Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ʻa e ngaahi ouau fakatemipalé?


Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ʻa e ngaahi ouau fakatemipalé?

ʻOku fakaiku ʻa e ngaahi ouau fakatemipalé ki he ngaahi tāpuaki maʻongoʻonga taha ʻe ala maʻu ʻe he fānau ʻa e Tamai Hēvaní. ʻOku teuteuʻi kitautolu ʻe he ngaahi ouau ko ʻení ke tau moʻui ʻo taʻengata mo e Tamai Hēvaní pea mo hotau ngaahi fāmilí ʻi he hili ʻo e moʻui ko ʻení. ʻOku nau tāpuakiʻi kitautolu ʻaki e mālohi fakalaumālie mo fakahinohino he lolotonga e moʻui fakamatelié. Te tau toe lava foki ʻi he temipalé ke maʻu ʻa e ngaahi ouau mahuʻinga ʻo fakafofongaʻi ʻetau ngaahi kui ne pekia teʻeki maʻu e faingamālie ke nau maʻu ʻa e ngaahi ouau ko ʻení.

Teuteuʻi fakalaumālie koe

Kuo tataki mo tāpuekina fēfē hoʻo moʻuí ʻe he ngaahi ouau fakatemipalé? Ko e hā ha founga kuo hanga ai ʻe hoʻo kau atu ki he ngaahi ouau ko ʻení ʻo ʻai ke ke toe ofi ange ai ki he Tamai Hēvaní?

Ko e hā ha ngaahi meʻa kuo aʻusia ʻe he kau mēmipa ʻo e kōlomú ʻi he ngaahi ouau fakatemipalé? Te nau fetokoniʻaki fēfē nai ke ako pea mo maʻu ha fakamoʻoni ki he ngaahi ouau fakatemipalé?

Ako ʻi he faʻa lotu ʻa e ngaahi potufolofola mo e ngaahi maʻuʻanga tokoni ko ʻení ʻi hoʻo teuteú. Ko e hā ha meʻa te ne ueʻi ʻa e kau talavoú ke nau feʻunga mo kau ʻi he ngaahi ouau fakatemipalé?

T&F 84:19–22 (ʻOku ʻi he ngaahi ouau ʻo e lakanga fakataulaʻeikí ʻa e mālohi ʻo e anga faka-ʻOtuá)

T&F 131:1–4 (Ko e fuakava foʻou mo taʻengata ʻo e malí)

Kent F. Richards, “Ko e Mālohi ʻo e Anga Faka-ʻOtuá,” Ensign pe Liahona, Mē 2016, 118–20

Thomas S. Monson, “Ngaahi Tāpuaki ʻo e Temipalé,” Ensign pe Liahona, Mē 2015, 91–93

Quentin L. Cook, “Ngaahi Aká mo e Vaʻá,” Ensign pe Liahona, Mē 2014, 44–48

Ngaahi Temipalé,” Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí (2004), 141–46

Vitiō: “Ko e Temipalé ko ha Maama”

Ko e faiako ʻi he founga ʻa e Fakamoʻuí

Naʻe faʻa maʻu atu e Fakamoʻuí ʻoku faiako ʻi he loto temipalé. Kuó Ne toe akoʻi foki ʻo fakafou Heʻene kau palōfita ʻo onopōní ʻoku taki kitautolu ʻe he ngaahi ouau fakatemipalé ki he ngaahi tāpuaki maʻongoʻonga taha ʻoku ala maʻu ʻi he Fakaleleí. ʻI he fakaʻau ke mahino kiate koe ʻa e mahuʻinga ʻo e ngaahi ouau fakatemipalé, te ke lava ʻo fakalotolahiʻi lelei ange leva ʻa e kau talavoú ke nau teuteu ke maʻu honau ngaahi ouau fakatemipalé.

Tuku ke taki e kau talavoú

ʻE hanga ʻe ha mēmipa ʻo e kau palesitenisī ʻo e kōlomú (pe ko ha ʻasisiteni ki he pīsopé ʻi he kōlomu ʻa e kau taulaʻeikí) ʻo tataki e fakataha fakakōlomú. ʻOkú ne tataki e kau talavoú ʻi he fealeaʻaki fakataha kau ki he ngaahi meʻa ʻa e kōlomú, akoʻi kinautolu ʻi honau ngaahi fatongia fakataulaʻeikí (mei he folofolá mo e tohi Fatongia ki he ʻOtuá), fakalotolahiʻi kinautolu ke vahevahe ʻenau ngaahi aʻusia ʻi hono fakahoko honau fatongia ki he ʻOtuá, pea fakaafeʻi ha ʻetivaisa pe mēmipa kehe ʻo e kōlomú ke akoʻi ha lēsoni ʻo e ongoongoleleí. Te ne lava ʻo teuteu ʻaki hano fakafonu ha ʻasenita ʻo e fakataha ʻa e kōlomú lolotonga ha fakataha fakapalesitenisī.

Kamata ʻa e akó

Fili mei he ngaahi fakakaukau ko ʻení pe ko haʻo fakakaukau pē ʻaʻau ke fakamanatu e lēsoni he uike kuo ʻosí mo fakafeʻiloaki ʻaki e lēsoni ʻo e uike ní:

  • ʻOmi ha meʻa pe ha fakatātā ki he kalasí pea ʻeke ange pe ʻoku fekauʻaki fēfē mo e lēsoni ʻo e uike kuo ʻosí. Fakamanatu fakataha ʻa e tokāteline naʻe akoʻi he uike kuo ʻosí.

  • Fakaafeʻi ha talavou ke ne pukepuke ki ʻolunga ha fakatātā ʻo ha temipale pea fakamatalaʻi pe ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ki ai ʻa e ngaahi ouau fakatemipalé.

Ako fakataha

ʻE tokoni ʻa e ngaahi ʻekitivitī takitaha ʻi laló ke mahino ki he kau mēmipa ʻo e kōlomú e ʻuhinga ʻoku mahuʻinga ai e ngaahi ouau fakatemipalé. Muimui ʻi he fakahinohino ʻa e Laumālié, pea fili ha ʻekitivitī ʻe taha pe toe lahi ange ʻe ʻaonga taha ki hoʻo kōlomú:

  • Fakaafeʻi e kau talavoú ke fakaʻosi e sētesi ko ʻení pea vahevahe e ngaahi talí ki he kalasí: “ ʻI he taimi te u ʻalu ai ki he temipalé, __________.” Ko e hā ha ngaahi tali kehe ʻoku nau maʻu ʻi he ngaahi lisi mei he lea ʻa ʻEletā Kent F. Richards “Ko e Mālohi ʻo e Anga Faka-ʻOtuá”? Te nau lava ʻo kumi ʻi he leá mo fakasio ha ngaahi tali ki he fehuʻi “Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ʻa e ngaahi ouau ʻi he temipalé?” Kole ki he kau talavoú ke nau fakamatala ha meʻa ne nau aʻusia kimuí ni ʻi heʻenau ō ki he temipalé. Ko e hā ha ngaahi tāpuaki kuo nau maʻu ʻi he ngāue faka-temipalé?

  • Fakaafeʻi e kau talavoú ke kumi ʻa e ngaahi tāpuaki ʻoku maʻu mei he mōihū he temipalé ʻi he lea ʻa Palesiteni Thomas S. Monson ko e “Ngaahi Tāpuaki ʻo e Temipalé.” Ko e hā e ngaahi tāpuaki kuo nau maʻu ʻi heʻenau ō ki he temipalé mo kau ʻi he ngaahi ouau ʻo e temipalé? Te ke lava foki ke vahevahe ha ngaahi aʻusia mei hoʻo moʻuí ʻokú ne fakahaaʻi e founga kuo faitāpuekina ai koe ʻe he ngaahi ouau fakatemipalé.

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo ha ongo meʻa mali ʻi muʻa ʻi ha temipale (vakai, Tohi Fakatātā ʻo e Ongoongoleleí, 120). Fakaafeʻi ʻa e kōlomú ke lau fakataha ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 131:1–4 pea kumi e ngaahi tāpuaki ne talaʻofa kiate kinautolu ʻoku fakahoko ʻa e fuakava foʻou mo taʻengata ʻo e malí. Ko e hā e ngaahi tāpuaki ʻe taʻofi meiate kinautolu ʻoku ʻikai ke nau fai e fuakavá ni? Ko e hā ha founga ʻoku kehe ai e fakakaukau ʻa e ʻEikí ki he malí mei he fakakaukau ʻa māmaní? Vahevahe hoʻo fakamoʻoní ki he kau talavoú fekauʻaki mo e ngaahi tāpuaki te nau ala maʻu mo honau ngaahi fāmili he kahaʻú ʻi heʻenau kau ʻi he ngaahi ouau ʻo e temipalé.

  • Huluʻi e vitiō “Ngaahi Temipalé Ko ha Maama Kamo” pea ʻeke ki he kau finemuí pé ʻoku nau pehē ko e hā naʻe loto fiemālie ai e fāmili Mou Tamí ke fai ha ngaahi feilaulau lahi pehē ke ʻalu ki he temipalé. Ko e hā ha ngaahi feilaulau kuo nau fai pe mamata ʻoku fakahoko ʻe he niʻihi kehé ke nau ō ki he temipalé mo maʻu hono ngaahi tāpuakí?

  • Vaeua e kōlomú, pea kole ki he vaeua ʻe tahá ke nau fakakaukauloto ko e ngaahi kui kinautolu ʻa e vaeua ʻe tahá kuo ʻosi pekia. Fakaafeʻi ke nau fakakaukau ne nau mate ʻoku teʻeki ai ke nau papitaiso ka kuo nau tali ʻa e ongoongoleleí ʻi he maama tataliʻanga ʻo e ngaahi laumālié. Kole ange ke nau hiki ha pōpoaki ki honau ngaahi hako ʻoku kei moʻuí pea ʻoange ia ki ha taha ʻo e kau talavou ʻi he vaheua ʻe taha ʻo e kōlomú. Kole ki he kau mēmipa ʻo e kōlomú ke nau lau leʻo lahi ʻa e pōpoakí. Hiki he palakipoé ʻa e kaveinga ʻo e lēsoni ko ʻení, pea fakaafeʻi e kau talavoú ke fakakaukau ki he fehuʻi ko ʻení ʻi heʻenau lau e palakalafi hono tolu mo e fā ʻi he konga ʻoku ui ko e “Tekinolosia ʻo e Hisitōlia Fakafāmilí” ʻi he lea ʻa ʻEletā Quentin L. Cook ko e “Ngaahi Aká mo e Vaʻá.” Kole ange ke nau vahevahe ʻenau ngaahi fakakaukaú.

Kole ki he kau talavoú ke vahevahe e meʻa ne nau ako he ʻaho ní. ʻOku mahino nai kiate kinautolu e mahuʻinga ʻo e ngaahi ouau fakatemipalé? Ko e hā haʻanau ngaahi ongo pe fakakaukau? ʻOku toe ʻi ai mo haʻanau ngaahi fehuʻi kehe? ʻE ʻaonga nai ke fakamoleki ha taimi lahi ange ʻi he tokāteliné ni?

Tokoni fakafaiakó

“ʻI he taimi ʻoku tau fakataha ai ke ako ki he ngaahi tokāteline ʻo e ongoongoleleí, ʻoku totonu ke fai ia ʻi he laumālie ʻo e loto ʻapasia. … ʻOku taau pē ʻa e taʻe ʻapasiá mo e ngaahi taumuʻa ʻa e filí ʻaki ʻene fakafeʻātungiaʻi e ngaahi founga pelepelengesi ki he maʻu fakahā ʻi he ʻatamaí mo e laumālié fakatouʻosi (Boyd K. Packer, ʻi he ʻOku ʻIkai ha Ui ʻe Mahuʻinga Ange ʻi he Faiakó [2000], 93).

Fakaafeʻi ke ngāue

ʻE fakaʻosi ʻa e fakatahá ʻe he talavou ʻokú ne tatakí. ʻE lava ke ne:

  • Tataki e kōlomú ʻi hono palani ha ʻalu ki he temipalé ke fakahoko e papitaiso maʻá e pekiá, pea kapau ʻe lava ʻave ʻenau ngaahi hingoa fakafāmili pē ʻanautolu. Te ne toe lava foki ke fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kōlomú ke nau fakaʻaongaʻi e meʻa ne nau ako he ʻaho ní ke fakalotolahiʻi e kau mēmipa kehe ʻo e kōlomú ke nau teuteu ke ō fakataha mo kinautolu ki he temipalé.

  • Fehuʻi ki he kau mēmipa ʻo e kōlomú pe ko e hā ʻoku nau ongoʻi ʻoku totonu ke nau fai koeʻuhí ko e meʻa ne nau ako he ʻaho ní.

Paaki