حوزهٔ علمیه
درس ۲: برنامۀ رستگاری

درس ۲: برنامۀ رستگاری،” مژده ام را موعظه کن: کتابی راهنما برای خدمت تبلیغ مذهبی (۲۰۱۸)، ۴۷-۵۹

”درس ۳،” مژده ام را موعظه کن، ۴۷-۵۹

درس ۲

برنامۀ رستگاری

هدف شما

هنگامی که آموزش می‌دهید، به افراد در جهت آمادگی برای تعمید و تأیید، کمک کنید. شرایط لازم برای تعمید که در اصول و پیمان‌ها ۲۰: ۳۷ تعلیم داده شده است را بررسی و سؤالات مصاحبۀ تعمید را نقل کنید. با دعا تصمیم بگیرید که چه را تدریس کنید و کدام دعوتها را بر اساس نیازها، رغبت، و شرایط فرد مطرح کنید. به پرسش‌ها و سطح فهم آنهایی که آموزش می‌دهید توجه کنید.

سوالهای مصاحبۀ تعمید

  • آیا باور دارید که خدا پدر جاویدان ماست؟

  • آیا باور دارید که عیسی مسیح پسر خدا و ناجی و بازخریدار جهان است؟

  • آیا راغب به مقدس داشتن روز سَبَت هستید که شامل برگرفتن از شام آخر بطور هفتگی و خدمت رسانی به دیگران است؟

دعوت‌ها

  • آیا در نیایش از خدا خواهید پرسید که آیا آنچه آموزش داده ایم حقیقت است؟

  • آیا از گناهانتان توبه خواهید کرد؟

  • آیا در این یکشنبه با ما در کلیسا شرکت خواهید کرد؟

  • آیا کتاب مورمون را خواهید خواند و در نیایش‌هایتان از خدا خواهید خواست که بدانید آیا آن کلام خداست؟

  • آیا می‌خواهید که از سرمشق ناجی پیروی کنید و در (تاریخ) تعمید بشوید؟

  • اجازه می‌دهید برای دیدار بعدیمان یک وقت تعیین کنیم؟

  • فرمان‌هایی از درس ۴ که برای شامل شدن در درس انتخاب می‌کنید.

کمک کردن به دیگران برای یادگیری دربارۀ عیسی مسیح

مبلغین دینی باید از عیسی مسیح گواهی بدهند و از همه دعوت کنند که به سوی او بیایند تا بتوانند نجات یافته و شادی، آسودگی، لذت و آرامش افزون را در این زندگی دریافت کنند. برای آنانی که دربارۀ او کم و یا ناچیز می‌دانند، ارائه راهنمایی ویژه دربارۀ ناجی اهمیت دارد. کتاب مورمون: گواهی دیگری بر عیسی مسیح برای کمک به همۀ مردم تدوین شده تا که بدانند ”عیسی همان مسیحاست، ... که خودش را به همۀ ملّت ها پدیدار کرده” (صفحۀ عنوان کتاب مورمون). یکی از مؤثرترین راهها برای آموزش و گواهی از ناجی، خواندن کتاب مورمون با همدیگر است. قطعاتی از متن دیگر آثار معتبر نیز می‌توانند یاری دهنده باشند.

به پیشنهادهای لیست شده در زیر فکر کنید. این فعالیت همچنین می‌تواند به عنوان جزئی از این درس یا دروس دیگر و یا یک درس جدا برای خودش انجام شود. این فعالیت را در صورت مفید بودن پیش و پس از تعمید و تأیید چندین بار تکرار کنید.

صفحۀ عنوان و مقدمه

هدف کتاب را بطور روشن بیان کنید.

۱ نیفای ۱۰-۱۱

لیحای و نیفای از ناجی گواهی می‌دهند.

۱ نیفای ۱۹

نیفای پیشگویی‌ها در مورد خدمت و کفارۀ ناجی را برمی‌شمرد.

۲ نیفای ۲

لیحای از ناجی به عنوان بازخریدار گواهی می‌دهد.

۲ نیفای ۹

یعقوب از کفارۀ عیسی مسیح گواهی می‌دهد.

٢ نیفای ٣١-۳۳

نیفای اصول مسیح را تعلیم می‌دهد.

انوش

انوش قدرت کفارۀ ناجی را تجربه می‌کند.

موصایا ۲-۵

بنیامینِ پادشاه از مسیح آموزش می‌دهد.

موصایا ۱۲-۱۶

ابینادی جانش را در حال گواهی دادن از عیسی مسیح می‌دهد.

آلما ۵، ۷

آلما از ناجی گواهی می‌دهد.

آلما ۱۷-۲۲

لامانیان گواهی عیسی مسیح را دریافت می کنند.

آلما ۳۴

عمولک از کفارۀ ناجی گواهی می‌دهد.

آلما ۳۶

آلما قدرت کفارۀ عیسی مسیح را تجربه می‌کند.

آلما ۴۰-۴۲

آلما از رستاخیز و کفارۀ عیسی مسیح گواهی می‌دهد.

هیلامان ۵

نیفای و لیحای ابزارهایی در دستان خدا برای شهادت از ناجی هستند.

۳ نیفای ۹-۱۰

ناجی از مردم دعوت می کند تا به سویش بیایند.

۳ نیفای ۱۱-۱۸

ناجی به نیفایان از پدر و اصولش می‌آموزد.

۳ نیفای ۲۷

ناجی مژده اش را آموزش می‌دهد.

عاتِر ۳

برادر یارِد، ناجی را می‌بیند.

عاتِر ۱۲

عاتر و مورونی از ناجی و قدرت کفاره‌اش گواهی می‌دهند.

مورونی ۷-۸

مورمون راجع به عشق خالص مسیح و کفاره‌اش تعلیم می‌دهد.

مورونی ۱۰

مورونی از همه دعوت می‌کند که به سوی مسیح بروند و در او کمال یابند.

”مسیح زنده”

پیامبران و رسولان از ناجی گواهی می‌دهند.

زندگی پیش از فناپذیری (پیش از تولد): هدف و طرح خدا برای ما

مردم زیادی در این فکرند که، ”ما از کجا آمده ایم؟ چرا اینجا هستیم؟ به کجا می‌رویم؟” برنامۀ رستگاری پاسخ این سؤال‌ها را به ما می‌دهد.

خدا پدر روح ماست. ما به معنی واقعی کلمه بچه های او هستیم و او ما را دوست دارد. ما، پیش از تولدمان بر روی زمین، بعنوان فرزندان روحانی پدرمان در آسمان، زندگی می‌کردیم. هرچند، بدون آنکه زندگی در فناپذیری با جسمی فیزیکی را تجربه کنیم، ما نه همانند پدر آسمانی‌مان بودیم، و نه هیچگاه می‌توانستیم همانند او شویم و از تمام موهبت‌هایی که او لذت می‌برد بهره‌مند شویم.

تمام هدف، کار و جلال خداوند، قادر ساختن هر یک از ما برای بهره گیری از تمام برکاتش است. او برنامه ای بی نقص را برای به انجام رساندن مقصودش ارائه کرده است. ما این برنامه را قبل از آمدنمان به زمین فهمیدیم و پذیرفتیم. در نوشته های مقدس، برنامۀ خدا، برنامه رحمت آميز، برنامۀ شادمانی، برنامۀ بازخرید و برنامۀ رستگاری نامیده شده است.

عیسی مسیح در مرکز برنامۀ خداست. از طریق کفاره‌اش، عیسی مسیح هدف پدرش را برآورده ساخت و لذت بردن از فناناپذیری و بلندمرتبگی را برای هر یک از ما مُیَسَر کرد. شیطان یا اهریمن، دشمن برنامۀ خداست.

اختیار، یا قابلیت انتخاب، یکی از بزرگترین هدایای خدا به فرزندانش است. پیشرفت ابدی ما به اینکه چطور از این هدیه استفاده کنیم بستگی دارد. ما باید انتخاب کنیم که آیا می‌خواهیم از عیسی مسیح پیروی کنیم یا از شیطان.

ما در طول زندگی بر روی زمین از نظر جسمی از خدا جدا هستیم ولی او می‌خواهد که هر یک از فرزندانش آرامش را در این زندگی و کمال لذت را در پیشگاه او پس از این زندگی پیدا کند. او می‌خواهد تا ما همانند او بشویم.

مطالعۀ نوشته های مقدّس

فرزندان خدا

هدف خدا

زندگی پیش از فناپذیری

آفرینش

تحت رهبری پدر، عیسی مسیح جهان را بعنوان محلی برای زندگی و تجربۀ ما خلق کرد. برای پیشرفت و همانند خدا شدن، هر یک از ما می‌بایست یک بدن بدست آورد و در دوران آزمایش بر روی زمین امتحان شود. مادامی که روی زمین هستیم ما از پیشگاه جسمی خدا بی بهره ایم. ما زندگی پیش از فناپذیری‌مان را به خاطر نمی‌آوریم. ما باید با ایمان راه را بپیماییم و نه با نگاه.

مطالعۀ نوشته های مقدّس

اختیار و فروافتادن آدم و حوا

آدم و حوا اولین فرزندان خدا بودند که به روی زمین آمدند. خدا آدم و حوا را آفرید و در باغ عدن قرار داد. آدم و حوا در نگارۀ خدا آفریده شدند، با بدنهایی از گوشت و استخوان. درحالیکه آدم و حوا در باغ بودند، آنها همچنان در پیشگاه خدا بودند و می‌توانستند برای همیشه زندگی کنند. آنها در بى گناهى زندگی کردند و خدا نیازهایشان را فراهم می‌کرد.

در باغ عدن، خدا به آدم و حوا اختیار داد. او به آنها فرمان داد که از میوۀ ممنوعه یا میوۀ درخت دانستن نیکی و پلیدی نخورند. فرمانبری از این فرمان به این معنی بود که آنها می‌توانستند در باغ بمانند، ولی نمی‌توانستند با تجربه کردن تضادها در فناپذیری، پیشرفت کنند. آنها نمی‌توانستند معنی لذت را بدانند چون نمی‌توانستند رنج و درد را تجربه کنند.

شیطان آدم و حوا را وسوسه کرد که میوۀ ممنوعه را بخورند، و آنها انتخاب کردند که این کار را بکنند. این قسمتی از برنامۀ خدا بود. بخاطر این انتخاب، آنها از باغ و حضور جسمی در پیشگاه خدا رانده شدند. این اتفاق فرو افتادن نام دارد. جدایی از حضور در پیشگاه خدا همان مرگ روحی است. آدم و حوا فناپذیر (فانی) شدند؛ در معرض مرگ جسمی، یا جدایی جسم از روح قرار گرفتند. آنها اکنون می‌توانستند بیماری و هرگونه رنج و زحمت را تجربه کنند. آنها اختیار اخلاقی یا قابلیت انتخاب بین خیر و شر را داشتند. این موضوع، یادگیری و پیشرفت را برایشان ممکن ساخت. همچنین گرفتن تصمیمهای نادرست و انجام گناه را برایشان میسر کرد. علاوه بر این، اکنون آنها می‌توانستند بچه دار شوند، از اینرو بقیۀ فرزندان روحی خدا می‌توانستند به زمین بیایند، جسم فیزیکی بدست آورند، و آزموده شوند. تنها در این صورت بود که فرزندان خدا می‌توانستند پیشرفت کنند و مثل او شوند.

آموزش دربارۀ فرو افتادن

وقتی که برای اولین بار این اصول را آموزش می‌دهید، بسادگی توضیح دهید که خدا دو تن از فرزندانش، آدم و حوا را انتخاب کرد که اولین والدین روی زمین باشند. پس از سرپیچی، آنها از گناه و مرگ گریزی نداشتند. خودشان به تنهایی قادر به بازگشت به زندگی با پدر آسمانی نبودند. سروَر با آدم سخن گفت و به او برنامۀ رستگاری و بازخرید از طریق سروَر عیسی مسیح را آموخت. با پیروی از آن برنامه، آدم و خانواده اش می‌توانستند در این زندگی خوشی داشته باشند و برای زندگی با خدا برگردند (آلما ۱۸: ۳۶؛ ۲۲: ۱۲-۱۴ را ببینید).

مطالعۀ نوشته های مقدّس

در باغ

فرو افتادن

زندگی ما بر روی زمین

زندگی بر روی زمین یک فرصت و یک برکت است. هدف ما در این زندگی لذت بردن و آمادگی برای بازگشت به پیشگاه خداست. در فناپذیری ما در شرایطی زندگی می‌کنیم که هم در معرض مرگ جسمی و هم مرگ روحی هستیم. خدا بدنی کامل، جلال یافته و فناناپذیر از گوشت و استخوان دارد. برای همانند خدا شدن و بازگشت به پیشگاه او، ما هم باید بدنی کامل، فناناپذیر از گوشت و استخوان داشته باشیم. در هر صورت، به‌ واسطۀ فروافتادن آدم و حوا، هر شخص روی زمین، بدنی ناکامل و فناپذیر دارد و در نهایت خواهد مُرد. اگر بخاطر ناجی، عیسی مسیح، نبود، مرگ تمام امیدها برای زیستن در کنار پدر آسمانی در آینده را به یأس تبدیل می‌کرد.

به همراه مرگ جسمی، گناه یک مانع عمده است که از شبیه شدنمان به پدرمان در آسمان و حضور در پیشگاهش جلوگیری می‌کند. در وضعیت فناپذیرمان، ما اغلب تسلیم وسوسه، شکستن فرمان‌های خدا و گناه می‌شویم. در طول زندگی‌مان بر روی زمین، هر یک از ما اشتباه می‌کند. گناه همیشه به بدبختی منتهی می‌شود اگرچه بعضی اوقات طور دیگری به نظر می‌رسد. گناه موجب احساس بِزِه و شرمندگی می‌شود. بخاطر گناهانمان ما قادر به بازگشت و زندگی با پدر آسمانی نیستیم مگر اینکه ما اول بخشوده و پاک شویم.

در حالیکه در فناپذیری هستیم، تجربه هایی بدست می‌آوریم که برایمان شادی آور هستند. ما همینطور تجربه هایی داریم که برایمان درد و رنج آور هستند، که برخی از آنها از اعمال گناه آلود دیگران ناشی می‌شوند. این تجربه ها برایمان فرصت‌هایی را برای فراگیری و رشد فراهم می‌کنند تا خوبی را از بدی تشخیص دهیم، و تصمیم‌هایی بگیریم. خدا بر ما تأثیر می‌گذارد تا نیکی کنیم؛ شیطان تلاش می‌کند تا ما را به ارتکاب گناه وسوسه کند. به مانند مرگ جسمی، ما خودمان به تنهایی نمی‌توانیم بر تأثیرات گناه چیره شویم. ما بدون کفارۀ عیسی مسیح درمانده ایم.

مطالعۀ نوشته های مقدّس

آزمایش یا دوران امتحان

انتخاب

نیکی و پلیدی

گناه

ناپاک نمی‌تواند با خدا باشد

کفارۀ عیسی مسیح

قبل از اینکه دنیا سامان داده شود، پدر آسمانی‌مان عیسی مسیح را انتخاب کرد که ناجی و بازخریدار ما باشد. قربانی کفاره دهندۀ عیسی مسیح چیره شدن بر اثرات فرو افتادن را برایمان میسر کرد. از زمانی که جهان آغاز شد، همۀ پیامبران از عیسی مسیح به عنوان بازخریدارمان گواهی داده اند.

همۀ ما مرگ جسمی را تجربه خواهیم کرد، ولی عیسی مسیح بخاطر ما بر سدِ مرگ جسمی غلبه کرد. وقتی که او بر روی صلیب مُرد، روحش از بدنش جدا شد. در سومین روز، روح و بدنش دوباره و برای اَبَد به هم پیوستند، که دیگر هیچگاه از هم جدا نمی‌شوند. او بر خیلی از مردم ظاهر شد و به آنها نشان داد که او بدنی فناناپذیر از گوشت و استخوان دارد. بهم پیوستن دوبارۀ جسم و روح رستاخیز نام دارد و هدیه‌ای است که به هر کدام از ما وعده داده شده است. به‌ واسطۀ رستاخیز عیسی مسیح، همۀ ما فارغ از اینکه در این زندگی نیکوکاری کرده ایم یا مرتکب پلیدی شده ایم، رستاخیز خواهیم کرد. ما بدنی بی نقص و فناناپذیر از گوشت و استخوان خواهیم داشت که دیگر هیچوقت در معرض بیماری، درد و مرگ نخواهد بود. رستاخیز برگشتن به پیشگاه خدا برای داوری شدن را ممکن می‌کند ولی ضمانت نمی‌کند که ما قادر به زندگی در پیشگاه او خواهیم بود. برای دریافت آن برکت، ما همين طور باید از گناه پاک شویم.

خدا پسر محبوبش عیسی مسیح را فرستاد که علاوه بر مرگ جسمی، بر سدِ گناه نیز چیره شود. ما مسؤول فرو افتادن آدم و حوا نیستیم، ولی ما مسؤول گناهان خودمان هستیم. خدا نمی‌تواند با درجه ای از تخفیف به گناه بنگرد، و گناه مانع از زندگی ما در حضورش است. فقط از طریق فیض ناجی و شفقت اوست که ما می‌توانیم از گناه پاک شویم چنان که ما بتوانیم باری دیگر با خدا زندگی کنیم. این با بکارگیری ایمان در عیسی مسیح، توبه کردن، تعمید شدن، دریافت هدیۀ روح القُدس و تا پایان پایداری کردن امکانپذیر است.

برای برآورده سازی برنامۀ رستگاری، مسیح جریمۀ گناهانمان را پرداخت. او به تنهایی قادر به انجام آن بود. او در زندگی پیش از فناپذیری فراخوانده و آماده شده بود. او پسر واقعی خدا در بدنی زمینی بود. او عاری از گناه و کاملاً مطیع پدرش بود. اگرچه وسوسه شد ولی او هرگز تسلیم وسوسه نشد. زمانی که پدر از پسر محبوبش خواست که هزینۀ گناهان جهان را بپردازد، عیسی آماده و مشتاق بود. کفارۀ ناجی، شامل عذابش در باغ قتسیمانی و عذاب و مرگش بر روی صلیب است و با رستاخیزش به پایان رسید. اگرچه او فراتر از درک، زجر کشید، آنقدر که هر مَنفَذ او خون جارى شد و درخواست کرد که اگر ممکن است این بار از گردن او برداشته شود، اما او با جلوه ای عالی از عشق به پدر و عشق به ما تسلیم خواست پدر شد. این چیرگی عیسی مسیح بر مرگ روحی از طریق زجر کشیدنش و پیروزی اش بر مرگ جسمی به‌ واسطۀ رستاخیزش، کفارۀ عیسی مسیح نام دارد.

مسیح وعده می‌دهد که گناهان ما را ببخشد به شرطی که ما با بکار بستن ایمان به او، توبه کردن، تعمید گرفتن با فرو رفتن در آب، قرار دادن دستان بر سر برای هدیۀ روح القُدس و تلاش صادقانه برای نگهداری از فرمان‌هایش تا پایان زندگیمان، او را بپذیریم. با توبۀ مداوم، ما می‌توانیم بخشش بدست آوریم و با قدرت روح القدس از گناهانمان پاک شویم. ما از سنگینی احساس گناه و شرم رها می‌شویم و از طریق عیسی مسیح ما شایستۀ بازگشت به پیشگاه خدا می‌گردیم.

مادامی که بر کفارۀ عیسی مسیح اتکا می‌کنیم، او می‌تواند به ما کمک کند که در رنج‌هایمان، مریضی هایمان و دردهایمان پایداری کنیم. ما می‌توانیم سرشار از لذت، آرامش و تسلی شویم. هر آنچه که در زندگی غیر منصفانه است می‌تواند به‌ واسطۀ کفارۀ عیسی مسیح تصحیح شود.

با پرداخت تاوان گناهانمان، عیسی مسؤولیت شخصی مان را [از عهده مان] رفع نمی‌کند. ما باید نشان دهیم که او را می‌پذیریم و اینکه ما از فرمان‌هایش دنباله روی می‌کنیم. تنها از طریق هدیۀ کفارۀ ناجی ما می‌توانیم برای زندگی با خدا [به نزدش] بر گردیم.

مطالعۀ نوشته های مقدّس

رستاخیز

کفارۀ ناجی

مژدۀ عیسی مسیح، راه

دنیای روح

اگرچه مسیح بر مرگ جسمی غلبه کرد، همۀ مردم باید بمیرند، زیرا مرگ جزئی از روندی است که به وسیلۀ آن، ما از فناپذیر به فناناپذیر تبدیل می‌شویم. در لحظۀ مرگ، روحمان به دنیای روح می‌رود. مرگ، شخصیت یا میل ما به نیکی یا پلیدی را تغییر نمی‌دهد. آنهایی که فرمانبری از خدا را در این زندگی برگزیدند، در شادی، آرامش و استراحت از گرفتاری‌ها و نگرانی‌ها زندگی می‌کنند. آنهایی که فرمانبری در این زندگی را انتخاب نکردند و توبه نکردند در شقاوت زندگی می‌کنند. در دنیای روح، به آنهایی که از مژده فرمانبری نکرده و یا فرصت شنیدن مژده را در هنگام حضورشان در زمین پیدا نکردند، مژده آموزش داده می‌شود. ما تا وقتی که رستاخیز کنیم در دنیای روح می‌مانیم.

مطالعۀ نوشته های مقدّس

موعظۀ مژده به مردگان

مرگ و دنیای روح

رستاخیز ، رستگاری و بلندمرتبگی

وقتی که بدن و روحمان مجدداً طی رستاخیز بهم بپیوندند، ما به پیشگاه خدا آورده می‌شویم تا مورد داوری قرار گیریم. ما، پرهیزکاری و تقصیر[های] خودمان را کاملاً به خاطر خواهیم آورد. اگر توبه کرده باشیم، به ما رحم خواهد شد. ما بر حسب کارها و امیال‌مان پاداش خواهیم گرفت.

رستگاری

به‌ واسطۀ کفاره و رستاخیز ناجی، تمام مردم نجات خواهند یافت یا از مرگ جسمی رستگار خواهند شد. آنها رستاخیز خواهند کرد و فناناپذیر خواهند شد، این است که آنها برای ابد خواهند زیست. فناناپذیری یک هدیۀ رایگان، یا بی قید وشرط برای همۀ مردم است، چه پرهیزکار باشند و چه نابکار.

مردم همچنین می‌توانند از طریق کفارۀ عیسی مسیح، با ایمانشان به او، با زندگی در فرمانبری از قوانین و آیین‌های مژده اش، و با خدمت به او، از مرگ فردی روحانی نجات یافته یا رستگاری بیابند.

زندگی جاوید و بلندمرتبگی همان فناناپذیری نیستند.

رئیس راسل اِم. نلسون تعلیم داد، ”در برنامۀ جاویدان خداوند، رستگاری یک امر فردیست؛ [و] بلندمرتبگی یک موضوع خانوادگی (”رستگاری و بلندمرتبگی”، اِنزاین یا لیاهونا، مِی ۲۰۰۸، ۱۰).

بلندمرتبگی

بلندمرتبگی یا شکوه آسمانی، بالاترین حالت شادمانی و جلال در ملکوت آسمانی است. بلندمرتبگی یک هدیۀ مشروط است. رئیس نلسون تعلیم داد، ”آن شرایط برای صلاحیت، شامل ایمان به سروَر، توبه، تعمید، دریافت روح القدس، و وفادار ماندن به آیین‌ها و پیمان‌های معبد هستند.”(”رستگاری و بلندمرتبگی،”۹). بلندمرتبگی بمعنی زندگی ابدی با خدا در [قالب] خانواده های جاویدان است. آن برای شناخت خدا و عیسی مسیح و تجربۀ زندگی ای که آنان از آن لذت می‌برند است.

رستاخیز و تناسخ

برخی از مردم ممکن است که اصول رستاخیز را با مفهوم تناسخ اشتباه بگیرند. تعالیم بشری تناسخ، که ما در کالبدی متفاوت دوباره در جهان متولد می‌شویم، درست و مبتنی بر نوشته های مقدس نیست. اصول رستاخیز دربرگیرندۀ دریافت یک پاداش جاویدان از بدنی فناناپذیر از گوشت و استخوان است. این اصول حقیقی است. اطمینان حاصل کنید که آنهایی که شما آموزش می‌دهید، اصول رستاخیز را به روشنی درک کنند.

داوری و ملکوت‌های جلال

درطول زندگی فناپذیر، ما تصمیم‌هایی دربارۀ نیکی و پلیدی می‌گیریم. خدا بر مبنای کارها و امیالمان، به ما پاداش می‌دهد. چون خدا به هر کس بر مبنای امیال و کارهایشان روی زمین پاداش می‌دهد، ملکوت‌های مختلفی از جلال وجود دارند که می‌توانند پس از داوری برای ما تعیین گردند.

ملکوت آسمانی

آنهایی که از گناهانشان توبه کرده، آیین‌های مژده را دریافت کرده و پیمان‌های مرتبط با آن را نگاه دارند، توسط کفارۀ مسیح پاکیزه خواهند شد. آنها در ملکوت آسمانی نجات خواهند یافت. (اصول و پیمان‌ها ۱۳۷: ۱۰ را ببینید). در نوشته های مقدس، این ملکوت با درخشش و روشنایی خورشید مقایسه شده است.

ملکوت آسمانی سه بهشت یا مرتبه دارد (اصول و پیمان‌ها ۱۳۱: ۱ را ببینید)، و تنها آنان که ازدواج جاویدان کرده اند، [و ازدواجشان] توسط روح مقدس مهر و موم شده است می‌توانند به بالاترین وارد شوند، که همان بلندمرتبگی است (اصول و پیمان‌ها ۱۳۱: ۲ را ببینید). آنها در پیشگاه خدا خواهند زیست و همانند او خواهند شد و کمال لذت را دریافت خواهند کرد.

آنهایی در ملکوت آسمانی که ازدواج جاویدان نکرده اند، می‌توانند در ”بهشت” یا ”مرتبه” ای دیگر از ملکوت آسمانی وارد شوند، ولی در آن محل آنها در خدمت فرشتگانی خواهند بود که ”جداگانه و یک به یک، بدون بلندمرتبگی، در حالت نجات یافته شان، ... برای همیشه و همیشه فرشتگان خدایند” (اصول و پیمان‌ها ۱۳۲: ۱۷؛ همين طور ببینید اصول و پیمان‌ها ۱۳۱: ۴؛ راسل ام. نلسون، ”ازدواج آسمانی،” انزاین یا لیاهونا، نوامبر ۲۰۰۸، ۹۲).

ملکوت ماه جلال (مانند ماه)

افرادی که کمال مژدۀ عیسی مسیح را در این زندگی یا در جهان پیش رو نپذیرند ولی زندگی شرافتمندانه ای داشته باشند، جایی در ملکوت ماه جلال (مانند ماه) خواهند داشت. این ملکوت با شکوه ماه مقایسه شده است. (اصول و پیمان‌ها ۷۶: ۷۱-۸۰ را ببینید).

ملکوت زمین جلال (همانند زمین)

آنهایی که در گناهانشان عمر گذراندند و در این زندگی توبه نکردند و یا مژده را در جهان در پیش رو نپذیرفتند، پاداششان را در پایین ترین ملکوت، که ملکوت همانند زمین نام دارد دریافت خواهند کرد. این ملکوت با شکوه ستارگان مقایسه شده است. (اصول و پیمان‌ها ۷۶: ۸۱-۸۶ را ببینید).

مطالعۀ نوشته های مقدّس

رستاخیز و بازآوری (احیا)

داوری

ملکوت های شکوه

زندگی جاوید

x

کفارۀ عیسی مسیح، رستگاری را ممکن می‌سازد.

مطالعۀ نوشته های مقدّس، شرکت در کلیسا، و نیایش

مطالعۀ نوشته های مقدّس، شرکت در کلیسا، و نیایش می‌توانند به مردم کمک کنند که عشق خدا را احساس و حقیقت را از طریق گواهی روح القدس تشخیص دهند. آنهایی که آموزش می‌دهید را تشویق کنید که وقتی که دربارۀ برنامۀ رستگاری و کفارۀ عیسی مسیح می‌آموزند، این کارها را انجام دهند. (بخش ”بسی نیایش کنید” در درس ۴ را ببینید؛ برای چگونگی ارائۀ راهنمایی به کسی که شما ممکن است کمک کنید که بیاموزد چطور نیایش کند و چطور نوشته های مقدس را بخواند.) وقتی که آنها بطور پیوسته نوشته های مقدس و مخصوصاً کتاب مورمون را مطالعه می‌کنند؛ بطور منظم در کلیسا شرکت می‌کنند؛ و با ایمان، خلوص و نیت واقعی (با تعهد به عمل کردن بمحض اینکه پاسخی را دریافت کردند) با خدا نیایش می‌کنند، خدا به نیایش‌هایشان جواب خواهد داد و زندگی هایشان را هدایت و به آنها کمک می‌کند که حقیقت را تشخیص دهند.

دعوت به تعمید شدن

با هدایت روح مقدس، دعوت به تعمید و تأیید شدن باید خاص و مستقیم باشد: ”آیا از سرمشق عیسی مسیح با تعمید شدن توسط کسی که دارای اختیار و صلاحیت کشیشی خداوند است پیروی خواهید کرد؟ ما برنامۀ تعمید را در (تاریخ) برگزار خواهیم کرد. آیا خودتان را برای تعمید شدن در آن تاریخ آماده خواهید کرد؟”

ایده هایی برای آموزش

این بخش حاوی ایده هایی برای شماست که برای آمادگی و تعلیم معلومات این درس بکار ببرید. هنگامی که برای چگونگی بکار گیری این ایده ها تصمیم می‌گیرید، برای هدایت شدن توسط روح مقدس نیایش کنید. ایده هایی که انتخاب می‌کنید را به طرح درستان اضافه کنید. بخاطر بسپارید که این ایده ها پیشنهادهایی (و نه الزاماتی) برای کمک به شما برای برآورده سازی نیازهای افرادی که ملاقات می‌کنید هستند.

طرح درس کوتاه (۳-۵ دقیقه)

برنامۀ رستگاری به ما می‌آموزد که ما از کجا آمده ایم، چرا ما اینجا بر روی زمین هستیم و پس از این زندگی به کجا خواهیم رفت. برنامۀ رستگاری نقشۀ سفر ابدی ما از مسیر زندگی پیش از فناپذیری، زندگی فناپذیر، مرگ، رستاخیز و زندگی ما درجاودانگی را ترسیم می‌کند. این برنامه همچنین آنچه که پدر محبوبمان در آسمان برای کمک به ما انجام می‌دهد را تشریح می‌کند تا این سفر را به سرانجامی موفقیت آمیز برسانیم که ما بتوانیم به پیشگاه او برگردیم و مانند او شویم. این برنامه، بر مأموریت و کفارۀ عیسی مسیح در چیرگی بر اثرات فرو افتادن و میسر ساختن زندگی جاوید و بلندمرتبگی ما تمرکز دارد. ما از شما دعوت می‌کنیم که دربارۀ این پیام تفکر و نیایش کنید.

  • زندگی پیش از فناپذیری (پیش از تولد): هدف و طرح خدا برای ما

  • آفرینش

  • اختیار و فروافتادن آدم و حوا

  • زندگی ما بر روی زمین

  • کفارۀ عیسی مسیح

  • دنیای روح

  • رستاخیز، رستگاری و بلندمرتبگی

  • داوری و ملکوت‌های جلال

دعوت‌ها

  • آیا در نیایش از خدا خواهید پرسید که آیا آنچه آموزش داده ایم حقیقت است؟

  • آیا از گناهانتان توبه خواهید کرد؟

  • آیا در این یکشنبه با ما در کلیسا شرکت خواهید کرد؟

  • آیا کتاب مورمون را خواهید خواند و در نیایش‌هایتان از خدا خواهید خواست که بدانید آیا آن کلام خداست؟

  • آیا می‌خواهید که از سرمشق ناجی پیروی کنید و در (تاریخ) تعمید بشوید؟

  • اجازه می‌دهید برای دیدار بعدیمان یک وقت تعیین کنیم؟

  • فرمان‌هایی از درس ۴ که برای شامل شدن در درس انتخاب می‌کنید.

طرح درس متوسط (۱۰-۱۵دقیقه)

پیاممان به ما کمک می‌کند که هدف زندگی و اینکه ما چه کسانی هستیم را درک کنیم. به ما امید می‌دهد و به ما کمک می‌کند که آرامش، لذت و شادی را بیابیم. برنامۀ رستگاری به ما می‌گوید که ما از کجا آمده ایم، چرا ما اینجا بر روی زمین هستیم و پس از این زندگی به کجا خواهیم رفت. خدا پدر ماست، و ما را دوست دارد. ما فرزندان او هستیم. ما بخشی از خانوادۀ او هستیم، و قبل از اینکه بر روی زمین به دنیا بیاییم، با او می‌زیستیم. او یک برنامۀ شادمانی دارد که برگشتن به پیشگاه او پس از این زندگی را برایمان ممکن می‌کند. پیشرفت ما به این وابسته است که ما چطور از حق اختیار خدادادی، یا قابلیت مان برای تصمیم‌گیری استفاده کنیم. فروافتادن آدم و حوا به عنوان قسمتی از آن برنامه، آمدنمان به زمین، بدست آوردن جسم فیزیکی، کسب تجربه، و داشتن خانوادۀ خودمان را برایمان ممکن کرد. ولی گذشته از آن، فرو افتادن، مرگ جسمی که جدایی روح از بدن است، و مرگ روحی که جدایی از خداست را هم به همراه آورد.

عیسی مسیح در مرکزیت برنامۀ خداست. قربانی کفاره دهندۀ مسیح، بر اثرات هر دو مرگ جسمی و روحی پیروز گشت. همۀ ما رستاخیز خواهیم کرد و برای همیشه با بدن فیزیکی بدون درد و مریضی خواهیم زیست. مسیح همچنین پیروزی بر مرگ روحی را ممکن ساخت. زمانی که بر اساس مژده اش زندگی کنیم، او از روى شفقت، گناهانمان را خواهد آمرزید. او ما را التیام خواهد داد و تقصیر و شرمندگی را با آرامش و شادی در این زندگی جایگزین خواهد کرد.

به عنوان قسمتی از برنامۀ رحمت آمیز خداوند، همۀ ما به مرگ جسمانی تن در خواهیم داد. روحمان از بدنمان جدا خواهد شد و برای مدتی در جهان روح زندگی خواهیم کرد. ما سپس با بدنی فناناپذیر رستاخیز می‌کنیم، پیوندی جاوید بین بدن و روحمان. ما بر پایۀ کارها و امیالمان داوری خواهیم شد. آنهایی که بر پایۀ مژده زیسته اند، بزرگترین هدیۀ پدرمان در آسمان، هدیۀ بلندمرتبگی، را دریافت خواهند کرد تا در پیشگاه او در قالب یک خانواده زندگی کنند.

پدر آسمانیمان یک بار دیگر به فرزندانش دست پر محبتش را دراز کرده تا برنامۀ شادمانی‌اش را آشکار کند. ما دربارۀ برنامۀ فوق العاده اش در کتاب مورمون می‌خوانیم، که شما می‌توانید دربارۀ آن بخوانید، فکر کنید و نیایش کنید. ما از شما دعوت می‌کنیم که در کلیسا شرکت کنید و به همراه ما عبادت کنید.

دعوت‌ها

  • آیا در نیایش از خدا خواهید پرسید که آیا آنچه آموزش داده ایم حقیقت است؟

  • آیا از گناهانتان توبه خواهید کرد؟

  • آیا در این یکشنبه با ما در کلیسا شرکت خواهید کرد؟

  • آیا کتاب مورمون را خواهید خواند و در نیایش‌هایتان از خدا خواهید خواست که بدانید آیا آن کلام خداست؟

  • آیا می‌خواهید که از سرمشق ناجی پیروی کنید و در (تاریخ) تعمید بشوید؟

  • اجازه می‌دهید برای دیدار بعدیمان یک وقت تعیین کنیم؟

  • فرمان‌هایی از درس ۴ که برای شامل شدن در درس انتخاب می‌کنید.

طرح درس کامل (۳۰-۴۵ دقیقه)

  • زندگی پیش از فناپذیری (پیش از تولد): هدف و طرح خدا برای ما

    • خدا پدر آسمانی ماست و ما فرزندان او هستیم. (اعمال رسولان ۱۷: ۱۶-۳۴؛ عبریان ۱۲: ۹ را ببینید).

    • خدا برای شاد بودنمان یک برنامه دارد. عیسی مسیح در مرکزیت آن برنامه است.

    • برنامۀ شادمانی خدا بازگشت به پیشگاهش را ممکن می‌کند (موسی ۱: ۳۹ را ببینید).

    • پیشرفت ابدی ما به اینکه چطور از حق اختیارمان استفاده کنیم بستگی دارد (۲ نیفای ۲: ۲۷-۲۹ را ببینید).

  • آفرینش

    • عیسی مسیح زمین را تحت هدایت پدر خلق کرد (عبریان ۱: ۱-۳ را ببینید).

  • اختیار و فروافتادن آدم و حوا

    • آدم و حوا در نقش و نگارۀ خدا خلق شدند (پیدایش ۱: ۲۶-۲۷ را ببینید).

    • در باغ عدن، آنها عاری از گناه و در پیشگاه خدا بودند.

    • چون از میوۀ ممنوعه خوردند، از باغ رانده شدند (موسی ۴: ۱۹-۳۱ را ببینید). این، فرو افتادن نام دارد.

    • آنها فناپذیر شدند، می‌توانستند صاحب بچه شوند و همینطور در معرض گناه و مرگ قرار گرفتند (۲ نیفای ۲: ۲۲-۲۵؛ موسی ۵: ۱۱ را ببینید).

  • زندگی ما بر روی زمین

    • هدف ما در زندگی یافتن آرامش، لذت و شادی ماندگار در قالب خانواده و آماده شدن برای بازگشتن برای زندگی با خداوند است.

    • ما به زمین آمدیم تا آزموده شویم (ابراهیم ۳: ۲۴-۲۵ را ببینید).

    • ما بدنی از گوشت و استخوان بدست آوردیم ولی ما در معرض مرگ جسمی قرار گرفتیم.

    • خدا فرمان‌ها را داد. اگر فرمانبری کنیم، متبرک می‌شویم. اگر نافرمانی کنیم، مرتکب گناه شده و پیامدهایش را می‌بینیم.

    • همۀ گناهان باید یا توسط خودمان یا توسط مسیح جبران شوند (اصول و پیمان‌ها ۱۹: ۱۵-۲۰ را ببینید).

    • ما انتخاب می‌کنیم و همۀ ما مرتکب گناه می‌شویم (رومیان ۳: ۲۳ را ببینید).

    • ما تجربیاتی داریم که برایمان شادی یا غم به همراه دارند.

    • ما نمی‌توانیم بدون مسیح بر هیچیک از مرگهای جسمی و روحی غلبه کنیم.

  • کفارۀ عیسی مسیح

    • از آنجا که عیسی مسیح بر مرگ جسمی چیره شد، همۀ ما رستاخیز خواهیم کرد (آلما ۱۱: ۴۱-۴۳ را ببینید).

    • از طریق کفارۀ مسیح، ما می‌توانیم از گناه پاک شویم چنان که ما می‌توانیم بازگردیم تا در پیشگاه خدا زندگی کنیم (۲ نیفای ۹: ۸-۹ را ببینید).

    • مسیح گناهانمان خواهد بخشید وقتی که به او ایمان بیاوریم، توبه کنیم، تعمید و هدیۀ روح القُدس بگیریم و تا پایان پایداری کنیم.

  • جهان روح

    • همه مردم بایستی بمیرند.

    • در لحظۀ مرگ، روحمان به دنیای روح می‌رود.

    • ما بسته به اینکه چطور در این جهان زندگی کردیم، در جهان روح، در حالت بدبختی و یا در حالت آرامش و استراحت زندگی خواهیم کرد.

  • رستاخیز، رستگاری و بلندمرتبگی

    • ارواح و بدن‌هایمان در رستاخیز بهم خواهند پیوست (آلما ۱۱: ۴۲-۴۵؛ ۴۰: ۲۳ را ببینید).

    • زندگی جاوید و بلندمرتبگی هدایایی از خدا هستند که به آنهایی که کاملاً از مژدۀ عیسی مسیح فرمانبری کنند داده می‌شود (اصول و پیمان‌ها ۱۴: ۷؛ ۱۳۲: ۱۷ را ببینید).

  • داوری و ملکوت‌های جلال (اصول و پیمان‌ها ۷۶؛ ۱۳۷؛ ۱ قرنتیان ۱۵: ۴۰-۴۲ را ببینید).

    • ما به پیشگاه خدا برخواهیم گشت تا بر پایۀ کارها و امیالمان داوری شویم.

    • اگر توبه کرده باشیم، به ما رحم خواهد شد.

    • ما ملکوتی از شکوه را بر اساس کارها و امیالمان دریافت می‌کنیم (اصول و پیمان‌ها ۱۳۷: ۹ را ببینید).

    • آن کسانی که مژده را دریافت کنند و تمام عمر خود را با شهامت بر اساس آن زندگی کنند، ملکوت آسمانی را دریافت خواهند کرد (اصول و پیمان‌ها ۷۶: ۵۰-۷۰ را ببینید).

    • مردم محترمی که ”با نیرنگ آدمیان نابینا شده بودند” و کسانی که ”در گواهی شان از عیسی دلیر نیستند” ماه جلال (مانند ماه) را دریافت خواهند کرد (اصول و پیمان‌ها ۷۶: ۷۵، ۷۹ را ببینید).

    • آن کسانی که که گناه کنند و توبه نکنند، پس از اینکه بخاطر گناهانشان رنج کشیدند ملکوت زمینی (مانند ستاره) را دریافت خواهند کرد.

دعوت‌ها

  • آیا در نیایش از خدا خواهید پرسید که آیا آنچه آموزش داده ایم حقیقت است؟

  • آیا از گناهانتان توبه خواهید کرد؟

  • آیا در این یکشنبه با ما در کلیسا شرکت خواهید کرد؟

  • آیا کتاب مورمون را خواهید خواند و در نیایش‌هایتان از خدا خواهید خواست که بدانید آیا آن کلام خداست؟

  • آیا می‌خواهید که از سرمشق ناجی پیروی کنید و در (تاریخ) تعمید بشوید؟

  • اجازه می‌دهید برای دیدار بعدیمان یک وقت تعیین کنیم؟

  • فرمان‌هایی از درس ۴ که برای شامل شدن در درس انتخاب می‌کنید.

پرسش‌هایی برای مطرح کردن پس از تدریس شما

  • دربارۀ چیزهایی که ما آموزش داده ایم چه سؤال‌هایی دارید؟

  • دربارۀ برنامۀ خدا برای شما و خانواده تان چه دریافته‌اید؟

  • از آنچه که ما به شما آموخته ایم، در مورد نقش عیسی مسیح چه دریافته‌اید؟ این باور چه مفهوم و تأثیری برای شما دارد؟

تعاریف کلیدی

عباراتی که خیلی اوقات فهمیده نمی‌شوند در ادامه می‌آید: اطمینان حاصل کنید که آنها را به روشنی توضیح دهید و دریابید کسانی که آموزش می‌دهید آن معانی را بدرستی فهمیده اند یا خیر.

  • کفارۀ عیسی مسیح : همانگونه که در نوشته های مقدس استفاده شده ، کفاره دادن به معنی متحمل شدن کیفر عملی گناه آلود است، که بموجب آن اثرات گناه از گناهکاران توبه کننده زدوده شده و به آنها اجازه می‌دهد که با خدا از درِ آشتی در آیند. عیسی مسیح در جیتسیمانی و بر روی صلیب زجر کشید. او تنها کسی است که قادر به دادن چنین کفارۀ کاملی برای بشریت بود. او کیفر گناهانمان را در جیتسیمانی تحمل کرد و بر روی صلیب جان داد. او همۀ درد، مرض، وسوسه ها، رنجها و ضعغهای ما را به جان خرید (آلما ۷: ۱۱-۱۲ را ببینید).

  • بلندمرتبگی: شبیه تر شدن به پدرمان در آسمان و زندگی در پیشگاه او به عنوان اعضای خانواده اش. رئیس نلسون آموزش داده است، ” بلندمرتبه شدن، یا کسب بلندمرتبگی، به بالاترین وضعیت شادی و شکوه در ملکوت آسمانی اشاره دارد” (”رستگاری و بلندمرتبگی،” ۸). بلندمرتبگی از راه کفارۀ مسیح و فرمانبری از تمام قوانین و آیین‌های مژده بدست می‌آید.

  • فرو افتادن: وقتی که آدم و حوا میوۀ ممنوعه را خوردند، فناپذیر شدند که به معنی قرار گرفتن در معرض گناه و مرگ است. آدم ”اولین بدن از گوشت و خون” بر روی زمین شد (موسی ۳: ۷). مکاشفۀ آخرین زمان تصریح می‌کند که فرو افتادن برکتی است که آدم و حوا باید به عنوان اولین والدین بشر به آن مفتخر باشند.

  • فناناپذیری: حالت زندگی همیشگی در وضعیت رستاخیز شده، مرگ جسمی دیگر موضوعیت ندارد.

  • داوری: خدا از طریق عیسی مسیح ما را بصورت انفرادی مورد داوری قرار می‌دهد تا شکوه جاودانی که ما دریافت خواهیم کرد را تعیین کند. این داوری بر پایۀ فرمانبری ما از فرمان‌های خدا، شامل پذیرش قربانی کفاره دهندۀ عیسی مسیح خواهد بود. ما پاداش جاویدان خود را بر پایه نیکی یا پلیدی کارها و امیالمان خواهیم گرفت.

  • فناپذیری: بازۀ زمانی بین تولد و مرگ جسمی.

  • مرگ جسمی: جدایی روح مان که همیشه زنده است و نمی‌تواند بمیرد، از بدن فیزیکی مان.

  • زندگی پیش از فناپذیری (وجود پیش از فناپذیری، زندگی پیش از زمین): به عنوان فرزندان روحانی پدرمان در آسمان، ما پیش از آنکه بر روی زمین به دنیا بیاییم در پیشگاه او زندگی می‌کردیم. در زندگی پیش از فناپذیری، ما بدن فیزیکی نداشتیم.

  • بازخرید کردن: آزاد کردن، خریدن، یا دادن خون‌بها است تا شخص را با پرداخت از اسارت آزاد کنند. بازخرید به کفارۀ عیسی مسیح برای آزادی از گناه اشاره می‌کند . کفارۀ عیسی تمام بشریت را از مرگ جسمی بازخرید می‌کند. از طریق کفاره‌اش، آن افرادی که به او ایمان دارند و توبه می‌کنند از مرگ روحی بازخرید خواهند شد.

  • رستاخیز: بهم پیوستن دوبارۀ بدن روحانی با بدن فیزیکی ساخته شده از گوشت و استخوان بعد از مرگ. پس از رستاخیز، روح و بدن دیگر هرگز از هم جدا نخواهند شد، و شخص فناناپذیر می‌شود. هر کسی که بر روی زمین به دنیا آید، رستاخیز خواهد کرد زیرا عیسی مسیح بر مرگ چیره شد.

  • رستگاری: نجات یافتن از مرگ جسمی و روحی. ”ما ایمان داریم که آدمیان برای گناهان خودشان، و نه برای گناه آدم، تنبیه خواهند شد؛ ...که از طریق کفّارۀ مسیح، با فرمانبری از قوانین و آیین‌های مژده همۀ بشریت می‌توانند نجات یابند.” (ارکان دین ۱: ۲-۳). همۀ مردم از مرگ جسمی نجات می‌یابند یا به‌ واسطۀ فیض خداوند، از طریق مرگ و رستاخیز عیسی مسیح، رستاخیز می‌کنند. این یک هدیۀ بدون پیش شرط از ناجی به همۀ آدمیان است، فارغ از نوع انتخاب‌هایی که آنها در این زندگی انجام می‌دهند. رستگاری از مرگ روحی (گناه)، مشروط است. رئیس راسل ام. نلسون تعلیم داد، ”مردم همچنین می‌توانند از طریق کفارۀ عیسی مسیح، با ایمانشان به او، با زندگی در فرمانبری از قوانین و آیین‌های مژده اش و با خدمت به او، از مرگ فردی روحانی نجات یافته یا رستگاری بیابند.” (”رستگاری و بلندمرتبگی،” ۸).

  • مرگ روحی: جدایی از خدا و تجلی او؛ مردن در چیزهایی که به پرهیزکاری مرتبط هستند. مرگ روحی با فرو افتادن آدم و حوا به جهان وارد شد (آلما ۴۲: ۶-۷ را ببینید). افراد فناپذیر با افکار، کلام و اعمال گناه آلود از نظر روحانی مرده اند درحالیکه همچنان بر روی زمین زنده هستند (۲ نیفای ۹: ۳۹ را ببینید). از طریق کفارۀ مسیح، مردان و زنان می‌توانند از گناه پاک شوند و وقتی توبه کنند و بر مبنای اصول و آیین‌های مژده زندگی کنند، بر مرگ روحی پیروز خواهند یافت (ارکان دین ۱: ۲-۳ را ببینید).

عبارات دیگری که ممکن است نیاز باشد برای آنهایی که شما آموزش می‌دهید تشریح شوند

  • تعمید با فرو رفتن در آب

  • آسمانی

  • پاک شدن [از گناه]

  • آفرینش

  • پیشرفت ابدی

  • ایمان

  • میوۀ ممنوعه

  • بخشوده شدن [از گناه]

  • باغ عدن

  • ملکوت جلال

  • مخالفت[، ضدّیّت]

  • برنامۀ رستگاری

  • آزمایش

  • توبه

  • گناه

  • جهان روح

  • همانند زمین [، زمین گونه]

  • همانند ماه [، ماه گونه]

  • درخت دانستن نیکی و پلیدی