Jun teep chi anjel sa’ li kutankil a’in
Sahil ch’oolejil eere, ex raarookil was wiitz’in. Usilanb’ilin chi aatinak eerik’in chiru li ewu a’in naq naqaninq’ehi li na’leb’ li q’axal nim xloq’al chalen chaq xtiklajik—lix k’ulunik li Ralal li Dios sa’ ruchich’och’. Lix yo’lajik ut lix yu’am li Jesukristo, ut lix tojb’al rix li maak kixb’aanu, a’aneb’ xmaatan li qaChoxahil Yuwa’ choq’ qe chiqajunil.
Sa’ xninq’ehinkil lix yo’lajik li Kolonel chiru li sahil kutankil a’in, lix rahom li Dios na’ok sa’ qaam chi numtajenaq, li nokoxtenq’a chixsutq’isinkil chaq qach’ool rik’ineb’ li qajunkab’al, li qamiiw, ut li qech kab’al, ut nokoxtenq’a chixk’eeb’al reetaleb’ li ani wankeb’ sa’ junaatalil, malaj neke’raj ru xk’ojob’ankileb’ xch’ool ut tuqtuukilal.
Chalen chalen laa’in nink’e reetal naq li seraq’ chirix lix yo’lajik li Jesus sa’ lix hu laj Lukas naxk’ut k’iila reetalil li k’ojob’aak ch’oolej choq’ reheb’ li wankeb’ sa’ li ch’a’ajkilal a’an. Naqileb’ li eetalil a’an naq li qaChoxahil Yuwa’ kixtaqlaheb’ lix anjel chirula’aninkileb’ laj ilol karneer li wankeb’ sa’ junaatal re xyaab’asinkil resil lix yo’lajik li Ralal, ut jo’kan ajwi’ naq eb’ aj ilol karneer ke’rula’ani li xMaria ut laj Jose, li xyo’la xk’uula’al naq toj najt chaq wankeb’ rik’in li rochoch sa’ Galilea.
Lix b’eenik laj Jose ut li xMaria chalen Nazaret toj Belen ink’a’ xb’aanuman yal chi jo’kan, xb’aan naq ak yeeb’il chiru k’iila cient chihab’ xb’aaneb’ li profeet naq laj Kolol re li ruchich’och’ taayo’laaq aran Belen, lix tenamit laj David.1 Naqak’e reetal naq li qaChoxahil Yuwa’ kixnaw ut kixb’eresi chi tz’aqal chixjunil li kik’ulman sa’ lix yo’lajik li Ralal Junaj Chirib’il. “Jo’kan ut naq wankeb’ aran, kitz’aqlok xkutankil naq taa’alanq li xMaria.”2
Naq nink’oxlaheb’ laj ilol karneer ut li saaj sumal, li xMaria ut laj Jose, ninpatz’ chan ru naq lix k’utunik li teep chi anjel chiruheb’ laj ilol karneer ut lix k’ulunikeb’ laj ilol karneer chiru li xMaria ut laj Jose kixk’ojob’, kixtuqub’, ut kixsahob’resi xch’ool li junjunq reheb’.
Maare ke’k’ojob’aak xch’ooleb’ laj ilol karneer xb’aan naq li anjel ke’xk’ut naq li Dios naxnaweb’ ru ut naroxloq’iheb’ jo’ xb’eenileb’ li te’ril lix Karneer li Dios toje’ xyo’la. Maare ke’k’ojob’aak xch’ooleb’ li xMaria ut laj Jose xb’aan naq laj ilol karneer ke’xnaw chirix li sachb’a-ch’oolej xe’oken wi’.3
Relik chi yaal, sa’ qayanq wankeb’ ajwi’ aj ilol karneer—eb’ li winq ut ixq li neke’trab’ajik chiru q’ojyin toj eq’la re xtawb’al xtz’aq li wa. Maare a’aneb’ li neke’trab’ajik sa’ hospital, sa’ gasolinera, sa’ li noticias, malaj jo’ guardia de seguridad. Wan naq li ani neke’trab’ajik chi q’ojyin neke’reek’a li junaatal xb’aan naq ink’a’ neke’tz’aqon rik’ineb’ li neke’trab’ajik chi kutan. Jo’kan ajwi’, wankeb’ li kristiaan chanchaneb’ laj Jose ut li xMaria li elenaqeb’ sa’ xtenamiteb’ ut neke’xyal xq’e chi k’ayk sa’ li ak’ na’leb’ chirix xninq’ehinkil xnimaleb’ ru kutan jo’ li Ralankil, li cumpleaños, li sumlaak, ut li kamk.
Naq haye’k re li Ralankil, nink’oxla naq maare laa’o, jo’ chanchaneb’ li anjel, tooruuq chixwotzb’al li chaab’il esilal rik’ineb’ laj ilol karneer re li qakutankil laa’o. Ut maare jo’eb’ laj ilol karneer tooruuq chixsumenkil qab’oqb’al chirula’aninkileb’ li ani wankeb’ jo’ li xMaria ut laj Jose, ut chixk’utb’al chiruheb’ naq li Dios naxraheb’ ut yoo chaq chirilb’aleb’.
Anchal jun teep chi anjel xk’ojob’ li qach’ool sa’ lin junkab’al. Sa’ li ewu a’in nawaj xyeeb’al resil a’an. Sa’ 2003, xqakanab’ li qatenamit ut xooq’axon toj sa’ Utah. Chiru li hab’alq’e a’an, maak’a’ch’in li saqb’ach li kit’ane’ sa’ Utah. Maajo’q’e xqanumsi a’an sa’ li qayu’am, xb’aan naq maak’a’ li saqb’ach sa’ li qatenemit. Li ak’ qochoch kiwan sa’ xb’een jun li tzuul sa’ Bountiful, Utah. Naq xchal li saqb’ach, li wixaqil x’ok chirisinkil rik’in jun li mesleb’ ch’iich’, xb’aan naq wiib’ oxib’ kutan chaq laa’in ak xint’ane’ xmaak li saq ke ut xtoqe’ xkux li wuq’. Toja’ naq xincho’e’ ut lanlo xkana li wuq’ chiru wiib’ po. Naq li wixaqil yoo chirisinkil li saqb’ach rik’in li mesleb’ ch’iich’, ink’a’ naxnaw naq li ch’iich’ a’an tixkut li saqb’ach b’ar wi’ ak xrisi chaq, wi ink’a’ naxyiib’ li kutleb’ wan chiru. Jo’kan naq li mesleb’ ch’iich’ x’ok chixkutb’al li saqb’ach b’ar wi’ ak xrisi chaq. K’iila sut kixmesu li b’e, a’b’an maak’a’ na’ok wi’. Moko us ta a’an! Xb’aan naq naab’al li hoonal kixnumsi sa’ li ke, kiyajer sa’ xxik ut chiru wiib’ po tz’apz’o xxik chi us. Rochb’een li ch’a’ajjkilal a’an, xtoqe’ xaal li rit li walal naq yoo chi b’atz’unk sa’ saqb’ach, ut tento taakanaq sa’ ch’aat re taak’iraaq. Jo’kan xookana. Jun li yaj sa’ ch’aat, jun li tz’aptz’o xxik, jun li lanlo sa’ ruq’, ut mas ke chixjunil. Maare junes yajeb’ chan li qech kab’al. Sa’ jun kutan, naq jwal ke sa’ 5:00 hoonal eq’la, x’ajsi wu lix yaab’ jun li mesleb’ ch’iich’ chirix li wochoch. Kin’ilok chiru li ventaan ut kiwil li Hermano Blain Williams, li wech kab’al. Us ta numenaq lajeeb’ xkaak’al chihab’ xyu’am, ki’el sa’ rochoch ut xmesu li qab’e xb’aan naq naxnaw naq ink’a’ naru taqab’aanu laa’o. Jo’ chanru naq xchal chi tuulan xna’leb’, xchal ajwi’ laj Daniel Almeida chink’amb’al toj sa’ lin trab’aaj, xb’aan naq xmaak li wuq’ ink’a’ naru tinch’e’ lin b’eleb’aal ch’iich’. Kine’xtenq’a wulaj wulaj toj reetal naq kik’ira injunkab’al ut kooru wi’chik chi k’anjelak qajunes qib’. Chiru li kehil Ralankil a’an re 2003, eb’ li anjel a’in ke’taqlaman qik’in, jo’ chanchaneb’ li anjel ke’taqlaman rik’ineb’ laj ilol karneer junxil. Eb’ li wiib’ chi komon a’in ke’xtaaqe li Kolonel ut ke’xk’oxla li naqaj ru laa’o ruuchil li neke’raj ru a’an.
Ex was wiitz’in, lix yu’am li Kolonel, a’an reetalil li rahok ut usilal choq’ reheb’ li winq. Maajo’q’e kixk’oxla rib’, kixk’oxlaheb’ b’an li ras riitz’in. A’an kixb’aanu a’in wulaj wulaj chiru xyu’am ut ink’a’ yal sa’ jun xq’ehil li chihab’. Naq naqak’oxlaheb’ li qas qiitz’in jo’ kixb’aanu li Kolonel, taqataw ru xyaalalil li Ralankil. Wi naqab’aanu, ninye eere naq maak’a’jo’ li us naru taqab’aanu choq’ reheb’ li neke’raj ru qatenq’. A’in tooxtenq’a chixnawb’al ru li Kolonel chi us ut chixtawb’al li tuqtuukilal sa’ ruchich’och’ ut li chaab’ilal choq’ reheb’ li winq, li tixk’am chaq li rahok, li tuqtuukilal, ut li metz’ew li naru taqeek’a ut taqawotz rik’ineb’ li qas qiitz’in. Naq yooko chi b’eek sa’ xnums roq li Kolonel, yo’on choowanq chirab’inkil xyaab’ lix perxab’ ut chixchapb’al lix kawil uq’ laj Pech’ol Che’. Naq naqasik’ li Kolonel sa’ chixjunil li naqab’aanu, li Ralankil maawa’aq yal jun li kutan malaj jun li q’ehil, a’anaq b’an tz’aqal li qach’ool ut li qak’a’uxl, ut li sahil ch’oolejil ut li rahok re li Ralankil junelik chi nach’ taawanq. Ninch’olob’ xyaalal naq li Jesukristo, li kiyo’la aran Belen, a’an li Ralal li Dios ut aj Kolol re li ruchich’och’.
Sahil Ralankil choq’ eere. Ninye a’in sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.