“Hilamani 10: ʻOku Tāpuakiʻi ʻe he ʻEikí ʻa Nīfai,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó (2024)
“Hilamani 10,” Tohi ʻa Molomoná – Tohi Lēsoni ʻa e Faiakó
Hilamani 10
ʻOku Tāpuakiʻi ʻe he ʻEikí ʻa Nīfai
Hili ʻa e ngaahi kikite ʻa Nīfai kau ki hono fakapoongi ʻo e tuʻi fakamaau lahí, naʻá ne fakakaukau ki he meʻa kotoa pē kuo fakahā ange ʻe he ʻEikí kiate iá, ka naʻá ne loto-foʻi foki koeʻuhí ko e faiangahala ʻa e kakaí. ʻI heʻene foki ki ʻapí, naʻá ne aʻusia ha meʻa fakaofo ʻa ia naʻe tāpuekina ai ia ʻe he ʻEikí ʻi heʻene faivelenga ʻi hono fai Hono finangaló. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he lēsoni ko ʻení ke mahino ʻa e ngaahi moʻoni mei he aʻusia ʻa Nīfaí ʻa ia te ne lava ʻo fakaafeʻi ʻa e fakahinohino mo e mālohi ʻo e ʻEikí ki hoʻo moʻuí.
Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó
Hoko ʻo feʻunga
-
Te ke lava nai ʻo fakakaukau ki ha taimi naʻá ke ako ai ha meʻa mei he sīpinga ʻa ha taha kehe? Ko e hā ia?
-
Ko e hā ʻoku ngāue lelei ai ʻa e ako ʻi he faʻifaʻitakiʻangá?
Te ke maʻu ʻi he ʻahó ni ha ngaahi faingamālie ke ako ʻa e ngaahi moʻoní mei he sīpinga ʻa e palōfita ko Nīfaí. Mahalo te ke manatuʻi naʻe tukuakiʻi hala ʻa Nīfai naʻá ne kau ʻi hono fakapoongi ʻo e tuʻi fakamaau lahi ʻo e kau Nīfaí (vakai, Hilamani 9:16–20). Naʻe ʻiloʻi ʻe Nīfai ʻa e tokotaha fakapoó ʻi he ueʻi ʻa e laumālié pea naʻe fakatauʻatāinaʻi ia (vakai, Hilamani 9:20–38). ʻI he foki ʻa Nīfai ki ʻapí, naʻá ne aʻusia ha meʻa mahuʻinga mo e ʻEikí ʻa ia ʻoku lekooti ʻi he Hilamani 10. ʻE tokoni ʻa e ʻekitivitī ʻe tolu ko ʻení ki hono tataki hoʻo ako ʻa e vahé.
ʻEkitivitī Ako Hono 2: Feinga ke Fakahoko ʻa e Finangalo ʻo e ʻEikí ʻi he Loto-Vilitaki Taʻe-tūkua
Fakakaukau ki ha taimi naʻe kole atu ai ke ke fai ha meʻa naʻe ngali fuʻu faingataʻa. Naʻe ʻoange ʻe he ʻEikí ki he palōfita ko Nīfaí ha ngaahi fekau faingataʻa ʻi Heʻene kole ange ke ui ʻa e kau Nīfai faiangahalá ke fakatomalá. Neongo naʻe faingataʻa, ka naʻe ngāue faivelenga ʻa Nīfai ke muimui ki he finangalo ʻo e ʻEikí.
Lau ʻa e Hilamani 10:4–5 pea kumi ʻa e meʻa naʻe folofola ʻaki ʻe he ʻEikí kia Nīfai koeʻuhí ko ʻene faivelengá.
-
Ko e hā ha ngaahi foʻi lea pe ngaahi kupuʻi lea ʻe niʻihi ʻoku makehe kiate koe ʻi he ngaahi veesi ko ʻení? Ko e hā hono ʻuhingá?
Ko e moʻoni ʻe taha ʻoku lava ke tau ako mei he ngaahi veesi ko ʻení ʻi he taimi ʻoku tau feinga ai ke fakahoko ʻa e finangalo ʻo e ʻEikí mo tauhi kiate Ia ʻi he loto-vilitaki taʻetūkuá, ʻe tāpuakiʻi kitautolu ʻe he ʻEikí ʻi ha ngaahi founga lahi.
-
Ko e hā ʻe lava ke ne fakafaingataʻaʻiaʻi ʻetau fie fakahoko ʻa e finangalo ʻo e ʻEikí?
-
Ko e hā te ke lava ʻo manatuʻi fekauʻaki mo e ʻEikí ʻe faingofua ange ai ke muimui ki Hono finangaló kae ʻikai ko ho lotó?
Ko e foʻi lea vilitaki taʻe-tūkua ʻi hono fakaʻaongaʻi ʻi he ngaahi veesi ko ʻení ʻoku ʻuhinga ia ki he taʻe-mālōlō pe faivelenga.
Mahalo ʻe tokoni ke fakaafeʻi ʻa e kau akó ke lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 64:33 mo ha akonaki ʻoku kaunga ki ai kuo vahevahe ʻe he ʻEikí fekauʻaki mo e vilitaki taʻe-tūkua. ʻE lava ke hiki ʻe he kau akó ʻa e potufolofola ko ʻení ʻi he tafaʻaki ʻo e Hilamani 10:4–5 ʻi heʻenau folofolá.
-
Ko e hā ha niʻihi ʻo e ngaahi founga naʻe tauhi ai ʻa Sīsū Kalaisi ki he Tamai Hēvaní ʻi he vilitaki taʻe-tūkua?
-
Te ke tokoni fēfē nai ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻi he loto-vilitaki taʻe-tūkua ʻi hotau kuongá?
Fakakaukau ki ha taumuʻa te ke lava ʻo fakahoko ke fekumi ai ki he finangalo ʻo e Tamai Hēvaní mo tauhi kiate Ia ʻi he loto-vilitaki taʻe-tūkua. Fakakaukau ke lekooti hoʻo taumuʻá ʻi hoʻo tohinoa akó.
ʻEkitivitī Ako Hono 3: Ko e Mālohi ke Faisilá
Fakakaukauloto ʻoku foaki atu ʻe he ʻEikí ha mālohi ke fai ha meʻa pē naʻá ke kole ange kiate Ia. Naʻe folofola ʻa e ʻOtuá ki he palōfita ko Nīfaí te Ne foaki ha meʻa pē naʻe fiemaʻu ʻe Nīfai koeʻuhí he “ʻikai te [ne] kole ha meʻa ʻoku taʻe-hoa mo [e finangalo ʻo e ʻOtuá]” (Hilamani 10:5).
Lau ʻa e Hilamani 10:7, ʻo kumi ha taha ʻo e ngaahi meʻa naʻe foaki ʻe he ʻEikí kia Nīfai ha mālohi ke ne fakahokó.
ʻOku ui ʻa e mālohi ʻoku fakamatalaʻi ʻi he veesi 7 ko e mālohi ke faisilá. ʻOku tau ako mei he veesi ko ʻení, ʻoku hanga ʻe he mālohi ke faisilá ʻo fakamaʻu mo veteki ʻi he māmaní pea ʻi he langí. Mahalo ʻe tokoni ke ʻiloʻi ʻoku ʻuhinga ʻa e fakamaʻú ke haʻi pe fakafehokotaki pea ʻoku ʻuhinga ʻa e vetekí ki hano tuʻusi pe fakamāvahevaheʻi.
Fakakaukau ke hiki ʻa e ngaahi veesi ʻoku lisi atu ʻi he palakalafi ko ʻení ʻi he palakipoé pea fakaafeʻi ʻa e kau akó ke hiki kinautolu ko ha ngaahi potufolofola fakafekauʻaki ʻi he tafaʻaki ʻo e Hilamani 10:7 ʻi heʻenau folofolá.
Ko e mālohi ke faisila ʻoku lau ki ai ʻi he veesi 7 ko e mālohi faisila tatau ia naʻe maʻu ʻe ʻIlaisiaá (vakai, 1 Ngaahi Tuʻi 17:1), Pita mo e kau ʻaposetoló (vakai, Mātiu 16:15–19; 18:18), mo Siosefa Sāmitá (vakai, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 132:46). ʻOku maʻu ʻi he ʻahó ni ʻa e ngaahi kī ʻo e mālohi tatau ko ʻení ʻe he Palesiteni ʻo e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní pea mo kinautolu te ne lava ʻo foaki ki aí. ʻI he mālohi ko ʻení, ʻe lava ke silaʻi fakataha ai ʻa e ngaahi fāmilí ke taʻengata ʻo fakafou ʻi he ngaahi ouau ʻo e temipalé.
-
ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku finangalo ai ʻa e Tamai Hēvaní ke tau fai ha ngaahi fuakava ʻoku kaunga ki he moʻui ko ʻení mo e moʻui ka hokó?
-
Ko e hā ha ngaahi founga kuo tāpuekina ai koe ʻe he ʻilo ʻe lava ke fakatahaʻi ʻa e ngaahi fāmilí ʻo taʻengatá?
-
ʻOku tokoniʻi fēfē nai ʻe he ʻilo ko ia ʻe lava ke fakatahaʻi ʻa e ngaahi fāmilí ʻo taʻengatá hoʻo fakakaukau pe ngaahi fili ʻi he taimi ní?
Hili hono fakakakato ʻe he kau akó ʻa e ngaahi ʻekitivitī akó, fakakaukau ke fakaafeʻi ha kau ako ke vahevahe ha meʻa naʻa nau ongoʻi naʻe mahuʻinga makehe pe ʻuhingamālie mei heʻenau akó. Kapau ʻoku toe lahi ʻa e taimí, ʻe ala tokoni foki ke lau ʻa e Hilamani 10:11–19 ke ʻiloʻi ʻa e meʻa naʻe fai ʻe Nīfai hili ʻa e aʻusia toputapu ko ʻeni mo e ʻEikí.
Fakamoʻoni ki he ngaahi moʻoni naʻe ako ʻi he ʻaho ní, pea poupouʻi ʻa e kau akó ke nau ngāueʻi ha faʻahinga ongo fakalaumālie pē naʻa nau maʻu.