Bwaintangira ae Korakora n te Kiritimati
2022 Ana Botaki n Taromauri ni Ka Kiritimati te Moan Beretitentii
Tabati, Ritembwa 4, 2022
“Ao e koro bukina, bwa ngke a bwaka nako anera mai irouia nako karawa, ao a i taetae taani kawakin-tibu i rouia ni kangai, Ti na nako Betereem ngkai n nora te baere roko, are E kaotia te Atua nako ira.
“Ao a kawaetataia n nako, ao a nora Maria ma Ioteba ma te merimeri ba e wene ni nen te man n amarake.”1
Kiibu aika a bebete man koroboki aika tabu n te Nu Tetemanti are e koreaki iroun Ruka e karioa n ara iango tamnein te tai ngke e bungiaki Iesu Kristo are e bukamaruaki n te aonaaba ni kabutaa n te bong aei.
I abara i Portugal, te katei ni kakaraoan tain te moan Bungiaki man koroboki aika tabu a karaoaki bwa katein te aba ae tatangiraki. Ko na kunea bwa e kauringaki moan bungiakin Iesu n aaba ni kabane n taabo aika kakaokoro inanon tain te Kiritimati—te katei are e bon kaotiotaki ni mweenga aika a mwaiti. Karaoan kauringan te moan Bungiaki n tainako e raonaki ma rikoan te aroka ae te mwaaoti ae akea ueeia, uteute, atiibu, ao bwaai tabeua ni karaoa ae kanga aron tein raoi te tabo are e moan Bungiaki iai Iesu.
Katein te Kiritimati aei ni karaoakin nnen te moan Bungiaki bon te waaki ni kakukurei ae mamate nanora iai inanon ara tai n ataei ao ni kairake ao ngkanne ma ara karo ao imwina ai manga natira. Karaoan aron moan Bungiakin Iesu bon te waaki ae mamate nanou iai n aekan te tai aei n te ririki.
Ti kaawakin inanon te kai bwaoki bannaia aomata ae ti karaoi ake ti kabonganai ni katea iai aron nnen te moan Bungiaki ao bwain rarikina nako. N tainako, tein bannan ara kawa ae uarereke e oti naba iai. Ni katoa ririki, ao ni katoa Kiritimati, a manga rin riki bannaia aomata aika a boou ke bwaai riki tabeua n raoni ake mai imwaina. Iai bannaia kain te kaawa, auti, taan ununiki ao maan, nnen barobaron te ran, ao tabeua bwain te aba ni katotongan katabuki ao kamwanoku, aroka, ao tawaana. Mwakorokoron te tirotaam a kabonganaaki bwa katotongan karaanga ao raanga n ran. Inanon taina, a manga karinaki taian buriiti. Ao, eng, inukaia bon banna aika kakawaki, are e taekinaki ni koroboki aika tabu: nanai n tiibu ao “taan kawakin tiibu n tantani e bong irarikin aia nanai”2 te anera are e taku nakoia taan kawakin tiibu bwa a na tai maaku ao are e katanoata bungiakin te Tia Kamaiu, ae uota “te rongorongo ae raoiroi ae kakimwareirei ae korakora … nakoia aomata ni kabaneia”3 tamnein Maria ao Ioteba ni katereaki irarikin nnen kanaia maan n amwarake.4` Ngkanne iai te itoi, are e taekinaki ni koroboki aika tabu are e anga te kimawareirei ae moan te korakora nakoia uean mainiku ao are e kairi kawaia nakon Iesu.5
E a bon nakoia utu ni kabane bwa a na katea nnen te moan Bungiaki. Inanon tabeua boong ke wiiki, teutana imwin teutana, e a kateaki te nne anne ao ni barongaaki bwaina nako n aron teia raoi.
Rinanon boong akanne, ti mataiakina nnen te moan Bungiaki ao ni uringa te tai ae kabwarabwaraaki n aia rongorongo Mataio ao Ruka are e karika kauringakina bwa e na ururingaki. A karakinaki karaki n taekan ana onimaki Maria ao Iotebwa; taekan mwanangaia are a “nako mai Kariraia, man te kawa are Natareta, nako Iutaia, nakon ana kawa Tawita, are arana [bon] Betereem6; ao taekan aia kangaanga ni kakaea te tabo are a na tiku iai.
Ma n tokin te tai, e roko bongin te Kiritimati, ao bannan Iesu te teei e a kaweneaki ni nnen kanaia maan, ao e a waaki imwiina te marooro ni kakawakin Iesu Kristo inanon maiura ao arona are E karaoia ibukira7 ao boni Ngaia are e riki bwa te bwaintangira ae korakora iaon bwaintangira ni kabane.
Te anene aei e kabwanina aron te namakin n tamnei n te bukamaru:
“O Natin Maria n akoaki raoi!
O te merimeri ae e itiaki ao n tamaroa!
Kaweneaki ni nneia maan n amwarake
N te bong ae tabu n te moan Kiritimati!
Aia kantaninga rooro nako ao reeti
A bane iaon otan Moamoana!
O mimitongin te Merimeri e kaona te aba!
O bungiakin te Merimeri ae mangori!
Taan kawakin tiibu, a kairaki mai keraroa,
A tei n nebonebo iaan te itoi,
Uean-mainiku a bwaka ni katorobubua
Ao anga te karinerine Nakoina!
O te Merimeri are aneneia anera!
O te merimeri, ara Uea te Teei!
Tera baam ibukin nanokawaki ni kabane
Ibuakon itiakin, otan maata!
O te bwaintangira ae kakawaki nakoia aomata
N tokanikai ni bwaibwai i Karawa!”8
Bon te Tia Kamaiu ae kaota koauan Ana bwaintangira nakoira: “Bwaai aikai I a tia n taekin nakoimi, bwa irou kam na karekea te rau. Ami bwai i aon te aba te rawawata: ma kam na kabebetei nanomi; I a tia ni kataea ana kai te aba.”9
“Ba E tangiriia aomata te Atua n te aro are E anga Natina ae te riki-temanna iai, ba e aonga n aki mate ane onimakinna, ma e na reke i rouna te maiu are aki toki.”10
Bon te bwaintangira ae akea kabotauana, bon te bwaintangira ae rine!
“Bongin te Kiritimati bon te tai ni manga kauring ao ni kamwakuri kakabwaia ao tibwanga ake a reke iroura ibukin te bungiaki, te maiu, te Mwakuri ni Kamaiu, ao Mangautin ara Tia Kamaiu, Iesu Kristo.”11
I iangoi kakabwaia ni karekean te rau ao te kantaninga riki ibuakon kakaewenako ao kataakira ake a katobibiira;12 te kakabwaia ni kairakira mai ieta n taai n tokanikai ao ni bwarannano;13 te kakabwaia n nonoori ae korakora riki ao te kantaninga, n ataakin ao ni kakoauan are iai riki imwin te maiu ae mamate aei;14 te kakabwaia n te kaaitau riki ngkana a karako kaubwaira ibukin kateimatoan kainnanora, te kakabwaia n te raunnano are ti namakina ngkana ti namakina te maroa;15 ao te kakabwaia ni kona riki n angaanga e ngae ngkana ti teutana iroura.
Aikai ao tabeua riki kakabwaia ake iai iroura bon ibukin Iesu Kristo! Eng, ibukin te merimeri ae Iesu Kristo I rang ingainga n tataninga ibukin manga katukana n aia tabo maan n amwarake ni bongin te Kiritimati n te tabo are kaota te Moan Bungiaki! Teuare, bon Ngaia te bwaintangira ae korakora, e anganiira te kakabwaia ae kakawaki ni Maiuna, bannana, ana reirei ao anganano.
Ngkanne N na titiraki: Tiaki ae, ti riai ni kaboa mwiina, kamanenai kakabwaia n tabekii rawawataia tabeman, buokiia ao kaungaiia n reitiia ma tamnein te bong ae tabu aei ao ni bukamarua te rongorongo ae tamaroa are e katanoataaki nakoia taani kawakin tiibu inanon moan te Kiritimati?
Kristo e kona n onika ara Kiritimati n riaon reebenin te akoi ao te rauaki raoi ni bauta ara bukamaru ma te tangira, are bon “itiakin ana tangira Kristo [are] teimatoa n akea tokina.”16 “E ngae ngke ara namakin e roko ao e nako, Ana tangira ibukira e bon aki.”17 E reitinako Ana tangira rinanon nako te ririki ao rinanon maiura.
Manga kabotoan ara taratara iroun Kristo rinanon te Kiritimati e na anganiira kakawakin riki Ana tangira inanon maiura ao te konabwai ae korakora n tangiriia ao ni buokiia tabeman ake irarikira.
Ngkana ti kawakina tamnein te Kiritimati, ti kawakina Tamnein Kristo. Ti bia, n te tai aei, ni kabotoa ara taratara iaon Iesu Kristo, ae Otan te Aonaaba, ao ti bia anga oin ootara ni kaotaa te tai aei n tibwa ara tangira ma tabeman, ara nanoanga, ao ara ibuobuoki.
Bukina bwa e roko, bon iai bukin karokoara. Bukina bwa e roko, bon iai te kaantaninga. Boni Ngaia te Tia Kamaiua te Aonaaba, ao bon Ngaia ara bwaintangira ae korakora; man anne, I anga au koaua. N aran Iesu Kristo, amen.