E Dua Tale na Siga
Vei keda kece e tiko dua na “siga” meda bula kina, ia na idola ni dua na siga rawaka vinaka oya nomu gagadre mo solibula kina.
Ena vica na yabaki sa oti, o rau na noqu itokani e a dua na luvedrau lailai totoka ka yacana o Brigham. Ni oti nona sucu, e a qai laurai vei Brigham e dua na mate kune–vakavudua ka vakatokai na Hunter syndrome, ka a ka ni rarawa ni kena balebale o Brigham e sa na lekaleka ga nona bula. Ena dua na siga ni ratou a sikova tiko o Brigham kei na nona matavuvale na lomanibai ni valetabu, e a qai cavuta vakatabakidua o Brigham e dua na malanivosa; e vakarua na nona kaya, “Dua tale na siga.” Ena siga tarava ga ya, e a takali yani o Brigham.
Au sa sikova na ibulubulu nei Brigham vakavica, ka ena veigauna kece ni veisiko, au dau vakasamataka na malanivosa “dua tale na siga.” Au vakananuma se cava ena kena ibalebale, na kena na vakilai ena noqu bula ni’u kila ni sa vo ga vei au e dua tale na siga me’u bula kina. Au na veimaliwai beka vakacava kei na watiqu, na luvequ, kei ira na tani? Au na yalovosota ka yalovinaka beka vakacava? Au na qarauna beka vakacava na yagoqu? Ena vakacava beka na noqu dau masu vagumatua ka vakasaqaqara ena ivolanikalou? Au nanuma ni ena dua se rua na sala ena yaco na gauna eda na qai kila na “dua tale na siga”—na kila meda vakayagataka vakavuku na gauna e tu vei keda.
Ena Veiyalayalati Makawa eda wilika kina na italanoa kei Esekaia, na tui kei Juta.Na parofita o Aisea e a kacivaka vei Esekaia ni sa vakarau cava na nona bula. Ni rogoca okoya na vosa ni parofita, a tekivu o Esekaia me masu, vakatakerekere, ka tagiyaso. Ena ka oya, ea vakaikuritaka o Jiova e 15 na yabaki ki na bula i Esekaia. (Raica na Aisea 38:1–5.)
Kevaka me na tukuni vei keda ni sa lekaleka ga na noda gauna ni bula, o keda talega eda na vakatakekere me so tale na siga ni bula ena vuku ni veika e dodonu meda a cakava se cakava vakaduidui.
Veitalia ga na gauna na Turaga, ena Nona lewa vuku, e lewa me solia kivei keda yadua, e dua na ka eda na rawa ni kila deivaki: e noda kece e dua na “nikua” meda bula kina, ka e idola ki na noda cakava me siga rawaka oya na noda lomarawarawa meda solibula.
Na turaga e a kaya, “Raica, sa vakatokai na gauna oqo me yacova ni sa lesu tale mai na Luve ni Tamata, me siga edaidai sa siga vakaidina sara ni solibula” V&V 64:23; vakaikuritaki).
Na vosa na solibula e lako mai na vosa vaka–Latini na sacer,ka kena ibalebale “tabu,” kei na facere, ka kena ibalebale “me caka,” se ena vosa tale eso me caka me vakatabui, me kauta mai vei rau na vakarokoroko.
“Na isoro e muria na kalougata” (“Dokai Koya,” Sere ni Lotu, naba. 15).
Na sala cava eso ena cakava kina na solibula me vakaibalebale ka kalougata na noda veisiga?
Ai matai, na solibula yadua e vakaukauwataki keda ka vakaikuritaka na yaga ni veika eda solibula kina.
Ena vica na yabaki sa oti ena Sigatabu ni lolo, e dua na ganeda qase ea lako mai ki na tevale me wasea nona ivakadinadina. Okoya e vakaitikotiko ena siti ka vakatokai o Iquitos, ka sai koya na Emasoni vaka–Peru. Ea tukuna okoya vei keimami ni mai na gauna ni nona papitaiso, ea sa dau nona inaki voli me ciqoma na vei cakacaka vakalotu ena valetabu e Lima, Peru. Ea sauma ena yalodina okoya na nona ikatini taucoko ka dau maroroya na nona ilavo–rawati lailai sara ena veiyabaki.
Na nona reki ena nona lako ki na valetabu ka ciqoma kina na cakacaka tabu vakalotu ea cavuti ena veivosa oqo: “Nikua au rawa ni kaya ni’u sa qai mai tuvakarau meu lako curuma na ilati. Oi au na yalewa marau duadua e vuravura; au a maroroi ilavo, o ni sega ni kila na kena balavu ni gauna, me’u sikova na valetabu, ka oti e vitu na siga ena uciwai ka 18 na auwa ena basi, au sa qai tu ena vale ni Turaga. Ni’u biuta na vanua tabu oya, au kaya ki lomaqu, ni oti kece na solibula ka vinakati me’u cakava me lako mai ki na valetabu, au na sega ni laiva edua na ka me vakavuna me’u taura vakamamada na veiyalayalati kece au sa cakava; e sa na maumau wale. Oqo edua na veidinadinati bibi!”
Au vulica mai vua na marama totoka oqo ni solibula yadua sa dua na kaukauwa sega ni saumi rawa ka muataka na noda vei vakatulewa kei na noda vei inaki dei. Na solibula yadua e muataka noda ivakarau, noda veidinadinati kei na veiyalayalati ka vakaibalebaletaka na veika tabu.
Ai karua, na solibula eda cakava baleti ira na tani, era cakava na tani me baleti keda, e yaco kina na veivakalougatataki vei keda kece.
Ena gauna au se vuli kina ena koronivuli ni qaravi–ni–bati, na irairai vakailavo ni bula vakarawa ilavo ea sega ni veivakauqeti sara. Na tubu ni isau ni yaya e a vakalutuma vakasauri na kaukauwa vakailavo mai na dua na siga ki na duatale.
Au nanuma na yabaki me’u curu kina ena vuli ni veisele; ea gadrevi me tiko vei au na iyaya kece ni veisele e ganita ni bera niu curu ena iwasewase ni vuli oya. Erau a maroroi ilavo na noqu itubutubu me baleta na gagadre oya. Ia ena dua na bogi ea yaco vakasauri edua na ka veivakataqayataki. Keitou a lako me voli na iyaya, ia qai ka ni kidacala ni levu ni ilavo erau a maroroya tu na noqu itubutubu me voli kina na iyaya kece sa mai rauta walega me voli kina edua ga na ikoti ni veisele—ka sega ni dua tale na ka. Keitou a lesu ki vale ena ligalala kei na lomabibi ena vakasama ni noqu sa na calata edua na iwasewase ni vuli ena vuli torocake. Ia, vakasauri, a kaya mai o tinaqu, “Taylor, lako mai vata kei au; da’ru lako mada.”
Keirau a lako sobu i tauni ki na veivanua e vuqa era dau volia ka volitaki iyautalei. Ena neirau yaco yani ena dua na sitoa, ea taura mai o tinaqu ena nona baosi edua na taga veleveti karakarawa lailai ka tiko kina edua na qato koula totoka ka ceuti toka kina vakaoqo, “Kivua na luvequ yalewa lomani mai vei tamamu.” Oya edua na qato ka a solia na tukaqu vei koya ena dua na nona siganisucu. Ia ea qai, volitaka okoya, e mataqu saraga.
Ena nona taura na ilavo, ea tukuna vei au okoya, “Kevaka edua na ka au nuidei kina, oya ni o iko o na dua na vuniwai–ni–bati. Lako ka laki volia na iyaya kece o gadreva.” Ia oqo, e rawa ni o raitayaloyalotaka se mataqali gonevuli au a qai yacova rawa mai na gauna oya ka lako mai? Au a vinakata me’u vinaka duadua sara ka vakacavara vakatotolo na noqu vuli baleta ni’u kila na isau cecere ni solibula e cakava okoya.
Au a vulica ni solibula era vakayacora na noda daulomani ena vukuda e vakabulabulataki keda me vaka na wai batabata ena lomadonu ni vanua dravuisiga. Na solibula vaka oqori e kauta mai na inuinui kei na veivakayarayarataki.
Ai katolu, na solibula cava ga eda cakava e lailai ni vakatauvatani ki na solibula ni Luve ni Kalou.
Na cava na yaga ni dua mada ga na qato koula lomani me vakatauvatani ki na solibula ni Luve dina sara ni Kalou? E rawa vakacava ni da rokova na solibula tawa vakaiyalayala oya? E veisiga yadua eda rawa ni nanuma ni sa noda e dua tale na siga meda bula ka yalodina kina. O Amuleki ea vakatavulica: “Io, au gadreva mo ni lako mai ka kakua ni vakaukauwataka tiko na lomamuni; ia raica, oqo na kena gauna kei na siga ni nomuni vakabulai; o koya, kevaka ko ni veivutuni ka sega ni vakaukauwataka na lomamuni, ena kau yani vakatotolo vei kemuni na ituvatuva cecere ni veisereki” (Alama 34:31). Ena vosa tale eso, kevaka eda na cabora vua na Turaga na solibula ni yalo e raramusumusu ka bibivoro, ena gauna vata ga oya e vakatakilai kina ki na noda bula na veivakalougatataki ni ituvatuva cecere ni marau.
Na ituvatuva ni veisereki e rawa ena isoro i Jisu Karisito ka sa vakavinavinakataki. Me vaka ea vakamacalataka oKoya vakai Koya, na isoro ka “sa vakavuna vei au, na Kalou sara ga, ko koya sa kaukauwa sara, me sautaninini ena vuku ni mosi, sa titiri kina na dra mai na qara kecega ni yagoqu, ka sa rarawa sara kina na yagoqu kei na yaloqu—kau sa gadreva meu kakua ni gunu mai na bilo wiwi, ka vakasuka” (V&V 19:18).
Ka sa baleta na vakacaboisoro oqo, ni oti na vakamuri ni sala ni veivutuni vakaidina, eda rawa kina ni vakila ni laveti na bibi ni noda cakacala kei na ivalavala ca. E dina sara, na kilai yaloda, madua, mosi, rarawa, kei na noda raici keda sobu era sa sosomitaki ena dua na lomagalala, marau, reki, kei na inuinui.
Ena gauna vata oya, ni da rokova ka vakavinavinakataka na Nona isoro, eda rawa ni ciqoma vakalevu sara na gagadre titobu meda luve ni Kalou vinaka cake, meda tu tani mai na ivalavala ca, ka maroroya na veiyalayalati vakavinaka cake sara.
Ia qai, vakataki Inosi ni ciqoma oti na veivosoti ni nona ivalavala ca, eda na vakila na gagadre meda sorovaki keda ka vakasaqara na nodra tiko-vinaka na tacida kei na ganeda (raica na Inosi 1:9). Ka da na lomasoli vakalevu cake ena vei “dua tale na siga” me muria na veisureti ka solia vei keda o Peresitedi Howard W. Hunter ni a kaya: “Vakavinakataka edua na veileti. Vakasaqara e dua na itokani sa guilecavi toka.Vagalalataka na vakabeka ka vakaisosomitaka ena veivakabauti. Sauma vakamalua na vosa. Vakayaloqaqataki ira na itabagone.Vakaraitaka votu nomu yalodina ena vosa kei na ivalavala.Maroroya e dua na yalayala.Vorata na yalo ca. Vosota e dua na kemu meca. Kere veivosoti. Tovolea mo kila vakavinaka cake. Dikeva na ka o lavaka vakaukauwa tiko vei ira tale eso. Vakaliuca na veika baleta e dua tale. Dauloloma. Dau yalomalua. Dredre vakalevu cake vakalailai. Vakaraitaka nomu vakavinavinaka.Kidavaka e dua na vulagi. Vakamarautaka na yalona dua na gone. Cavuta nomu loloma ka qai cavuta tale” (Nodra iVakavuvulina Peresitedi ni Lotu: Howard W. Hunter [2015], 32; tauri mai na “What We Think Christmas Is,” McCall’s, Tise. 1959, 82–83).
Me da vakasinaita na noda vei siga ena veimuataki oya kei na kaukauwa e solia vei keda na solibula yadua kei na vakacacabo ka da cakava se ciqoma mai vei ira na so. Ka ena dua na sala uasivi, meda marautaka na sautu kei na reki ka cabora vei keda na solibula ni Luvena Duabauga; io, na sautu oya ka tukuni ena noda wilika ni sa lutu ko Atama me sucu kina na tamata, ka sa sucu na tamata—sucu o iko—mo rawata na marau (raica na 2 Nifai 2:25). Na marau oya e marau dina ka rawa walega ni vakarautaka na solibula kei na Veisorovaki ni iVakabula o Jisu Karisito.
E sa noqu masu me da muri Koya, me da vakabauti Koya, me da lomani Koya, ka me da vakila na loloma e vakaraitaki ena Nona solibula e veigauna e noda kina na madigi meda bula me dua tale na siga. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.