2013
Anneasochis a Wato Feioch
May 2013


Poraus Seni ewe Aewin Presetensi, May 2013

Anneasochis a Wato Feioch

Ach sipwe sinei ennet me angei ponuan ach kapas eis mi weires epwe feito nupwen sia anneasochisi an Kot kewe annuk.

Pwich me fefinach kewe mi achengicheng, ua men kinisou pun ua tongeni nonnom remi non ei nesesosoran. Ua tingor ren ami iotek me nuku fan itei ren ei tufichin afanafan ngenikemi.

Seni chok fansoun nom, mwan me fefin ra resin kutta ar repwe sinei me weweiti ussun manauach me popunan manauach pwan nenier non, ra pwan kutta fetan ewe an epwe wenengeni kinamwe me pwapwa. Emon me emon kich sia achocho ne kutta ei an.

Ei mirit ika tufichin wewe a katou ngeni aramas meinisin. Ra masou non ekkewe ennet ese much. Non ewe Doctrine and Covenants sopun 1 wokison 39, a era pwe ewe Samon I Kot, me ewe Ngun mi Fel a pwarata ussun, me met a pawarata ussun mi ennet, me ewe ennet a nonnom tori feinfeino.

Emon chon kon a makk:

Ika mo mettoch meinisin non nang me fonufan a tatakis,

Minne mi ennet epwe nikitu non mettoch meinisin,

Tori feinfeino, esap ekkesiwin, esap much.1

Meni ekkoch repwe kapaseis, “Ia sipwe tongeni kutta ennet me ia, me ifa ussun sipwe esinna?” Ewe Soufos Joseph Smith a angei eu pwarata non Kirtland, Ohio, non May en ewe ier 1883, ewe Samon a era:

Ennet a wewen sia sinei met wewen mettochen iei, met wewen mettochen nom, pwan met wewen mettoch rese mo feito. …

Ewe Ngunen ennet a feito seni Kot. …

Iwe esap wor emon epwe angei unusan chinon chok a anneasosichi an kewe annuk.

“He that keepeth [God’s] commandments receiveth truth and light, until he is glorified in truth and knoweth all things.”2

Ena pwon mi amwarar! Ena pwon mi amwarar. Ion epwe anneasosichi an Kot kewe annuk epwe angei saram me ennet, tori a uren ennet me a sinei mettoch meinisin.

Non ei fansounen mirit pun unusan ewe kapas allim a niwinsefanito ese wor namwotan kich sipwe seseres won matau are kuttafetan ekkewe an repwe wenengeni ennet. Mi wor emon Semach won Nang a tongeikich me a fen ngenikich ewe an sipwe tapwei—wewen anneasochis. Ach sipwe sinei ennet me angei ponuan ach kapas eis mi weires epwe feito nupwen sia anneasochisi an Kot kewe annuk.

We learn obedience throughout our lives. A poputa nupwen sia chok kukkun, ekkewe chon tumunu kich ra ngenikich ekkoch annuk pwe sisap feiengau. Manauach epwe fen mecheres ika sia chok tapwei meinisin ekkewe annuk ra ngenikich. Nge, chommong me neich, sia kaeo pwe nupwen sia anneasonap ngeni ekkewe annuk epwe fen och ika sia anneasochisi.

Nupwen ua kukkun, iteitan ier seni July ngeni poputan September, am me ai famini aua nonnom non imwem non Vivian Park non Provo Canyon non Utah.

Non ena fansoun emon chienei itan Danny Larson me an famini, ra pwan nonnom non imwer non Vivian Park. Iteitan ran i me ngang aua feinfetan non ena neni, iwe a chommong mettoch ren pwapwa en at aua tongeni fori, atau non ewe chonupupu, ioni fau me pisek mi ning, feita won chuuk, aua pwapwa chok non fansoun me kunok meinisin iteitan ran.

Eu nesesosoran am me Danny aua mochen fori eu ekkei en nekunion ren chienem kewe meinisin. A chok namwot aupwe nimeti eu neni ia aupwe tongeni chufengen. Ewe fetin non ewe neni aua fini a pwas me a ken, iwa ese fich ren am kokkot. Aua poputa ne utti won ewe fetin, aua kokkota pwe aupwe nimeti eu neni mi watte. Aua resin utti ren ukkukun am tongeni, nge aua chok tufich ne angei ekkoch masouan poum en ewe fetin. Iwe aua sinei pwe ei sokkun angang epwe fis unusan ewe ran, nge aua fen pekkus me am pwapwa ne angang a kisikisetiw.

Iwe me rei ponuan am osukosuk a tonong non tupuwen wanu ier chok. Ua ereni Danny, “Sipwe chok keni ekkei fetin. Sipwe keni ekkei fetin pwe epwe pwenni ei neni!” A muttir ne tipeu rei, iwe ua sa ngeni imwei ne angei ekkoch matses.

Mwen oupwe ekieki pwe mei wor am mwumwuta ne aea matses nupwen am mi chok wanu ierim, upwe affata pwe a fen fat ngenikem pwe ause tufichin aea matses ika ese wor emon mi watte a nonnom rem me a katon. Am aua rongorong chommong ussun feiengauen ekkei. Nge, ngang ua sinei ia ai famini a wano ekkewe matses me ia. Mwen pwan och ekkiek a toriei, ua sanong non imwem ua angei ekkoch matses me ua cheki pwe ese wor chon katon. Iwe ua opano ekkewe matses non ai pwekit.

Ua sasefan ngeni Danny, ua pwapwa pun non poketei a nom ponuan am osukosuk. Ua chechemeni pwe ua ekieki pwe ewe ekkei epwe chok keni ia am mi mochen iwe epwe kouno ia am ause mochen.

Ua keni efoch mats won fau me ua isetta ngeni ewe fetin mi pwas. A ngetengeteta ussun kasenin a nom won. Akkom ngang me Danny aua pwapwa ne katon me kuna ekkewe fetin a kenino, nge mwirin ekisino aua kuna pwe ewe ekkei esap kouno. Aua niukos nupwen am mi weweiti pwe ese wor met am mi tongeni for ngeni ewe ekkei pwe epwe kouno. Ewe ekkei a poputa ne keneta ngeni ewe fetin won chuuk, iwe ekkewe ira en pine me mettoch meinisin kan ngeni repwe kenino.

Ause tongeni fori och mettoch iwe aua sa ne kutta aninnis. Non ekisino ekkewe mwan me fefin en Vivian Park ra sa ngeni ren pwoto mi chechen, ra fiu ren ewe ekkei pwe epwe kouno. Mwirin fitu awa ewe ekkei a much. Ekkewe iran pine ra manau seni fansoun nom ra chuen nom, pwan ekkewe imw ra chuen nom.

Am me Danny aua kaeo chommong nesson mi weires non ena ran—eu mi wesen auchea anneasochis.

Mi wor annuk non pekin inis pwe inisich resap feiengau. Ussun chok non pekin inis, ewe Samon a ngenikich ekkoch annuk pwe sisap feiengau non pekin ngun pwe sipwe tufich ne fetan won ekkewe anen feiengau non manauach pwe sipwe tongeni niwinsefan ngeni Semach won Nang.

Non ekkewe ier en nom Samuel a pwarata ngeni ekkewe aramas ra kan pochokun non ar asoren man: “A murinno anneasosich ngeni, nap seni asoren ekkewe siip mi och.”3

Non ei kinikinin fansoun, ewe Samon a pwarata ngeni ewe Soufos Joseph Smith pwe A mochen netipach me ekkiekich me ekkewe ra mochen ne anneasochis repwe mongo ekkewe mongo mi och non Zion non ekkei soponon ran.4

Meinisin ekkewe soufos en nom ngeni ekkewe soufos en ikenai, ra sinei pwe anneasochis a namwot ren ach ngaseno. Nifai a era, “Upwe feino fori ekkewe mettoch minne ewe Samol a annuku ngeniei.”5 Ika mo ekkoch ra tur non ar nuku me anneasochis, Nifai ese tur fan eu non an apwonuetan met ewe Samon a annuku ngeni. Chommong tapin aramas ra feioch fan itan.

Ewe porausen Abraham me Issac a eu porausen apochokunen ach anneasochis. Ifa ukkukun weiresin an Abraham apwonuetan an Kot annuk, pwe epwe uei noun we at mi achengicheng itan Issac ngeni ewe fonuen Moriah pwe epwe asorata. Sia tongeni wewe netipengauan Abraham won an sai ngeni ena neni? Ennet netipechou a tori unusan inisin Abraham nupwen a foti, me akokonna won ewe nenien asor, pwan nupwen a angei an sar pwe epwe nii. Nge a wesewesen nukunuk non ewe Samon, me a fori met I a annuku ngeni. Ifa amwararen ewe poraus me ifa pwapwa en Abraham nupwen a rong: “Kosap afeiengawa ena at are fori ngeni och mettoch. Iei ua sinei pwe ka asamolu Kot, pokiten kose mo amwochu seni ei noum na at.”6

Abraham a sossot, nge ren an nuku me anneasochis ewe Samon a ngeni eu pwon mi amwarar: “Pokiten mwurimwurum muu meinisin repwe feioch; pun ka anneasochis ngeni ai kapas.”7

Ika mo ese namwot ach sipwe pwar ach anneasochis non ei sokkun napanap mi weires ngeni netip, anneasochis a namwot seni emon me emon kich.

Non October 1873 ewe Soufos Joseph F. Smith a era “Anneasochis ewe aewin annuken nang.”8

Preseten Gordon B. Hinckley a era, “Anneasochis ngeni an … Kot kewe aurour a namwot ngeni pwapwa en ekkewe Aramas mi Pin non Fansoun Soponon, a namwot ngeni ar kinamwe, ngeni ar anapano, ngeni ar pochokun, pwan ngeni ewe fefeita me manau esemuch en ekkei aramas.”9

Meinisin ekkewe soufos ra anneasochis; a ngenir pochokun me mirit seni chok fansoun nom. A kan namwot ach sipwe weweiti pwe sia pwan tufich ne angei ei pochokun me mirit. A tawe ngeni emon me emon kich ren ach anneasosichi ekkewe annuken Kot.

Seni ekkewe ier en nom tori iei ua sinei chommong aramas ra men nukunukoch me anneasochis. Ua angei feioch me pochokun me rer. Ua mochen ne aporousa ussun ruemon en ekkei sokkun aramas.

Walter Krause i emon memper mi pochokun non ach Mwichefen, me an famini, ra nonnom non met sia eita ngeni East Germany mwirin ewe Maunen Fonufan nampa ru. Ika mo a weires ekkewe fansoun a nonnom non pokiten ese wor pwisin nemeni non ena fonu non ena atun, Pwich Krause a tongei me a angang ngeni ewe Samon. A tiniken ne fori me apwonueta non nuku wisan kewe meinisin a angei.

Ewe pwan emon, Johann Denndorfer, emon re Hungary, a fiti ewe Mwichefen non Germany me a paptais non 1911 nupwen a 17 ierin. Mwirin chok a niwin ngeni Hungary. Mwirin Maunen Fonufan numpa ru, a emon chon kanapus non pwisin nenian, non ewe teninimw watte itan Debrecen. Pwisin nemeni a pwan sona seni ekkewe aramasen Hungary.

Pwich Walter Krasue, ese sinei Pwich Denndorfer, a angei wisan pwe epwe sensen famini an Pwich Dendorfer me epwe churi iteitan maram. Pwich Krause a kokkori chienan sensen famini me a era,”Sia angei wisach pwe sipwe churi Pwich Johann Denndorfer. Kopwe tawe ne fitiei ne churii non ei wiik pwe sipwe ngeni och porausen ewe kapas allim?” Iwe a kapach ngeni ekkana kapas pwe, “Pwich Denndorfer a nonnom non Hungary.”

Chienan sensen famini a mairu a kapas eis, “Inet sipwe no?”

“Nesor,” a ponueni pwich Krause.

Chienan sensen famini a kapas eis: “Inet sipwe niwin?” Chienan sensen famini a kapas eis.

Pwich Krause a era, “Meni eu wiik—ika epwe tufich neniwin.”

Ekkewe ruemon sensen famini ra feino ne churi Pwich Denndorfer, ra sa won nokomotif me chitossa ngeni ennefenotiu en Germany ngeni Debrecen, Hungary—a men nangatam ei sai. Sensen famini rese churi Pwich Denndorfer seni poputan ewe maun. Iei, nupwen a kuna ekkei chon aninnis an ewe Samon, netipan a uren pwapwa me kinisou pun ra feito. Akkom ese mochen komoch pour non kapong. I a feino non rumwan me a angei eu pwor a masou ren an asoren eu ne engon a kan isoni fan fitu ier. A ngeni an asoren eu ne engon ngeni an sensen famini me a era, “Iei ua apwonueta ai pwon ngeni ewe Samon. Iei ua mefi pwe ua nimenimoch me ua tongeni kapong ngeni ekkewe chon aninnis an ewe Samon!” Mwirin ei a fis Pwich Krause a ereniei pwe kapas rese tongeni awewe met a mefi nupwen a ekieki ussun pwich ei ren an ese tongeni fiti ewe Mwichefen ren chommong ier, nge non ekkana fanosun a nikitu ne isoni eu ne engonun an moni tonong pwe epwe monatiw an asoren eu ne engon. A kan isoni nge ese sinei inet ika epwe tufich ne monatiw an asor.

Pwich Walter Krause a mano tiw ier seni ei ier nupwen a 94 ierin. A angang ren nuku me anneasochis non unusan manauan me a fis pwe emon apochokun ngeniei pwan ngeni ekkewe ir meinisin ra sinei i. Nupwen mi wor wisan, ese wor an kapas eis, ese ngunungun, me ese apasa kapasen ese tufich.

Pwii me fefinei kewe, ach tes mi watte non ei manau a anneasochis. Kot a era pwe repwe sotuni kich pwe repwe kuna ika sipwe fori mettoch meinisin a annuku ngenikich.10

Ewe Chon Amanau a era, ika emon a mochen angei eu feioch seni ewe Samon a namwot epwe anneasochis ngeni ekkewe annuk ra fen pach ngeni ena feioch, pun a fen for mwen nongonongen fonufan.11

Ese pwan wor eu napanapen anneasochis a nap seni manauan ach Chon Amanau. Paul, a era:

“Ina mo ika i Noun Kot, nge a kaeo ussun anneasochis punun an kewe riaffou;

“Iwe, fansoun a unusochuno a winiti popun manauen ir ekkewe ra anneasochis ngeni i.”12

Ewe Chon Amanua a pwar an ennetin tongen Kot ren an manaueni eu manau mi unusoch, ren an apwonueta Wisan mi pin. Esap fan eu A ekieki pwe A nap seni aramas. Esap fan eu A namanam tekia. Esap fan eu A nukunukummang. Iteitan fansoun A tipteksion. Iteitan fansoun A ennet. Iteitan fansoun A anneasochis.

Ina mo ewe Ngun mi Fel a emwenano ngeni ewe fonu pon pwe epwe churi sossot ren ewe mastan chofona, ewe tefin, ina mo a mefi pekusen inis seni an echikifel fan 40 ran me 40 pwin me a fion, iwe nupwen ewe emon chon tipis mi ngau a sotuni Jises ren ekkewe mettochen sossot, Jises a ngenikich eu napanap seni nang ren an anneasochis pwan ren an ese kunuseni met A sinei mi pung.13

Nupwen a mefi ewe metekin Gethsamane, ia a riaffou wachemuk pwe “mononan a chok ussun supun cha a suputiw won ewe pwun,”14 I a eu napanapen anneasochis mi unusoch ren an a era, “Semei, ika ka mochen, kopwe angei ei kapen riaffou seni ei. Nge esap netipei, nge netipom epwe pwonueta.”15

Ussun chok an ewe Chon Amanau aurour ngeni Noun kewe Aposel en nom, a pwan auroura kich: “Kopwe tapweto mwiri.”16 Sia mochen ne anneasochis?

Ei mirit sia achocho ngeni, ponuan ach kapas eis sia kutta, me ewe pochokun sia mochen ikenai pwe sipwe churi weiresin ach fonufan epwe feito rech ika sipwe anneasochis ekkewe annuken ewe Samon. Upwe era sefan kapasan ewe Samon, Ion epwe pwonueta an Kot kewe annuk epwe angei saram me ennet, tori a uren ennet me a sinei mettoch meinisin.17

Ua kan iotek non tipetekison pwe sipwe angei ekkewe feioch ra pwon ngeni ekkewe ir mi anneasochis. Non itan Jises Krasit, ach Samon me Chon Amanau, amen.

Printini