„Po doświadczeniu traumy: Budowanie odporności emocjonalnej i przyjmowanie uzdrowienia”, Liahona, wrzesień 2023.
Po doświadczeniu traumy: Budowanie odporności emocjonalnej i przyjmowanie uzdrowienia
Uzdrowienie przychodzi, gdy szukamy pomocy Zbawiciela i budujemy emocjonalną samowystarczalność.
Większość ludzi doświadczy w swoim życiu przynajmniej jednego traumatycznego wydarzenia. Widzieliśmy to w naszym życiu osobistym i zawodowym. Co powoduje traumę? Trudne doświadczenie, takie jak wypadek samochodowy, utrata pracy, wojna, przemoc fizyczna, napaść na tle seksualnym, dotkliwe znęcanie się, utrata bliskiej osoby itp.
Trauma jest bolesna i czasami może się wydawać, że nie można znaleźć ulgi. Jednak ważne jest, aby wiedzieć, że ból może ustąpić, i ponownie odnajdziemy spokój, polegając na naszym Ojcu Niebieskim i Zbawicielu Jezusie Chrystusie.
Ojciec Niebieski pozwala nam doświadczać trudności. Nawet jeśli On uprzednio nie planuje, nie tworzy ani nie promuje tych doświadczeń, może pomóc „[wszystkiemu] […] działać razem dla waszego dobra”, jeśli Mu zaufamy (Doktryna i Przymierza 90:24, zob. także II Ks. Nefiego 32:9).
Odkryliśmy, że zwrócenie się do Ojca Niebieskiego i Zbawiciela jest kluczowe w procesie uzdrowienia. Ich spokój uzdrawia emocjonalnie i duchowo. Wiemy, że w Ich miłości i współczuciu możesz znaleźć siłę, aby wyzdrowieć. Poznaliśmy również pewne techniki, które pozwolą ci budować na osobistych mocnych stronach i dążyć do uzdrowienia.
Każdy doświadcza traumatycznych wydarzeń w inny sposób. W rzeczywistości niektórzy mogą doświadczyć jakiegoś wydarzenia jako traumatycznego, podczas gdy inni mogą tylko czuć się wtedy nieswojo. Dlatego pamiętaj, aby nie porównywać swoich doświadczeń z doświadczeniami innych osób, ani nie uważaj, że twoje doświadczenia są dla wszystkich uniwersalne.
Reagowanie na wydarzenia w inny sposób
Sam i Lucy podróżowali razem, a kierowca samochodu, w którym się znajdowali, zasnął i zjechał z drogi. To sprawiło, że ich samochód kilkakrotnie koziołkował. Sam nie odniósł poważnych obrażeń i początkowo zdawało się, że nie było to dla niego nic wielkiego. Był tam, aby pocieszać Lucy, ponieważ miała złamaną rękę unieruchomioną w gipsie.
Kilka tygodni później, kiedy pojawiła się możliwość kolejnej podróży, Sam spanikował na samą myśl o długich godzinach podróży.
Sam doświadczał emocjonalnego bólu, który wystąpił na skutek traumatycznego doświadczenia. Nie chciał rozmawiać o tym z nikim. Jednak kiedy rozmawiał z Lucy, dowiedział się, że już wcześniej miała wypadek samochodowy i wiedziała, jak on się czuje. Rozmawiali o tym, czego Lucy nauczyła się ze swego wcześniejszego doświadczenia, kiedy wykazała się wiarą w Jezusa Chrystusa, modliła się o kierownictwo i skorzystała z pomocy terapeuty, kiedy zmagała się z trudnościami.
Nadzieja i uzdrowienie poprzez Jezusa Chrystusa
Bez względu na powód naszej traumy, uzdrowienie może przyjść poprzez Zbawiciela Jezusa Chrystusa. Dzięki nieskończonemu Zadośćuczynieniu Zbawiciela oraz Jego współczuciu i miłosierdziu, może On uleczyć wszystkie rany doświadczane podczas tej doczesnej egzystencji, niezależnie od tego, czy uzdrowienie przyjdzie w tym, czy w następnym życiu. Czasami trwa to dłużej, niż oczekujemy lub pragniemy — nawet przy boskim wsparciu Zbawiciela. On może nas jednak uzdrowić (zob. III Nefi 17:7).
Starszy Dieter F. Uchtdorf z Kworum Dwunastu Apostołów nauczał: „Boskie światło jest rzeczywiste. Jest ono dostępne dla każdego! Jest źródłem wszelkiego życia. Ma moc, aby złagodzić nawet najgłębszą ranę”1.
Nikt nie zna naszego cierpienia tak dokładnie, jak Ojciec Niebieski i Zbawiciel. Pan „zstąpił poniżej wszystkiego, przez co pojął wszystko, aby mógł być we wszystkim i przez wszystko” (Doktryna i Przymierza 88:6). Siostra Amy A. Wright, Pierwsza Doradczyni w Generalnym Prezydium Organizacji Podstawowej, nauczała:
„Wszyscy mamy w życiu coś, co jest rozbite, co trzeba naprawić, zreperować lub uzdrowić. Kiedy zwracamy się do Zbawiciela, kiedy dostrajamy nasze serca i umysły do Niego, kiedy dokonujemy pokuty, On przychodzi do nas, „z uzdrowieniem na Swych skrzydłach” [II Ks. Nefiego 25:13], z miłością nas obejmuje i mówi: ‘Wszystko jest w porządku […] Możemy to wspólnie naprawić!’.
Świadczę, że w waszym życiu nie ma niczego, co by było tak rozbite, że wykracza poza uzdrowicielską, odkupicielską i umożliwiającą działanie moc Jezusa Chrystusa”2.
Przykłady uzdrowienia i sposobów uzdrowienia znajdują się w pismach świętych — i w życiu naszych rodzin, przyjaciół i przodków. W jaki sposób wasi przodkowie nabyli odporność?3
Nasza wieczna tożsamość
Kiedy Julio miał 13 lat, został wykorzystany seksualnie przez swego wujka. Z czasem zaczął odsuwać się od rodziny i odizolował się. Czasami funkcjonował tak, jakby nic się nie stało, ale od czasu do czasu czuł niekontrolowany napływ emocji. Zawsze potrafił radzić sobie w życiu — nawet odczuwał intensywne szczęście, na przykład po narodzinach syna. Czuje się również rozbity. Jego syn zbliża się do tego samego wieku, kiedy Julio padł ofiarą przemocy. Kiedy Julio kontempluje potencjalne doświadczenia swojego syna, zmaga się z myślami i uczuciami dotyczącymi własnej wartości i wiecznej tożsamości.
Choć trauma jest częścią naszego doczesnego doświadczenia, nie jest naszą wieczną tożsamością. Nasza wieczna tożsamość polega na byciu dzieckiem Boga. Prezydent Russell M. Nelson nauczał:
„Kim jesteście?
Przede wszystkim jesteście dziećmi Boga.
Po drugie, jako członkowie Kościoła jesteście dziećmi przymierza. I po trzecie, jesteście uczniami Jezusa Chrystusa”4.
Ponadto trauma nigdy nie odzwierciedla naszej wartości ani godności. Siostra Joy D. Jones, która służyła jako Generalna Prezydent Organizacji Podstawowej, wyjaśniła te dwie kwestie, kiedy nauczała:
„Duchowa wartość to docenianie siebie tak, jak ceni nas Ojciec Niebieski […].
Naszą godność osiągamy poprzez posłuszeństwo. Gdy grzeszymy, jesteśmy mniej [godni], ale nigdy nie tracimy naszej wartości!”5.
Przemoc, jakiej Julio doświadczył z rąk swego wuja, nie zmieniła wartości i godności Julia. Nigdy nie zgrzeszył, ale zgrzeszono przeciwko niemu. Czasami trudno jest pamiętać o swojej wartości i godności, kiedy pada się ofiarą przemocy. Pamiętajcie, że nie zgrzeszyliście, wasza wartość nigdy nie zmalała i jesteście godni podążania ścieżką przymierza.
Kiedy Julio zaczął ufać Panu, On pomógł Juliowi zdać sobie sprawę z tego, że doświadczenia doczesne nie zmieniają miłości naszego Ojca w Niebie do nas. Teraz uczy się, jak dostrzegać, że chociaż wydarzyły się straszne rzeczy, nie zmieniły one jego podstawowej wartości, wiecznej tożsamości czy godności.
Emocjonalna samowystarczalność
Rozwijanie emocjonalnej samowystarczalności pozwoli ci korzystać ze zdrowych zasobów osobistych, aby radzić sobie z wyzwaniami i trudnymi emocjami. Możecie rozwinąć w sobie odporność na przeciwności, zdolność dostosowywania się do prób i radzenia sobie z nimi — łącznie z traumatycznymi przeżyciami.
Odporność polega na poszukiwaniu wsparcia i przewodnictwa u Ojca Niebieskiego i Jezusa Chrystusa, służbie bliźnim i przyjmowania służby innych ludzi, jeśli jest to potrzebne i stosowne.
Poniższe działania, rekomendowane przez profesjonalnych terapeutów, pomogą ci rozwinąć odporność:
-
Budowanie relacji z innymi ludźmi
-
Poprawa zdrowia fizycznego
-
Znajdowanie celu w życiu
-
Kultywowanie zdrowych myśli
-
Szukanie pomocy, kiedy jej potrzebujesz6
1. Znajdź, co cię łączy z innymi ludźmi
Zdrowe relacje często wspomagają uzdrowienie. Nawiązanie kontaktu z tymi, którzy cię wzmacniają i zachęcają, abyś zwrócił się do Zbawiciela i naszego Ojca Niebieskiego, może sprawić, że zobaczysz różnicę, jakiej potrzebujesz, aby w większym stopniu dostąpić uzdrowienia.
Sam zwrócił się do Lucy, dzieląc się swoimi obawami i dyskomfortem. Ta relacja pomogła mu stać się bardziej świadomym i odpornym. Ona zaś pomogła mu dostrzec, w jaki sposób może dostąpić uzdrowienia emocjonalnego i duchowego.
Możesz wyznaczyć cel, aby rozwinąć silniejszą więź z osobami, którym ufasz. Posługa to jeden ze sposobów, w jaki łączymy się z innymi osobami w Kościele.
2. Dbaj o zdrowie fizyczne
Trauma jest odczuwana nie tylko emocjonalnie, ale i fizycznie. Możemy doświadczyć zwiększonego zmęczenia, szybkiego bicia serca, bólu głowy lub problemów z bólem brzucha czy uczuciem skrętu kiszek. Te fizyczne objawy są po to, aby poinformować nas, że coś jest nie tak i że musimy zająć się swym zdrowiem. Tak jak możemy robić coś, aby lepiej dbać o zdrowie emocjonalne, tak też możemy zastanowić się, w jaki sposób możemy zadbać o siebie pod względem fizycznym po traumatycznych przeżyciach.
Po pierwsze, rozpoznaj objawy fizyczne, których doświadczasz. Następnie spróbuj uspokoić swoje ciało, skupiając się na oddechu i go spowalniając. Postaraj się rozpoznać, jak się czujesz, gdy oddech jest szybki i niepewny w porównaniu z tym, kiedy oddech jest powolny i miarowy.
Czasami trauma może powodować obrażenia, które nas ograniczają, więc rób to, co jest właściwe dla twojego ciała. Jednakże ruch, szczególnie ćwiczenia fizyczne, jest pomocny. Niektórzy lubią chodzić lub biegać, a inni mogą uznać za bardziej pomocne podjęcie ciężkiej pracy nad jakimś projektem.
Pamiętaj o Słowie Mądrości (zob. Doktryna i Przymierza 89). Próba przykrycia bólu nieprzydatnymi zachowaniami lub substancjami jest jak zwykłe „założenie bandażu na głęboką ranę”7. Pomóż swojemu ciału poradzić sobie ze stresem i bólem, zamiast go zakrywać.
3. Znajdź cel i sens
Naszym głównym celem w życiu jest przygotowanie się do powrotu do życia z naszym Ojcem Niebieskim (zob. Ks. Almy 12:24). Trauma może przyćmić ten cel i uniemożliwić nam zobaczenie, kim jesteśmy. Odnalezienie konkretnego celu w naszych codziennych działaniach pozwoli nam podążać naprzód, a nawet pamiętać o naszym głównym celu w życiu. Julio zaczął dążyć naprzód i odnajdywać cel w swoich codziennych działaniach, kiedy zdał sobie sprawę, że chce pomóc swojemu synowi.
Odnalezienie sensu traumatycznych przeżyć może pomóc nam dostrzec ścieżkę wiodącą naprzód, zdając sobie sprawę z tego, że nasze doświadczenia stanowią okazje do wzrostu i stawania się bardziej podobnymi do Chrystusa. Na przykład, łatwiej jest współczuć, kiedy sami doświadczyliśmy tych trudności.
Badania wykazały, że po traumatycznych przeżyciach ludzie często doświadczają tak zwanego „wzrostu potraumatycznego”. Potraumatyczny wzrost ma miejsce, kiedy dana osoba znajduje większą siłę po traumatycznym doświadczeniu, ukazującą się w poprawie relacji, większej wdzięczności za życie lub pewne jego aspekty albo w większej świadomości możliwości, jakie ono daje. Po doświadczeniu traumatycznego wydarzenia rozpoznaj, w jaki sposób się rozwinąłeś lub możesz wzrastać dzięki temu doświadczeniu, zamiast skupiać się na nim samym.
4. Kultywuj zdrowe myśli
Traumatyczne doświadczenie może wpłynąć na sposób, w jaki myślimy o sobie i otaczającym nas świecie. Po doświadczeniu traumy możemy mieć negatywne myśli. Takie myśli, jak: „Jestem słaby”, „Ojciec Niebieski mnie nie kocha” i „Jestem niegodny”, zmniejszają naszą odporność. Te myśli często będą miały wpływ na to, jak się czujemy (zob. Przypowieści Salomona 23:7; Doktryna i Przymierza 6:36).
Kiedy rozpoznasz swoje negatywne myśli, zastanów się nad zdrowymi, realistycznymi myślami, którymi możesz je zastąpić, i zapisz je. Przypomnij sobie o tych zdrowych myślach, kiedy dostrzegasz negatywne myśli w swoim umyśle.
Aby dowiedzieć się więcej o tym, jak to zrobić, przejrzyj rozdział 2. publikacji Znajdowanie siły w Panu. Odporność emocjonalna (2021).
Możesz również modlić się, prowadzić dziennik, rozmyślać nad pismami świętymi lub przemówieniami z konferencji generalnej (zob. Ks. Jozuego 1:8) czy zastosować inne możliwości rozważania.
5. Poproś o wsparcie
Czasami właściwe jest rozważenie przyjęcia pomocy, która wykracza poza wasze własne zasoby. Lucy szukała pomocy, co pozwoliło jej pomóc Samowi. Zastanów się nad osobami, które mogą być pomocne — mogą to być na przykład: członkowie rodziny, przyjaciele i przywódcy okręgu. Uzdrowienie z traumatycznych przeżyć to jeden z okresów, kiedy być może będziesz musiał użyć wszystkich potencjalnych zasobów w swoim życiu.
Podręcznik ogólny zawiera wskazówki dotyczące tego, kiedy można szukać wsparcia u profesjonalnych terapeutów8.
Trudno nie skupiać się na traumatycznym wydarzeniu, ale kiedy podążamy za radą proroka, aby bardziej skupić uwagę na Zbawicielu i Jego ewangelii, „nasze wątpliwości i strach znikają”9. Pamiętaj, że jesteś synem lub córką kochającego Ojca Niebieskiego. Kiedy będziesz koncentrować się na zbliżaniu się do Niego i korzystaniu z dostępnych ci pomocnych materiałów, Pan może pomóc, aby każde traumatyczne doświadczenie wyszło ci na dobre.