Fuakava Motuʻá 2022
9 Sānuali. ʻOku Finangalo Fēfē Nai ʻa e ʻOtuá Ke U Tokanga ki Heʻene Ngaahi Fakatupú, ʻo kau ai ʻa Hoku Sinó? Sēnesi 1–2; Mōsese 2–3; ʻĒpalahame 4–5


“9 Sānuali. ʻOku Finangalo Fēfē Nai ʻa e ʻOtuá Ke U Tokanga ki Heʻene Ngaahi Fakatupú, ʻo kau ai ʻa Hoku Sinó? Sēnesi 1–2; Mōsese 2–3; ʻĒpalahame 4–5,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Ngaahi Kōlomu ʻo e Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné mo e Ngaahi Kalasi ʻa e Kau Finemuí: Ngaahi Tefito Fakatokāteliné 2022 (2021)

“9 Sānuali. ʻOku Finangalo Fēfē Nai ʻa e ʻOtuá Ke U Tokanga ki Heʻene Ngaahi Fakatupú, ʻo kau ai ʻa Hoku Sinó?” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Ngaahi Kōlomu ʻo e Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné mo e Ngaahi Kalasi ʻa e Kau Finemuí: Ngaahi Tefito Fakatokāteliné 2022

ʻĪmisi
talavou ʻoku luelue ʻi he veʻe anovaí

9 Sānuali

ʻOku Finangalo Fēfē Nai ʻa e ʻOtuá Ke U Tokanga ki Heʻene Ngaahi Fakatupú, ʻo kau ai ʻa Hoku Sinó?

Sēnesi 1–2; Mōsese 2–3; ʻĒpalahame 4–5

ʻĪmisi
fakaʻilonga fealeaʻaki fakatahá

Fealeaʻaki Fakataha

Tataki ʻe ha mēmipa ʻo e kau palesitenisī fakakōlomú pe fakakalasí; miniti ʻe 10–20

ʻI he kamataʻanga ʻo e fakatahá, lau fakataha ʻa e Kaveinga ʻo e Kau Finemuí pe ko e Kaveinga ʻo e Kōlomu ʻo e Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné. Hili iá pea tataki leva ha fealeaʻaki fekauʻaki mo e ngāue ʻo e fakamoʻuí mo e hakeakiʻí ʻo fakaʻaongaʻi ha fehuʻi ʻe taha pe lahi ange mei he ngaahi fehuʻi ʻi laló pe ngaahi fehuʻi pē ʻaʻau (vakai, Tohi Tuʻutuʻuni Fakakātoá: Ko e Ngāue ʻi he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní, 10.2, 11.2, ChurchofJesusChrist.org). Palani ha ngaahi founga ke ngāueʻi ai e meʻa ne mou aleaʻí.

  • Moʻui ʻaki e ongoongoleleí. Ko e hā ʻa e meʻa naʻa tau aleaʻi ʻi he kalasi kuo ʻosí, pea ko e hā ʻa e ngaahi fakaafe pe ngāue naʻe fakahokó? Ko e hā kuo tau fakahoko ke ngāue ai ki he ngaahi fakaafe pe ngāue ko iá?

  • Tokanga kiate kinautolu ʻoku faingataʻaʻiá. Ko e hā ha meʻa ʻe lava ke tau lea ʻaki pe fakahoko ke tokoni ki he niʻihi ʻoku ongoʻi tuenoa pe mamaʻo mei he Tamai Hēvaní?

  • Fakaafeʻi ʻa e tokotaha kotoa pē ke nau maʻu e ongoongoleleí. Ko e hā ha ngaahi founga ʻe niʻihi ʻe lava ke tau tokoni ai ki he niʻihi kehé ke nau ongoʻi ʻa e ʻofa ʻa Sīsū Kalaisí?

  • Fakatahaʻi ʻa e ngaahi fāmilí ke taʻengata. Ko e hā ha ngaahi fakakaukau te tau lava ʻo fevahevaheʻaki ke tokoni ke fakamālohia hotau fāmilí?

ʻI he fakaʻosinga ʻo e lēsoní, fakahoko e ngaahi meʻá ni, ʻo ka fie maʻu:

  • Fakamoʻoni ki he ngaahi tefitoʻi moʻoni kuo akoʻí.

  • Fakamanatu ki he kau mēmipa ʻo e kalasí pe kōlomú fekauʻaki mo e ngaahi palani mo e fakaafe ne fakahoko ʻi he lolotonga e fakatahá.

ʻĪmisi
teach the doctrine icon

Akoʻi ʻa e Tokāteliné

Tataki ʻe ha taki kakai lalahi pe toʻu tupu; miniti ʻe 25–35

Ako Fakataha

Ke tokoni ki he toʻu tupú ke nau fakakaukau ki he meʻa ʻe lava ke nau fai ke tokangaʻi lelei ange ai ʻa e ngaahi fakatupu ʻa e ʻOtuá, hiki ʻa e ngaahi ʻuluʻi tohi ko ʻení he palakipoé: Ko e Tokotaha Naʻá Ne Fakahoko ʻa e Fakatupú, Ko e Fakatupú, mo e Ko Hotau Fatongiá. Kole ange ke nau toe lau ʻa e Sēnesi 1–2 pea hiki ʻa e meʻa ʻoku nau ako fekauʻaki mo e Tokotaha naʻá Ne fakahoko ʻa e Fakatupú mo e Fakatupú. Ko e hā e meʻa ʻoku tau ako fekauʻaki mo hotau ngaahi fatongiá? (vakai tautefito ki he Sēnesi 1:26–28; 2:15). ʻE ala tokoni ʻa e ngaahi fakakaukau ko ʻení ki he toʻu tupú ke nau aleaʻi hotau fatongia ke tokangaekina e ngaahi fakatupu ʻa e ʻOtuá.

  • Te ke tokoniʻi fēfē nai ʻa e kakai ʻokú ke akoʻí ke mahino kiate kinautolu ko honau sinó ko ha fakatupu toputapu ia ʻa e ʻOtuá? Hangē ko ʻení, te ke lava ʻo fehuʻi ange pe ko e hā e meʻa ʻoku tau ako fekauʻaki mo hotau sinó mei he 1 Kolinitō 6:19–20; Mōsese 2:26–27; ʻĒpalahame 4:26–27. Ko e hā hono ʻuhinga ʻo e ongo foʻi lea “ʻīmisi” mo e “tatau”? Ngāue fakataha ke mou faʻu ha lisi ʻo e ngaahi meʻa ʻe lava ke tau fakahoko ke tokangaekina ai hotau sinó. (Vakai, “Moʻui Lelei Fakaesino mo Fakaelotó,” ʻi he Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú [kiʻi tohi, 2011], 25–27.)

  • ʻOku faʻa fehangahangai ʻa e toʻu tupú mo e ngaahi pōpoaki ʻoku fakatupunga ai haʻanau ongoʻi taʻepauʻia ʻi honau sinó.   Fakaafeʻi e toʻu tupú ke nau fekumi ki he ngaahi pōpoaki ʻoku tokoni ke nau ongoʻi houngaʻia ʻi honau sinó ʻi he pōpoaki ʻa Palesiteni Russell M. Nelson, “Ko Ho Sinó: Ko Ha Meʻaʻofa Fakaʻofoʻofa ia ke Mataʻikoloa ʻAki,” Liahona, ʻAokosi 2019, 50–55). Ko e hā ha meʻa ʻe lava ke tau vahevahe ke tokoniʻi ha kaungāmeʻa pe mēmipa ʻo e fāmilí ʻoku ongoʻi taʻepauʻia ʻi hono sinó?

  • Fakaafeʻi e toʻu tupú ke nau lau fakalongolongo ha veesi ʻe taha pe lahi ange ʻo e ngaahi veesi ko ʻení, ʻo fekumi ki ha ngaahi ʻilo fekauʻaki mo e ʻuhinga naʻe fakatupu ai ʻe he ʻOtuá ʻa e māmaní pea mo e founga ʻokú Ne finangalo ai ke tau tauhi iá: Sēnesi 1:26–28; 2:15; 1 Nīfai 17:36; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 49:19–21; 59:15–20; 104:13–18; Mōsese 2:26–31; 3:15. Kole ange ke nau vahevahe ʻenau fakakaukau fekauʻaki mo e potufolofola takitaha. Hili iá pea fakaafeʻi kinautolu ke nau fengāueʻaki fakataha ke faʻu ha lisi ʻo e ngaahi meʻa ʻe lava ke nau fakahoko fakafoʻituitui pe fakakulupu ke fakahoko honau fatongia ke tokangaʻi ʻa e māmaní (vakai ki he ngaahi fakakaukau ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Poupoú”). Ko e hā ha ngaahi liliu ʻe fie maʻu ke tau fakahoko ʻi heʻetau fakakaukaú mo e angafaí ke tokangaʻi lelei ange ai ʻa e māmaní?

Ngāue ʻi he Tui

Poupouʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí pe kōlomú ke nau fakalaulauloto mo lekooti ʻa e meʻa te nau fakahoko ke ngāueʻi ai e ngaahi ongo ne nau maʻu ʻi he ʻaho ní. ʻE lava ke nau vahevahe ʻenau ngaahi fakakaukaú, ʻo kapau te nau loto ki ai. Fakaafeʻi ke nau fakakaukau ki he founga ʻe fakamālohia ai ʻe heʻenau ngaahi ueʻi fakalaumālié ʻa honau vā mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí.

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Poupoú

Ngaahi founga ʻe lava ke tau tokangaʻi ai ʻa e māmaní:

  • Tō ha ngaahi tengaʻiʻakau, fanga kiʻi ʻakau pe ko ha ngoue.

  • Tufi e veve ʻi ho tukui koló.

  • Fokotuʻutuʻu ha fakamaʻa fakakolo pe ko ha ngāue ki hono tānaki ha meʻa pea toe fakaʻaongaʻi iá (recycling).

  • ʻAlu ʻo kaka moʻunga pea fakalaulauloto ki he ngaahi meʻa ʻokú ke houngaʻia aí.

  • Faʻu ha ʻaati mei he ngaahi meʻa naʻá ke mei laku ki he vevé, pea vahevahe ia ʻi ha fakaʻaliʻali ʻaati fakakulupu.

  • Fakakaukau ki he ngaahi founga ʻe lava ke ke fakatolonga ai ʻa e maʻuʻanga iví mo e vaí.

Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí

ʻOange ki he kau mēmipa ʻo e kalasí pe kōlomú ha ngaahi faingamālie lahi ke nau feakoʻiʻaki ai ʻi he kalasi, he ʻoku nau ako lelei taha ange mei he niʻihi kehé mo e aʻusia ʻi he faiakó.

Paaki