Soqona Vata na Ka Kecega me Duabau vei Karisito.
Na kaukauwa ni nona kosipeli na iVakabula me veisautaki keda ka vakalougatataki keda ka drodro mai ena noda kila ka bulataka tiko na veiwekani ni vunau, ivakavuvuli, vata kei na ivalavala.
Na dali e dua na iyaya ni cakacaka yaga ka da kilai vakavinaka. E caka na dali mai na veitiki ni isulu, na kau, waya, se so tale na ka ra muloni se tobe vata. E talei kina ni so sara na ka e sega ni namaki e rawa ni ra tali vata ka yaco me kaukauwa sara. Koya gona ni ra semati ka vauci na veika rawarawa wale tu ga ena rawa kina e dua na iyaya ni cakacaka vakasakiti.
Me vaka ni rawata na dali na kena kaukauwa mai na veitikina lalai era tali vata, sa vakakina na kosipeli i Jisu Karisito, ni na vakarautaka na ivakaraitaki cecere duadua ni dina ka solia na veivakalougatataki levu duadua ni da muria na ivakasala nei Paula me da “soqona vata na ka kecega vei Karisito, na veika mai lomalagi kei na veika e vuravura.”1 E bibi sara kina, ni vakasokumuni oqo ni dina, e kena itakele ka vakanamata ga vua na Turaga o Jisu Karisito baleta ni o Koya “na sala, na vu ni dina, kei na vunibula.”2
Au masuta me na vakararamataki keda yadua na Yalo Tabu ena noda vakasamataka na sala me yaga kina ena noda vulica ka bulataka e veisiga ena noda dui bula na Nona kosipeli vakalesui mai na ivakavuvuli ni soqona vata na ka kecega me duabau vei Kariisito.
Dua na Gauna ni iVakatakila
Eda bula donumaka e dua na gauna ni ivakatakila ni Lotu vakalesui mai nei Jisu Karisito. Na veisau vakairogorogo sa mai kacivaki nikua e dua ga na kena inaki raraba: me vaqaqacotaki na vakabauti Tamada Vakalomalagi kei na Nona iTuvatuva vakakina na Luvena, o Jisu Karisito kei na Nona Veisorovaki. Na ituvatuva ni soqoni ena Sigatabu e sega walega ni vakalekalekataki. Ia, sa vakalevutaki cake na madigi kei na itavi ni tamata yadua kei na matavuvale me vakayagataki noda gauna me vakataucokotaki na rekitaki ni Siga ni Vakacecegu e vale kei na Lotu.
Ena Epereli sa oti, a sega ni veisautaki walega na ituvatuva vakaisoqosoqo ni kuoramu ni matabete. Ia, a vakabibitaki ka vaqaqacotaki ena dua na ivakarau cecere ka tabu na ivakarau ni veiqaravi vei ira na tacida kei na ganeda.
Me vaka na kena rawati na iyaya ni cakacaka kaukauwa ka tudei mai na veiwa lalai tobei vata ena dali, na iwalewale lalai veiwekani sai ira na sasaga vakaduavatataki me vakamatari vakavinaka cake, na ivurevure, kei na cakacaka ni Lotu vakalesuimai ni iVakabula, na kena itavi bibi: me vukea na cakacaka ni Kalou, me vakavuna nodra vakabulai ka bula vakacerecerei na Luvena. Yalovinaka kakua ni vakasamataka ga na veika ena vakayagataki ena ka sa kacivaki. Kakua ni laiva me vakalatia na inaki raraba vakayalo ni veisau oqo na kena iwalewale matailalai.
Eda gadreva me levu cake e vuravura na vakabauti ni ituvatuva ni Tamada kei na nona itavi veivueti na iVakabula, me vakadeitaki na veiyalayalati tawamudu ni Kalou.3 Na noda inaki duadua me da idewadewa ni saumaki tikoga vua na Turaga me taucoko noda loloma ka mana noda qaravi ira na tacida kei na ganeda.
Vidai ka Wasei
Ena so na gauna ni da lewena na Lotu eda dau vida, wasea, ka vakayagataka na kosipeli ena noda bula, ena noda ituvatuva babalavu ni ulutaga me vulici, na cakacaka me caka. Ia na iwalewale oqori ena rawa ni vakaqiqotaka noda kilaka kei na noda rai. Sa dodonu me da qaqarauni baleta na rai vakafarisi ena ituvatuva e rawa ni vakayawaki keda mai vua na Turaga.
Na inaki kei na veivakasavasavataki, na marau kei na reki, na saumaki tikoga kei na veitaqomaki e yaco mai na noda “solia na [yaloda] vua na Kalou”4ka “ucui Koya tiko ena [keda] irairai”5ena sega ni rawati walega ena noda cakava ka toqa na veika kece vakayalo e dodonu me da cakava. Ia, na kaukauwa ni nona kosipeli na iVakabula me veisautaki keda ka vakalougatataki keda ena drodro mai na noda kila ka bulataka na veiwekani ni kena ivunau, ivakavuvuli, kei na ivalavala. Ena gauna ga eda sa soqona vata kina me duabau na ka kecega vei Karisito, ka vakanamata tudei Vua, sa na qai rawa vua na dina vakosipeli me vakaduavatataki keda me da vaka na ka e vinakata vei keda na Kalou6ka vosota vagumatua ki na ivakataotioti.7
Vulica ka Semata na Dina Vakosipeli
Na kosipeli i Jisu Karisito e uasivi ka vakasakiti na kena totoka na dina “semati donu”8 ka tali vata. Ni da vulica ka sema na dina ni kosipeli vakalesui mai, eda na kalougata ni da ciqoma na ivakarau ni rai vakamareqeti ka levu cake noda bula vakayalo mai na mata e rawa ni raica na veivakayarayarataki ni Turaga ena noda bula kei na daliga e rawa ni rogoca na Domona.9 Na ivakavuvuli ni soqona vata me duabau ga—io vei Koya—e rawa ni vukei keda me da veisautaka na ituvatuva me duavata, cokovata ka taucoko. Meu cavuta mada e dua na ivakaraitaki vakaivunau kei na ivakaraitaki vaka-Lotu ni ka au vakatura tiko.
iVakaraitaki 1. Na ikava ni yavu ni vakabauta e dua na ivakaraitaki cecere ni soqona vata na ka kecega me duabau vei Karisito: “Keimami vakabauta ni sa yavu ni ivakavuvuli kei na cakacaka vakalotu ni Kosipeli na: ai matai, vakabauta na Turaga ko Jisu Karisito; ai karua, veivutuni; ai katolu, papitaiso ena tabadromuci e wai me bokoci kina na ivalavala ca; ai kava, Na veitabaki ni liga me baleta na isolisoli ni Yalo Tabu.”10
Na vakabauta dina e vakanamata vua ena vukuna na Turaga o Jisu Karisito—Vua me vaka ni Luvena Vakalou e Duabau ga na Tamada kei na Vukuna ena itavi veivueti a mai qarava. “Ni sa sauma ko koya na veika sa gadrevi ena lawa, ka sa kaya kina me nona ko ira kece era sa vakabauti koya; ia ko ira era sa vakabauti koya era na taura matua na veika vinaka kecega; o koya sa dau valataka kina ko koya na veika me baleti ira na luve ni tamata; ka sa tiko mai lomalagi ka tawamudu.”11 Noda cakacakataka noda vakabauti Karisito sai koya na noda nuitaka ka vakadinati Koya ni sa noda iVakabula, na Yacana, kei na Nona yalayala.
Na imatai ka isau ni noda nuitaka na iVakabula sai koya na veivutuni ka gole tani mai na ca. Ni da cakacakataka noda vakabauta na Turaga, eda na vagolei, lako mai, ka vakararavi Vua. Na veivutuni sai koya na vakanuinui ka vakararavi vua na Dauveivueti me cakava ena vukuda na veika eda sega ni rawa ni cakava. Sa dodonu vei keda yadua me da “[vakararavi] vakatabakidua sara ena nona vinaka o koya sa kaukauwa sara me veivakabulai”12 baleta ena nona “cakacaka dodonu, kei na loloma cecere, kei na loloma soliwale na Mesaia Tabu”13 sa rawa kina me da yaco me tamata vou vei Karisito14 ka na yaco me da lesu tale ka laki bula ena iserau ni Kalou.
Na cakacaka vakalotu ni papitaiso ena tabadromuci me bokoci kina na ivalavala ca e gadreva me da nuitaki Koya, vakararavi Vua, ka muri Koya. E tukuna o Nifai “Au kila ni kevaka dou na muria na Luvena ena lomamudou taucoko, ka sega ni ia na veivakaisini kei na veidabui ena mata ni Kalou, ia ena gagadre dina, ka veivutunitaka na nomudou ivalavala ca, ka vakadinadina vua na Tamada ni sa lomamudou mo dou taura na yacai Karisito, ena papitaiso—io, ni dou sa muria na nomudou Turaga ka nomudou iVakabulaki na wai, me vaka na nona vosa, raica, ena qai soli vei kemudou na Yalo Tabu; io, ena qai yaco mai na papitaiso ena bukawaqa kei na Yalo Tabu.”15
Na cakacaka vakalotu ni veitabaki ena liga baleta na isolisoli ni Yalo Tabu e gadreva me da nuitaki Koya, vakararavi Vua, muri Koya, ka toro tikoga Vua kei na veivuke ni Nona Yalo Tabu Me vaka e tukuna o Nifai, “Ia oqo … au kila mai na veika oqo ni kevaka ena sega ni vosota na tamata me yacova na ivakataotioti, ka muria na nona ivakarau na Luve ni Kalou Bula, ena sega ni vakabulai ko koya.”16
Na ikava ni yavu ni vakabauta e sega walega ni vakatakila na ivakavuvuli taumada kei na cakacaka vakalotu ni kosipeli vakalesui mai. Ia, na itukutuku vakauqeti oqo ni vakabauta e soqona vata na ka kecega me duabau vei Karisito: vakabauti Koya, vakanuinui Vua, muri Koya, ka toso ki liu vata Kaya—io vei Koya.
iVakaraitaki 2. Au vinakata ena gauna oqo meu vakamacalataka na kena sa soqoni vata na ka kecega me duabau vei Karisito ena veiparokaramu kei na veiqaravi eso ni Lotu E rawa ni vakaraitaki eso na ikuri ni ivakamacala, au na vakayagataka ga e vica sa digitaki.
Ena 1978, a vakaroti ira na lewe ni Lotu o Peresitedi Spencer W. Kimball me ra tara cake na igu vaka-Saioni e vuravura raraba. A vakasalataki ira na Yalododonu me ra tikoga ena nodra veivanua ka tauyavutaka na veiiteki kaukauwa ena nodra vakasoqona na matavuvale ni Kalou ka vakavulica vei ira na sala ni Turaga. A vakuria ni na qai tara e vuqa tale na valetabu ka yalataka na veivakalougatataki vei ira na yalododonu ena veivanua cava ga era bula kina e vuravura.17
Ni sa levu cake na iwiliwili ni iteki, sa vakaukauwataka cake na gagadre me vakayacori na nodra veitikotiko na lewenilotu “me vanua era na taleitaka na lewe ni matavuvale me ra dau tiko kina, na vanua e rawa ni ra vaqaqacotaka kina nodra bula ka kunea kina na loloma, na veitokoni, ka dau vakavinavinakataki ka vakayaloqaqataki kina.”18 A yaco kina, ena 1980, na cokoti vata ni veisoqoni ena Sigatabu me tolu na auwa me “vakabibitaki tale na itavi vakatamata yadua kei na matavuvale baleta na vulici, bulataki, kei na vakavulici ni kosipeli.”19 Na vakabibitaki oqo ni matavuvale kei na itikotiko a vakadeitaki tale ena “Na Matavuvale: Ai Vakaro ki Vuravura Raraba” ka a tavoca o Peresitedi Gordon B. Hinckley ena 1995.20
Ena Epereli 1998, a kacivaka kina o Peresitedi Hinckley na tara ni vuqa tale na veivaletabu lalai, sa vakavolekataki mai kina vei ira na Yalododonu Edaidai yadudua kei na veimatavuvale e vuravura raraba na veicakacaka tabu vakalotu ni vale ni Turaga.21 Ia sa mai vakavinakataki cake na veimadigi ni tubu vakayalo kei na veivakatorocaketaki ka kena ilutua na tubu ni bula rawati koya vakayago ena kena mai tavoci na iLavovure ni Vuli ena 2001.22
Ena nona gauna ni veiliutaki, sa dau vakauqeti ira vakavuqa na yalododonu o Peresitedi Thomas S. Monson me ra lako “ka veivueti” ka vakabibitaka ni sa dua vei ira na itavi lesi vakalou ni Lotu na nodra kauwaitaki na dravudravua kei na vakaleqai. Ni tomani tiko na vakabibitaki ni vakavakarau vakayago, sa tekivutaki na Veiqaravi ni Bula Rawati Koya ena 2012.
Ena loma ni vica vata na yabaki sa oti, sa mai vakabibitaki ka vaqaqacotaki na ivakavuvuli bibi eso baleta na kena caka na Siga ni Vakacecegu me gauna marautaki e vale vakakina ena lotu,23 ka sa vakarautaki keda kina ki na ituvatuva ni soqoni ni Sigatabu sa kacivaki ena soqoni oqo ni koniferedi raraba.
Ena ono na vula sa oti, era sa vaqaqacotaki ka vakataudonutaki na veikuoramu ni matabete ki na veimataisoqosoqo me rawa kina e dua na iwalewale cecere ka bibi cake ni veiqaravi.
Au vakabauta na veitaravi kei na gauna ni iwalewale eso oqo ena veitabayabaki e rawa ni vukea noda raica e dua na cakacaka duavata rabailevu ka ra sega ni tu vakataki ira ka duidui. “Sa vakatakila na Kalou e dua na iwalewale ni toso ki liu vakayalo me baleta na tamata yadua kei na matavuvale mai na cakacaka vakalotu, ivakavuvuli, parokaramu, kei na itaviqaravi ka yavutaki ena matavuvale ka tokona na Lotu. Era tu na parokaramu kei na veimataisoqosoqo ni Lotu me vakalougatataki ira na tamata yadua kei na matavuvale ka ra sega ni cava ga vei ira.”24
Au masuta me rawa ni da vakadinata ni cakacaka ni Turaga e dua na cakacaka ni vuravura raraba ka sa vakayacori tiko me itakele ni matavuvale ena veitokoni ni Lotu. Au kila ka vakadinadinataka ni sa vakatakila tiko mai ka na qai vakatakila tale mai na Turaga e vuqa na veika cecere ka bibi me baleta na Matanitu ni Kalou.”25.
Yalayala kei na iVakadinadina
Au tekivuna noqu itukutuku ena noqu vakacilava na kaukauwa e buli ena kena muloni vata se tobei vata me dua na dali na veiwa lalai. Ena ivakarau vata oya, au yalataka ni na vakabasikati na ivakarau ni rai, na inaki, kei na mana e levu cake ena noda vulica ka bulataka na kosipeli vakalesui mai i Jisu Karisito ni da segata me da soqona vata me duabau na ka kecega vei Karisito—io vei Koya sara mada ga.
Na madigi taucoko kei na veivakalougatataki e tawamudu e tekivu mai, ena rawa ka vakainaki ni, ka tudei ena vukuna na Turaga o Jisu Karisito. Me vaka e vakadinadinataka o Alama: “Ni sa sega ni rawa ni dua tale na sala me rawa kina na veivakabulai, ena vukui Karisito duadua ga. Raica, sai koya na bula kei na rarama kei vuravura.”26
Au cavuta ena reki na noqu ivakadinadina bula ena dina vakalou ka dina bula ni Tamada Tawamudu kei na Luvena Lomani, ko Jisu Karisito. Ena noda iVakabula, eda na kunea na reki. Ena Vukuna eda na vakadeitaka na “vakacegu ena vuravura oqo, kei na bula tawamudu ena vuravura sa bera mai.”27 Au vakadinadinataka ena yaca tabu ni Turaga o Jisu Karisito, emeni.