Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai e mali temipalé?


Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai e mali temipalé?

ʻI he palani ʻo e fiefia ʻa ʻetau Tamai Hēvaní, ʻe lava ke silaʻi ha tangata mo ha fefine ki taimi mo hono kotoa ʻo ʻitānití. ʻOku ʻilo pau ʻe kinautolu kuo nau sila ʻi he temipalé ʻe hokohoko atu ʻenau nofomalí ʻo taʻe ngata kapau te nau tauhi angatonu ʻenau ngaahi fuakavá. ʻOku nau ʻiloʻi he ʻikai lava ha meʻa ʻo fakamavahevaheʻi maʻu kinautolu, ʻo aʻu ki he maté.

Teuteuʻi fakalaumālie koe

Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai kiate koe ʻa e mali temipalé? Ko e hā ha ngaahi tāpuaki ʻoku ʻoatu ʻe he ouaú ni maʻau mo ho fāmilí?

Ko e hā ha ngaahi sīpinga angatonu ʻo e mali temipalé ʻoku maʻu ʻe he kau talavoú? Te ke fakatōkakano fēfē kiate kinautolu ha holi lahi ange ke mali ʻi he temipalé?

ʻI hoʻo ako e ngaahi potufolofola mo e ngaahi maʻuʻanga tokoni kehe ko ʻeni kau ki he mali temipalé, kumi ha ngaahi meʻa ʻe lava ʻo tokoni ke ongoʻi ʻe he kau talavoú e mahuʻinga ʻo e mali ʻi he temipale ʻo e ʻEikí.

T&F 49:16–17 (ʻOku tokoni e malí ke fakahoko e taumuʻa ʻo e Fakatupú)

T&F 131:1–4; 132:15–21 (ʻOku fie maʻu e mali fakasilesitialé ki he hakeakiʻí)

Ko e Fāmilí: Ko ha Fangonongo ki Māmani,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2010, 129

L. Tom Perry, “ ʻUhinga ʻOju Mahuʻinga ai e Malí mo e Fāmilí — He Feituʻu Kotoa pē ʻo e Māmaní,” Ensign pe Liahona, Mē 2015, 39 – 42

David A. Bednar, “ʻOku Mahuʻinga ʻa e Malí ki Heʻene Palani Taʻengatá,” Ensign or Liahona, June 2006, 82–87

Richard G. Scott, “ Ko e Ngaahi Tāpuaki Taʻengata ʻo e Malí,” Ensign pe Liahona, Mē 2011, 94–97

Malí,” Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí (2004), 113–18

Ko e faiako ‘i he founga ‘a e Fakamo‘uí

Lolotonga e ngāue ʻi he māmaní ʻa e Fakamoʻuí, naʻá Ne fai ha ngaahi fehuʻi fakatupu fakakaukau mo ongo moʻoni ki Heʻene kau ākongá. Naʻá Ne tokanga moʻoni ki heʻenau ngaahi talí pea mo fiefia ʻi heʻenau fakahaaʻi e tuí. Feinga ke fakakaukau ki ha ngaahi fehuʻi te ne ueʻi lahi e fakakaukaú pea ongo loloto ki he kau talavoú kau ki he ngaahi ouau ʻo e temipalé tautautefito ki he mali temipalé. Fakafanongo fakalelei ki heʻenau ngaahi talí pea tali ʻaki e angaʻofá ʻo fakatatau ki he ueʻi ʻa e Laumālié.

ʻĪmisi

Vitiō: “Fai Mai ha Ngaahi Fehuʻi”

Mamata lahi ange

Tuku ke taki e kau talavoú

ʻE hanga ʻe ha mēmipa ʻo e kau palesitenisī ʻi he kōlomú (pe ko ha ʻasisiteni ki he pīsopé ʻi he kōlomu ʻa e kau taulaʻeikí) ʻo tataki e fakataha fakakōlomú. ʻOkú ne tataki e kau talavoú ʻi he fealeaʻaki fakataha kau ki he ngaahi meʻa ʻa e kōlomú, akoʻi kinautolu ki honau ngaahi fatongia fakataulaʻeikí (mei he folofolá mo e tohi Fatongia ki he ʻOtuá), fakalotolahiʻi kinautolu ke vahevahe ʻenau ngaahi aʻusia ʻi hono fakahoko honau fatongia ki he ʻOtuá, pea fakaafeʻi ha ʻetivaisa pe mēmipa kehe ʻo e kōlomú ke akoʻi ha lēsoni ʻo e ongoongoleleí. Te ne lava ʻo teuteu ʻaki hano fakafonu ha ʻasenita ʻo e fakataha fakakōlomú lolotonga ha fakataha fakapalesitenisī.

Kamata ʻa e akó

Fili mei he ngaahi fakakaukau ko ʻení pe ko haʻo fakakaukau pē ʻaʻau ke fakamanatu e lēsoni he uike kuo ʻosí mo fakafeʻiloaki ʻaki e lēsoni ʻo e uike ní:

  • Kole ki he talavou takitaha ke ne fakakaukau ki ha fehuʻi ne tali ʻe he lēsoni ʻo e uike kuo ʻosí, pea fakaafeʻi e talavou takitaha ke ne fai ha fehuʻi ki he kau mēmipa kehe ʻo e kōlomú. Tuku ha miniti siʻi ke tali ai e fehuʻí.

  • ʻAi ke lisi ʻe he kau talavoú e ngaahi fili mahuʻinga te ne uesia lahi ʻenau moʻuí. ʻAi ke nau fakaʻilongaʻi e ngaahi fili ʻoku nau fakakaukau te ne takiekina lahi taha honau ikuʻanga taʻengatá pea fakamatalaʻi mo e ʻuhinga ne nau fili ai iá. Kapau ʻe lava, fakaʻaliʻali hao tā mo ho uaifí he ʻaho ne mo sila ai he temipalé. Vahevahe hoʻo ongo kau ki ho uaifí mo e mahuʻinga taʻengata hoʻomo sila he temipalé.

Ako fakataha

ʻE tokoni e ngaahi ʻekitivitī takitaha ʻi laló ke mahino ki he kau mēmipa ʻo e kōlomú e mahuʻinga ʻo e mali temipalé. Muimui ʻi he ueʻi ʻa e Laumālié, pea fili ha [ʻekitivitī] ʻe taha pe toe lahi ange ʻe ʻaonga taha ki hoʻo kōlomú:

  • ʻOmai ha meʻa ʻe ua pe tolu (pe ha fakatātā ʻo ha ngaahi meʻa) ʻoku nau fakatātaaʻi e ngaahi tuʻunga kehekehe ʻo e tolonga ha meʻa (hangē ko ha sēpuni pelesitiki mo ha sēpuni ukamea). Kole ki he kau talavoú ke nau aleaʻi e ʻuhinga ʻoku tolonga ange ai ha meʻa ʻe taha ʻi ha meʻa ʻoku siʻi ange ʻene tolongá. Ko e hā hono kaunga ki he nofo-malí? Kole ki he kau talavoú ke lau, mamata, pe fanongo ki ha ngaahi konga ʻo e lea ʻa ʻEletā L. Tom Perry “ ʻUhinga ʻOku Mahuʻinga Ai e Malí mo e Fāmilí — He Feituʻu Kotoa pē ʻo e Māmaní.” Fehuʻi ange ki he kau talavoú pe ko e hā e ʻuhinga ʻoku nau fie mali temipale aí.

  • Fakaafeʻi ha mēmipa ʻo e kōlomú ke ne akoʻi ha konga ʻo e lēsoni ko ʻení. Te ne lava ʻo fakahoko ʻeni ko ha konga ʻo ʻene palani ki he Fatongia ki he ʻOtuá ke ako pea mo akoʻi ʻo kau ki he ngaahi fāmili taʻengatá (vakai, “Mahino ʻa e Tokāteliné,” peesi 18, 42, pe 66)].

  • ʻOku fakamatalaʻi ʻe he lea ʻa ʻEletā David A. Bednar “ ʻOku Mahuʻinga ʻa e Malí ki Heʻene Palani Taʻengatá” ha ʻuhinga ʻe ua ʻoku mahuʻinga ai e malí mo ha ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻe tolu ʻoku ʻomi ai ha fakahinohino kau ki he tokāteline ʻo e mali taʻengatá. Vahe ki he mēmipa ʻo e kōlomu takitaha ke ne lau ha taha ʻo e ngaahi ʻuhingá pe tefitoʻi moʻoní pea akoʻi ha taha kehe ʻi he kōlomú ki he meʻa naʻá ne ako kau ki he malí mei he meʻa naʻá ne laú. Ko e hā ha ngaahi aʻusia ʻe lava ke nau vahevahe ʻoku hā ai e mahuʻinga ʻo e meʻa ʻoku akoʻi ʻe ʻEletā Petinaá?

  • Lau ko ha kalasi ʻa e T&F 131:1–4 mo e “Ko e Fuakava Foʻou mo Taʻengata ʻo e Malí” ʻi he Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí (peesi 114 - 5), ʻo kumi e ngaahi tali ki he fehuʻi “Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai e mali temipalé?” Kapau ʻe fie maʻu, pea tokoniʻi e kau talavoú ke fakamatalaʻi ha faʻahinga lea pe kupuʻi lea ʻoku ʻikai ke nau angamaheni ki ai. Kole ki he kau mēmipa ʻo e kōlomú ke lisi ha ngaahi meʻa te ne lava ʻo taʻofi e kau talavoú mei he mali temipalé. Ko e hā te nau lava ʻo fai he taimí ni ke fakapapauʻi ai te nau mali ʻi he temipalé?

  • ʻOange ki he talavou takitaha ha tatau ʻo e lea ʻa ʻEletā Richard G. Scott “Ko e Ngaahi Tāpuaki Taʻengata ʻo e Malí.” Ko e hā e faʻahinga ongo ne maʻu ʻe ʻEletā Sikoti ki hono hoa taʻengatá? Ko e hā ha meʻa ʻoku fakaʻofoʻofaʻia ai e kau talavoú ʻi he anga ʻene feohi mo hono uaifí? Kole ke nau fakalaulauloto ki he meʻa ʻe fai ke nau maʻu ai ha feohi ʻo hangē ko ʻEletā mo Sisitā Sikotí.

Kole ki he kau talavoú ke nau vahevahe e meʻa ne nau ako he ʻaho ní. ʻOku mahino nai kiate kinautolu e mahuʻinga ʻo e mali temipalé? Ko e hā haʻanau ngaahi ongo pe fakakaukau? ʻOku toe ʻi ai nai haʻanau ngaahi fehuʻi kehe? ʻE ʻaonga nai ke toe tuku ha taimi lahi ange ʻi he tokāteline ko ʻení?

Tokoni fakafaiakó

“ʻE lava ʻe he ngaahi talanoá ʻo langaki e tokanga ʻa e kau akó. Te tau lava ʻo faʻa akoʻi lelei ange ha tefitoʻi moʻoni ʻi he taimi ʻoku tau tomuʻa fai ai ha talanoa ke ne fakatātaaʻí. ʻOku tokoni ʻeni ke mahino ki he kau akó ʻa e tefitoʻi moʻoni ʻi he ngaahi meʻa ʻoku tau aʻusia fakaʻahó” ( ʻOku ʻIkai ha Ui ʻe Mahuʻinga Ange ʻi he Faiakó [2000], 110).

Fakaafeʻi ke ngāue

ʻE fakaʻosi ʻa e fakatahá ʻe he talavou ʻokú ne tatakí. ʻE lava ke ne:

  • Fai ʻene fakamoʻoni kau ki he mahuʻinga ʻo e mali temipalé mo ʻene fakaʻamu ke mali ʻi he temipalé.

  • Fakatukupaaʻi e kau mēmipa ʻo e kōlomú ke nau tukupā ke mali ʻi he temipalé ʻi ha ʻaho.

Paaki