Rongorongo man te Moan Beretitentii AOKATI 2011
Te Tangira ni Mweengara—Reirei MAIROUN Ara Burabeti
Kakabwaiai Maiuia Utu
“Ngkana ti a tia n rinanon bwaai ake e a tia n anganiira te aonaaba ao n noori aron kimototon te tai n te maiu, ao n tabetai bwaai ake a mwaiti n otinako man te aonaaba, ao ara kakaitau e rikirake ibukin te tibwanga n riki bwa mwakoron te bwai are ti kona n onimakinna—te mweenga ao te utu ao te kakaonimaki mai irouia ake ti tangiriia. Ti ataa te bwai are e kananonaaki bwa kabaeara n ara mwakuri, man te karinerine, man te oinibwai. Ti reiakinna bwa akea te bwai ae e kona i n onea mwiin te kakabwaia n te reitaki ni maiun te utu.”1
Tibwaan Ara Tangira
“Angan natim taeka ni kaunga nano ao te inga; taekina, ‘I tangiriko riki’; kaota am kakaitau n taai nako. Tai kariaia te kanganga bwa e na kabwaranakoaki bwa e na kakaawaki riki nakon te aomata ae e na tangiraki. Rao a kararoaia, ataei a rikirake, raora aika a tangiraki a rimoara nakon te mate. E rangi n aki kanganga kabonganaakia tabeman n aki iango, ni karokoa te bong are ngke a bua man maiura ao tia tiku ma namakin aika, ‘ngke arona bwa’ ao ‘ngkana ti.’ …
“Ti na kukurei ni maiu ngkai ti maiuakinna, n ukoukora te kukurei n te mwananga ao n tibwai ara tangira ma raraora ao ara utu. N te bong teuana, n tatabemaniira ngaira tina aki ooa te ingabong. Tina mwaninga taekan bwaai aika a kakaawaki.”2
Kaota Ara Tangira
“Taari, tina anganiia buura aine te kamoamoaaki ao te karineaki. Boni ngaiia raora n akea tokina. Aine, karineia buumi. A kainnanoia n ongo taeka aika raraoi. A kainnanoa te moangare n iraorao. A kainnanoa kaotan te tangira ae koaua nakoia. …
“Nakoimi ngkami aika kaaro, I kangai, kaota ami tangira nakoia natimi. Ko ataia ae ko tangiriia, ma kakoaua bwa a ataia naba. A bon rangin kakaawaki. Anganiia bwa a na ataia. Wetea Tamara are i Karawa ibukin ana ibuobuoki ngkai ko tabe ibukin kainnanoia ni katoa bong ao ngkai ko rinanon kakaewenako ake a bon airi ma te nakoa ni karo. Ko kainnanoa riki ae mwaiti nakon are bon oin wanawanam n reiakiniia natim.”3
Kakaotakin Ara Tangira
“Nakoimi aika kaaro, kaota ami tangira nakoia natimi. Tataro ibukiia bwa a na kona n tokanikai iaon buakakan te aonaaba. Tataro bwa a na kona n rikirake ma te onimaki ao te kakoaua. Tataro bwa a na kona ni karekei maiuia aika raraoi ao n ibuobuoki nakoia tabeman.
“Naati, kaotia nakoia ami karo bwa kam tangiriia. Kaotia nakoia mwaitin ami kakaitau n te bwai ae a tia ni karaoia ao n reitinako ni karaoia ibukimi.”4
Tera Ae Kakawaki Riki
“Tera ae kakawaki riki e kuri n taai nako ni irekereke ma aomata ake a katobibira. N tabetai ti kantaningaia bwa a riai n ata mwaitin tangiraia iroura; ti riai ni kaotia nakoia bwa a na atai tangiraia iroura. Ma ti riai n aki kantaningaia, ti riai ni kaotia bwa a na ataia. Are e koreia William Shakespeare, ‘Aki tangiriia naake aki kaota aia tangira.’ Ti na bon aki kona n uringaaba n taeka n akoi aika a taekinaki ke ni kaotan te tangira. Ma, nanokawakira e na roko ngkana te bwai ae aron aei e bua man ara reitaki ma naake a rangi n tangiraki iroura.”5
Kaaniian Karawa Nakoira
“Ara kantaninga bwa ara utu ao mweengara a na kaonaki n te tangira: itangitangiri imarenami, tangira te euangkerio, tangiriia raraomi, ao tangira ara Tia kamaiu. N tokina karawa e na rangi ni kaan riki ma te aonaaba.
“Ti bia karika mweengara bwa te tabo ni karinerine n te aro are kain ara utu a na tangiria ni manga okiria.”6
Te Tataro Ibukiia Utu
“Bwa ngke arona bwa te utu teuana n te aonaaba n te bong aei, ao bwaai aika a mwaiti aika tabu a bwainingareaki, ti butiko Ngkoe, Tamara, bwa kona katiteboira nakon kakaewenako ake ti kaitarai, ake ti kona n tei ni matoatoa ibukin te koaua ao te raoiroi. A bia riki mweengara bwa nnen te rau, te tangira ao mweengan te tamnei.”7
© 2011 iroun Intellectual Reserve, Inc. A tauaki mwiin taian kariaia ibukin katotoongana. Boretiaki n te USA. Kariaiakaki n te Ingiriti: 6/10. Kariaiakaki rairana: 6/10. Rairan te First Presidency Message, August 2011. Kiribati. 09768 859
Anga reirei man te Rongorongo Aei
“N te waaki ni kakukurei ni kamwakuran te iango, te tia reirei e tabeka te titiraki ke te bwai ae e riki are e anganiia taan iangoia tabeua te tai ni kaoti aia kaeka ke aia iango.” (Teaching, No Greater Call [1999], 160). Ngkai ko wareka te rongorongo aei ma am utu, tuangiia bwa a na kakauongo ibukin reirei ke iango ake a kukurei iai. Kain te utu a kona n iangoi kawai ni karikirakea te tangira ni mwengaia. Iangoa kaoaia kain te utu n rinanon iango aikai n te kainutu ae e na roko.