te ataei ae taua te tinaniku

34.

Mwaane ao Otetanakiia

34.0

Kabwarabwaraana

Kabwianibwai ao angabwai e karekea ana kona te Ekaretia bwa e na waakin ana mwakuri ni kamaiu ao ni karietataaki te Uea (taraa 1.2). Mwaane aikai a tabu. A tei ibukin aia anganano ao aia onimaki kaain te Ekaretia (taraa Mareko 12:41–44).

34.2

Waaki ni Kairiiri ibukin Mwanen te Uoote

34.2.1

Bitiobiriki

Aikai taben te bitiobi ibukin mwanen te uoote. E na anga ana mwakuri tabeua aikai nakoia ana kauntira ao kiraaka.

Te bitiobi:

• E na reireiniia ao e na kaungaia membwa ni kabwakai aia kabwianibwai aika bwanin ao n anga angabwai n nanoanga (taraa 34.3).

• E na kakoaua bwa mwanen te uoote a mwakuriaki raoi ao n tauaki mwiia (taraa 34.5).

• E na rinanon rongorongon te mwane ni katoa namwakaina ao ni kakoaua bwa bwaai aika a riai ni kaetaki a na kaetaki n te tai ae waekoa.

• E na kakoaua ae taan kairiiri n te bootaki ao kiraaka a reiakina tabeia ibukin mwanen te Ekaretia aika tabu.

• E katauraoa ao ni bairea ana kataumwane te uoote ni katoa ririki (taraa 34.6).

• E na kaitibo ma kaain te uoote ni katoa ririki bwa a na karekei kakoauakin aia kabwianibwai.

34.2.2

Kiraaka n Uoote

Te Bitiobi e na mwiokoa te kiraaka n te uoote ke te tia ibuobuoki n kiraaka n te uoote ni buoka kawakinan te rekooti ibukin mwanen te uoote. A riai kiraaka n irii raoi kaetieti aika bwainaki ngkai n tararua mwanen te Ekaretia ao ni kakoaua bwa a eti raoi ana rekooti te Ekaretia.

Aikai taben te kiraaka:

• E na taui mwiin ao ni karin mwaane aika reke ma temanna kaain te bitiobiriki.

• E na rinanon rongorongon te mwane ni katoa namwakaina ao ni kakoaua bwa bwaai aika a riai ni kaetaki a na kaetaki n te tai ae waekoa.

• E na buoka te bitiobiriki ni katauraoi ana kataumwane te uoote ni katoa ririki (taraa 34.6.1 ao 34.6.2).

• E na kakoaua bwa a kona membwa n noori beeban aia angabwai ao n ibuobuoki ngkana e kainnanoaki.

A riai kiraaka ni iai irouia te Nakoanibonga ae te Merekitereka ao ni iai aia beeba ni kariaia nakon te tembora ae tuai bane taina.

34.3

Mwane n Anganano

34.3.1

Kabwianibwai

Te kabwianibwai bon teuana te katebwina ni mwakoro man ana karekemwane temanna nakon Ana Ekaretia te Atua (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 119:3–4; te raka e ataaki n nanona ae te karekemwane). Ni kabane membwa ake iai aia karekemwane a na riai ni kabwakai aia kabwianibwai.

34.3.1.2

Kakoauakin Kabwianibwai

E kaitibo te bitiobi ma kaain te uoote n tatabemaniia n namwakaina ake imwaain banen te ririki ni katoa ririki ni karekea kakoauakin ana kabwianibai teuanne ke neienne.

A bane ni kaoaki membwa bwa a na kawara te bitiobi n:

• Taekinna nakon te bitiobi aron aia kakaonimaki ni kabwakaan aia kabwianibwai.

• Kakoaua bwa a eti aia angabwai.

Ngkana e kona, a riai kaain te utu ni kabane, n ikotaki ma ataei, ni bane n roko.

34.3.2

Anganano n Aki Mamatam

Taan kairiiri n te Ekaretia a na kaungaiia membwa ni maeiuakina tuan te aki mamatam. E raonaki aei ma kabwakaan te angabwai n aki mamatam ae koaua (taraa 22.2.2).

Kainibaaire ibukin kamanenaakin mwaane ibukin angabwai n aki mamatam a katauraoaki inanon 22.5.2

34.3.3

Aia Mwane Mitinare

Bwakamwane nakon aia mwane mitinare n te uoote a kabonganaaki ni kaaitarai motinnano ni bwakamwane ibukiia mitinare aika bwanin aia tai man te uoote.

A kabonganaaki bwakamwane nakon Aia Mwane Mitinare ni Kabuta iroun te Ekaretia n aia mwakuri ni kabane mitinare.

34.3.7

Angabwai Aki Kona ni Manga Kaokaki

Ngkana e a tia n anganaki te Ekaretia kabwianibwai ao angabwai riki tabeua, a riki naba bwa ana bwai te Uea. A tia ni katabuaki Nakoina.

Beretitenti n te Titeiki ao bitiobi a na kaongoia naake anga aia kabwianibwai ao angabwai bwa angabwai aikai aki kona ni manga kaokaki.

34.4

Kainakin Rongorongo ni Kabwianibwai ao Angabwai ake Tabeua

Mwaitin te kabwianibwai ao angabwai ake tabeua are e kabwakaaki iroun te tia bwakamwane e bon tabu taekinaia. Ti te bitiobi ao naake a kariaiakaki bwa ana kawakin ke n tararuai bwakamwane aikai aika a kona n noora te rongorongo aei.

34.5

Kabonganakin Mwanen te Ekaretia

Te beretitenti n te titeiki ao te bitiobi a na kakoaua bwa a kawakinaki man kabonganaaki raoi mwanen te Ekaretia ni kabane. A kaungaaki bitiobiriki ao kiraaka bwa a na rinanon te witeo “Sacred Funds, Sacred Responsibilities” te taina n te ririki.

34.5.1

Te Reirei iaon te Ikatoatoa

Te reirei iaon te ikatoatoa e kainnanoia uoman aomata—te membwa n te bitiobiriki ao te kiraaka, ke uoman kaain te bitiobiriki—bwa a na ibuobuoki n tauan mwiin ao kabonganakin mwanen te Ekaretia.

A riai taan kairiiri ni kamanoi ao n aki tibwauai aia bwatiuoote (taraa 33.9.1.1).

34.5.2

Butimwaean Kabwianibwai ao Angabwai riki Tabeua

E a tia te Uea n anganiia bitiobi te onimakinaki ae tabu ni butimwaean ao tauan mwiin kabwianibwai ao angabwai riki ake tabeua mairouia Aika Itiaki (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 42:30–33; 119). Ti te bitiobi ao ana kauntira ae a na butimwai kabwianibwai ao angabwai ake tabeua riki. Bon akea kariaiakakiia buuia, ke tabeman riki kaain aia utu, kiraaka, ke membwa n te uoote ake tabeua ni butimwaai angabwai aikai.

34.5.3

Kakoauan ao Tauan mwiin Kabwianibwai ao Angabwai riki Tabeua

A riai angamwane ni kakoauaaki ao n tauaki mwiia n te Tabati are a karekeaki iai. Te membwa n te bitiobiriki ao te kiraaka, ke uoman kaain te bitiobiriki, a na uaia ni kauki enweroube n tatabeua nako. Ana kakoauaa bwa mwaane ake a karinaki titebo ma te mwaiti are koreaki n te koroboki iaon te booma ibukin te Kabwianibwai ao Angabwai ake Tabeua. A na bane n tauaki mwiin angamwane. Ngkana e kaokoro te mwane ma te mwaiti are koreaki, e na kaongoaki te tia kabwaka mwane n te tai ae waekoa ni kaeta te kaokoro.

34.5.4

Karinakin Kabuanibwai ao Angabwai riki Tabeua

E riai ni katauraoaki te karinmwane imwiin kakoauan te mwaiti are e koreaki ma te mwane are e reke.

N te tabo are e uki iai te bangke ni karinimwane 24-te aoa, te membwa n te bitiobiriki ao temanna are iai irouna te Nakoanibonga ae te Merekitereka e na karina te mwane n te bangke n te bong naba are e kaukaki man kakoauaki iai te mwane.

N te tabo are akea iai te bangke ni karinimwane ae 24-aoana ao e in te bangke n te Tabati, te bitiobi e na rinea kaain te Nakoanibonga ae te Merekitereka bwa e na karaoa te karinimwane n te bong ni mwakuri are imwiina. E riai n:

• Kakoaua bwa a kawakinaki raoi mwaane ni karokoa a karinaki n te bangke.

• Karekea te rititi n te karinimwane ni kaota bongin namwakaina ao te mwaiti ae karinaki.

34.5.5

Kawakinan Mwanen te Ekaretia

Membwa ake tabeia mwanen te Ekaretia a na aki riai ni katikui inanon te autinibootaki ni karokoa te bong are imwiina ke ni katikui n akea ae tararuai n taai n aki akaka, n aron ae n tain bootaki ao waaki ni kakukurei.

34.5.7

Tararuakin Bwakamwane n te Titeiki ao te Uoote

Akea ana kabanemwane te titeiki ke te uoote ae na karaoaki ke ni kabwakaaki n akean ana kariaia te aobitia n tararua.

A riai bwakamwane ni kabane n tiainaaki irouia uoman taan kairiiri aika iai kariaiakaia. E riai temanna mai irouia bon kaain te beretitentii n te titeiki ke te bitiobiriki. E ngae ngke a kona kauntira n anga te kariaia iaon bwakamwane, e bon riai n rinanoi bwakamwane te beretitenti n te titeiki ke te bitiobi. Aki riai taan kairiiri n anga te kariaia iaon kabanemwane bon ibukiia.

E kainnanoaki aia karaiaia beretitenti n titeiki ae koreaki imwain ae kabongana te angabwai n aki mamatam te bitiobi ke ni karaiaia n ana ota te bitiobi ibukina ke ana utu. E na kainnanoaki te kariaia n te koroboki mairouia kaain te Beretitenti n te titeiki imwain ae na kona te bitiobi ni kabongana te angabwai n aki mamatam ke ni kariaia ana oota te bitiobi ibukin te beretitenti n te titeiki ke ana utu. Taraa 22.5.1.2 ibukin kairi.

Te membwa are e bubuti kaboan mwiin ana kabanemwane e na karekea kaobiin ana ritiiti ke ana iniwooiti n te beeba ke n te kaombiuta. Teuanne ke neienne e na anga naba bukina, mwaitina, ao bongin te namwakaina are e kabooa iai.

Ngkana te bubuti te mwane ni moantaai, e riai te membwa ni kanakoa te booma ni bubuti ibukin te kabanemwane, ni korea bukina, te mwaiti, ao bongin namwakaina. I mwiin ae e a tia ni kabwakaaki te kabanemwane, ngkanne te membwa e na (1) katauraoi ritiiti ke iniwooiti ibukin te mwane are e kabaneaki ao (2) ni kaoka nikiran te mwane. Mwaane ake a kaokaki a riai ni manga karinaki n te bangke.

34.5.9

Kawakinan Rekooti ibukin Taekan te Mwane

Te titeiki ao te uoote n tatabeua a na kawakin, rekooti aika koaua ibukin te mwane n te tai aei.

Ibukin rongorongon kamanenaakin ao tauakin rekooti ao ribooti, a riai kiraaka n okiri kaetieti man ana etekuata te Ekaretia ke man te aobiti n te aono. Rekooti ibukin mwaane a na kawakinaki inanon teniua te ririki ni ikotaki ma te ririki ae mena te aba inanona.

34.6

Kataumwane ao Kabanemwane

Te burokuraem ibukin te kataumwane n arauanti e katauraoa mwanen te Ekaretia ni kabuta ni kabwakai boon waaki aika karaoaki ao burokuraem ibukin titeiki ao uoote.

Angiin waaki ni kakukurei a na riai ni bebete ao ni uarereke ke akea aia kabanemwane.

34.6.1

Kataumwane ibukin te Titeiki ao te Uoote

Titeiki ao uoote n tatabeua nako a na katauraoi ao ni waaki iaon te kataumwane ni katoa ririki. Te beretitenti n te titeiki e tararua ana kataumwane te titeiki, ao te bitiobi e na tararua ana kataumwane te uoote.

A kaairaki kainibaire inano ikai:

• Rinanoan te mwaiti ni kabanemwane inanon te ririki are imwaaina ni kakoauaa bwa kabanemwane aika okioki a na iangoaki.

• Butiia bootaki bwa a na katautaua mwaitin aia kataumwane n te aro ae bwarabwara raoi.

• Katauraoa te kataumwane man kabonganakin kataumwane ake a tia ni kariaiakaki.

34.6.2

Kataumwanean te Arawanti

34.6.2.1

Tibwatibwaan te Kataumwane

Kataumwane a tibwaaki ni katoa kuata ao ni boboto iaon mwaitiia aika roko n aron karinanakiia aikai:

• Bootakin te toa

• Kairake n ataeinimwaane

• Kairake n Ataeinnaine

• Ataein te Moanrinan n te ririki 7–10

• Kairake ni ikawai aika a tuai n iein

E kakawaki bwa a na ribotinaki raoi mwatiia aika roko ao iaon te tai (taraa 33.5.1.1).

34.6.2.2

Kabonganakin Raoi te Kataumwane

Beretitenti n te titeiki ao bitiobi a na kakoauai kataumwane ibukin arauanti bwa a kabaneaki n te aro ae riai.

Kataumwaane ibukin te titeiki ao te uoote a na kamanenaaki ni kabooi kakumekume, burokuraem, boki ni kairi ao bwaai ake a kainnanoaki.

34.6.2.3

Kataumwane aika Nikirana

Kataumwane aika a nikirana ana aki kamanenaaki. Mwanen te uoote aika nikirana a na kaokaki nakon te titeiki.

34.7

Oteta

34.7.1

Komete n te Oteta n te Titeiki

Te beretitenti n te titeiki e rineia kaain te komete n oteta n te titeiki. E na kakoaua te komete aei bwa mwanen te titeiki ao te uoote a kamwakuraki ni kaineti ma tuan te Ekaretia.

34.7.3

Te Tutuo iaon te Mwane

Oteta man te titeiki a na tuoi rekooti ibukin mwanen te titeiki, uoote, ao tienta n te FamilySearch uoua te tai n te ririki.

Te aobitia are mataniwiia te Bootaki n iunite ao te kiraaka ake a katabeaki nakon mwane a na tauraoi ni kaekai titiraki n tain te tutuo.

34.7.5

Kabua, Iraa, Anaakin te Mwane, ke Aki Etin Kamanenaakin Mwanen te Ekaretia

Te beretitenti n te titeiki ke te tia babaire n ana komete n oteta n te titeiki e riai ni waekoa ni kaongoaki ngkana:

• A tia ni bua ke a kimoaki mwanen te Ekaretia.

• E a tia te tia kairiiri ni iraea ke ni kabongana buaka mwanen te Ekaretia.