Te Bwai n Tangira ae e Kororaoi
Te ririki teuana, tao tenibong te bong imwaain te Kiritimati inanon ataeina, kainnabau, ae Rob, e kuneia uoman mwaanea ae a mena inanon aia ruu ni karabaia ni kauki uoua aia batia ni ka Kakiritimati. Ngkanne, imwiin tiaia ni kaninganinga nanona, a manga moan batian aia batia. A taetae mwaanen Rob nakoina, “Ngkana ko aki tua taekara nakon Tinara, ti na tuangko aron karaoana.”
N te kabane e a butimwaea te kariiri, riki ngkai iai te bakete ae ai aron buburan te booro ni bwatiketibooro ae mena iaan te kai ni ka Kiritimati ma arana iaona.
Ma, te bwaintangira anne e kamimi bwa e rangi ni bebete ngke e karaba ni uotia nakon ana ruu. E karaurau ni kaukia ao ni kunea bwa akea kanoana, ma tii te beeba ma taekana. E taku taekana, “I ataa te bwai ae ko karaoia. Tai kanakobuaka am Kiritimati. Tangiriko, Tinam.” E reke reireiana, ao anne kabanean te kikirei ni kaninganingai bwaintangira ni ka Kiritimati.
Iangoi ururing, baika a nooraki aika a tikiraoi, ai aron bwaanaia anera, ao booi aika aki kona ni mwanuokinaki are a roko n ami iango ngkai kam iangoa te Kiritimati. Ae riaon ae rau riki bon ururing ake angiina mai ibuakora a uouoti inanoia mai inanon ataeia te Kiritimati ae tabu—bukamaruan bungiakin ara Tia Kamaiu. Namakin akana tabu akanne aki nako mai iroura.
Ti namakini ni katoa tai are ti iangoa te tabo ae uarereke ae nneia maan i Betereem are angiin taetae ni burabeti, ike tienture n nako, a bane ni kaoti n te tairiki iaan karawa ma itoi aika kirimtoo—ngke ara Tia Kamaiu ao ara Tia Kabooira e roko n te aonaaba bwa aia Uea Uea ao aia King King.
Ti aki toki n ongoongo bwa te Kiritimati bon ibukiia ataei, ma tiaki ataei ngaira ni kabane inanora? Te bong teuana te tina ao natina te aine ae ruaiwa ana ririki a tabe ni boobwai n te Kiritimati. Ngke a kawaekoaia nakon te titoa ae nnen bwai ni katikiraoi, natina aio e noora te baana ae tinetine iaon te bwaoki are e kaotaki bwaai inanona. Manin taeka aika bubura ae koreaki n te uraura, e mwakoro n te baana, “Te Bwaintangira ae Aki Toki n Angaanga.”
Te nati te aine e wareka te kanikinaa, n iangoia teutana te tai, ao ngkanne e a moangare. E kakatonga n tuanga tinana, “Tinau, I ataa te bwaintangira ae aki toki n angaanga.”
“O, terana?” e titiraki tinana ngke a kawaekoaia ni mwaing ribuakoia aomata.
E taku te nati te aine ae akea ana bure, “Bon Iesu!”
E kaeka tinana ma te kairua ngke e kangai, “Tiaki, Sweetheart. Bon te taiman.”
E kauringira Itaia, “Ao e na kairiria te tei ae uarereke.”1
Ni kabonganan te bwai ni kakae iaon te intanete, I kunea tenga ma tengaa bwaai ake a katanoataaki ma te kibuntaeka ae “Te bwaintangira ae aki toki n angaanga.” Ma ti kataa ae ti konaa, akea bwaai aika bwaintangira ae ti anga ae a na teimaan.
N ae kaokoro, N na tibwaua nakoimi ururingan au Kiritimati ae rau irouia uoman aomata ake I kakoauaia bwa aki toki n angaanga. Bon au karo, aika Ado ao Eleanor Harmon.
Bon tain te winta ae tinoo n ara tabo ae uarereke n te ririki anne, ma anne e aki katoka tamau man kairaia ara utu ni kakaea ara kai ni ka Kairitimati ae bon tau. Ngke e a mena te kai ni mweengara ao ni bobonga kateana ni nnena, taura aika kiakia, bwaai ni katamaroa, ao baika raneanea a katineaki ni mwaangan te kai. Mweengara ae mangori e a tauraoi ibukin waakinan te Kiritimati.
Beeban bwaintakakaro a roko n te meeri, Ngai ma tariu ao mwaaneu ti kukurei n raibaei baan beeba ibukin tangiran baika a kakawaki ibukin te Kiritimati. Boin te kariki ae kamwaaki ma te tintia, ao te keke ae karaoaki n te uaanikai a kaona mweengara, ao Ritembwa e karaurau ni maunanako iaon te karenta. Ti katikui ara bwai ni kakubanako iaon aia mataroa kaain rarikira ao ni kataia ni beku ibukiia utu ake a ti kainnanoa ae a na kakukureiaki n te Kiritimati.
Ni katoa tairiki, imwiin nakou nakon au kainiwene, tinau e kabanea te tai ae mwaiti n tiku n ti ngaia inanon ana ruu. Te bwai ae I tii kona n ongo bon tangitangin te mitiin n itutuu. E mwaiti oneara ae waei ao I aki rang tabe n iangoia.
Ma ngke e a uakaan te Kiritimati, e a taonaki n te kua ae korakora tinau. E bon aoraki ao e mena iaon ana kainiwene imwaain te Kiritimati. Ngke e tua te taokita nakon tamau bwa e na riai n tiku iaon ana kainiwene tao bon inanon teuana te wiiki, I bon raraoma—ma n rangi n nanokawaki naba. E na kanga ni waaki te Kiritimati ngkana akea Tinau? E na kanga n namakinaki bwa bon te Kiritimati? Ao irarikina, antai ae nang kuukana te katairiki ibukin te Kiritimati?
Ngke tamau e rangi n tararua raoi tinau, e ataia bwa te tabe ae kukanan te katairiki ibukin te Kiritimati e a bwakaria. I a manga, raraoma riki! E ngae ngke te mwaane ae wanawana man tarena, te kuuka te bwai ae akea rabakauna iai.
N tairikin te Kiritimati I katorobubua n tataro bwa e na kamarurungaki tinau ao bwa ingabongin te Kiritimati e na teimatoa n tiku ni bon arona are mai imwaaina—a ikotaki ara utu ni katobibia te kai ni ka Kiritimati. E taoniira te nanokawaki n ingabongin te Kiritimati ngkai ti kunea tinara ae tangiraki bwa e rangi ni aoraki iaon ana kainiwene. Ngke ti kauki ara bwaintangira, I miimi ngke I kunea bwa au batia ae onoti bon te taoree ae karaoaki man kunnikai ae bane aekakin nako matana ae ituia tinau ibukiu n tairiki are e kakabwakanakotai iai n Ritembwa. I a bon aki kan tataninga ni biri nakoina ao n rabwatia iaon roroana. E a tia ni kabanea ana tai ibukiu.
Tamara ae tangiraki e katai anga nako ni kanakoraoa Bongin te Kiritimati n te ririki anne, n ae ti taneiai iai n akea tinara irarikira. Ao e bon tokanikai. Imwiin te katairiki, e a matunako tamau iaon te kaintekateka irarikin te tabo ni kanaiai ngke I takakaro ma mwaaneu ao tariu ma au taoree ma kunnikaina ae booureirei. E a marurung tinau ae tangiraki imwiin motirawana ae mwaiti, ao a nakoraoi bwaai ni kabane. Inanon maiu, irou au karo bon bwaintangira aika aki toki n angaanga.
Ti na iangoa te kibuntaeka anne teutana te tai. Te bwaintangira ae e aki toki n angaanga tiaki e taraaki bwa te bwaintangira ae kororaoi? Te moan, te bwaintangira ae kororaoi iai te bwai ae kaotia ibukin te tia anga te bwaintangira. Te kauoua, iai te bwai ae kaotia ni kainnanon te aomata are e karekea te bwaintangira. Ao te kabane, ngkana bon te bwaintangira raoi ae kororaoi, e teimatoa bonganana tiaki tii ni waakin te tai ma n aki totoki.
Ara Tia Kamaiu ae tangiraki, ae te Tia Kamaiu ibukin te aonaaba, tiaki e kakoroi bukin kainibaire aika teniua aikai? Ana bwaintangira Iesu Kristo ni bungiakina, ana mwakuri, ao ana karea ni kamaiu iai te bwai ae kaotia ibukin te Tia Anga te bwaintaningira? Bon iai. “Ba E tangiria aomata te Atua n te aro are E anga Natina ae te rikitemanna.”2 Tamara are i Karawa e angakarea iroun Natina ibukin ana tangira ae itiaki ibukira, ngaira aika Natina.
Ana bwaintangira Iesu Kristo e kaotia bwa Tamara are i Karawa e atai raoi baika ti kainnanoi? Kaekan aio bon, eng! Ti bwaka man bwaai aika karikaki n teia, ao ti rangi ni kainnanoa te Tia Kamaiu ao te Tia Kabooira. Ngkai e reirei Nibwaai, Iesu Kristo “akea te bwai ae kakaraoia ma ti bwaai aika a na kawaaka te aonaba; bwa e a tangira te aonaba,.”3
Ao te kabanea ae riai ni iai n te bwaintangira ae koraoraoi? E riai ni kateimatoa bonganana n aki totoki. Ana Boki Moomon e reireiniira n ae mataata bwa ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo bon akea tiana ao akea tokina.4
Uringa te tabo are e mena iai te baana ibukin bwaai ni katikiraoi? Te ataeinnaine e ataia bwa tera raoi te bwaintangira. N te aonaaba ae rotongitong, ti taraa are iaon riki bwaai ni katikiraoi nakon Ootan te Aonaaba. E reirei te Tia Kamaiu:
Ngaia are, tauii i eta ami taura bwa e na oota nakon te aonaba. Nooria Ngai te ooa are kam na taua i eta.”5
“Bon Ngai te oota are e oota n te roo.”6
I kakoaua bwa Iesu Kristo bon te bwaintangira ae kororaoi—te bwaintangira ae aki toki n angaanga. Tia bia taua te koaua anne inanora n te Kiritimati aei ao n aki toki. E maiu. N aran Iesu Kristo ae tabu, amen.