Mavoa
Ena veivakatovolei drakidrakita duadua e vuravura, toso ki liu ena yalomalua, ka na kauta mai vei iko na veivakabulai qaqa ni iVakabula na rarama, kilaka, vakacegu, kei na inuinui.
Ena 22 ni Maji, 2016, ni bera toka na 8 na kaloko ena mataka, a cabolo e rua na gasaukuro ni batikadi ena Vale ni Wawavuka e Brussels. Ratou a kauti Sister Fanny Clain o Elder Richard Norby, Elder Mason Wells, kei Elder Joseph Empey ki na vale ni wawavuka ena nona vuka vakaulotu ki Cleveland, Ohio. Tolusagavulukarua na tamata a vakayalia na nodra bula, ka ratou mavoa kece na daukaulotu.
O koya ka mavoa levu duadua oya o Elder Richard Norby, yabaki 66, ka veiqaravi voli kei na watina, o Sister Pam Norby.
A vakananuma lesu na gauna oya o Elder Norby:
“Au a kila kusarawa, na ka esa yaco.
“Au a tovolea meu dro bula, ia au a lutu vakasauri. … Au raica rawa ni sa mavoa vakaca sara na yavaqu imawi. AuI [siqema] ni ra luluqa voli mai na ligaqu ruarua na pauta loaloa, vaka me viritalawalawa tu. Au a dreta vakamalua, ka vakila ni a sega ni pauta ia na kuliqu ka a kama. A sa vuki me damudamu na noqu sote vulavula mai na dua na mavoa e dakuqu.
“Ni sa tekivu meu vakilai yaloqu mai ena ka a se qai yaco ga, a [yaco] vei au na vakasama kaukauwa oqo, … sa kila na iVakabula na vanua au tiko kina, na ka a se qai yaco ga, kei na [cava] au a sotava voli ena gauna oya.”1
Sa drakidrakita tu na veisiga nimataka kivei Richard Norby kei na watina, o Pam. Sa mani yaco me sega ni vakilai koya, salamuria na veisele, mate vuni eso, kei na veilecayaki levu.
A bula o Richard Norby, ia ena sega ni tautauvata tale na nona bula. Rua veimama na yabaki emuri, e se vakameautaki tikoga na nona mavoa; sa sosomitaka na tikina e yali mai na yavana e dua na brace; sa duidui na veikalawa yadua mai na gauna oya ena Vale ni Wawavuka e Brussel.
Cava na vuna me yaco kina vei Richard kei Pam Norby?2 Rau a dina tu ki na nodrau veiyalayalati, veiqaravi vakaulotu oti e Ivory Coast, ka susuga e dua na matavuvale totoka. Sa rawa ni tukuna vakaidina e dua na tamata, “E sa sega ni dodonu! E sega saraga ni dodonu! Rau a solibula voli ena vuku ni kosipeli i Jisu Karisito; e rawa vakacava ni yaco na ka oqo?”
Oqo na Bula Vakayago
Dina ga ena duidui na veika eso, na leqa, na veivakatovolei kei na veibolebole tawanamaki eso, vakayago ka vakayalo, e sa basika mai vei keda yadua baleta ni sa kena vuravura oqo.
Niu vakasamataki ira na vosa ena mataka ni soqoni oqo ni koniferedi, sa matata vei au ni rua e sa vakayalia na luvedrau ka tolu e sa vakayalia na makubudratou ka sa lesu tawalokuci tu ki na nodra itikotiko vakalomalagi. E sega ni dua e vakuwai mai na baca kei na rarawa, ka me vaka e sa tukuni, ena macawa oqo a curuma yani kina vakamalua na ilati e dua na agilosi eda lomana e vuravura, o Sisita Barbara Ballard. Peresitedi Ballard, keimami na sega ni guilecava na nomuni ivakadinadina ena mataka oqo.
Eda vakasaqara na bula marau. Eda kakavaka na vakacegu. Eda nuitaka na loloma. Ka sa vakatauca vei keda na Turaga na veivakalougatataki levu e veivakurabuitaki. Ia ni veicorui vata na reki kei na bula marau, dua na ka esa matata: ena tiko na gauna, aua, siga, so na gauna na yabaki eso ena mavoa kina na yalomu.
Era vakatavulica na ivolanikalou ni da na tovolea na wiwi kei na kamikamica3 ka na tiko na “veibasai ena ka kecega.”4 A kaya o Jisu, “[Na Tamamudou] sa vakacabea na nona matanisiga vei ira na tamata ca kei ira na tamata vinaka, a sa vakatauca mai na uca vei ira na tamata yalododonu kei ira na tamata tawayalododonu.”5
Era sa sega ni matalia na mavoa ni yaloda ki na vutuniyau se na dravudravua, itovo vakavanua, matanitu, se dua na kawatamata. Era basika mai vei keda kece ka sa tiki ni veivakavulici eda ciqoma mai na veika eda sotava ena bula oqo.
Era Sa Sega Ni Vakuwai Na Yalododonu
Na noqu itukutuku edai esa baleti ira vakatabakidua na muria tiko na ivunau ni Kalou, maroroya tiko na nodra yalayala kivua na Kalou, ka, vakataki rau na Norby kei na vuqa na turaga, marama, kei na gone e vuravura raraba, sa donuya tu na veivakatovolei kei na bolebole eso esa tawanamaki ka mosimosi.
Na noda mavoa ena rairai vu mai na dua na leqa tubukoso se vakacalaka tawalokuci. Era na rairai vu mai na dua na tama tawadodonu se tina, ena vukici vakatoboicu ni bula ki na dua vei rau na veiwatini yalododonu kei na luvedrau. Ena rairai vu na mavoa mai na butobuto kei na lolovira ni lauqa vakailavo, dua na mate tawalokuci, mai na rarawataki se mate dole ni dua eda lomana, na yalorarawa ni dua na lewe ni matavuvale ena vakatanitaki ni nona vakabauta, na galili ni sega ni vakavotukanataki e dua na itokani tawamudu, se drau tale na vakadromuyalo, mosimosi ena “[veika] e tawa kilai.”6
Eda sa dui kila vakamatata tu ni sa tiki ni bula na dredre eso, ia ni ra basika mai vakatamata vei keda, sa rawa ni ra kauta tani na noda icegu. Mai na sega ni tavariri voli, sa dodonu meda vakarau tu. A kaya na iApositolo o Pita: “Kakua ni kidacala ena vuku ni rarawa katakata sa yaco me vakatovolei kemudou, me vaka sa yacovi kemudou na ka tani.”7 Salavata na roka serau ni bula marau kei na reki, sa ra cula vakatitobu tu na wa roka butobuto sara ni veivakatovolei kei na leqa ki na isulu ni ituvatuva ni Tamada. Dau vakavuqa me noda qasenivuli levu sara na veisasaga dredre oqo, dina ga ni ra drakidrakita.8
Ni tukuni na italanoa veivakurabuitaki ni 2,060 na sotia gone i Ilamani, eda taleitaka na ivolanikalou oqo: “Ia oqo me vaka na nona vinaka na Kalou, kei na neimami kurabui vakalevu, kei na nodra marau na mataivalu taucoko, e sega sara ni bau dua na tamata vei ira e mate.”
Ia e vakuri na malanivosa: “Io, ka sega sara ni dua na tamata vei ira me sega ni vakamavoataki vakalevu.”9 A vuqa na nodra mavoa na 2,060 vakayadua, ka da na vakamavoataki vakayadua ena ivalu ni bula, se vakayago, vakayalo, se ruarua.
O Jisu Karisito Na Noda Kai Samaria Dauloloma
Kakua ni soro—se vakacava sara na mavoa titobu ni yalomu, na kedra ivurevure, na vanua cava se gauna cava era yaco kina, ka vakacava na lekaleka se balavu ni nodra veirawai, sa sega ni nakiti mo vakarusai vakayalo. Sa nomu inaki mo bula mai vakayalo ka tubu ena nomu vakabauta ka dinata na Kalou.
E sega ni bulia na yaloda na Kalou meda tu vakataki keda mai Vua. Na noda Turaga ka iVakabula, o Jisu Karisito, mai na isolisoli tawacakacakataki rawa ni Nona Veisorovaki, e sega walega ni vakabulai keda mai na mate ka solia vei keda, mai na veivutuni, vosoti ni noda ivalavala ca, ia sa tuvakarau talega o Koya me vakabulai keda mai na rarawa kei na mosi ni yaloda sa mavoa tu.10
Sa noda Kai Samaria Dauloloma na iVakabula,11 talai mai “me vakabulai ira sa ramusu na yalodra.”12 Sa lako mai vei keda o Koya ni ra lako siviti keda na kena vo. Ena yalololoma, sa taqara o Koya na Nona ilumu veivakabulai ena noda mavoa ka vadretitaka. Sa tuberi keda o Koya. Sa kauwaitaki keda o Koya. Sa vakamasuti keda o Koya, “Lako mai vei au … kau na vakabulai [iko].”13
“O [Jisu] ena … [vakila] na mosi kei na veivakararawataki kei na veivakatovolei kecega; … me … [rawa] ko koya ni colata na nodra mosi kei na nodra tauvimate na nona tamata … [ka sa ciqoma o Koya na noda] malumalumu, [vakasinaiti tu] ena loloma cecere.”14
Dou, mai na wamalai, ka bikai voli;
Dou mai ka dabe qai, tekiduru.
Kau mai na yalo sa; leqa ka mavoa no.
Lomalagi veivakacegui tu.15
Ena dua na gauna ni sotavi dredre, a tukuna na Turaga vua na Parofita o Josefa, “Na veika kece oqori ko na yalomatua kina, ka vinaka cake.”16 E rawa vakacava ni da vinaka cake mai na mavoa mosimosi? Ena veivakatovolei drakidrakita duadua e vuravura, toso ki liu ena yalomalua, ka na kauta mai vei iko na veivakabulai qaqa ni iVakabula na rarama, kilaka, vakacegu, kei na inuinui.17
Kakua Sara Ni Soro
Masu ena yalomu taucoko. Vaqaqacotaka na nomu vakabauti Jisu Karisito, ena Nona ituvaki dina, ena Nona loloma soliwale. Tautauri ki na Nona vosa: “Sa rauti iko na noqu loloma: ni sa vakalevui na noqu kaukauwa ni sa malumalumu e dua.”18
Nanuma, sa wainimate kaukauwa vakayalo na veivutuni.19 Muria na ivunau ka bula kilikili kaya na Dauveivakacegui, ni nanumi na yalayala ni iVakabula, “Au na sega ni laivi kemudou mo dou luveniyali: au na lako mai vei kemudou.”20
Na vakacegu ni valetabu esa ilumu dravia ki na yalo sa mavoa. Lesu vakawasoma kei na mosi ni yalomu ki na vale ni Turaga kei na yaca eso ni nomu matavuvale. Sa vakavurea na valetabu na noda gauna lekaleka e vuravura ki na vatuka raraba ni bula tawamudu.21
Rai ki muri, ni nanumi voli ni ko sa vakadeitaka na nomu bula kilikili ena nomu itutu taumada. Ko sa dua na gone yaloqaqa ni Kalou, mai na Nona veivuke, sa rawa ni o ra-wa na ivalu ni vuravura dalasai oqo. O sa vakayacora oti, ka rawa ni o cakava tale.
Rai ki liu. Sa ra ka dina sara na nomu leqa kei na rarawa, ia era na sega ni tudei voli.22 Ena seavu na nomu bogi buto, baleta “na Luve ni Valavala Dodonu … [sa kauta lako] ena tabana na veivakabulai.”23
Rau tukuna vei au na Norby, “Dau veisiko mai ena so na gauna na yalovakatani ia e sega ni vakatarai me tiko.”24 A kaya na iApositolo o Paula, “Sa buku na druadrua … ia keitou sa sega ni drigiti; keitou sa lomaocaoca ga, ia sa sega ni yalolailai; vakacacani, ka sega ni biu laivi; vakabalei sobu, ka sega ni vakarusai.”25 O na rairai oca beka, ia kakua sara ni soro.26
Ena nomu mavoa mosimosi madaga, ko na sudra yani vei ira na tani, ka vakararavi voli ki na yalayala ni iVakabula: “Ia ko koya yadua ena vakayalia na nona bula ena vukuqu ena maroroya.”27 Era sa agilosi ni Kalou e vuravura na mavoa tu ka qarava na mavoa ni tani.
Ena dua na gauna lekaleka, eda na vakarorogo kivua na noda parofita lomani, o Peresitedi Russell M. Nelson, e turaga vakasinaiti tu ena vakabauti Jisu Karisito, e turaga ni inuinui kei na vakacegu, lomani mai vua na Kalou ia e sega ni yalani tu mai na mavoa ni yalo.
E 1995, na luvena yalewa o Emily, ni kunekune voli, a laurai vua na kenisa. Oya eso na veisiga nuitaki kei na marau ni sa sucu mai na luvena bulabula. Ia a lesu mai na kenisa, ka sa na yali mai na bula oqo na nodrau Emily lomani ena rua ga na macawa ni oti nai ka 37 ni nona siganisucu, ka biuta tu mai na watina lomani kei na lima na gone lalai.
Ena koniferedi raraba, ni oti vakalailai na nona yali, a vakadeitaka o Elder Nelson: “Esa drodro muria na wainimata ni rarawa na vakanuinui ni a rawa niu a cakava e levu na ka kivua na luvei keirau yalewa. … Kevaka a tu vei au na kaukauwa ni tucake tale, au na rairai temaki meu kauti [koya] lesu mai. … [Ia] sa tiko vei Jisu Karisito na veidola oya ka na vakayagataka vei Emily … vakakina na tamata kece ena gauna ga ni Turaga.”28
Vula sa oti, ni sikovi ira voli na Yalododonu e Puerto Rico ka vakananuma na cagilaba veivakacacani ena yabaki sa oti, a vosa kina o Peresitedi Nelson ena loloma kei na veikauwaitaki:
“[Oqo] sa tiki ni bula. E sa vu ni noda tiko eke. Eda sa tiko eke meda vakayago ka meda mai vakatovolei. Eso na veivakatovolei oya e vakayago; eso e vakayalo, ka sa vakayago ka vakayalo ruarua na nomu veivakatovolei eke.”29
“Ko se bera ni soro. Keitou sa [rui] dokai iko. Ni sa vakayalia e levu o kemuni na Yalododonu yalodina, ia mai na kena kece oqori, o ni sa vakararavitaka na nomuni vakabauta vua na Turaga o Jisu Karisito.”30
“Ena muri ni vunau ni Kalou, sa rawa ni da kune reki ena loma sara madaga ni keda ituvaki veilecaki eso.”31
Ena Tavoi Laivi Na Wainimata Kecega
Kemuni na taciqu kei na ganequ, sa noqu yalayala vei kemuni ni na kauta mai vei kemuni na ikuri ni kaukauwa kei na inuinui levu cake na vakalevutaki ni nomuni vakabauta na Turaga o Jisu Karisito. Kivei iko, na yalododonu, na Dauniwali ni yaloda, ena Nona gauna kei na Nona sala, walia kece na nomu mavoa.32 Sega na cakacaka tawadodonu, sega na veivakacacani, sega na veivakatovolei, sega na rarawa, sega na mosi ni yalo, sega na sotavi dredre, sega na mavoa—se vakacava na kena titobu, kena raba, na kena mosimosi—ena tawasei mai na lomavinaka, vakacegu, kei na inuinui vakaoti i Koya ena kidavaki keda lesu ena ligana sa tadola ka mavoa tu ki na Nona iserau. Ena siga oya, e vakadinadinataka na iApositolo o Joni, o ira na yalododonu “sa [lako] mai na veivakararawataki levu ”33 era na duri “savai tu ena isulu vulavula … ena mata ni tikotiko ni Kalou.” Na Lami ena “tiko vata kei ira … ka tavoya kecega na Kalou na wai ni mata mai na matadra.”34 Na siga oqo ena basika mai. Au vakadinadinataka vakakina ena yaca i Jisu Karisito, emeni.