Te Rongorongo ae Raoiroi ae Kakimwareirei
Ana Botaki n Taromauri ni Kakiritimati te Moan Beretitentii 2022
Tabati, 4 Ritembwa, 2022
Tekeraoi te Kiritimati! E rabwa aia maroro ma aia anene ma aia mwakuri n ibuobuoki koraki ake a katanoata “te rongorongo ae raoiroi ae kakimwareirei” n te Kiritimati aei.
Bubua ni Mirion aomata aika a bukamarua bungiakin Iesu Kristo n te Kiritimati aei. A riai aomata ni kabane ni bukamaru. Boni moan te kakawaki maiuna ngkoa ao ngkai.
I.
N ana kabwarabwara te aonaaba, maiun Iesu te I-Natareta e korakora arona ni bita te aonaba aei ma rongorongona ae akea kabotauana. E a tia n riki bwa moan aia maroro burabeti ma taan kario inanon ngaa n ririki. Korobanna ma anene aika tamaroa man te aono ni maeao a boboto iaon bukamaruan bungiakin ao maiun ao ana mwakuri Iesu Kristo. Taan rabakau ma taan reirei n aaro a tia ni kabanea aia tai ae abwabwaki ni kamatebwaia Ana reirei. Reirei akanne a tia ni kaungai waaki n anganano aika bati, ake bon kaotan ana tangira ae itiaki Kristo.
Akea te aomata ae orea mwaitin bwai ni kanuring ni maiun ao ana reirei te Uea are Iesu Kristo. Kanoan aei, eng, bon umwantabu aika a tamaroa aika kona n noraki i Europe ao Amerika, e mwaiti mai ibuakon kateitei aikai aika e nakon te tienture maanin kateaia. E aki maan nako, botan ana tembora Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira bon 171 aika a tia ni katabuaki ao a mwakuri ngkai ao 129 botan ake a onobwaiakaki, waaki karaoaia, koreaki tamneia, ke ae e a tibwa tia ni katanoata Beretitenti Russell M. Nelson n te maungatabu n Okitobwa ae nako. A kona n noraki ana auti te Uea aikai n kaontenanti nako ao n 74 aban nako te aonaaba. Inanon tembora are ti anga maiura bwa tina iriira Iesu Kristo.
Mirion aomata aika a tia n anga maiuia—ao, ae kakawaki riki, mirion aomata a tia n katotonga maiun te Uea ae Atuan Iteraera, Iehova, Iesu Kristo, ara Tia Kamaiu. E teretere raoi n ana taeka Beretitenti Gordon B. Hinckley are e kangai bwa, “Maiuna ae akea kabotauana [bon] moan te korakora ibukin te tamaroa ma te rau n te aonaba ae bwanin.”1
II.
Ti kona n nora te mwakuri ma te kanikina ae kakawaki ngke e katanoataki bungiakin Ana Rikitemanna te Atua. Ti ataia man te Nu Tetemanti bwa katanoataan bungiakin Kristo te ataei n te aono ni maiuniku a roko nakoia teniua kurubu aika kakaokoro, ake a bon okoro naba aroia. Naake a karekea te katanoata mai karawa bon aomata aika a nanorinano, aomata aika moan te tabu, ao aika moan te wanawana.
Te moan katanoata bon nakoia taan kawakin tibu ni katabukin Beterem. E taku ana taeka te anera ma te kuaea mai karawa “te rongorongo ae tamaroa ae kakimwareirei, ae aia bwai aomata ni kabaneia … te Tia Kamaiu, are te Mesia are te Uea.”2 Tao a tia n rineaki taan kawakin tibu bwa a na karekea te rongorongo ae tamaroa ibukina bwa a nimamannei man nanorinano. Ngaia are, a kai butimwaea te rongorongo mai karawa, are a kaotia ngke a kawara te merimeri. Imwina, e taku koroboki aika tabu, a “kaota taekan te tei are a tuangaki.”3 Tibwangaia bwa tan kawakin tibu ao tibu ake a tabeakin bon katoton baika e katerei te Tia Kamaiu n Ana reirei. Ao ngke e roko Iesu nakon Ioane are te Tia Bwabetito ngke e moana Ana mwakuri, e taku te burabeti anne, “Nora ana Tiibuteteei te Atua, ae uoti nako aia bure kaain aonnaba.”4
Te kauoua ni katanoata ibukin bungiakin te Mesia bon inanon te tembora i Ierutarem nakoia uoman taan mwakuri aika tabu ake a karekea te koaua mairoun te Tamnei ae Raoiroi ibukin maiuia ae tamaroa. Ngke a uota te ataei nakon te tembora ibukin te karea are e katauaki ibukin te moan nati, Timeon ao Anna a kakoaua bwa Boni Ngaia te Mesia. E koreaki ni koroboki aika tabu bwa e roko Timeon n anaa te ataei ao e neboa te Atua ibukin norakin “kamaiuana,” ae te “oota ni kaotaia Tientaire, ao kakatongaia ana aomata aika Iteraera.” Ao Anna, “te burabeti n aine,” “e rin iai n te aua naba arei ao e katituaraoa te Atua, ao e taekina Teuarei nakoia aomata ni kabaneia ake a kantaninga te kamaiuaki i Ierutarem.”5
Te kateniua ni kurubu a reiakina bungiakin Iesu. Te Baibara, are bitaki teutana iroun Iotebwa Timiti, e taekina ae kangai “a roko i Ierutarem tan rabakau mai mainiku, ao a taku, E nga te teei are e bungiaki bwa aia Mesia Iutaia? bwa ti noora itoina i mainiku, ao ti a roko bwa ti na taromauria.”6
Man aia titiraki aio are e karekea te aki nanokokoraki bwa a bon kairaki iroun te Uea ibukin Ana kantaninga aika tabu. E reirei te Baibra bwa “akea temanna ae atai bwain nanon te Atua, ma ti tamnein te Atua.”7 Taan rabakau mmwane aikai e okoro abaia ma kateia, ngaia are te kanikina are e kaoti nakoia bon te kauring bwa e bungiaki te Mesia ibukia aomata nako. Reitana, tao iai riki bukina teuana. Bobuakan te koora ma bwaintangira ake a uoti taan rabakau tao a buokia Maria ao Iotebwa ibukin mwanangaia ae tawe nako Aikubita ao n tiku iai ni kamanoa Kristo te ataei ibukina bwa e na tiringaki n ana oota te uea ae buakaka ae Erote.8
E kakaongora ae bungiakin Kristo ao kakawakina e kaotaki tii nakoia aomata aika moan te nanorinano, moan te tabu, ao moan te wanawana? N aron ana reirei James E. Talmage n Iesu te Kristo, “Eng E rineia taan kakoaua te Atua Ibukina bwa e na mwaneia aomata nako n aroia nako—aia koaua anera nakoia aika a kainnano ao n nanorinano; aia koaua taan rabakau ibukin te uea ae kamoamoa ao ibonga aika a kainikatonga mai Iutaia.”9
Uringnga Timeon ao Anna a kaungai nanora bwa ti na riki n aroia ao n reita ara kakoaua ni bungiakina ae tabu ma oina n te Kiritimati aei.
III.
Iroura, bon akea te bwai ae boou ni bukamaruan bungiakin Kristo. Te rongorongo ae akea tiana ao ti ataia. E anganaki naba Atam. E tataekinaki naba nakoia tibun Iteraera. E kaotaki naba aei nakoia kanoan Riaai. N te tai teuana ma teuana, a tia burabeti ni katerea koauan ana reirei ao ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo. N te tai teuana ma teuana, a katanoata Ana mwakuri man anga Ana tua bwa a aonga n ongeaba natin te Atua man beku iroun te Atua ao i marenaia. E okioki n roro nako, ao a riki katanoata aikai bwa moan te kakawaki n te maiu ae aki totoki. Ibukiia naake a irira Kristo, katanoata aikai a riai n aki manga bitaki. A riai ni kakabouaki inanon maiura.
Te Kiritimati e kauekea iroura te nano ni kan reitaki nakoia aomata ake a tuai n reitaki nakoira inanon te tangira ma te iraorao. Te katanoata mai karawa are “a na raoi aonaba, a na akoaki aomata”10 tiaki tii ibukia naake iai ara namakin n tangira nakoia man tabe ibukia. Bon te akoi nakoia raoraom, nakoia ianena, ao nakoia kairiribai. Te Kiritimati bon te tai n ikabwarabure, te tai n kamaoi maneka ao n kaoki aron reitaki ake a tia n uruaki.
Te Kiritimati bon te tai n kamauna te kainikatonga ma te kaunun, kauarerekean te kabuakaka, kabatian te taotaonannano, ao n kamauna te kakaokoroaki irouia aomata. Ti riai n anga ara mwamwannano nakoia aomata ni kabane, nakoia ake kaain ao ake tiaki kaain ara aro, ni karaoa nanon are tua are anga te Atua nakoia tibukin Iteraera rinanon te burabeti are Mote:
“Ao ngkana tao e maeka te iruwa i roum i aon abam, kam na tai iowawa nako ina.
“Titebo aron te iruwa ae maeka i roumi ma aron ae bungiaki i abami, ao ko na tangiria n ai aron tangiram i bon iroum.”11
Te Kiritimati bon te tai n uringa bwa ngaira ni bane natin Tamara are i Karawa are e anga Ana Rikitemanna bwa a onga ni kamaiuaki aomata man te mate ao natina are e na anga te kakabwaia ae te kamaiuaki ma te karietataki nakoia aomata nako ae ti te arona.
Ngaira taan iriira Kristo, ti riai n riki bwa aomata aika a momoaomata man mwamwannano mai buakoia aomata nako. Ti riai n reireinia natira te akoi ao te mwamwannano nakoia aomata nako. Eng, ti riai n totokoi aeka n reitaki ma waaki ake a na kaburei arora ke n kabareka ara onimaki ao ara taromauri. Ma e na aki tuuka ara reitaki ma aomata ni karaoi anainano nakoia—ake taan kakoaua ao ake tiaki taan kakoaua.
Irabwi ririki nako, E taku ana taeka Beretitenti Thosmas S. Monson:
“Taan kawakin tiibu ake ngkoa a ukora Iesu te merimeri. Ma ngaira ti ukora Iesu te Kristo, tarira ao mwanera ae ikawai, te Tia Tei ibukira i matan te Tama, ara Tia Kabooira, te tia kamaiura; teuare e maeka ma te Tama man te moantai; teuare e uota iaona buren te aonaba ao e anga maiuna ma nanona bwa ti aonga ni maiu n akea tokina. Anne Iesu are ti ukoukoria.”12
Aomata aika Itiaki ni Boong aika Kaitira a bon tau n bukamarua rongorongon ana kamaiu Iesu Kristo n te ririki. Iai ana bwaintangira te Tamnei are Raoiroi, ao ana mwakuri bon kakoauan te Tama ao te Nati.13 Ngaira natin Tamara are i Karawa are e kangai, “Aio au mwakuri ao mimitongiu—n uota te aki mamate ao te maiu ae akea tokina.”14 Ao ana burabeti ara Tia Kamaiu, Iesu Kristo, are ngaia te Uea are Atuan Iteraera, a tia n tataekina Ana euangkerio:
“Bwa e roko nakon te aonaba, Iesu, bwa e na tauraki ibukin te aonaba, ao n uoti buren te aonaba, ao ni katabua te aonaba, ao ni kaitiakia man taian buakaka ni kabane;
“Bwa rinanona a na kamaiuaki ni kabane ake e katukuia te Tama i aan mwaakana ao a karikaki irouna;
“Are e kamimitonga te Tama, ao ni kamaiui ni kabane ana mwakuri baina.”15
Ngaia are, n Ana Ekaretia ae kaokaki ti kakoaua ”bwa man Ana Mwakuri ni Kamaiu Kristo, a kona iai aomata nako ni kamaiuaki, n te ongeaba nakon tuua ao otenanti n te Euangkerio.”16 I kakoaua n aran Iesu Kristo ae tabu, amen.