Kapitulo 13
Usa ka Walay Kamatayon nga Kahibalo
Sayo sa Mayo 1971, si Darius Gray misulod sa Marriot Library sa Unibersidad sa Utah. Ang iyang higala nga si Eugene Orr, kinsa nagtrabaho sa librarya, nakaimbitar kaniya ug ni Ruffin Bridgeforth sa pakigkita kaniya didto. Karong bag-o sila gusto nga mag-istorya mahitungod sa mga hagit sa Itom nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Ang matag usa kanila nagpuasa ug nag-ampo nga mahibalo kon unsa ang buhaton.
Sa dihang si Darius nakigkita sa iyang mga higala, sila nakakita og walay sulod nga kwarto nga tun-anan ug misugod sa pag-istoryahanay. Kadaghanan sa ilang mga kabalaka kalabot ngadto sa pagdili sa pagkapari ug sa templo sa Simbahan. Ngano nga pipila sa mga Itom nga lalaki naghupot sa pagkapari sa unang mga panahon sa Simbahan? Ug kanus-a ang Itom nga mga lalaki makahimo sa paghupot og balik sa pagkapari?
Samtang sila naghisgot niini nga mga pangutana, daghan pang mga pangutana ang nanggula. Nahibalo sila nga ang Itom nga mga Santos nakigbisog sa pagsabot sa pagdili ug sa pagpabilin nga aktibo diha sa Simbahan. Unsa ang mahimo sa pagtabang kanila sa pagtambong sa ilang mga miting og mas kanunay? Ang Simbahan ba makatukod og usa ka branch nga piho alang sa mga Itom niini nga mga miyembro?
Ug unsa ang mahitungod sa mas batan-ong henerasyon sa Itom nga mga Santos? Isip mga amahan, silang duha ni Ruffin ug Eugene nangandoy nga mahibalo kon unsaon pagtubag ang mga pangutana sa ilang mga anak mahitungod sa pagdili.
Human masulat ang ilang mga pangutana, ang managhigala nangluhod ug si Ruffin ang mihalad sa pag-ampo, nangamuyo alang sa paggiya sa Ginoo. Sa dihang sila nahuman, sila dihay gamhanan nga pagbati sa pagdala sa ilang mga pangutana sa personal nga paagi ngadto ni Presidente Joseph Fielding Smith ug sa ubang senior nga mga lider sa Simbahan. Apan unsaon nila sa paghimo niana nga miting?
Nahibalo ni Eugene nga maaghaton ug puno sa enerhiya, misulti si Darius ug Ruffin kaniya, “Nganong dili ka makigkita kanila?” Kon adunay usa nga maka-istorya alang sa grupo, kini mao si Eugene.
Pila ka adlaw sa wala madugay, nakigkita si Eugene ni Arthur Haycock, ang personal nga sekretaryo ni Presidente Smith, diha sa Administratiba nga Gambalay sa Simbahan [Church Administration Building]. “Bisan unsa nga mga kabalaka kamo aduna,” misulti si Arthur ni Eugene, “ako makasulbad niini alang kaninyo.”
“OK,” miingon si Eugene. “Ang akong labing dako nga kabalaka sa pagkakaron mao nga kita gustong makigkita sa propeta.” Gipakita niya kang Arthur ang mga pangutana nga iyang nahimo kauban ni Darius ug Ruffin. “Ang mga Itom masaligon ug mahimong importante ug aktibo diha sa Simbahan,” miingon siya. “Dili sila buot nga magtan-aw lamang.”
Gibasa ni Arthur ang mga pangutana ug miuyon nga ang lista makatarunganon. “Dad-on ko kini ngadto sa mga kaigsoonan ug tan-awon kon unsa ang ilang desisyon,” miingon siya.
Walay nadungog si Eugene gikan sa mga punoang buhatan sa Simbahan human niana, busa tulo ka semana ang milabay mibalik siya ngadto sa Administratiba nga Gambalay sa Simbahan. Niini nga higayon misulti si Arthur kaniya nga si Presidente Smith mitudlo ni Gordon B. Hinckley, Thomas S. Monson, ug Boyd K. Packer sa pakigsulti ngadto kanila. Usa ka miting ang giplano alang sa Hunyo 9.
Sa dihang miabot kanang adlawa, si Darius, Eugene, ug Ruffin nakig-atubang uban sa tulo ka apostoles diha sa opisina ni Elder Hinckley. Ang mga lider sa Simbahan nakailaila na ni Ruffin sulod sa daghang katuigan, ug sila nakaila ni Darius gikan sa iyang pagtrabaho sa KSL. Walay usa sa apostoles ang nakahimamat ni Eugene sa personal.
“Kami seryosong nabalaka sa inyong problema diin kami, among mga pamilya, ug among katawhan nakakaplag sa ilang mga kaugalingon,” gisultihan ni Darius ug sa iyang mga higala ang apostoles. Misulti si Ruffin kabahin sa iyang anak nga mga lalaki nga nawad-an og interes sa Simbahan human sila mitubo nga mas dagko og edad ug dili makahupot sa Aaronic nga Pagkapari. Kini nakapasakit kaniya nga sila wala na misimba.
Atol sa miting, si Eugene nangutana sa labing daghang mga pangutana:
“Unsa ang among isulti sa among mga anak kon sila mangutana mahitungod sa among pagbunyag kanila, nga ang ubang mga bata sa Primary nag-ingon nga sila pagabunyagan sa ilang mga amahan?”
“Makatambong ba kami og miting sa pagkapari?”
“Makahimo ba og misyonaryo nga buhat taliwala sa among katawhan?”
Sila si Elder Hinckley, Elder Monson, ug Elder Packer naminaw nga maloloy-on, ug sila miuyon sa pakigkita pag-usab uban ni Ruffin, Darius, ug Eugene sa paghisgot niini ug sa ubang mga pangutana. Samtang ang miting natapos, ilang giangkon nga ang Simbahan nanginahanglan sa pagbuhat pa og daghan alang sa Itom niini nga mga miyembro.
“Kami adunay hugot nga pagtuo. Kami adunay mga pagpamatuod,” ang tulo ka higala misulti sa apostoles. “Gusto namo nga ang mga panalangin sa ebanghelyo molugway pa sa aktibo nga paagi ngadto sa among katawhan, walay pagsapayan sa pagkapari.”
Sa Tokyo, Japan, sa maong panahon, si Kazuhiko Yamashita adunay mga dula sa basketball matag kataposan sa semana—ug gamay kaayo og panahon sa pagtuon uban sa mga misyonaryo nga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Misugod sa pagbisita kaniya ang mga elder dili dugay human sa perya sa tibuok kalibotan, ug nagustohan niya ang pakigkita kanila. Mga Amerikano sila, ug siya nalingaw sa pagpakigsulti uban sa mga langyaw. Apan kasagaran mihimo siya og mga pakigsabot kanila nga sa dili madugay pagakanselahon lamang.
Ang relihiyon dili lamang gayod usa ka prayoridad sa iyang kinabuhi. Ang Buddhist niya nga inahan mihatag sa labing taas nga pagtahod sa iyang mga katigulangan pinaagi sa pagbisita sa ilang mga lubnganan, apan ang pamilya dili mag-ampo, mamalandong, o magtuon sa mga pagtulon-an sa ilang tinuohan. Ang Buddhism maoy usa ka tradisyon nga napanunod ni Kazuhiko, apan kini wala makaimpluwensiya og dako kon giunsa niya pagpuyo ang iyang kinabuhi.
Ang mga misyonaryo, sa kalahi, mirepresentar og usa ka simbahan nga magkita og makadaghang higayon sa usa ka semana ug miawhag sa mga miyembro niini sa pagtuon sa mga kasulatan ug sa pagsunod sa mga sugo. Ang pagkamahimong usa ka Santos sa Ulahing mga Adlaw dili lamang usa ka mahinungdanon nga panahon sa pasalig. Kini usa ka dako kaayo nga kausaban sa kinabuhi.
Si Kazuhiko nakadayeg sa mensahe sa mga misyonaryo, hinoon. Sa dihang siya nakakat-on mahitungod sa Unang Panan-awon ni Joseph Smith, siya nahibulong. Wala siyay mga pangutana mahitungod niini. Diha-diha dayon siya mituo niini. Kon siya lamang adunay mas daghang panahon alang sa Simbahan, tingali dawaton niya ang mensahe niini sa mas seryosong paagi.
Usa ka adlaw, mihunong si Kazuhiko sa apartment sa mga misyonaryo ug nangayo og pasaylo sa pagkawalay pagtagad sa iyang mga pakigsabot. “Brother Yamashita, pasayloa ko,” ang usa kanila miingon. “Ako mopauli na.” Ang iyang misyon hapit na moabot nga matapos.
Ang balita nakapa-sorpresa ug nakapaguol ni Kazuhiko. Misaad siya sa dili na pag-usik sa panahon sa mga elder. “Ako motuon og mas maayo,” gisultihan niya ang iyang kaugalingon. “Ako mobasa sa Basahon ni Mormon.”
Misugod siya og regular nga pakigkita sa mga misyonaryo, sa pagsimba, ug sa pagkat-on pa og daghan mahitungod sa gipahiuli nga ebanghelyo. Nalingaw siya sa pagtambong sa mga kalihokan sa MIA magabii sa Huwebes ug nakighigala sa lokal nga mga Santos.
Makapaukyab kini nga panahon alang sa Simbahan sa Japan. Sa kawhaan ug lima ka tuig sukad sa kataposan sa Ikaduhang Gubat sa Kalibotan, ang pagkamiyembro sa Japan nakatubo gikan sa pipila ka gatos ngadto sa mas daghan kay sa napulog duha ka libo. Sama sa Brazil ug ubang mga nasod diin ang Simbahan mitubo og kusog, ang Japan adunay kaugalingong paghubad ug opisina sa pag-apud-apod sa Simbahan. Kinatibuk-ang mga Awtoridad miduaw sa nasod kanunay, samtang matag adlaw nga pangalagad sa Simbahan gidumala sa lokal nga mga lider. Diha nay upat ka misyon sa Japan ug usa ka stake sa Tokyo. Sa dili madugay ang Simbahan moabli usab og institute sa relihiyon alang sa mga estudyante sa kolehiyo ug manglista og mas batan-on nga mga Santos alang sa panimalay nga pagtuon nga programa sa seminary.
Daghang mga tawo sa Japan nga sa gihapon dili pamilyar sa mga Santos sa Ulahing mga adlaw, apan ang mga kiosko sa Simbahan diha sa Expo ’70 nakadugang nga kini mailado sa nasod. Ang mga eksibit nakadani og mga napulo ka liboan ka mga bisita kada adlaw, milabaw kaayo sa nanambong sa kiosko sa Simbahan sa Perya sa Kalibotan didto sa New York sa milabay nga lima ka tuig. Sa kataposan sa expo, sobra sa 650,000 ka tawo ang misulat sa komentaryo nga mga kard diha sa kiosko, daghan nga naghangyo og mga pagbisita gikan sa mga misyonaryo. Ug mga 50,000 ka kopya sa Basahon ni Mormon nahalin.
Samtang si Kazuhiko mituon uban sa mga misyonaryo, wala niya masabti kadaghanan sa unsay ilang gitudlo. Apan ang ilang mga kinabuhi ug maayo nga mga panig-ingnan ingon og usa ka mensahe gikan sa Dios, ug gipanghinaot niya nga siya makahimo nga mas mahisama kanila. Samtang naghalad sa iyang unang personal nga pag-ampo, nagsunod sa mga panudlo nga gihatag sa mga misyonaryo, gibati niya ang presensya sa Ginoo nga naglibot kaniya. Sa dihang gidapit siya sa mga misyonaryo nga magpabunyag, gidawat niya.
Ang iyang petsa sa bunyag mao ang Hulyo 17, 1971. Ang branch walay bunyaganan, busa ang mga misyonaryo mihimo og usa diha sa kusina sa meetinghouse gikan sa mga sinalibay nga kahoy ug usa ka dako nga vinyl nga palid. Ang bunyaganan dili kaayo lawom, apan dihay igo nga tubig sa pagpaunlod kaniya.
Human niana, samtang ang usa sa mga elder mikumpirma og usa ka hamtong nga babaye kinsa gibunyagan usab nianang adlawa, siya mihunong sa tunga-tunga diha sa panalangin, ang iyang tingog nalumos sa pagbati. Gibuka ni Kazuhiko ang iyang mga mata sa pagtan-aw kon unsa ang nahitabo, ug iyang nakita ang mga luha nga midagayday ubos sa nawong sa misyonaryo.
Niana nga higayon, gibati niya ang gugma sa misyonaryo—ug ang gugma sa Dios—alang sa tanan diha sa kwarto.
Human mahimong puli nga pangulo sa Korum sa Napulog Duha ka Apostoles, si Spencer W. Kimball mas nagkapuliki siya sukad masukad. Kasagaran siyang mitrabaho gikan sa sayo sa buntag hangtod sa 10:30 o 11:00 sa gabii. Ug usahay mimata siya sa tunga sa gabii sa pagtrabaho. Naninguha siya sa pag-usab sa iyang mga naandan nga kinaiya sa ginagmay nga mga paagi sa paghimo sa iyang mga adlaw nga dili kaayo bug-at, apan siya nakigbisog sa pagpangita asa siya makahimo sa pagpakunhod.
Sa wala madugay, misugod siya sa pagbati og hait nga mga sakit sa wala nga bahin sa iyang tutonlan. Sa una ang sakit moabot ug mawala, apan sa kadugayan ang iyang liog ug tutonlan kanunay nga magsakit. Gisinati niya ang kanunay nga pagsakit sa dughan, ug bisan gani gaan nga pisikal nga pangalsa mikapoy kaniya. Ang ehersisyo wala mopalambo sa iyang kondisyon. Sa wala madugay ang iyang asawa, si Camilla, nakamatikod nga ang iyang pagginhawa nahimong mas malisod.
Sa Septiyembre 1971, nakigsulti siya og pribado mahitungod sa iyang mga simptomas ngadto ni Dr. Russell M. Nelson, ang bag-ong gitawag nga kinatibuk-ang superintendente sa Sunday School ug usa ka bantogang tig-opera sa kasingkasing. Si Dr. Nelson naminaw og maayo ug misugyot nga si Elder Kimball magpahiling dayon sa usa ka batid.
Wala madugay, mikonsulta si Elder Kimball ni Dr. Ernest Wilkinson, usa ka espesyalista sa kasingkasing ug anak nga lalaki sa kanhi presidente sa Unibersidad sa Brigham Young. Si Dr. Wilkinson mirebyo sa mga report gikan sa unang mga medikal nga eksam ni Elder Kimbal ug mipahigayon og mas daghan pang mga eksamen. Samtang gitun-an sa doktor ang mga resulta, ang apostol makasulti nga siya nabalaka. “Pagprangka,” miingon siya.
“Migahi nga balbula sa kasingkasing [Aortic stenosis],” si Dr. Wilkinson mitubag. Gipasabot niya nga ang usa sa upat nga balbula sa kasingkasing [ang aortic valve], nagtugot sa dugo sa pagbiya sa kasingkasing, migahi ug migamay. Ang iyang kasingkasing naluya samtang kini naningkamot sa pagbomba sa dugo pinaagi sa masakiton nga balbula.
Nangutana si Elder Kimball kon unsay gidugayon siya mabuhi. Ang doktor miingon nga mahimong siya adunay usa ngadto sa duha ka tuig pa, apan kini mahimo usab nga siya mamatay nga walay pasidaan bisan kanus-a. Ang operasyon makapataas sa iyang kinabuhi, apan sa edad ni Elder Kimball, siya adunay 50 porsyento lamang nga higayon sa pagkabuhi.
Makahugno ang balita. Si Elder Kimball kanunay mihunahuna sa kamatayon ingon og usa ka butang nga hanap ug layo kaayo. Karon kini gibati sama og ang kataposan sa kalibotan—o ang sinugdanan sa kataposan—miabot na.
Pagkasunod nga adlaw, milakaw si Elder Kimball ngadto sa Templo sa Salt Lake alang sa usa ka miting uban sa Unang Kapangulohan ug sa iyang kauban nga apostoles. Atol sa miting, nakaplagan niya ang iyang kaugalingon nga nag-ampo alang sa kalig-on sa pagserbisyo og maayo bisan pa sa nag-ong-ong nga posibilidad sa kamatayon.
Wala madugay nahuman ang miting, ug ang mga lalaki misugod sa pagbiya sa templo. Namatikdan ni Elder Kimball ang uban nga naglakaw og mga grupo sa tinagorha o tinagutlo, ug usa ka negatibong hunahuna miabot kaniya—tingali kining sama nga mga lalaki mahimong sa dili madugay maglakaw og tinagorha o tinagutlo isip iyang mga tigpas-an sa lungon.
Nahibalo si Elder Kimball nga ang Ginoo makaayo kaniya. Apan nganong Siya mohimo niana, gihunahuna sa apostol, nga Siya makatawag og lain, mas kwalipikado nga lalaki sa pagserbisyo diha sa Korum sa Napulog Duha?
“Ang akong pagbiya mohimo og mga sama ka daghang problema,” gihunahuna niya, “sa pagpalong sa usa sa daghang mga kandila.”
Usa ka adlaw, mga ingon niini nga oras, sila si Ruffin Bridgefforth, Darius Gray, ug Eugene Orr gidapit ngadto sa opisina ni Gordon B. Hinckley.
Sukad sa Hunyo, ang tulo ka lalaki kanunay nga nagmiting uban ni Elder Hinckley, Elder Monson, ug Elder Packer matag pila ka semana. Malisod nga mga pangutana mahitungod sa pagkapari ug templo nga pagdili kasagaran mipatigbabaw sa ilang mga panaghisgotan, apan kanunay gidala ni Ruffin ang makakalma nga espiritu didto sa kwarto.
Sa tinuod, ang mga lalaki nagtinambagay, mas nakat-onan nila ang paghigugma ug pagrespeto sa usag usa. Si Darius nadani nga si Presidente Smith nakahunahuna sa ilang mga kabalaka nga importante igo sa pagpaapil sa tulo ka apostoles. Samtang sila mipadayon sa pagkita, ang Ginoo nagauban kanila, ug sila sa kanunay nakigbahin sa ilang mga problema ngadto sa usag usa.
Karon, si Elder Hinckley mibukas sa miting uban sa usa ka maayong balita. “Human sa pag-ampo ug mga panghunahuna, miingon siya, “si Presidente Smith ug ang kaigsoonan sa Korum sa Napulog Duha nagiyahan sa pagtukod og usa ka suporta nga grupo alang sa Itom nga mga miyembro sa Simbahan.”
Ang mga lider sa Simbahan kanunay nag-istorya mahitungod sa pagtukod og ingon nga grupo sukad pa nga si Darius, Eugene, ug Ruffin unang misugyot sa pagtukod og usa ka branch alang sa Itom nga mga Santos diha sa ilang lista sa mga pangutana alang sa propeta. Mipasabot si Elder Hinckley nga ang grupo mopadagan isip usa ka parte sa Liberty Stake sa Siyudad sa Salt Lake. Ang mga sakop sa grupo mopadayon sa pagtambong og miting sa sakramento ug Sunday School diha sa ilang mga home ward. Apan ang grupo adunay ilang kaugalingong Relief Society, MIA, ug Primary. Ang katuyoan niini mao ang paghatag og komunidad ug sa pagkab-ot nga matabangan ang Itom nga mga Santos, ilabi na ang batan-ong mga tawo kinsa nakigbisog sa pagpangita og usa ka dapit diha sa Simbahan.
Ang mga apostol nakatawag na ni Ruffin sa pagserbisyo isip presidente sa grupo, ug si Ruffin nakarekomendar ni Darius alang sa iyang unang matatambag ug si Eugene alang sa iyang ikaduhang magtatambag. Karon gitugyan ni Elder Hinckley ang mga calling ngadto kanila, ug ilang gidawat.
Wala madugay, sa Oktubre 19, 1971, si Darius milingkod sa pulpito sa usa ka meetinghouse sa Siyudad sa Salt Lake. Martes sa gabii kadto, apan ang chapel puno sa mga tawo nagsinina alang sa pagsimba. Pipila sa mga nawong nga nakita ni Darius mga Itom, apan kadaghanan kanila mga puti.
Ang tanan nagpundok sa pagsaksi sa pagsugod sa unsay gihukman ni Darius, Ruffin, ug Eugene nga tawgon og Genesis nga Grupo, ang unang opisyal nga organisasyon sa Simbahan alang sa Itom nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Si Elder Hinckley, kinsa mipahigayon sa miting, mipaila sa grupo ug sa katuyoan niini. Dayon si Ruffin Bridgeforth, isip ang presidente sa grupo, mitawag sa pagpaluyo nga pagbotar alang sa mga opisyal niini, lakip ni Lucille Bankhead isip presidente sa Relief Society. Sa dihang siya nahuman, mihatag siya sa iyang pagpamatuod.
“Ang Genesis, ingon sa inyong nahibaloan, nagpasabot og sinugdanan,” miingon siya. “Kini usa ka sinugdanan.” Namulong siya kabahin sa iyang gugma alang sa gipahiuli nga ebanghelyo ug sa iyang pasalamat alang sa mga lider sa Simbahan ug sa tanan diha sa kongregasyon. Ang Ginoo anaa dapig kanato. Kita magmalampuson,” siya mipamatuod. “Ako maningkamot labaw kaysa ako sukad nakapaningkamot kaniadto sa paghimo niini nga malampuson.”
Sa dihang si Presidente Bridgeforth milingkod, si Elder Hinckley midapit ni Darius sa paghatag sa iyang pagpamatuod, nga nakapakugang kaniya. Miduol si Darius sa pulpito ug miingon, “Dili ako mosulti og bisan unsa niining gabhiona. Mura kini og mapangahason.”
Nagtan-aw ngadto sa kongregasyon, nakita niya ang mga miyembro sa Pamilyang Felix, kinsa mipailaila kaniya ngadto sa ebanghelyo sa milabay nga pito ka tuig. “Sayon kaayo unta kanila sa pagbiya kanako, apan wala nila buhata,” gisultihan niya ang kongregasyon. “Kini importante alang kanako sa pagbaton og oportunidad sa pagpaminaw sa ebanghelyo. Milahotay sila sa pagtanyag niini ngari kanako.”
Mihunong siya sulod sa taas nga panahon ug dayon miingon, “kanunay akong makadungog sa pipila ka mga lalaki nga mobarog sa miting sa sakramento o sa tingpuasa nga miting sa pagpamatuod, mga lalaki kinsa nagdala sa pagkapari, ug sila nagbarog ug nag-ingon ako nagtuo sa ebanghelyo nga tinuod.”
Karon siya usab buot mohatag sa iyang pagpamatuod. “Ako nahibalo nga ang ebanghelyo tinuod,” siya mipahayag. “Ug kana usa ka walay kamatayon nga kahibalo.”
Human sa paggradwar nga nag-una sa iyang klase gikan sa sekondarya nga eskwelahan sa Benemérito, si Isabel Santana, mipauli sa iyang lungsod nga natawhan sa Ciudad Obregón sa amihanang Mexico. Dili siya sigurado kon unsay sunod niyang gustong buhaton. Makabalik siya sa Benemérito ug magpalista diha sa tulo ka tuig nga pagpangandam nga eskwelahan, diin gidesinyo sa pag-andam sa mga estudyante alang sa unibersidad. Apan seryoso siyang naghunahuna sa pagpabilin sa panimalay ug sa pagtambong hinoon sa lokal nga eskwelahang publiko sa pagpangandam.
Ang amahan ni Isabel kontento sa pagtugot kaniya sa paghimo sa iyang kaugalingon nga desisyon mahitungod sa pag-eskwela. Ang iyang inahan, hinoon, dili kaayo matinguhaon sa iyang pag-eskwela sa Obregón, naguol nga siya masakpan sa pipila ka kalihokan sa radikal nga mga estudyante diha sa area.
“Kon siya magpabilin dinhi,” naghunahuna ang iyang inahan, “mahimo siyang usa ka rebolusyonaryo sama sa uban.”
Gihapon dili sigurado, nangutana si Isabel ni Agrícol Lozano, ang iyang magtutudlo sa sibiko ug direktor sa pagpangandam nga eskwelahan sa Benemérito, alang sa tambag. Miawhag siya kaniya sa pagbalik ug sa pagkuha sa entrance nga eksamen.
“Balik dayon,” gisultihan siya ni Agrícol. “Dinhi ikaw adunay usa ka dapit.”
Mibalik si Isabel ngadto sa Siyudad sa Mexico, mipasar sa eksamen, ug gidawat. Apan siya dili sigurado kon siya nakahimo ba sa husto nga pagpili, ilabi na human sa pagkuha og eksamen sa kahanas [aptitude test] nga mipadayag nga siya angay alang sa social work—usa ka karera nga siya walay interes sa pagpadayon.
“Ako molarga,” mianunsyo siya ngadto ni Efrain Villalobos, iyang sinaligan nga magtutudlo, usa ka adlaw niana. Dili ako gusto nga maanaa sa eskwelahan sa pagpangandam.”
Dili, dili, dili,” miingon si Efrain. “Ang imong dapit ania dinhi.” Giawhag niya siya sa pagsulay sa Benemérito nga eskwelahan sa pagbansay og magtutudlo. Kaysa mag-andam sa mga estudyante alang lamang sa unibersidad, ang tulo ka tuig nga pag-eskwela gidisenyo usab sa pag-andam kanila alang sa pagtudlo diha sa mga eskwelahan sa Mexico nga gipadagan sa Simbahan. Kana nagpasabot nga si Isabel dihadiha dayon adunay trabaho kon siya makahuman sa iyang kurso.
Ang mga pulong ni Efraín midani kaniya, ug siya mibalhin og eskwelahan.
Dali siyang nakagusto sa mga subject ug sa iyang mga magtutudlo. Atol sa unang mga tuig, mikuha siya og general education nga mga klase ingon man mga subject sa mga pamaagi sa pagtudlo, sikolohiya sa edukasyon, ug kasaysayan sa edukasyon. Ang iyang pagbansay mao ang pag-edukar sa mga bata, ug sa iyang kataposang tuig diha sa eskwelahan sa pagbansay og magtutudlo, migahin siya og usa ka semana sa pagtudlo diha sa usa ka gipadagan sa Simbahan nga eskwelahan sa elementarya sa Monterrey, usa ka siyudad sa amihanang sidlakan sa Mexico. Si Isabel wala sukad gayod mibati og kusog nga awhag sa kinaiyahan sa pag-amuma, ug siya naguol nga kulang siya sa pasensiya sa pagtrabaho uban sa mga bata, apan ang semana maayo ang lakaw.
Samtang diha sa eskwelahan sa pagbansay og magtutudlo, nahimo si Isabel nga maayong higala ni Juan Machuca, usa ka batan-ong lalaki gikan sa kasadpang baybayon sa Mexico kinsa bag-ohay nga nakaserbisyo sa North Mexican Mission. Pipila sa ilang mga kauban sa klase misulogsulog kanila mahitungod sa pagkamagtiayon. Mikatawa si Isabel ug miingon nga si Juan mao ang kataposang lalaki nga iyang minyoan. “Siya akong higala,” miinsister siya. “Dili ako makigminyo og akong higala.”
Human sa paggradwar, hinoon, silang duha gikuha sa pagtudlo sa seminary ug institute sa Benemérito. Nagsalo sila og klasehanan, ug wala madugay, misugod sila sa pagpanan-aw og mga sine ug nag-uban sa daghang panahon. Sayo sa 1972, samtang si Isabel ug si Juan nag-istoryahanay diha sa sala ni Isabel, kalit nga nangutana si Juan, “Makigminyo ka ba kanako?”
“Oo,” mitubag siya, walay timaan sa pagdumili sa iyang tingog.
Nagminyo sila og sibil sa Mayo, atol sa ting-init nga mga bakasyon. Pila ka semana wala madugay mibiyahe sila og katorse ka gatos ka milya kauban sa ubang mga miyembro sa Simbahan ngadto sa templo sa Mesa, Arizona, sa pagdawat sa ilang mga panalangin sa templo. Ang tulo ka adlaw nga pagsakay sa bus alimuot samtang naglingkod sila og plastik nga mga lingkoranan ug walay air conditioner.
Apan ang pagkadili komportable takos niini. Ang Mesa mao ang unang templo nga nagtanyag og mga ordinansa sa Kinatsila, ug niana nga panahon kini ang labing duol nga templo sa mga miyembro sa Simbahan sa Mexico ug Central America. Alang niini nga mga Santos, ang panaw dugay ug nanginahanglan kanila sa paghimo og dakong mga sakripisyo. Sila kanunay nga mibiyahe sa pag-apil sa usa ka tinuig nga komperensiya sa Latin America nga mga miyembro sa Simbahan nga gihimo sa mga stake sa Mesa. Kini nga mga komperensiya milungtad og daghang mga adlaw ug mipanalangin sa mga partisipante uban sa usa ka pagbati sa pagkanaapil ug espirituwal nga komunidad.
Sa makausa nga si Isabel ug si Juan miabot sa templo, ilang nadawat ang ilang pagtuga ug dayon giselyo og hiusa alang sa karon ug sa kahangtoran. Samtang sila misimba didto, gibati nila ang templo nga mipabuhong sa ilang panan-awon sa kinabuhi ug milig-on sa ilang pasalig ngadto sa ebanghelyo ni Jesukristo.
Sa sayo sa 1972, kang Billy Johnson nga mga kongregasyon diha ug libot sa Cape Coast, Ghana, mitubo sa pag-apil og gatosan ka matinud-anong mga miyembro. Usa sa labing maunungon kanila mao ang inahan ni Billy, si Matilda. Sila si Jacob ug Lily Andoh-Kesson ug ang ilang mga anak, kinsa mipasakop sa grupo diha human dayon sa pag-abot ni Billy sa Cape Coast, mga may pasalig usab nga mga miyembro ug mga higala.
Samtang ang iyang kongregasyon mitubo, nakaplagan ni Billy ang usa ka daang gambalay nga sa makausa nahimong tipiganan og mga liso sa cocoa. Karon ang luna napuno sa mga bangko, ug pipila ka gagmay nga mga lingkoranan ug mga lamesa, usa ka pulpito, ug taas nga bangko sa simbahan nagsandig sa usa ka bungbong. Pipila ka mga katawhan sa Cape Coast ang mibiaybiay ni Billy ug sa iyang mga sumusunod tungod sa pagpundok diha sa gubaon nga gambalay, nagtawag kanila og “ang cocoa nga pasilonganan nga simbahan.” Apan ang nagtubo nga gidaghanon sa mga tumutuo wala manumbaling sa pagpundok didto, bisan kon ang ulan mitulo sa mga lungag diha sa atop ug ang tanan magtampusisok o maggamit og mga payong sa pagpabilin nga uga.
Gihimo ni Billy ang iyang labing maayo nga mahimo sa gubaon nga gambalay nga maabiabihon ug makomportable. Gibitayan niya og timaan tali sa duha ka doble og agianan nga pultahan nga mabasa “Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw (Mga Mormon).” Usa ka gipintal nga Kristo diha sa krus makita sa usa ka bungbong, samtang usa ka gipintal sa laing bungbong mipakita sa Manluluwas nga ang mga bukton gipataas ug ang mga pulong “Duol ngari Kanako” ibabaw sa Iyang ulo. Mga hulagway ni Joseph Smith, sa Tabernacle Choir, ug ubang mga talan-awon sa Simbahan nagtulbok sa mga bungbong, nga gipintalan og hayag nga asul.
Si Lily Andoh-Kesson migalam sa gambalay nga limpyo. Miabot siya didto sayo sa buntag sa pag-andam niini alang sa mga miting. Nakakita siya og mga anghel didto, gisultihan niya ang iyang anak nga babaye nga si Charlotte, ug gusto niya sa mga anghel nga adunay usa ka limpyo nga lugar nga anhaan.
Ang kongregasyon ni Billy magkita sa buntag ug sa gabii katulo sa usa ka semana alang sa mga serbisyo sa pagsimba, diin puno sa mga himno, sayaw, pagpakpak, pag-ampo, ug mga pagsinggit sa pagdayeg, ug mga sermon. Usahay misangyaw si Billy uban ang iyang batan-ong anak nga lalaki nga si Brigham nagsung-ay kaniya sa iyang mga abaga.
Sa dihang siya misangyaw, gitudlo ni Billy ang mga baroganan nga iyang nakat-onan gikan sa pagbasa og mga materyal sa Simbahan, sama sa napulog tulo ka Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo, ug mipakigbahin og mga istorya sa Santos sa Ulahing mga Adlaw nga mga pioneer. Apan labaw sa tanan gusto niya ang pagtudlo gikan sa Basahon ni Mormon.
Mituo si Billy nga ang mga misyonaryo moabot usa ka adlaw niana gikan sa mga punoang buhatan sa Simbahan, apan iyang gikahadlokan nga ang iyang mga sumusunod motubo nga mawad-an og kadasig samtang nagpaabot kanila. Pipila ka mga tawo gani mibiya na sa grupo human ang mga kritiko sa Simbahan misulti kanila nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw dili gusto sa Itom nga mga tawo ug dili gayod mopadala og mga misyonaryo.
Usahay, ang walay kakapoy nga pagsangyaw ni Billy nakahatag kaniya og kagubot sa lokal nga mga awtoridad. Gipasanginlan siya sa pagpalakaw og mga bakak tungod kay siya mipamatuod nga ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mao lamang ang tinuod nga simbahan sa yuta.
Usa ka panahon gidakop siya sa pulis, apan sa wala pa sila makadala kaniya ngadto sa estasyon, mitan-aw siya sa palibot naglaom nga makakita og usa ka pamilyar nga nawong—usa ka tawo kinsa mouban kaniya ug sa polis. Sa sinugdanan, siya walay nakita. Apan dihay iyang nasiplatan nga usa ka batan-on nga nag-standby nga ginganlan og James Ewudzie, usa ka higala sa pamilya.
Naghilak si James samtang giduol niya si Billy. Dili siya miyembro sa kongregasyon ni Billy, apan iyang gibutang ang kamot diha kaniya ug gitawag siya og “Sofo,” ang Fante nga pulong alang sa pari. “Ayaw kaguol,” gisultihan niya si Billy. “Ako mokuyog kaninyo.”
Human magiyahi ngadto sa estasyon, dali si Billy nga gikaistorya si James ug ang pulis sa usa ka relihiyosong panaghisgotan. Upat sa mga opisyal nga pulis bukas ngadto sa iyang mensahe ug mituo sa iyang mga pulong. Ang pangulo sa kapulisan mihimo og pakighigala ni Billy, ug wala madugay, ang mga opisyal mibuhi kaniya ug ni James. Unya, ang pangulo sa kapulisan midapit ni Billy sa pagtudlo og mga leksiyon sa ebanghelyo ngadto sa pwersa sa kapulisan sa Cape Coast matag Biyernes sa buntag.
Si James, sa laing bahin, dihay usa ka damgo nga iyang gikahibalag si Billy diha sa meetinghouse. Mihangyo si Billy kaniya sa pagluhod, ug human nga siya mibuhat sa mao, ang kahayag misanag agi sa atop. Mipiyong si James sa iyang mga mata, apan ang kahayag sa gihapon misanag kaniya. Unya iyang nabatian ang usa ka tingog nga sa hinay nagtawag sa iyang ngalan.
“Ako gustong modala sa akong Simbahan ngadto sa Ghana,” ang Ginoo miingon. Siya miawhag kaniya sa pagpasakop uban ni Billy. “Kon ikaw motabang kaniya, mopanalangin Ako kanimo ug Akong panalanginan ang Ghana.”
Nahibalo si James nga unsay gisulti sa Ginoo kaniya diha sa damgo tinuod, ug siya misunod sa Iyang mando.