Matxuwak, xb’aan laj Michael Malm

13–19 marzo

Mateo 11–12; Lukas 11

“Laa’in texinhiltasi”

Li Awa’b’ej Dallin H. Oaks kixye: “Eb’ li loq’laj hu, li k’utb’esinb’il na’leb’ junxil, ink’a’ natawman ru wi ink’a’ nak’ulub’aman li k’utb’esinb’il na’leb’ anajwan. … Lix tzolb’aleb’ li loq’laj hu naxtenq’aheb’ li winq ut ixq chixk’ulb’al li k’utb’esinb’il na’leb’ ” (“Lectura y revelación de las Escrituras,” Liahona, enero 1995, 7).

Tz’iib’a li nakak’oxla

Naab’al sut, eb’ laj Fariseo ut eb’ laj tz’iib’ ke’xye naq xloq’oninkil li Qaawa’ a’an jun aalil iiq. Rajlal neke’aatinak chirixeb’ li taqlahom re li ruchich’och’ ut ink’a’ chirixeb’ li junelikil yaal. Wankeb’ li taqlahom chirix li hilob’aal kutan, jun kutan re raj hilank, a’b’anan jwal aaleb’ chixpaab’ankil.

Toja’ naq li Jehova kichal sa’ xyanqeb’ lix tenamit. A’an kixk’ut chiruheb’ naq li tz’aqal rajom li paab’ank maawa’ xteneb’ankil xninqal ru iiq, a’an b’an risinkil. Kixk’ut chiruheb’ naq li Dios naxk’e li taqlahom, jo’ lix loq’oninkil li hilob’aal kutan, ink’a’ re qasachb’al, re b’an qosob’tesinkil. Hehe’, lix b’e li Dios a’an ka’ch’in ru, a’b’anan li Qaawa’ kichal xyeeb’al qe naq ink’a’ taqab’eeni qajunes. “Kim, taaqehin,” kixtz’aama. Lix b’oqom, choq’ reheb’ li “tawajenaqeb’,” a’ yaal k’a’ru lix majelal, a’an naq wanqat chixk’atq, xk’ulub’ankil naq tixk’am li qiiq. Lix yeechi’ihom a’an “naq taqataw xhilaal li qaam.” Xjuntaq’eetankil rik’in li tooruuq chixb’aanunkil—xyalb’al qaq’e chi elk chi uub’ej qajunes malaj xpaab’ankil li naxyeechi’i li ruchich’och’—lix “iiqleb’ moko ra ta, ut li riiq moko aal ta.” (Mateo 11:28–30.)

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu aajunes

Mateo 11:28–30

Li Jesukristo tinixkanab’ chi hilank naq ninkanab’ wib’ chiru a’an.

Chiqajunil wan li iiq naqiiqa—wan xb’aan li qamaak ut li k’a’ru ink’a’ us xqab’aanu, wan xb’aan li k’a’ru xb’aanu jalan, ut wan naq ma’ani sa’ aj maak yal xkomon li yu’am a’in sa’ ruchich’och’. Maak’a’ naxye b’ar nachal li qach’a’ajkilal, li Jesus naxtz’aama chiqu naq toochalq rik’in a’an re naq taaruuq chiqatenq’ankil chiriiqankil li qiiq, re taakotzq (chi’ilmanq ajwi’ Mosiah 24). Li Elder David A. Bednar kixye, “Naq noko’ok sa’eb’ li loq’laj sumwank ut naqapaab’eb’, wanko sa’ li iiqleb’ sa’ komonil rik’in li Qaawa’ Jesukristo” (“Moko ch’a’aj ta chiruheb’ xk’amb’al li riiqeb’,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2014). Chi wank a’in sa’ aach’ool, k’oxlaheb’ li patz’om a’in re xtawb’al ru li raatin li Kolonel sa’eb’ li raqal a’in: Chan ru naq eb’ lin sumwank nikine’xk’e choq’ wech aj iiqanel rik’in li Kolonel? K’a’ru tento tinb’aanu re naq tinchalq rik’in li Kristo? Chan ru naq li riiq li Kolonel moko ch’a’aj ta ut moko aal ta?

K’a’ru chik li patz’om nachal sa’ laa k’a’uxl naq nakawil ru li aatin a’in? Tz’iib’aheb’ li patz’om a’an, ut sik’ xsumenkileb’ naq yookat chirilb’aleb’ li loq’laj hu ut li raatineb’ li profeet sa’ li xamaan a’in. Maare taataw xsumenkil aapatz’om rik’in li raatin li Elder David A. Bednar, li yeeb’il resil arin.

Chi’ilmanq ajwi’ John A. McCune, “Chalqex rik’in li Kristo—li wank jo’ jun aj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2020; Lawrence E. Corbridge, “El camino,” Liahona, noviembre 2008, 34–36.

Eb’ li tzolom neke’xk’ux li trigo chiru li hilob’aal kutan, xb’aan laj James Tissot

Mateo 12:1–13

“Chiru li hilob’aal kutan, b’aanu li us.”

Lix k’utumeb’ laj Fariseo wan tz’aqal xjalanil rik’in lix k’utum li Kolonel, ut jun reheb’ a’an chan ru xloq’oninkil li hilob’aal kutan. Naq taawil Mateo 12:1–13, naru taatz’il rix wi laa wanjik ut laa b’aanuhom sa’ li hilob’aal kutan naxk’ulub’a rib’ rik’in lix k’utum li Kolonel. Re xb’aanunkil a’in, naru taak’oxlaheb’ li na’leb’ jo’ a’in:

• “Uxtaanank nawaj, ink’a’ mayejak” (raqal 7; chi’ilmanq Oseas 6:6).

• “Xb’aan naq li K’ajolb’ej a’an aj eechal re li hilob’aal kutan” (raqal 8).

• “Naru xb’aanunkil li us sa’ hilob’aal kutan” (raqal 12).

Chan ru nakate’xtenq’a li k’utum a’an chirix li hilob’aal kutan?

Chi’ilmanq ajwi’ Markos 2:23–3:5; Temas del Evangelio, “Día de reposo,” topics.ChurchofJesusChrist.org.

Mateo 12:34–37; Lukas 11:33–44

Li waatin ut inb’aanuhom neke’xk’ut li wan sa’ lin ch’ool.

Jun tz’aqal na’leb’ kixye li Kolonel chirixeb’ laj Fariseo, a’an naq neke’xye naq chaab’ileb’, a’b’anan li rajomeb’ moko chaab’il ta. Naq taatzol chirixeb’ li tijb’al kixk’e li Kolonel reheb’ laj Fariseo sa’ Mateo 12:34–37 ut Lukas 11:33–44, k’oxla lix wanjik li qach’ool rik’in li qab’aanuhom. Kʼaʼru naraj naxye choqʼ aawe laaʼat “li chaab’il b’ihomal re li ch’oolej”? (Mateo 12:35). Chan ru naq eb’ li qaatin te’ruuq chiqatiikob’resinkil malaj chiqajitb’al? (chi’ilmanq Mateo 12:37). K’a’ru naraj naxye naq “chaab’ilaq” sa’ qu? (Lukas 11:34). K’oxla chan ru tatruuq chi wank “chi naab’al laa saqenk” (Lukas 11:36) rik’in lix wankil li Kolonel.

Chi’ilmanq ajwi’ Alma 12:12–14; Tzol’leb’ ut Sumwank 88:67–68.

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu jo’ junkab’al, ut choq’ re li q’ojyin re junkab’al

Mateo 11:28–30.Re xtenq’ankileb’ laa junkab’al chixtawb’al ru lix yehom li Jesus sa’eb’ li raqal a’in, naru taakanab’eb’ chixkelonkil jun li aalil iiq, xb’een wa xjuneseb’, ut chirix a’an chi tenq’anb’ileb’. K’a’ruheb’ li iiq li wankeb’ chiqix? K’a’ru xyaalal xk’ulb’al li riiqleb’ li Kristo sa’ qab’een? Li jalam-uuch li wan sa’ roso’jik li aatin a’in tatxtenq’a chixk’utb’al k’a’ru li iiqleb’.

Mateo 12:10–13.Naq taawil resil naq li Jesus kixk’irtesi jun li winq sa’ li hilob’aal kutan, laa junkab’al naru te’xwotz chan ru “nokoxtuqub’ ” wi’chik li Kolonel. Chan ru naq li hilob’aal kutan a’anaq jun li kutan re k’irtesiik choq’ qe?

Chi eek’asinb’il xb’aan li eetalil naxk’e li Kolonel sa’eb’ li raqal a’an, laa junkab’al naru neke’xtz’iib’a li us te’ruuq chixb’aanunkil “chiru li hilob’aal kutan” (raqal 12). Chinaq sa’ eech’ool xtz’iib’ankil xtenq’ankileb’ li qas qiitz’in. Maare us wi nekek’uula chixjunil li xetz’iib’a, ut texruuq chirilb’al chiruheb’ li domingo yookeb’ chi chalk.

Lukas 11:33–36.K’oxla chan raj ru taak’ut chiru laa junkab’al li naraj naxye “nujenaq rik’in saqen” (eb’ li raqal 34, 36). Ma natenq’an junaq li b’aanunb’il k’utum? Naru ajwi’ tex’aatinaq chirix xk’amb’al chaq lix saqen li Kolonel sa’ li qayu’am, sa’ qochoch ut sa’ ruchich’och’. Re xnawb’al xkomon chik, chi’ilmanq li video “La luz que brilla en las tinieblas,” ChurchofJesusChrist.org.

Lukas 11:37–44.Maare laa junkab’al naru neke’xtz’il rix li raqaleb’ a’an naq yooqeb’ chixch’ajb’aleb’ li sek’. Maare te’xye k’a’ut naq ink’a’ us xch’ajb’al ka’ajwi’ rixeb’ li sek’. Naru taajuntaq’eeta rik’in naq tento tiikaqo ink’a’ ka’ajwi’ rik’in li qab’aanuhom jo’kan b’an ajwi’ sa’ qak’a’uxl ut qeek’ahom sa’ qach’ool.

Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’ chirix xtzolb’aleb’ li kok’al, chi’ilmanq li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.

Jun b’ich naru xb’ichankil: “Chaab’il xchaq’rab’ li Dios,” Eb’ li B’ich, 72.

Xkawresinkil aawib’ chi tzolok

Yal aaq’e. Maare wanq kutan b’ar wi’ xtzolb’al li loq’laj hu ch’a’ajaq malaj ink’a’ taaweek’a lix sahil aach’ool jo’ nakawoyb’eni. Maakanab’ xyalb’al aaq’e. Li Elder David A. Bednar kixye, “Li xyalb’al qaq’e chixb’aanunkil li kok’ k’anjel naru tooxk’am chixtawb’al xninqal ru musiq’anb’il eek’ahom” (“Más diligentes y atentos en el hogar,” Liahona, noviembre 2009, 20).

“K’ulumaq lin iiqleb’ sa’ eeb’een ut tzolomaq eerib’ wik’in, xb’aan naq tuulanin ut q’un lin ch’ool, ut teetaw xhilob’aal eeraam” (Mateo 11:29). Jalam-uuch © iStockphoto.com/wbritten