Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
19–25 ʻAokosi. 1 Kolinitō 1–7: ‘Mou Māʻopoʻopo Lelei’


“19–25 ʻAokosi. 1 Kolinitō 1–7: ‘Mou Māʻopoʻopo Lelei’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: Fuakava Foʻou 2019 (2019)

“19–25 ʻAokosi. 1 Kolinitō 1–7,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: 2019

ʻĪmisi
Kolinitō

Corinth, Southern Greece, the Forum and Civic Center, tā valivali ʻe Balage Balogh

19–25 ʻAokosi

1 Kolinitō 1–7

“Mou Māʻopoʻopo Lelei”

ʻE tokoni atu ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke ke ʻiloʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻi he 1 Kolinitō 1–7 ʻe tokoni ki he fānau ʻokú ke akoʻí. ʻI hoʻo ako ʻi he faʻa lotu ʻa e ngaahi vahe ko ʻení, lekooti hoʻo ngaahi fakakaukau mo e ngaahi ongo ʻoku haʻu kiate koe mei he Laumālié.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻĪmisi
sharing icon

Fakaafeʻi Ke Vahevahe

ʻI ha ngaahi ʻaho kimuʻa, fakaafeʻi ha toko taha pe tokolahi ange ʻi he fānaú ke nau kumi ha veesi ʻi he 1 Kolinitō 1–7 te nau lava ʻo vahevahe mo e kalasí. Te ke lava ʻo fakaafeʻi ʻenau mātuʻá ke tokoni ʻo kapau ʻe fie maʻu.

ʻĪmisi
teaching icon

Akoʻi e Tokāteliné

Fānau Iiki Angé

1 Kolinitō 2:11–14

ʻOku akoʻi mai kiate au ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ha ngaahi moʻoni ʻo e ongoongoleleí.

Ko e taha ʻo e ngaahi fatongia e Laumālie Māʻoniʻoní ko hono akoʻi mai kiate kitautolu e moʻoní. Ko e hā ha ngaahi aʻusia te ke lava ʻo vahevahe mo e fānaú ke tokoni ke mahino ʻeni kiate kinautolu?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaʻaliʻali ha ngaahi meʻa pe fakatātā ʻokú ne fakafofongaʻi ha ngaahi founga ʻoku tau ako ai fekauʻaki mo e māmaní (hangē ko e ʻapiakó, tohí, pe telefoni toʻotoʻó). Ko e hā te tau lava ʻo ako ʻi he taimi ʻoku tau fakaʻaongaʻi ai e ngaahi meʻá ni? Fakamatalaʻi ange, ʻi he 1 Kolinitō 2:11, 14, naʻe akoʻi mai ai ʻe Paula, te tau lava ʻo ako kau ki he ʻOtuá ʻo fakafou ʻi he Laumālie pē ʻo e ʻOtuá, ʻa ia ko e Laumālie Māʻoniʻoní. Ko e hā te tau lava ʻo fai ke tau ako ai e “ngaahi meʻa ʻa e ʻOtuá”?

  • Pasi ho nimá ʻi hoʻo leaʻaki e foʻi silapa kotoa pē ʻi he sētesi, “ʻOku akoʻi kiate kitautolu ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ʻa e moʻoní.” Kole ki he fānaú ke nau pasi honau nimá mo toe lau e kupuʻi leá. Vahevahe mo e fānaú ha aʻusia ʻi ha taimi naʻe tokoniʻi ai koe ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní, ke ke ʻiloʻi ʻoku moʻoni ha meʻa.

  • Hiva fakataha ha hiva fekauʻaki mo e Laumālie Māʻoniʻoní, hangē ko e “Ko e Laumālie Māʻoniʻoní” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 56). Tokoniʻi e fānaú ke nau kumi ha ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻi he hivá ʻokú ne akoʻi mai e founga ʻoku lea mai ai e Laumālie Māʻoniʻoní kiate kitautolu, pea ko e hā ʻokú Ne akoʻi maí.

1 Kolinitō 3:10–11

Ko Sīsū Kalaisi ʻa hoku fakavaʻé.

ʻOku fokotuʻu ʻe he fānaú ha fakavaʻe ki heʻenau ngaahi fakamoʻoní, pea te ke lava ʻo tokoniʻi kinautolu ke langa ha fakavaʻe pau ʻia Sīsū Kalaisi.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau ki he fānaú e 1 Kolinitō 3:11 pea fakamatalaʻi ange ko Sīsū Kalaisi ʻa hotau makatuʻungá. Fakaʻaliʻali ki he fānaú ha ngaahi fakatātā ʻe niʻihi ʻo e ngaahi meʻa te tau lava ʻo fakamoʻoniʻí, kau ai ha fakatātā ʻo Sīsū Kalaisi. Tokoniʻi kinautolu ke nau fokotuʻutuʻu e ngaahi fakatātaá ke tuʻu e fakatātā ʻo Sīsuú ʻi lalo, hangē ha fakavaʻé, pea “langa” leva ʻe he ngaahi fakatātā kehé ha fakamoʻoni ʻo kau kiate Ia.

  • Faʻu ha ngaahi fakatātaaʻi ʻo e hiva “Ko e Tangata Potó mo e Tangata Valé” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 132), pea hivaʻi fakataha mo e fānaú ʻa e hivá. ʻOange ki he fānaú ha foʻi maka kuo tohi ai e “Ko Sīsū Kalaisi ʻa hoku fakavaʻé.” Tuku ke nau foki mo e ngaahi foʻi maká ki honau ʻapí ke fakamanatu kiate kinautolu e meʻa ne nau akó.

  • Vahevahe ha ngaahi fakatātā ʻoku nau fakahā ha niʻihi ʻo e ngaahi talanoa ʻokú ke manako ai mei he moʻui ʻa e Fakamoʻuí, pea kole ki he fānaú ke nau tala atu e meʻa ʻoku hoko ʻi he ngaahi fakatātaá. Tuku ke nau vahevahe ha niʻihi ʻo e ngaahi talanoa ʻoku nau manako ai kau kia Sīsuú. Vahevahe hoʻo fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisi ko e fakavaʻe ʻa hoʻo tuí.

1 Kolinitō 6:19

Ko hoku sinó ʻoku hangē ha temipalé.

Te ke lava fēfē ʻo tokoniʻi e fānaú ke nau houngaʻia ʻi honau sinó ko ha meʻafoaki mei he ʻOtuá, mo maʻu ha holi lahi ange ke tauhi honau sinó?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaʻaliʻali ki he fānaú ha ngaahi fakatātā ʻo ha ngaahi temipale (vakai fokotuʻutuʻu ki he uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí), pea lau e ngaahi leá ni mei he 1 Kolinitō 6:19: “Ko homou sinó ko e fale tapu ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní.” Tokoniʻi e fānaú ke mahino kiate kinautolu ʻoku finangalo e ʻOtuá ke tau tauhi hotau sinó ke maʻa mo māʻoniʻoni, ʻo hangē ha temipalé.

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo ha kiʻi tamasiʻi pe taʻahine, pea tuku takai ha ngaahi fakatātā ʻo e ngaahi meʻa ʻoku lelei mo ha ngaahi meʻa ʻoku kovi ki hotau ngaahi sinó. Fakaafeʻi e fānaú ke nau taufetongi ʻi hono feinga ke ʻiloʻi e ngaahi meʻa ʻoku leleí pea toʻo e ngaahi meʻa ʻoku koví.

  • Hivaʻi fakataha ha foʻi hiva fekauʻaki mo e sinó, hangē ko e “ʻUlu, Uma, Tui, mo e Vaʻe” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 129), pea fehuʻi ki he fānaú ko e hā e ʻuhinga ʻoku nau houngaʻia ai ʻi honau ngaahi sinó.

ʻĪmisi
teaching icon

Akoʻi e Tokāteliné

Fānau Lalahi Angé

1 Kolinitō 1:23–25

ʻOku poto ange ʻa e ʻOtuá ʻi he tangatá, pea ʻoku ou fakahaaʻi e poto moʻoní ʻi he taimi ʻoku ou tui ai ki Heʻene ngaahi akonakí.

ʻE aʻusia ʻe he fānau ʻokú ke akoʻí—kapau kuo teʻeki ai—ha kakai ʻe niʻihi ʻoku nau akoʻi e ngaahi meʻa ʻoku fehangahangai mo e poto ʻa e ʻOtuá. ʻE lava tokoni ʻa hono ako e 1 Kolinitō 1:23–25 ke mahino ki he fānaú ʻoku poto ange ʻa e ʻOtuá ʻi he tangatá.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau fakataha e 1 Kolinitō 1:23–25 pea tokoniʻi e fānaú ke nau ʻiloʻi e ongo foʻi lea ko e poto mo e vale. Fakamatalaʻi ange naʻe fakakaukau e kakai tokolahi ʻoku fakavalevale e ngaahi akonaki ʻa Paulá, ka naʻe fakamatalaʻi ange ʻe Paula ko e poto moʻoní ʻa e tui ki he ongoongolelei ʻo Kalaisí. Ko e hā e ʻuhinga ʻoku fakapotopoto ai ke tui ki he meʻa ʻoku akoʻi ʻe he ʻOtuá?

  • Tokoni ki he fānaú ke nau fakatātaaʻi e founga ʻoku nau pehē te nau tali ʻaki ki he kakai ʻoku nau pehē ʻoku “fakavalevale” e ngaahi akonaki ʻa e Siasí—ʻa e ngaahi akonaki hangē ko e tui ki he Fakamoʻuí, tauhi e Lea ʻo e Potó, pe talangofua ki he fono ʻo e vahehongofulú. Hangē ko ʻení, te nau lava ʻo fakamoʻoni ki he ngaahi tāpuaki ʻoku maʻu mei hono moʻui ʻaki e ngaahi akonaki ko ʻení.

  • Vahevahe ha aʻusia ʻi ha taimi naʻe fakakaukau ai ha niʻihi ʻoku fakavalevale e meʻa ʻokú ke tui ki aí, pe vahevahe ha sīpinga mei he folofolá. ʻE lava nai ʻe he fānaú ʻo vahevahe e ngaahi aʻusia tatau? ʻE tokoni fēfē ʻa e 1 Kolinitō 1:25 kiate kitautolu ke tau tuʻu maʻu ʻi he taimi ʻoku ui ai ʻe ha niʻihi ʻetau ngaahi tuí ʻoku fakavalevale?

1 Kolinitō 2:11–14

ʻOku akoʻi mai kiate au ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ha ngaahi moʻoni ʻo e ongoongoleleí.

Te ke tokoniʻi fēfē ʻa e fānaú ke nau ʻiloʻi ʻoku nau fie maʻu ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní kae lava ke mahino kiate kinautolu ʻa e “ngaahi meʻa ʻo e ʻOtuá”?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Faʻu ha lisi ʻo ha ngaahi founga ʻoku tau ako ai kau ki he māmaní—hangē ko e ngaahi tohí, ʻapiakó, mo e ʻinitanetí. Lau fakataha leva e 1 Kolinitō 2:11–14. Ko e hā ʻoku akoʻi ʻe he ngaahi veesi ko ʻení ʻo kau ki he founga ʻoku tau ako ai e “ngaahi meʻa ʻo e ʻOtuá”?

  • Fakaafeʻi e fānaú ke nau vahevahe ki ha taimi ne nau ongoʻi ai e ngaahi ueʻi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní, ʻa ia ʻoku toe ui ko e “Laumālie ʻo e ʻOtuá” (1 Kolinitō 2:11–14). ʻE lava ke kau ʻi he ngaahi taimi ko ʻení ʻenau ʻi he lotú, pe lau e folofolá. Tokoniʻi ke mahino kiate kinautolu naʻe akoʻi ange ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní kiate kinautolu ʻa e moʻoní, hangē ko ia ne fakamatalaʻi ʻe Paulá.

  • Fakaafeʻi e fānau takitaha ke lau ha taha ʻo e ngaahi folofola ko ʻení: 1 Kolinitō 2:11–14; 1 Nīfai 10:17; Molonai 10:3–5; mo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá 8:2–3. Kole ki he fānaú ke nau vahevahe ha meʻa ne nau ako mei he ngaahi folofola ko ʻení ʻo kau ki he founga ʻoku akoʻiʻaki ʻakitautolu ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní. Tokoniʻi kinautolu ke nau hiki e ngaahi veesi folofola ko ʻení ʻi he tuliki ʻo ʻenau folofolá.

1 Kolinitō 6:19–20

ʻOku totonu ke u fakaʻapaʻapaʻi hoku sinó mo tauhi ia ke māʻoniʻoni.

ʻE tokoni ʻa e mahino ko ia ko hotau ngaahi sinó ko ha meʻafoaki mei he Tamai Hēvaní, ke tauhi ʻe he fānaú honau ngaahi sinó ke toputapu neongo e taimi ʻe ʻahiʻahiʻi ai kinautolu ke nau fai ha meʻa halá.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • ʻOmi ha meʻaʻofa kuo ʻosi kofu, fakataha mo ha fakatātā ʻo ha kiʻi tamasiʻi pe taʻahine, mo ha temipale ʻi loto. Fakaafeʻi e fānaú ke nau lau e 1 Kolinitō 6:19–20 pea mateʻi pe ko e hā ʻoku ʻi loto ʻi he meʻaʻofá. Tuku ke nau vete ʻa e meʻaʻofá pea aleaʻi e founga ʻoku hangē ai hotau ngaahi sinó ko e temipalé.

  • Talanoa mo e fānaú fekauʻaki mo e founga ʻoku totonu ke tau tauhi ʻaki ha temipale. Kapau ʻoku hangē hotau sinó ko e temipalé, ʻoku totonu nai ke tau tauhi fēfē hotau sinó? ʻE lava ke tokoni ʻa hono hivaʻi pe lau ha ngaahi lea ʻo ha hiva kau ki he temipalé, hangē ko e “Ko Hoku Temipale Mei he ʻEikí” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 73), ke tali ʻa e fehuʻí ni. ʻI he taimi ʻoku tau fai ai ha fehalaaki, te tau lava fēfē ʻo ngaohi ke toe maʻa hotau “temipalé”?

  • Lau fakataha e konga ʻoku ui ko e “Moʻui Lelei Fakaesino mo Fakaelotó” ʻi he Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú (2011, 25–27). Fakaafeʻi e fānaú ke nau lisi ʻi he palakipoé ʻa e akonaki ʻoku nau maʻu kau ki he founga ʻo hono tokangaʻi hotau ngaahi sinó.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻi

Poupouʻi e Ako ʻi ʻApí

Fakaafeʻi e fānaú ke nau vahevahe mo honau ngaahi fāmilí ha hiva ne nau hiva ʻi he kalasí mo e meʻa ne nau ako mei aí.

Fakatupulaki ʻEtau Akoʻí

Fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisi. Ko e taha ʻo e ngaahi meʻa mahuʻinga taha te ke lava ʻo fai ko e faiako, ko hoʻo fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisí. ʻE lava tokoni ʻeni ki he fānaú ke fakamālohia ʻenau ngaahi fakamoʻoní mo ongoʻi e ʻofa ʻa e Fakamoʻuí kiate kinautolú.

Paaki