Christ, Nihi Yisda’iinííłii Yizch’į́
Táago Alą́ąjį’ Naat’áanii Késhmish yá Dahodísin 2023
Damóó, Niłch’itsoh 3, 2023
Yá’at’ééh, shik’is dóó shiláh, Marry Késhmish!
Baa ahééh dah niidzin, Táágo Aląąjį’ Naat’áanii bił áłahniidlį Késhmish ya dahodisindi. T’áá háadi shį́į́ nanáó, t’ánít’ééh Diyin God bee’a’yóó’óó’ní niłhólǫǫ’ doo díí Késhmish nahalziizhgo.
Késhmish nahaziizhgo iłhózhǫ́, nizhóní halchin, dilní diitsah, dóó ná’áholdlí. dóó áhééhwíínidzin łeh. Diné áłah yiléédí t’áá áyidí dóó nizaadí dahíną́.
Késhmish yiléé éí diné t’áá doo iits’á’idi iłhózhǫ́ bił bąąh nidahjijih. Lą́’í diné Santa yá nidaahdleeh. Łą́ diné Christ bi éédinidiin nahasdzáan bikaagi bee ahdinidííngo ádeiile’.
Késhmish bee hánííhgo aniidí andah yíiłį́į́h. T’áá holziizhgo, Késhmish bee hániih yileeh áko éí biníína Jesus Christ yéígo áyóó’íí’níí’ní yidleeh---Diyin bidi Dibé Yázhí, NihiTaa’ biYé, Nahasdzáan Bikaagi Hasdałiinííłii nilį́.1
Késhmish bee hániihí neihólǫ́ǫ́go, nizhónígo bee nilnííh doo. Ndi t’á doo ni Késhmish bee hániih haleehgoo, t’á nit’ę́ę́’ binahjí Jesus Christ áyóó’íí’ní’níí doo dóo nihikidhójidlíí’ doo.
T’ áásh áko táá Késhmish bee hániih nihi Gong iłhaajeehjígíí baa nił hódeesh ní.
Ałtsé éí Sister Gong dóó shi Késmish tsin bąąh ninániłígíí binahji hódeeshní.
Ánii neit’aash yaadą́ą́’, Sister Gong dóó Shi, England wódahdi olt’ádi neit’aash nt’ę́ę́’. T’áá jooba’ígo olt’ádi nihighan nit’ę́ę́’. Bééso yázhí yiniiltágo ałtsíísileeh késhmish tsin bee nahiilnį́į́h, azhá Charley Brown yaah yanízin doo nt’ę́ę́’.
Sister Gong éé’ bee nalts’aaígíí tsin bee ílyaahígíí yikaagi British bisilaǫǫ neeshjaah áko éí késhmish tsin bąąh dahsiinił. Bich’ah daalzin dóó biniihjí daadlǫgo áyiilaah.
Dizdíín dóó biaan táá naahai, díí éé’ yóts’á’í British siláo nihi késhmish tsin bąąh ninádeenił. Tsídá ałtse nihi Késhmish ásíídlííh yaahą́ą́’---nizaadi nihighan---dóó bínelnííh nihi Késhmish doo woshdę́ę́’.
Nihi yé ba’ałchíní díí éé’ bee dahidínilígíí adahyíílaah, “meeples.” Nihi tsékéé nidahnitinígíí yee dah íídlaah. T’áá ałtso daadlǫ́. Bi éé’ ałąą’ádaat’é? Bizhi baa naas’ą́? Ła shí nahalin daaní.
Késhmish tsin baa naasnilígíí binahji’ nihi k’is bee deelniih. Késhmishdi nihił dah hózhǫ́ bee deelniihgo.
Diyin yáhalné’i Alma bił bee hózin Diyin God hólǫ́, háálá nahasdzáan ayiilaahígíí náánaayis. Késhmish éí bąąh náhalziizh 365 1/4 áneelkáago jóhonaa’éí yinaadaał. Díí Késhmish bąąh náhałziizhgo, baa nisékéesgo akiłchíhii E.B. White ake’iłchiigo ayiilaah, “The Ring of Time.”2
Aní, t’óó baa nisíízhóá t’éíyá nihił bee hózin doo, “oolkiłígíí éí doo naasbaasgo náhinąąda.” Nahalin nihił hoolziizhígíí éí doo łago aneehda lá, dóó bił háhoolziizhígíí dóó nineelą’ígíí doo bee hózinda.” Ánii neidáó baa nisiikée éí názbąs dóó nineeląąji’ niidzin łeh́ dóó nááhaazlįįda.
Shí éí, Késhmish łahda t’áá ałheelt’é dóó łahgo at’é áko názbąs dóó kezdoongo shił at’é. Náás k’ehazdon dóó a’łts’óozigo atįįn 3dóó “doo ninit’i’ii” 4éí daahts’í Christ bidizch’i’ bił áhádeet’ą́nígíí ááyiłní.
Kótáó daatsí, shí shá at’é, Késhmish éí ałchíní dóo hóyaanii t’áá áłah ałchíní nílį́į́’ doo. Nhił hózhǫ́ hóyaanii niidłį́ ałkidą́ą́’ ałchíní híídlíígo nihił hózhǫ́ nt’ę́ę́. Nihił nizhóní ałchíní yázhí bił késhmish bee haniihí bił ádeelné.
Naakii goné Gong yiłhaajeeh baa hané éí ninádeenił Christ bidishch’í bee iilyaahígíí.
Késhmish bee dahiilyaahígíí binahji’ Jesus Christ ałdó bee deelniih? T’áá aniidigo nanitindę́ę́’ nádzáhii aní, “T’áá doo nanishtingóó dadiishaa yaadą́ą́’ Jesus Christ éí sheeiinádi shił hólǫ́ǫ́’ nt’ę́ę́. K’ad éí Bí sheeiiná at’é.”
Díí Christ bee iilyaahígíí t’áá ałąą’ádaat’é dóó t’áá’ałąą’ádaniłsó dóo t’áa ałąą’a’t’éígíí bee ádaalyaah dóo haadishį́į́h ádaalyaah. Díí Christ bee iilyaahígíi bąah beehózin dóó bee bikidhojidlí’ígíí éí t’áá at’é diné bá.
Diyin God bá’ałchíní áyóo’ádéíníí’ní. áwéé Jesus, Mary, Joseph, hastóí dahóyani, nidahniłkaadii, dóó naaldzoohshii nizhónígo ádaal yaah. Díí Christ bee iilyaahígíí binahji’ bee deelniih Diyin God t’áá ałtso bá’́ałchíní ayóó’áyó’ní éí bee iilyaah azhá t’áá haadę́ę́’ alyaah ndi.
Táá goné Gongdę́ę́ iłhaajeeh baa hané éí deiniltą́ Hasda’iiníílii bidiishch’į́ baa hané éí Charles Dickens baa hané Ke’shmish Biyiin dóó yéígó hódiitságo déiyíniiltą́ łeh.
Chah lizhi’ígíí dóó azéé déíłt’í’í da’ Ebeneezer Scrooge Késhmish Biyiindę́ę́’ nahóniishłin
Ládah, shá’ałchíní Késhmish Biyiin t’áá at’é nidéyoltą́ leh. Ałkédis’í na’zhaí bee nihi abéłizhinígíí bee bił nidahíítsí dóó anídeedlǫ́ “Norforfolk biffins” dóó “Bishop na’ałtó,” baa hoolzizhgo. Jacob Marley bichíídii bééh dahólza’í neeshoodgo bee deeldzid łeh. Ke’shmish biniłch’i Ebeneezer Scrooge biká’elwod Ke’shmis a anii diné naasdlį́į́’.
Lá yihaigo, shá’ałchíníKéshmish Biyiinshiyé dóó be’esdzaan ałtsíísigo adahyíílaah ałchíní yázhí bá.
Áádóó lá yihaigo, baa deedlǫ́go chidí bidaahjeehígíí dei yiniiltą́Késhmish Biyiin. Kótáó bikaa: “Bah, humbug” dóó “God t’áá ałtso diné bikidhojídlí.”
Charles Dickens áke’elchí yaanídiidzahKéeshmish Biyiin ííleehgo Ghąąjį’ dóó Niłch’itsoh 1843---t’óó hastą́ą́ damóójí ałtso áyiilaah. Hastą́ą́diin dimiilgo naaltsoos bikaagi ałyaah Londondi Niłch’tsoh 19, 1843 goné. K’adą́ą́’ Késmish áleehgo ałtso náhaasniih.
Nát’áá naalkaahgoKéshmish BiyiinCharles Dickens áyiilaah yaadą́ą́’ Victoria England éí há’át’íí’lá Késhmish at’é dahnízin. Hááshyit’áó Késhmish baa nisiikees doo, Késhmish tsin, Késhmish biniyé áłah áleeh, késhmishgo ách’elinígíí dóó Késhmish baa hané?
Łádah diné bich’ínidahwiinah, áko Dickins’s Késhmish Biyiinbikaa nidzin, ayóó’óó’ní, ak’is, diyin kéji’ííná, éí Ebenezer Scrooge yaa ákóniizįįh iłhołzhǫ́, dóó binahji’ naadzííh, adaadą́ą́’, k’ad dóó náásgóo
Jó akó k’ad Késhmish binahji’ Jesus Christ t’áá áyidígoo baanisiikees łeh, éí awéé’ alį́į́’ yii’ da’ałchozígíí biih jííłtį́. Bił bee hózin háít’áó nihi ká’adoolwoł háálá nihaajooba’. Íídą́ą́’ dóó k’ad Késhmish binahji’ átahnishłį́ wíínidzin, Jesus Christ binahji’ nihiłdahózǫ́ǫgo dóó bił áhádadeest’ą́’ígíí.
Nanídiishkid Késhmish Biyiinji’. Háásh yít’áó Scrooge bąąh nisííkees, da’ hastiin béeso yaahnich’į́, dóó Késhmishdó yijootłah?
Háásh yít’áó Scrooge diné aniidí silį́į́’ígíí doo bąąh yádeelt’í’ da? Ániidi Scrooge, k’ad ádaajooba’i’í dóó áhéénizinii diné silį́į́’, t’ązii késhmish diné yich’í áyíílaah. Ániidí Scrooge, éí bidá’í Freddy áyóó bá’awiinit’é yił ké náhaasdlííh. Ániidí Scrooge, Bob Cratchit bich’į́ nahalyéhígíí dégo yá’áyiilaah, dóó Tiny Tim yaaháháyá silííh?
Biní diné yits’ąąjí dahnilinígíí yádaaltį́. Ániidi Scrooge éí, “t’áá ałtso iyíílaah, dóó naasbilaahgo áyíílaah.” Nahasdzáan bikaagi diné yá’át’ééhii sílííh dóó ak’isii sílííh.
Áko háásh yít’áó doo hastiin Scrooge? Dá nihi ałdó nihitágóó diné łah ákot’áó baa nisííkees łeh, t’áá nihi yá’át’ééhgo diné baa nisííkees doo?
Diné dóó iłhaajeehii doo táá’át’é hadádilt’éii dah. T’áá aniiltso nidá’ayiilziih---yá’át’éehgo ádiilnííł niidzin łeh. Díí Késhmish t’ánit’éé’---Jesus Christ niheenilá’ígíí binahji’ niheeiina łago ánádiilniił, dóó diné baa nidídiit’aał, dóó t’áá nihi ałdó ádaanídiit’aał.
T’áá nihi hódeesheel ádiilniił díí naahai áhoolziizhígíí. Nájí ádiilnííł saad nichǫ́’í dóó saad ałkét’áhii dóó saad doo yá’át’ééhii. T’ánit’éé’ ániidí ájáá’í’íílaahígíí áhąądiilyeeł dóó náásgoo nisíikées doo. Scrooge náhalingo łahgo ándííniił.
Hasda’iiníílii Késhmishgo niyá, áwaalyá náhaast’áígíí yá’ąą’áyiilaah---dóó naanałah diné. Hasda’iiníílii nihá bąąhágí át’éii nihót’áígíí béesh awólzha’í náhjí nihá’áyiilaah. Nihi ká’ádoolwoł áko nihi hai’iiná lahgo anidiilnííł, dóó t’áá nihi t’éíyá ádaansíiikees doo.
“Háálá díí jį́ David bikin tah haal’áhígi Yisdá’iiníiłii nihá yizhchį́, éí Christ Bóhólníihii nilį́.”5
A’ko Marry Késhmish!
T’ánit’ééh nihi Késhmish bee hániihí bąąh nił hózhǫ́ǫ doo dóó bits’ádínidiin doo.
T’áá ákíijí Jesus Christ baa wiinííh doo, Késhmish nahalzizhgo dóó t’áá awííjí ałdó.
Jesus Christ bizhí binahji’ ádiishní. aamen.