti ta’a ’ē ho’i ’e te ’ite ta’a ’ē, ’ia tāvini ’āmui i roto i te hō’ē peresidenira’a pupu. E nehenehe hō’ē peresibutero ’e aore rā, hō’ē tahu’a rahi e riro ’ei peresideni pupu ’e aore rā, ’ei tauturu i roto i te peresidenira’a. E ’ere teie i « te ravera’a » te mau tahu’a rahi i te fa’aterera’a i te pupu peresibutero. Tē tia’i nei mātou ’ia ’āmui te mau peresibutero ’e te mau tahu’a rahi nō te rave i te ’ohipa i roto i te mau fa’anahora’a rau i roto i te peresidenira’a pupu ’e i roto i te ’ohipa tāvinira’a a te pupu. E fa’a’ohipa-’oi’oi-hia teie mau fa’atanora’a i te taime e nahonaho ai.
Te mau tōro’a autahu’ara’a i roto i te pupu peresibutero
E tāui ānei teie mau fa’atanora’a fa’anahora’a pupu i te tōro’a autahu’ara’a i mauhia e te mau melo o te pupu ?’Aita, ’aita teie ’ohipa e fa’a’ore i te hō’ē noa a’e tōro’a autahu’ara’a i fa’atōro’ahia te hō’ē melo i tahito ra. Mai tā ’outou i ’ite, e nehenehe te hō’ē ta’ata e fa’atōro’ahia i te mau tōro’a autahu’ara’a rau i roto i tōna orara’a, ’e ’aita ’oia e fa’a’erehia i te hō’ē fa’atōro’ara’a tahito i te taime ’a fāri’i ai ’oia i te fa’atōro’ara’a ’āpī. I te tahi mau taime, e tāvini te hō’ē taea’e autahu’ara’a i roto hau atu i te hō’ē tōro’a i te taime hō’ē, mai te hō’ē tahu’a rahi e tāvini ato’a ’ei patereareha ’e aore rā, ’ei ’episekōpo, terā rā, te peu mātarohia, maori rā, ’aita ’oia e ohipa i roto i te tā’āto’ara’a o tōna mau tōro’a autahu’ara’a i te hō’ē ā taime. ’Ei hi’ora’a, ’aita te mau ’episekōpo ’e te mau Hitu ’Ahuru e tāvini fa’ahou i roto terā mau tōro’a mai te taime ’a ha’amāuruuruhia ai rātou ’e aore rā, ’a fa’atuha’ahia ai. Nō reira, ta’a ’ē noa atu te tahi atu tōro’a ’e aore rā, te tahi atu mau tōro’a e mauhia e te hō’ē ta’ata, e tāvini ’oia ’ei peresibutero ’a vai ai ’oia ’ei melo nō te pupu peresibutero.
E rave rahi matahiti i ma’iri a’enei, ’ua parau te peresideni Boyd K. Packer ē, « e mea rahi a’e te autahu’ara’a i te hō’ē o tōna mau tōro’a…E’ita te autahu’ara’a e vāvāhihia. Hō’ē ā rahi tō te hō’ē peresibutero autahu’ara’a ’e tō te hō’ē ’āpōsetolo (Hi’o PH&PF 20:38). ’Ia [hōro’ahia te autahu’ara’a] i te hō’ē tāne, e fāri’i ’oia i te tā’āto’ara’a o te reira. ’Āre’a rā, tē vai ra te mau tōro’a i roto i te autahu’ara’a—e mau vāvāhira’a nō te mana ’e te hōpoi’a… I te tahi taime e parauhia te hō’ē tōro’a e mea ‘teitei a’e’ ’e aore rā, ‘ha’eha’a a’e’ i te tahi atu tōro’a. E mea ‘teitei’ ’e aore rā, e mea ‘ha’eha’a’ a’e’ ānei, ’ua riro te mau tōro’a i roto i te autahu’ara’a a Melehizedeka ’ei fa’ata’a-’ē-ra’a i te mau tuha’a o te ’ohipa ».4 E te mau taea’e, tē ti’aturi pāpū nei au ē, ’e’ita tātou e parau fa’ahou ē, « fa’anu’uhia » i te tahi atu tōro’a i roto i te autahu’ara’a a Melehizedeka.
E tāmau noa ā te mau peresibutero i te fa’atōro’ahia ’ei mau tahu’a rahi ’ia pi’i-ana’e-hia rātou i roto i te hō’ē peresidenira’a titi, te hō’ē ’āpo’ora’a teitei, ’e aore rā, te hō’ē ’episekōpora’a— ’e aore rā, i te tahi atu taime mai te au i te fa’aotihia e te peresideni titi nā roto i te pure ’e te fa’aurura’a. ’Ia hope tā rātou tau tāvinira’a i roto i te hō’ē peresidenira’a titi, ’āpo’ora’a teitei, ’e aore rā, ’episekōpora’a, e ho’i fa’ahou mai te mau tahu’a rahi i roto i te pupu peresibutero i roto i tā rātou pāroita.
Fa’aterera’a i ni’a i te peresideni pupu peresibutero
Nā vai e fa’atere i te ’ohipa a te peresideni pupu peresibutero ? Nā te peresideni titi e fa’atere i ni’a i te autahu’ara’a a Melehizedeka i roto i tāna titi. Nō reira, tei raro a’e te peresideni pupu peresibutero i te fa’aterera’a a te peresideni titi, nāna e hōro’a i te ha’api’ira’a ’e te arata’ira’a mai roto mai i te peresidenira’a titi ’e nā roto i te melo ’āpo’ora’a teitei. ’Ei tahu’a rahi fa’atere i roto i te pāroita, e fārerei tāmau ato’a te ’episekōpo i te peresideni pupu peresibutero. E ’āpo’o te ’episekōpo ’e ’ōna, ’e e hōro’a i te arata’ira’a tano nō ni’a i te huru nō te tāvini-maita’i-ra’a a’e ’e te ha’amaita’ira’a i te mau melo o te pāroita, ma te rave i te ’ohipa ma te au māite ’e te tahi atu mau pupu tauturu o te pāroita.5
Te ’ōpuara’a o teie mau tāuira’a
E aha te mau ’ōpuara’a o te mau fa’atanora’a i roto i te mau pupu autahu’ara’a a Melehizedeka ?E riro te fa’ati’ara’a hō’ē pupu autahu’ara’a a Melehizedeka i roto i te hō’ē pāroita, ’ei tāhō’ēra’a i te mau taea’e autahu’ara’a nō te fa’atupu i te mau huru tuha’a ato’a o te ’ohipa nō te fa’aorara’a, tae roa atu i te ’ohipa nō te hiero ’e nō te ’ā’amu ’utuāfare e ha’apa’ohia nā te pupu tahu’a rahi nā mua a’enei. E ti’a ïa i te mau melo o te pupu nō te mau fāito matahiti ato’a ’e te mau huru orara’a ato’a ’ia fāna’o i te huru ’e i te ’itera’a o te tahi ’e te tahi ’e o tō tei roto i te mau huru fāito rau o te orara’a. E hōro’a ato’a te reira i te tahi atu mau rāve’a i te mau taea’e autahu’ara’a ’aravihi ’ia arata’i ia vetahi ’ē, mai te mau taea’e e au ’ei peresibutero, te mau melo ’āpī, te feiā ’āpī pa’ari, ’e ’o rātou e ho’i fa’ahou mai nei i roto i te ’Ēkālesia. E’ita tā’u e nehenehe e fa’a’ite pāpū atu i tō’u ’oa’oa rahi ’ia hi’o i te ’ohipa faufa’a tā te mau pupu peresibutero e rave i te mau taime i muri nei. Te pa’ari, te ’itera’a, te ’aravihi, ’e te pūai e itehia i roto i teie mau pupu, te ha’apāpū mai nei te reira i te hō’ē mahana ’āpī ’e te hō’ē fāito ’āpī o te tāvinira’a autahu’ara’a i roto i te ’Ēkālesia.
E piti ’ahuru matahiti i ma’iri a’enei i roto i te ’āmuira’a rahi, ’ua fa’ati’a vau i te hō’ē ’ā’amu i fa’ati’a-mātāmua-hia e Elder Vaughn J. Featherstone nō te Hitu ’Ahuru tā’u e ti’aturi nei ē tē tupu fa’ahou nei i ’ō nei.
I te matahiti 1918 e ta’ata fa’a’apu te taea’e George Goates tei tanu i te tō popa’a i Lehi (Utah). ’Ua tae ’oi’oi mai te tau to’eto’e i taua matahiti ra, ’e ’ua ha’apa’ari i te hō’ē tuha’a rahi o tāna tō popa’a i roto i te repo. Nō George ’e tāna tamaiti ’o Francis, e mea tāere ’e te fifi te ’ō’otira’a. I taua taime ato’a ra, tē tupu ra te fīva parare. ’Ua haru teie ma’i ri’ari’a i te ora o te tamaiti a George ’o Charles ’e e toru o nā tamari’i na’ina’i a Charles—e piti tamāhine ’e hō’ē tamāroa. I roto noa e ono mahana, e toru taime tō George Goates terera’a i Ogden (Utah), nō te fa’aho’i mai i te mau tino i te fare nō te huna. I te hope’a o teie ’ohipa ri’ari’a, ’ua vaiiho ’o George ’e ’o Francis i tō rāua pere’o’o ’e ’ua ho’i i roto i te fa’a’apu tō.
« [I ni’a i te purumu] ’ua fārerei rāua i te mau pere’o’o tei ’ī roa i te tō e hōpoihia ra i te fare tāvirira’a tei hutihia e te mau ta’ata fa’a’apu nō te reira vāhi. ’A fārerei ai rātou, e aroha mai te mau ta’ata fa’ahoro : ‘E aha te huru e George’, ‘Mea pe’ape’a mau e George’, ‘E mea fifi mau e George’, ‘E mea rahi roa tō ’oe mau hoa, e George’.
« I ni’a i te pere’o’o hōpe’a… ’o Jasper Rolfe ïa, ’e tōna tāfetafeta i ni’a i te ’iri. ’Ua târape mai ’oia ’e ’ua tuō mai : ‘Terā te tā’āto’ara’a e George’.
« ’Ua fāriu atura te « ‘[taea’e Goates] i ni’a ia Francis ’e nā ’ō atura : ‘’Āhiri pa’i ē nā taua terā tā’āto’ara’a’.
« I tō rāua taera’a i te ’ūputa ’āua o te fa’a’apu, ’ua ’ou’a a’era ’o Francis i raro i te pere’o’o rahi ’ute’ute ’e ’ua ’īriti i te ’ōpani ’e ’ua tere atura [tōna metua tāne] i roto i te fa’a’apu. ’Ua tāpe’a ’o George i te pere’o’o, ’ua tāpe’a i te pupu ’animara… ’E ’ua hi’o i te fa’a’apu… ’Aita e tō fa’ahou i roto i te fa’a’apu tā’āto’a. I reira tōna ha’amana’ora’a i te parau a Jasper Rolfe ’a tuō mai ai ’oia ē : ‘Terā te tā’āto’ara’a e George !’
« ’Ua pou ’o [George] i raro i te pereo’o, ’ua ’ohi maira i te repo i roto i te rima, e repo ravarava tāna i here roa, ’e i muri iho… te ’ōmo’o tō, ’e ’ua hi’o a’era ’oia ma’a taime i teie nā tāpa’o o tāna ’ohipa, mai te huru ē, ’aita ’oia e ti’aturi ra i tāna e ’ite ra.
« I muri iho, ’ua pārahi ’oia i raro i ni’a i te hō’ē ’āpapara’a ’ōmo’o tō—teie ta’ata tei fa’aho’i mai e māha ’o tei herehia i te fare nō te huna i roto noa e ono mahana; ’ua hāmani i te ’āfata ta’ata pohe, ’ua ’ō i te ’āpo’o, ’e ’ua tauturu ato’a i te fa’aineinera’a i te ’ahu hunara’a—teie ta’ata māere tei ’ore i ha’aparuparu, ’aita ato’a i hitimahuta, ’aita ato’a i ’āueue i roto i teie ’ati rahi—’ua pārahi i raro i ni’a i te hō’ē ’āpapara’a ’ōmo’o tō, ’e ’ua ta’i mai te hō’ē tamari’i.
« I muri iho, ’ua ti’a ’oia i ni’a, ’ua tāmarō i tōna mata… ’ua hi’o i ni’a i te ra’i, ’e ’ua parau : ‘Māuruuru, e te Metua, nō te mau peresibutero o tā mātou pāroita.’ »6
’Oia mau, māuruuru i te Atua nō te mau tāne o te autahu’ara’a ’e nō te ’ohipa tā rātou e rave i roto i te turu-fa’ateitei-ra’a i te ta’ata ’e te mau ’utuāfare, ’e i te ha’amaura’a ia Ziona.
’Ua feruri te Peresidenira’a Mātāmua, te pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti ’āpōsetolo, ’e te peresidenira’a o te Hitu ’Ahuru i teie mau fa’atanora’a i roto i te hō’ē taime roa. Nā roto i te mau pure e rave rahi, te tuatāpapa-māite-ra’a i te mau pāpa’ira’a mo’a niu o te mau pupu autahu’ara’a, ’e te ha’apāpūra’a ē, te hina’aro teie o te Fatu, tē haere nei tātou i mua ma te tāhō’ē i roto i te tahi fa’ahou ā ta’ahira’a i roto i te tupura’a o te fa’aho’ira’a mai. E mea ’ite-pāpū-hia te arata’ira’a a te Fatu, ’e tē ’oa’oa nei au i te reira, ma te fa’a’ite i tō’u ’itera’a pāpū nōna, nō tāna autahu’ara’a, ’e nō tō ’outou mau fa’atōro’ara’a i roto i te reira autahu’ara’a, nā roto i te i’oa o Iesu Mesia ra, ’āmene.