Ni’a noa i te rorouira : Feiā ’Āpī Pa’ari

Pāturura’a i tō’u māmā i roto i tōna tere nō te ha’apae i te inu

Nā Onnastasia Cole

E ’ere i te mea ’ōhie, terā rā, e mau’ara’a maita’i te taime ’ia haere nā ni’a i te ’ē’a o te fa’aorara’a, nā muri iho i te feiā e ’aro ra i te hia’ai maha ’ore.

I te taime ’a ta’a ai au e aha terā mea te ’ava, ’ua ’ite a’era vau ē, e fifi tō tō’u māmā nō ni’a i te reira. ’Ua tāmata te mau melo o te ’utuāfare i te huna i tōna fifi i tō’u tuahine ’e iā’u, terā rā, ’aita tā rātou i nehenehe e huna i te mau fifi ’amu ha’apu’upu’u i te mā’a ’e i te fifi o te tino i te po’ipo’i roa i te roara’a o te tau.

E vahine inu ’ava tō’u māmā - ’e ’aita e ’ōtohera’a ’aore rā, e ’ā’amu maita’i e nehenehe e taui i te reira.

’Ei tamāhine ’āpī, ’ua ti’aturi au ē, e mā’itira’a te hia’ai maha ’ore. Mai te huru ē, ’ua pa’apa’a vau i te mau taime ato’a e tomo mai tō’u māmā nā te ’ūputa ’e te hau’a ’ava i muri a’e i te fafaura’a ē, e fa’aru’e ’oia i te reira. Mai te huru ra ē, ’aita ’oia i hina’aro e taui. Terā rā, nā te rahira’a matahiti māuiui, te mau tāmatara’a manuia ’ore, ’e te fa’aru’era’a, i ha’api’i mai iā’u ē, e ’ere te reira.

I te fare ha’api’ira’a tuarua tō’u ha’amatara’a i te ’ite ē, te hia’ai maha ’ore o tō’u māmā, e’ita te reira « e ’ore marū noa mai te hō’ē pō maita’i », mai tā te rohi pehe o Dylan Thomas i pāpa’i¹—’e e ’ere nō te mea ’aita ’oia e hina’aro e taui. E ’ere nō tōna mana’o pāpū ’ore ’aore rā, ’ua mā’iti ’oia i te ’ava ’eiaha rā tōna ’utuāfare. ’Ua topa ’oia i roto i te herepata o tōna hia’ai maha ’ore.

Mai tā te peresideni Russell M. Nelson i fa’ata’a mai : « Nā te hia’ai māha ’ore e fa’atāere i te ti’amāra’a nō te mā’iti. Nā roto i te mau rā’au, e nehenehe hō’ē ta’ata e tāpū-’ē-roa-hia i tōna iho hina’aro » !² E riro te ’imira’a i te fa’aorara’a ’ei ’arora’a i rotopū i tōna tino ’e tōna vārua nō te mau matahiti i muri nei.

Te fa’a’oroma’ira’a i te ’ohura’a o te topa-fa’ahou-ra’a

I muri a’e e ono ’āva’e tōna fa’aeara’a i te inu, ’ua ha’amata vau i te ’ite fa’ahou i tō’u māmā—terā māmā tei mātau i te ori i roto i te pere’o’o, ’e te pāpa’i i te mau pehepehe nehenehe, ’e te fa’ati’a i te mau ’ā’amu ’ārearea huru fifi ri’i i tō’u mau hoa tā’āto’a. E au ra ē, tē vai ra hō’ē ta’ata i muri i te tahua tei fa’a’ama i te mōrī i roto i tōna mata ’e ’a tāpe’a noa ai i te reira. E rave rahi matahiti ’aita ’oia i fa’aea i te inu mai te reira te huru, ’e mea au roa i tōna ho’i-fa’ahou-ra’a mai.

’Aita rā i maoro. I te hō’ē pō, hou ’a ti’a ai iāna ’ia paraparau, ’ua ’ite māua tō’u tuahine. Nā tōna noa nā mata ’ana’ana ’e tōna nā pāpāri’a ’ute’ute i fa’a’ite mai : i muri a’e e ono ’āva’e ’e e maha mahana, ’ua topa fa’ahou ’oia. Nō te hō’ē taime, ’ua mana’o māua e haere i rāpae, fa’aātea i te pe’ape’a ’e te mata’u, terā rā, ’ua ’ite māua ē, ’ua hina’aro ’oia e taui. E’ita tā māua e nehenehe e rave nōna, e nehenehe rā tā māua e pāturu iāna ’a haere ai ’oia i ni’a i te ’ē’a o te fa’aorara’a.

Te tāpūra’a i te māmū-noa-ra’a

I roto i te mau ’āva’e i muri iho, ’ua ’imi māua tō’u tuahine i te mau rāve’a nō te tauturu i tō’u māmā ’ia tāmau noa i te haere i mua e tae atu ai i te ’orera’a e inu i te ’ava nō te hō’ē tau roa. E ’ere i te mea ’ōhie, ’ua rave rā ’oia i te reira hō’ē taime, ’e ’ua ’ite māua ē, e nehenehe tāna e rave fa’ahou.

Nō tō’u ’itera’a i tō’u māmā i te ’erera’a nā mua a’e nei, ’ua ’ite māua e aha te mea e tupu mai, nō reira, ’ua ha’aputuputu māua i te mau mōhina ’ava ’e te uaina i ’itehia ia māua, ’e ’ua fa’aru’e i roto i te ’āpo’o. I muri iho, ’ua ho’o mai māua i te Gatorade i te faretoa, ’e ’ua tāmā māite i te fare ; ’o terā ïa tā māua rāve’a maita’i roa a’e nō te ’īriti mai i tō’u māmā i rāpae i te hō’ē vāhi i reira ’oia i topa fa’ahou ai.

I muri a’e i te tahi tau mahana, ’ua maita’i mai tō’u māmā nō te ho’i i te ’ohipa, ’ua ’ite rā māua ē, ’aita i hope te ’arora’a. Tae roa mai i taua taime ra, ’ua hunahia tōna hia’ai maha ’ore i te rahira’a o tō māua ’utuāfare ’e te mau hoa. I te roara’a o te mau matahiti, ’ua riro te reira mai te hō’ē ’ohipa ’ōmo’e—e ’ohipa ha’amā, hō’ē ’ohipa tā te ta’ata mā’imi ihi o René Brown i parau ē, « nō te mea e’ita e roa’a ’ia fa’ata’a, terā ïa tōna pūai ».³ Mai te mea e hina’aro māua ’ia ’ore ’oia e inu i te ’ava, e ti’a ia māua ’ia fa’aea i te muhu ’ore noa.

E mea fifi te fa’aotira’a ’e fa’a’ite i tō māua ’utuāfare ’e i te tahi mau hoa ti’aturihia, terā rā, ’ua māmā ato’a māua i reira. E ’amu te ha’amā « i tō tātou tuha’a e ti’aturi ra ē, e nehenehe tātou e taui ’e e rave maita’i a’e »,⁴ nō reira nā roto i te paraparaura’a i tōna hia’ai māha ’ore, ’ua hōro’a te reira i tō’u māmā (’e iā’u !) i te ti’aturi-fa’ahou-ra’a. ’Aita mātou i vai o mātou ana’e, ’e nō te taime mātāmua i te roara’a o te mau matahiti, ’ua ha’amata mātou i te feruri i te hō’ē orara’a ma te fa’atere-’ore-hia e tōna hia’ai māha ’ore.

Tāpe’a te ti’aturi

E’ita vau e tāmata i te paraparai : e ’ere i te mea ’ōhie ’ia tāpe’a te ti’aturi. ’Ua pāturu vau i tō’u māmā e rave rahi matahiti te maoro, ’a tāmata ai ’oia i te fa’aea i te inu, terā rā, mai te mea ē, e parau atu vau ē, ’aita vau i fāri’i i te ’oto, te ’ino’ino, ’e te riri i taua mau taime ra, tē ha’avare ra ïa vau. Nō ni’a i te tere fifi e fa’aruru nō te upo’oti’a i ni’a i te hia’ai māha ’ore, ’ua fa’ata’a mai te peresideni Nelson ē : « Te ta’ata e fa’aoti e ta’uma i terā purūmu teitei o te fa’aorara’a, e ti’a iāna ’ia fa’aineine nō te ’arora’a nō te orara’a tā’āto’a. Terā rā, e mau’ara’a maita’i te ho’o o te hō’ē orara’a ».⁵

Mai te mea ē, ’ua here a’ena ’outou i te hō’ē ta’ata i roto i te tauto’ora’a o te hia’ai māha ’ore, ’ua ’ite ïa ’outou i te fifi rahi ’ia hi’o iāna ’ia ha’amou iāna iho. Terā rā, noa atu i muri a’e i te hō’ē topa-fa’ahou-ra’a, ’aita te ti’aturira’a e mau’a. Maoti tāna tusia tāra’ehara, ’ua ’ite te Fa’aora « nāhea ’ia fa’aora [ia tātou] ’ia au i tō [tātou] paruparu » (Alama 7:12). « Ma te ora i raro a’e i tōna pererau » (3 Nephi 25:2), e rave ’oia ia tātou ’ia rohirohi roa ana’e tātou nō te tāmau ā i te haere, « ma te tāpe’a ia tātou ’e te fa’aitoito ia tātou, ma te pāto’i ’ia vaiiho ia tātou ’ia haere e tae atu i te taime tei te fare tātou ma te hau ».⁶

Nō reira, mai te mea ē, ’a tahi ra ’outou ’a ha’amata ai, ’aore rā, ’ua rātere ’outou e rave rahi tauatini kiromētera te ātea i pīha’i iho i te hō’ē ta’ata e tītau ra i te fa’aorara’a, teie te tahi mau mea tā’u i ha’api’i mai i te roara’a o te mau matahiti :

’A tauturu ia rātou ’ia ha’apae i te mau ’ohipa e fa’ahuehue te orara’a.

Noa atu ē, te ta’ata tā ’outou e pāturu nei, e hoa, e hoa fa’aipoipo, e melo ’utuāfare, ’aore rā, e ’āpiti, e ’ohipa iti rahi te tauturura’a ia rātou ’ia ha’apae i te mau ’ohipa e fa’ahuehue te orara’a ! ’Ei hi’ora’a, i te mau taime ato’a e haere tō’u ’utuāfare e tāmā’a i rāpae ’e tō’u māmā, e ani mātou ’ia pārahi i te hō’ē ’amura’a mā’a ātea i te vāhi inura’a. Mai te mea ē, ’aita e ’amura’a mā’a vata, e paraparau noa mātou ē, tae roa atu i te taime e vata mai hō’ē.
’A pāruru ia rātou i roto i te mau tupura’a ’ohipa tōtiare.

’Eiaha nō te mea ’ua fa’a’ite mai te ta’ata tā ’outou e pāturu nei nō ni’a i tōna hia’ai māha ’ore, ’ua ineine ïa ’oia nō te fa’a’ite i tō te ao nei. I roto i te mau tuha’a mātāmua o te fa’aorara’a, e nehenehe e riro ’ei ’ohipa fifi rahi ’ia fa’ata’a ē, nō te aha te hō’ē ta’ata e ’ape ai i te tahi mau ’ohipa ’aore rā, e rave ai i te tahi mau fa’aotira’a, i te mau ta’ata ’e’ē iho ā rā. I roto i taua mau tupura’a ra, ’a fa’a’ōhie i tō rātou orara’a nā roto i te tauturura’a ia rātou ’ia fa’ata’a, mai te mea tē fifi ra.
Tauturu ia rātou ’ia ’ite mai i te tahi atu mau rāve’a pāturu.

E’ita tā ’outou e nehenehe e rave te mau mea ato’a, noa atu tā ’outou tauto’ora’a tu’utu’u ’ore i roto i te ’ohipa fa’aorara’a. I te tahi taime, tā tō’u māmā e hina’aro, te paraparau-noa-ra’a ïa i te hō’ē ta’ata i reira, hō’ē ta’ata tei māramarama, tirara atu ai ! Nā te mau rāve’a ta’ata utuutu ’e te mau pupu pāturu (mai te fa’anahora’a fa’aorara’a i te hia’ai maha ’ore a te ’Ēkālesia, te mau pupu fa’aora, te feiā ’aravihi nō te hia’ai maha ’ore ’e nō te huru o te ta’ata) e taui pāpū i te orara’a, nō reira, ’eiaha e ’ōti’ati’a i te fa’aitoito i te ta’ata tā ’outou e pāturu nei ’ia fa’a’ohipa i teie mau mauha’a.
Mai te mea e topa rātou, tauturu ia rātou ’ia ti’a fa’ahou i ni’a.

’Āhiri tē ora nei tātou i roto i te hō’ē ao maita’i roa, ’aita ïa e ’itehia te topara’a, terā rā, e orara’a tāhuti teie. Mai te mea ē, e topa te ta’ata tā ’outou e pāturu nei, ’a fa’aha’amana’o atu ia rātou i te āteara’a tei haerehia mai e rātou. Fa’aitoito ia rātou « ’eiaha e fa’aru’e, noa atu te rahira’a taime ’aita i manuia, ’e ’eiaha e feruri ē, e’ita e mara’a ia rātou ’ia fa’aru’e i te hara ’e ’ia upo’oti’a i ni’a i te hia’ai maha ’ore ».⁷ Mai tei parauhia e Elder Ulisses Soares nō te pupu Tino ’Ahuru ma Piti ’āposetōlo « E’ita tā rātou e nehenehe e fa’aea i te tāmata »⁸ (e’ita ato’a ’outou). ’Aita te topa-fa’ahou-ra’a e fa’aho’i ia rātou i te ha’amatara’a. E’ita te reira e tūmā i te ’ohipa ’e te tūtavara’a tā’āto’a tei roa’a ia rātou. E roa’a ia rātou i te mau taime ato’a te hō’ē rāve’a nō te ho’i mai i ni’a i te ’ē’a maita’i, ’ia toro atu i te rima i te Fa’aora ra, ’e ’ia tāmau noa i te haere.
’A mau māite i te tīa’ira’a.

I te tahi taime, e nehenehe te hi’ora’a i te hō’ē ta’ata tā ’outou i here, ’ia rohi nō te upo’oti’a i ni’a i tōna hia’ai maha ’ore, e fa’atupu i te uira’a mana’o ē, e ora mau ānei ’oia. (’A ti’aturi mai, ’ua ’ite au. Tei reira vau e rave rahi taime, hau atu i tā’u e nehenehe e parau). ’O Moromona iho tei u’i ē : « ’E e aha ïa tā ’outou e tīa’i ra » ? Terā rā, noa atu te fifi, e roa’a ia tātou te « tīa’i nā roto i te tāra’ehara o te Mesia » (Moroni 7:41).

I te roara’a o tō’u orara’a, ’ua topa tō’u māmā hau atu te taime tā’u e ’ore e nehenehe e tai’o, tē ha’apeu nei rā vau ’ia parau atu ē, ’a ono matahiti i teienei ’a inu fa’ahou ai ’oia. Noa atu ē, e ono matahiti tō’u ha’api’ira’a ’e e ha’api’i fa’ahou nāhea ’ia pāturu maita’i roa iāna, ’ia hi’o ana’e au iāna ’ia ora mai, ’ua ha’api’i mai te reira iā’u ē, ’aita e ta’ata tei haere ātea roa. Noa atu te rahira’a taime ’a topa ai te ta’ata tā ’outou e here nei, ’a tāmau noa—’a tāmata noa i te pāturu ia rātou nā roto i te mau huru rāve’a ato’a. ’Ua riro te fa’aorara’a ’ei fafaura’a nō te orara’a tā’āto’a—hō’ē tere tei ’ī i te roimata, te upo’oti’a, te manuia ’ore, te manuia—’e e mau’ara’a maita’i te ’arora’a nō te reira.