onyeinyom nta ji ihe eji agba mmiri n’ike

20.

Ihe omume niile

20.1

Ebumnoobi niile

Ihe omume Nzukọ nsọ niile na-akpọkọta ndị otù Nzukọ nsọ na ndị ọzọ ọnụ dị ka “ụmụ amaala ibe ha ndị nsọ” (Ndị Efesọs 2:19). Ebumnoobi niile maka ihe omume niile gụnyere ndị a sotere:

• Wulite okwukwe niime Jizọs Kraịst.

• Wete ańụrị ma kwalite ịdị n’otu.

• Wete ohere niile maka uto nke onwe.

• Gbaa ndị mmadụ na ndị ezi na ụlọ ume.

• Nyere ndị otù aka sonye n’ọrụ nke nzọpụta na mbuli elu (lee 1.2).

20.2

Ịhazi Ihe omume niile

Tupu atụọ atụmatụ ihe omume, ndị ndu na-atule mkpa niile ime mmụọ na nke anụ ahụ nke ndị otù. Ndị ndu na-achọ nduzi nke Mmụọ mgbe ha na-ekpebi ụdị ihe omume ga-enye aka zute mkpa ndị ahụ.

20.2.1

Oke na ọrụ maka Ịtụ atụmatụ Ihe omume niile

Ihe omume ngalaba ukwu ka enwere ike ịtụ atụmatụ ya n’ụzọ ọbụla ndị a sotere, dị ka otu mkpa ndị obodo siri dị:

• Kansụl ngalaba ukwu nwere ike duo ịtụ atụmatụ ahụ.

• Kansụl ngalaba ukwu nwere ike inye ndị otu akpọrọ aha kpọm kwem ọrụ inye aka tụọ atụmatụ otu ihe omume ma ọ bụ abụọ.

• Mgbe ọ dị mkpa na ebe e nwere ọtụtụ ndị otù, otu bishọp nwere ike hazie otu kọmitii ihe omume niile nke ngalaba ukwu.

Maka ozi banyere ịtụ atụmatụ ihe omume niile nke ndị ntoroọbịa ngalaba ukwu, lee 10.2.1.3 na 11.2.1.3.

20.2.2

Ịkpọku Ndị Niile Isonye

Ndị ahụ na-atụ atụmatụ ihe omume niile kwesịrị ịkpọtụrụ onye niile, tụmadị ndị otù ọhụrụ, ndị otù na-adịghị ike n’ọrụ, ndị ntoroọbịa, ndị dimkpa na-emebeghi ọlụlụ, ndị ahụ nwere nkwarụ, na ndị nke okpukperechi ọzọ.

Ihe omume niile ekwesịghị ibo ibu arọ na-erughị eru n’isi ndị ndu na ndị otù.

20.2.3

Ọkọlọtọ niile

Ihe omume niile nke Nzukọ nsọ kwesịrị ibuli mmụọ ma kwusie okwu ike gbasara “omume ọma, ịdị ịhụnaanya, ma ọ bụ nwee akụkọ ọma ma ọ bụ kwesị otuto” (Ndepụta nke Okwukwe 1:13). Ihe omume niile nwere ike ghara ịgụnye ihe ọbụla nke megidere nkuzi niile nke Nzukọ nsọ.

20.2.6

Ego maka Ihe omume niile

Ọtụtụ ihe omume niile kwesịrị ịdị mfe ma nwee obere ọnụ ahịa ma ọ bụ enweghị ọnụ ahịa ọbụla. Mmefu ọbụla ka otu bishọp ma ọ bụ otu ndịisi stek ga-enyerịrị nkwado n’ọdịniihu.

Ndị otù ekwesịghị ịkwụkarị ụgwọ iji sonye n’ihe omume niile. Maka atụmatụ niile na ntuziaka niile nke itinye ego n’ihe omume niile, lee 20.6.

20.4

Ọgbakọ Ndị Ntoroọbịa

Mmalite Jenụwarị nke afọ ha gbara afọ 14, ndịikom nta na ndịinyom nta ka a na-akpọku isonyekọta n’ọgbakọ ndị ntoroọbịa. Ọgbakọ ndị ntoroọbịa niile ka a na-emekarị otu ugboro n’afọ n’ọkwa ngalaba ukwu ma ọ bụ nke stek. Enwekwara ha ike ime ha n’ọkwa ọtụtụ stek ma ọ bụ n’ọkwa mpaghara. N’afọ nke ndị ntoroọbịa ga-aga ọgbakọ FSY, stek na ngalaba ukwu niile ekwesịghị ime ọgbakọ niile nke ndị ntoroọbịa.

Ọgbakọ niile nke ndị ntoroọbịa ngalaba ukwu ka a na-atụpụta ma mepụta site n’aka kansụl ndị ntoroọbia na ngalaba ukwu, n’okpuru ntuziaka nke otu bishọp (lee 29.2.6). Otu bishọp na-enwete nkwado nke otu ndịisi stek banyere atụmatụ niile maka ọgbakọ ndị ntoroọbịa ngalaba ukwu.

Dị ka ndị ndu na ndị ntoroọbịa na-atụ atụmatụ ọgbakọ ndị ntoroọbịa, ha kwesịrị ịhụta atụmatụ niile dị niime isiakwụkwọ nke a na ntuziaka ndị a sotere:

• Isiokwu ndị ntoroọbịa Nzukọ nsọ kwa afọ ka enwere ike iji mee ihe dị ka isiokwu ọgbakọ ahụ.

• Tụọ atụmatụ ihe omume niile dabara adaba ya na isiokwu ahụ.

• Nata nkwado nke otu bishọp ma ọ bụ otu ndịisi stek maka ndị niile na-ekwu okwu na ihe omume niile.

• Hụ na enwere dimkpa n’elekọta n’ụzọ zuru oke n’oge niile (lee 20.7.1).

20.5

Atụmatụ niile na Ntuziaka niile maka Ịhọrọ na Ịtụ Atụmatụ Ihe Omume niile

20.5.1

Ihe omume niile nke Azụmahịa ma ọ bụ nke Ndọrọ ndọrọ ọchịchị

Ihe omume niile emere maka Ebumnoobi azụmahịa ma ọ bụ nke ndọrọ ndọrọ ọchịchị ọbụla ka a na-akwadoghị (lee 35.5.2).

20.5.2

Ịgba egwu na Egwu

N’ịgba egwu niile, uwe, ekike, inwu ọkụ, ụdị ịgba egwu niile, abuune, na egwu kwesịrị inye aka nwete ikuku ebe Mmụọ nke Onyenwe anyị nwere ike ịnọ.

20.5.3

Abalị Mọnde niile

A na-agba ndị otù ume ime ihe omume niile nke ezi na ụlọ na Mọnde ma ọ bụ oge ndị ọzọ. Ọdịghị ihe omume Nzukọ nsọ, nzukọ niile, ma ọ bụ ofufe nke baptizim ndị ekwesịrị ime ma elekere 6:00 nke mgbede Mọnde gafee.

20.5.5

Ihe omume ndị Gafere Abalị

Ihe omume niile nke Nzukọ nsọ gafere abalị maka otu jikọtara ọnụ nke ndịikom nta na ndịinyom nta ka bishọp na onyeisi stek ga-akwadorịrị. Nke ahụ bụkwa eziokwu maka ihe omume niile nke ndị otù nwoke na nwanyị na-anọghị n’ọlụlụ.

Ihe omume niile gafere abalị na ụlọ ụka Nzukọ nsọ ma ọ bụ n’ogige ụlọ ụka ka a na-akwadoghị.

20.5.8

Idebe Ụbọchị Ezumiike

Ọdịghị kamp Nzukọ nsọ, mmemme egwuregwu niile, ma ọ bụ mmemme ntụrụndụ mmanụ a ga-eme na Sọnde. Ma ọ bụ na otu ndị ntoroọbịa na ndị ọzọ ga-eme njem gaa ma ọ bụ lọta site na kamp ma ọ bụ ọgbakọ ndị ntoroọbịa na Sọnde.

20.5.10

Nleta Tempụl

Nleta tempụl ka a na-ahazi n’ọkwa ngalaba ukwu ma ọ bụ nke stek niime distrit tempụl enyere ọrụ.

20.6

Atụmatụ niile na Ntuziaka niile maka Ego Ihe Omume niile

20.6.1

Ihe omume ndị a ga-eji Ego Ngalaba ukwu na Stek Akwụ ụgwọ

Ego mmefu ego ngalaba ukwu ma ọ bụ nke stek ka ekwesịrị iji kwụọ ụgwọ maka ihe omume niile—ebe edepụtara ihe ndị nwere ike gaghị eso na 20.6.2.

20.6.2

Ego maka Kamp Ndị Ntoroọbịa niile

Ọ bụrụ ma ngalaba ukwu ma ọ bụ stek enweghị ego zuru ezu maka ihe omume niile edepụtara n’okpuru, ndị ndu nwere ike rịọ ndị sonyere ịkwụtụ akụkụ ụgwọ ma ọ bụ ha niile:

• Otu kamp Ọkwa Nchụaja nke Erọn agbatịrị kwa afọ ma ọ bụ ihe omume yiri ya.

• Otu kamp Ndịinyom nta agbatịrị kwa afọ ma ọ bụ ihe omume yiri ya.

• Kamp otu ụbọchi kwa afọ ma ọ bụ ihe omume yiri ya maka ụmụntakịrị Praịmarị gbara afọ 8 ruo afọ 11.

Mmefu niile na ime njem maka kampụ kwa afọ ekwesịghị ịkarị akarị. Enweghị ego nke onwe ekwesịghị ịkwụsi onye otù site n’isonye.

20.6.3

Ịkwụ Ụgwọ maka Ọgbakọ niile nke FSY

Enwere ike rịọ onye ntoroọbịa ọbụla itụnye ego iji aga ọgbakọ niile nke Maka Ume nke Ndị Ntoroọbịa (FSY). Ọ bụrụ ma ego ọ ga-ewe ga-akwụsi otu onye ntoroọbịa site n’isonye, bishọp nwere ike iji ego atụmatụ mmefu ngalaba ukwu ji kwụọ ụgwọ ihe niile ma ọ bụ ụfọdụ niime ụgwọ nke a. Lee FSY.ChurchofJesusChrist.org.

20.6.5

Mmemme Igba Ọnya ego niile

Mmefu ego nke ihe omume niile nke stek na ngalaba ukwu ka a na-esikarị n’ego atụmatụ mmefu akwụ ụgwọ. Kosiladị, onyeisi stek ma ọ bụ bishọp nwere ike nye ikike otu mmemme ịgba ọnya ego afọ ọbụla maka naanị Ebumnoobi ndị a sotere:

• Iji nye aka kwụọ ụgwọ maka ihe omume ndị edepụtara na 20.6.2.

• Iji nye aka zụta ngwaọrụ nke ngalaba ahụ chọrọ maka kamp kwa afọ.

20.7

Atụmatụ na Ntuziaka Nchekwa niile maka Ihe Omume niile

20.7.1

Nlekọta nke Onye Dimkpa

Opekampe ndị dimkpa abụọ ga-anọrịrị na ihe omume Nzukọ nsọ niile nke ụmụntakịrị na ndị ntoroọbịa bịara. Enwere ike gbakwunye ndị dimkpa ndị ọzọ ma eleghị anya otu otu ahụ ha, nka niile ndị achọrọ maka ihe omume ahụ, ma ọ bụ mkpa niile ndị ọzọ. A na-agba ndị nne na nna ume inye aka.

Ndị niile ha na ụmụntakịrị na ndị ntoroọbịa na-arụkọ ọrụ ga-emezurịrị ọzụzụ nchekwa ụmụntakịrị na ndị ntoroọbịa. Lee ProtectingChildren.ChurchofJesusChrist.org.

20.7.2

Afọ ole Achọrọ maka Nsonye na Ihe Omume nke ndị Ntoroọbịa

Site na nkwado nke ndị nne na nna, ndị ntoroọbịa nwere ike gaa kamp gafere abalị malite na Jenụwarị nke afọ ha ga-agba 12. Ha nwere ike gaa ịgba egwu niile, ọgbakọ ndị ntoroọbịa niile, na ọgbakọ FSY niile malite na Jenụwarị nke afọ ha ga-agba afọ 14.

20.7.4

Nnara ike nke Nne na nna

Ụmụntakịrị na ndị ntoroọbịa nwere ike ghara isonye n’ihe omume Nzukọ nsọ ma ha enweghị ikike a naara n’aka ndị nne na nna ma ọ bụ ndị nlekọta ha. Maka ihe omume niile nke Nzukọ nsọ nke gụnyere ịnọfe abalị, njem tere anya, ma ọ bụ nke karịrị ihe ize ndụ nkịtị, mkwenye ederede dị mkpa.

Ndị nne na nna na ndị nlekọta na-enye nkwenye nke a site n’ịbịanye aka na Fọm Ịnara ike na Ntọghapụ Ọgwụ.

20.7.5

Repọọtụ ndị nke Mmetọ

Repọọtụ ọbụla nke mere n’oge ihe omume nke Nzukọ nsọ kwesịrị ka a repọọtụọ ya n’aka ndị ji ikike obodo. Ekwesịrị ịkpọtụrụ bishọp ozugbo. Nkuzi niile maka ndị otù dị niime 38.6.2.7. Nkuzi niile maka ndị bishọp dị niime 38.6.2.1.

20.7.6

Mkpachara anya niile nke Nchekwa, Enyemaka Ihe Mberede, na Inye Repọọtụ Ihe Mberede

20.7.6.1

Mkpachara anya maka Nchekwa niile

Ndị ndu na ndị nsonye na-akpachara anya nyochaa ihe omume niile iji hụ na naanị ihe ize ndụ mmerụ ahụ ma ọ bụ ọrịa obere bụ ihe dị. Ihe omume niile kwesịkwara ịgụnye obere ihe izere mmebi nye arịa. N’oge ihe omume niile, ndị ndu na-agba mbọ niile iji hụ na nchekwa dị.

20.7.6.2

Enyemaka n’Ihe Mberede

Ọ bụrụ ma ihe mberede ma ọ bụ mmerụ ahụ emee na arịa Nzukọ nsọ ma ọ bụ n’oge ihe omume nke Nzukọ nsọ, ndị ndu na-eme ntuziaka ndị a sotere, dị ka o si daba:

• Nye enyemaka mbụ nke ihe mberede. Ọ bụrụ ma mmadụ chọọ nlekọta nke ọgwụ ọzọ, kpọtụrụ ndị na-eje ozi ọgwụ ọdụrụkụọ. Kpọtụrụkwa nne ma ọ bụ nna, onye nlekọta, ma ọ bụ onye ikwu ọzọ kacha nso na bishọp ma ọ bụ onyeisi stek.

• Ọ bụrụ ma mmadụ fuo ma ọ bụ nwụọ, ngwangwa mee ka ndị mmanye iwu obodo mata.

• Wete nkwado nke mmetụta uche.

• Akwadokwala ma ọ bụ gbochie iwu iwere ọnọdụ. Ekwekwala nkwa n’aha Nzukọ nsọ.

• Dekọta ma debe aha ndị aka ebe, ozi eji akpọtụrụ ha, nkọwapụta nke otu ihe si mee, na foto niile.

• Repọọtụọ ihe mberede ahụ (lee 20.7.6.3).

20.7.6.3

Inye Repọọtụ Ihe Mberede

Ọnọdụ ndị a sotere kwesịrị ka enye repọọtụ ya n’ikuku na incidents.ChurchofJesusChrist.org.

• Ihe mberede ma ọ bụ mmerụ ahụ mere na arịa nke Nzukọ nsọ ma ọ bụ n’oge ihe omume nke Nzukọ nsọ.

• Onye nọburu na-eme ihe na ihe omume nke Nzukọ nsọ efuola.

• Arịa nke onwe, nke ọha, ma ọ bụ nke Nzukọ nsọ ka emebiri n’oge ihe omume nke Nzukọ nsọ.

• Iwu iwere ọnọdụ ka a majara ma ọ bụ atụrụ anya.

Ọ bụrụ ma mmemme dapụta n’oke mmerụ ahụ, ọnwụ, ma ọ bụ mmadụ ifu efu, onyeisi stek, bishọp, ma ọ bụ onye otù ọ họpụtara na-egbughị oge na-ezigara ụlọ ọrụ mpaghara ozi.

20.7.6.4

Inshọransị na Ajụjụ niile

Ọ bụrụ ma mmadụ merụọ ahụ n’oge mmemme Nzukọ nsọ, ndị ndu na-achọpụta ma Ihe omume atụmatụ Enyemaka Ọgwụ nke Nzukọ nsọ ma o metụrụ ya.

N’ụfọdụ ọnọdụ, onyeisi stek ma ọ bụ bishọp nwere ike nwee ajụjụ ndị gbasara okwu nchekwa niile ma ọ bụ ebubo niile megide Nzukọ nsọ. Onyeisi stek (ma ọ bụ bishọp n’okpuru ntuziaka ya) na-ebuga ụdị ajụjụ ndị a nye Ngalaba Njikwa Ihe Ize Ndụ ma ọ bụ nye ụlọ ọrụ mpaghara.

20.7.7

Njem

Ime njem maka ihe omume niile nke Nzukọ nsọ ka bishọp ma ọ bụ onyeisi stek kwesịrị ịkwado. Njem nke a ekwesịghị ibo ibu arọ na-abaghị uru n’isi ndị otù. Njem tere anya maka ihe omume niile ka a na-akụda mmụọ maka ya.

Mgbe o kwere omume, otu Nzukọ nsọ niile ga-eji ụgbọ nke ọha maka njem tere anya. O kwesịrị ịbụ nke nwere ikike ma echekwaa ya site n’ụgwọ inshọrance.

Mgbe otu Nzukọ nsọ niile mere njem n’ụgbọ ala ndị njem nke onwe, ụgbọ ala ọbụla ga-anọrịrị n’ọnọdụ dị nchekwa. Onye ọbụla kwesịrị ịnọ na beelt oche. Onye na-anya ụgbọ ala ọbụla kwesịrị ịbụ onye dimkpa nwere ikike iwu, nwee akọ na uche.