Eb’ li ch’utam re Ralankil
“Ut laa’at ajwi’ naru nakanaw a’an”


“Ut laa’at ajwi’ naru nakanaw a’an”

Xch’utam li Xb’eenil Awa’b’ejil re li Ralankil

Domingo, 5 diciembre, 2021

Ex raarookil was wiitz’in, li Ralankil sa’ wochoch naq toj ka’ch’inin chaq nanume’ jo’ chanru ke’xtzol chaq lin na’ inyuwa’ b’ar ke’yo’la chaq. Lin na’ ki’el chaq aran Suecia ut lin yuwa’ ki’el chaq Finlandia ut ke’wulak Estados Unidos.1 Re xkawresinkil qib’ choq’ re li Ralankil, naqutz’u’uji li ch’ina che’ re Ralankil rik’in k’a’aq re ru yiib’anb’il chi uq’ej, ut lin na’ nak’uub’an ut nak’uub’an ut nak’uub’an. Ink’a’ ninnaw, maare a’an rech alal li qana’ Lundgren, rixa’an li Hermana Craig. Lix ninq’ehinkil li santil q’ojyin naqatikib’ rik’in xtzekankil xk’ihal li saa’us naxk’uub’ lin na’—li t’ortookil tib’; li puq’b’il arroz; ut li k’iila kaxlan wa, li pastel, ut li galleet. Li qasantil qojyin naraqe’ naq nawulak laj Jultomten—li Papa Noel—li naxk’am chaq xmaatan chixjunileb’ li kok’al. A’b’an rub’elaj naq laj Jultomten nawulak, lin na’ nokoxch’utub’ rochb’eeneb’ li was ut eb’ li wanab’ re naq taqab’i lin yuwa’ naq naxyaab’asi li seraq’ re li Ralankil sa’ li Ak’ Chaq’rab’.

Lin yuwa’ moko mas na’aatinak ta, moko k’i ta li aatin naxye sa’ tz’aqal li raatinob’aal jo’ ajwi’ sa’ Ingles li kixtzol naq ak nim chik. Maak’a’ xb’alaq’ naq kiwan ut maajun wa ki’aatinak rik’in xchaq’al ru aatin. Maajun wa kixnima rib’ ut maajun wa kixch’ina-usi rib’. Sa’ li santil q’ojyin kiril Lukas 2. Kixyaab’asi naq laj Jose ut xMaria yookeb’ chi xik aran Belen, naq kixk’ut rib’ li anjel chiruheb’ laj ilol xul, naq kiyo’la li Jesus, ut naq li xMaria kixtz’il rix sa’ xch’ool li kik’ulman. A’b’an lin yuwa’ moko kiraqe’ ta sa’ li raqal 19; toj kixyaab’asi li seraq’ chirix li xMaria ut laj Jose naq ke’xk’am li ch’ina al Jesus sa’ li santil ochoch aran Jerusalen re xk’eeb’al lix mayej jo’ naxye lix chaq’rab’ laj Moises.

Lin yuwa’ kiril:

“Aran Jerusalen wank jun li winq, aj Simehon xk’ab’a’ …

“Ak yeeb’il chaq re xb’aan li Santil Musiq’ej naq ink’a’ taakamq chi maji’aq taaril ru lix Kristo li Qaawa’.

“Chi toch’b’il lix ch’ool xb’aan li Musiq’ej, kiwulak laj Simehon sa’ rochoch li Dios. Ut naq ki’oksiik li k’uula’al Jesus xb’aan xMaria ut laj Jose, …

“Laj Simehon kixq’alu li k’uula’al, kixnima ru li Dios ut kixye,

“Anajwan, at Qaawa’, chaq’rab’i laa moos sa’ tuqtuukil usilal, jo’ chanru yeeb’il chaq xb’aan laa waatin:

“Xb’aan naq ak xwil rik’in wu li kolb’a-ib’

“Li xakawresi chiru chixjunileb’ li tenamit.”2

Sa’ li hoonal a’an, lin yuwa’ kixkanab’ rilb’al li seraq’. Chirix a’an kixwotz lix nawom xch’ool. Rik’in ka’ajwi’ wiib’ oxib’ chi aatin kixye, “Maare ink’a’ ninru chixq’alunkil li k’uula’al Jesus, a’b’an ninnaw, jo’ naq kixnaw laj Simehon, naq li k’uula’al a’an, a’an li Ralal li Dios, laj Kolol we ut aj Tojol wix. A’an tz’aqal wan, ut yo’yo.” Chirix li jultikahom a’an, kooxka’ya rik’in li xsa’ ru chanchan xb’onil li choxa ut kixye chi anchal xch’ool, “Ut laa’at ajwi’ naru nakanaw a’an.”

Lin yuwa’ ut lin na’ neke’xnaw ani li k’uula’al wan aran Belen ut li k’a’ru taawulaq chixb’aanunkil. Li nawom a’an kixjal xyu’ameb’. Moko ka’ajwi’ ta ke’raj naq laa’o, li ralal xk’ajol, te’qapaab’ raj li raatin,3 taqanaw raj b’an ajwi’ qajunes a’an re naq taajalaaq qayu’am. Chi musiq’anb’ilin xb’aan lix nawom xch’ooleb’ lin na’ inyuwa’, kin’ok sa’ lix b’ehil li sumwank rik’in li wajom “chixnawb’al ajwi’ ru.”

Naq wan chaq we 11 chihab’, li qajunkab’al kiwan chaq aran Gotemburgo, Suecia. Li awa’b’ej re li mision kixb’oqeb’ chixjunil li saaj chirilb’al lix Hu laj Mormon. Moko laa’in ta chik xcha’aleb’ li saaj sa’ li hoonal a’an, a’b’an li was a’an chaq jun aj tenq’anel sa’ li hoonal a’an ut kixk’ulub’a li b’oqleb’. Junelik kiwaj wank jo’ li was ut xb’aanunkil li k’a’ru naxb’aanu a’an, jo’kan naq kink’ulub’a ajwi’ li b’oqom. Eb’ li na’ inyuwa’ ke’xk’e reheb’ li was ut laa’in li qaloq’laj hu, ut kin’ok chirilb’al rajlal q’ojyin.

Wiib’ oxib’ po chik chirix a’an, li Awa’b’ej Gösta Malm, aj tenq’ aj k’ehol na’leb’ sa’ li mision,4 kixwaklesi xch’ooleb’ li saaj li yookeb’ chirilb’al lix Hu laj Mormon naq te’xpatz’ re li Dios ma tz’aqal yaal. Kinye naq tinb’aanu a’an. Sa’ li q’ojyin a’an kiwoyb’eni naq taawarq li was. Kin’el chaq chiru lin ch’aat, kinwiq’ib’ wib’ chiru li kehil tz’ak ut kintijok. Sa’ junpaat kiweek’a naq chanchan ta wi’ naq yoo chi yeemank we, “Ak yookin chaq xyeeb’al aawe naq tz’aqal yaal.” Ut rik’in a’an kichal jun xnimal k’ojob’ankil inch’ool li ink’a’ naru chi ch’olob’amank. Kinwulak chixnawb’al xb’aan lix wankilal li Santil Musiq’ej naq Lix Hu laj Mormon a’an yaal.5

Jo’ naxye sa’ Xtikib’ankil lix Hu laj Mormon, “kinnaw ajwi’ rik’in xwankilal li Santil Musiq’ej, naq li Jesukristo aʼan aj Kolol re li ruchichʼochʼ, naq laj Jose Smith aʼan … profeet chiru saʼebʼ li rosoʼjik kutan aʼin, ut naq Lix Iglees li Jesukristo rehebʼ laj Santil Paabʼanel saʼ Rosoʼjikebʼ li Kutan aʼan lix awaʼbʼejihom li Qaawaʼ, xaqabʼanbʼil jun sut chik saʼ li ruchichʼochʼ, roybʼeninkil lix kabʼ xkʼulunik li Mesias.”6 Li nawom a’an, rik’in xtenq’eb’ ajwi’ laj yehol nawom, kixjal inyu’am, tz’aqal jo’ ke’xye’ lin na’ inyuwa’.

Li nawom a’in—naq li Jesukristo a’an li Ralal li Dios ut naq kik’ehe’ chiru li krus xb’aan xmaak li ruchich’och’—a’an jun musiq’ejil maatan.7 Li maatan a’in moko re ta junaq li opiis sa’ li tijonelil chi moko ka’ajwi’ re li winq malaj li ixq; wan b’an choq’ reheb’ chixjunileb’ li wanqeb’ xk’ulub’ choq’ re a’an. Ink’a’ napatz’man qe naq taqak’am li oor, li pom, ut li miir re li Kolonel re naq k’ulub’ejaqo choq’ re li xchaq’al ru maatan a’an. Napatz’man qe naq taqaq’axtesi qib’.8 Li profeet re lix Hu laj Mormon, laj Amaleki, kixtz’aama re lix tenamit, naq kixye, “Ut anajwan, nawaj raj naq texchalq rik’in li Kristo, a’an lix Santil Dios laj Israel, ut textz’aqonq sa’ lix kolb’a-ib’, ut lix wankilal li tojb’al-ix xb’aan. Relik chi yaal, chalqex rik’in, ut q’axtesihomaq anchal eeraam choq’ mayej chiru … ; ut jo’ naq yo’yo li Qaawa’ texkole’q.”9

Naq yookin chaq chi k’iik, ke’wil lin na’ inyuwa’ chi k’anjelak chiruheb’ li ras riitz’in. Ke’wil chiroxloq’inkil li sumwank ke’ok wi’ rik’in li Dios. Ke’wil chirilb’aleb’ li komon, ke’xyal xq’e chirilb’aleb’ li komon li ke’taqlaak chirilb’al. Ke’wil chi tz’aqonk sa’eb’ li k’ojob’anb’il k’anjel sa’ li santil ochoch ut chixk’ulub’ankileb’ xb’oqb’al chi k’anjelak sa’ li Iglees. Ut rajlal chihab’, sa’ li santil q’ojyin, lin yuwa’ kixwotz xnawom xch’ool jo’ laj Simehon chirix li Kolonel Jesukristo. Chiru xnumikeb’ li chihab’, lin yuwa’ kixb’oqeb’ lix na’ xyuwa’ li rixaqil ut eb’ li rimam “chixnawb’al ajwi’ a’an.”

K’iila chihab’ chik chirix li kinnumsi chaq laa’in rik’in lix Hu laj Mormon, kinb’oqe’ jo’ aj Setenta ut kipatz’e’ we naq tin’aatinaq sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’. Eb’ li wanab’ ke’xk’e reetal naq lin yuwa’ aj 92 chihab’ truuq raj chirilb’al li jolomil ch’utub’aj-ib’—a’ tz’aqal li waatin laa’in. Chirix li jolomil ch’utub’aj-ib’ xkohin sa’ li rochoch. Ut kinpatz’ re, “At inyuwa’, ma xawil li jolomil ch’utub’aj-ib’?” Kinxsume, “Hehe’.” Kinpatz’ re, “Ma xinaawab’i chi aatinak?” Kinxsume, “Hehe’.” Rik’in b’ayaq xrahil ut xch’a’ajkil inch’ool, kinye re, “Us, at inyuwa’, a’b’an, k’a’ru nakak’oxla?” Kinxsume, “Ah, chaab’il b’ayaq.” Ka’ch’in chik ma kikawu inch’ool.”

Chirix junpaat chik kixye, “Us b’i, wan jun li na’leb’ tinye aawe.” Laa’in yookin chixyalb’al inq’e xsik’b’al naq tinixnimob’resi, toja’ naq kink’e reetal naq yoo xk’a’uxl lin yuwa’ chirix jun na’leb’ jwal wi’chik aajel ru chiru innimob’resinkil. A’an kixye, “Ewer sa’ q’ojyin xwan jun inmatk’. Xinmatk’i naq xinkam ut xwil ru li Kolonel. Xinxq’alu ut xye we naq kuyb’ileb’ chik chixjunil lin maak. Ut sa xweek’a.” Ka’ajwi’ a’an li kixye lin yuwa’. A’b’an li rilob’aal k’a’jo’ chik xk’ihal li naxye; naxnaw ru li Jesukristo. A’an naxnaw naq li k’uula’al aran Belen, li “kik’iik rik’in xna’leb’ ut rik’in xteram, sa’ chaab’ilal chiru li Dios ut chiruheb’ li winq,”10 a’an lix kolb’al rix, naq li Ralal li Dios kik’i ut kixtoj rixeb’ lix maak. Ut lin yuwa’ kixnaw a’an rub’elaj lix matk’. Li matk’ a’an kiwan jo’ jun xk’utb’esinkil li ruxtaan—lix maatan—jun Choxahil Yuwa’b’ej aj rahonel choq’ re jun ch’ina cheek li kikam wiib’ po chik chirix a’an. Re chixjunileb’ li maatan ink’ulum sa’ Ralankil, ninra chi tz’aqal lix nawom inch’ool ut li paab’aal k’utb’esinb’il xb’aan lin yuwa’ ut li na’.

Sa’ li Ralankil a’in, patz’ re laa Choxahil Yuwa’ li musiq’ejil maatan re xnawb’al naq tz’aqal yo’yo laj Kolol re li ruchich’och’. Lix kutankil li Ralankil a’an jun xchaq’al ru hoonal re tzolok chirix lix yu’am ut re xyalb’al qaq’e chi wank jo’ a’an ut xtawb’al lix chaab’ilal. Naq teeb’aanu, naru nekenaw naq li Jesus a’an li Kristo, li Ralal li Dios, ut naq a’an kixtoj rix li qamaak. Li nawom a’in jwal chaab’il wi’chik ut najt naxkuy chiru yalaq maatan chik naru naxk’am chaq laj Jultomten, xb’aan naq naru tatxjal. Taak’e reetal naq li Kolonel sa naril xk’ojob’ankil chi ak’il li k’a’ru ink’a’ naru taak’ojob’ wi’chik laa’at, xk’irtesinkil li k’a’ru ink’a’ naru taak’irtesi, xtuqub’ankil li k’a’ru tz’aqal po’ol, xtuqub’ankil yalaq k’a’ru moko tiik ta xak’ul, ut xyiib’ankil chi junajwa li aamej rahob’tesinb’il.

Jo’ ajwi’ lin yuwa’ sa’ ruchich’och’, ninnaw naq ink’a’ tinruuq chixq’alunkil li k’uula’al Jesus, a’b’an ninnaw, jo’ naq kixnaw laj Simehon, naq li k’uula’al a’an, a’an li Ralal li Dios, laj Kolol we ut laj Kolol eere, laj Tojol wix ut laj Tojol eerix. A’an tz’aqal wan, ut yo’yo. Ut laa’at ajwi’ naru nakanaw a’an. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.

Isi reetalil