Kapitulo 18
Tanan nga mga Panalangin sa Ebanghelyo
Sa hapon sa Marso 9, 1977, si Helvécio Martins mibarog uban sa mga tigbalita dapit sa tukoran sa templo sa São Paulo, Brazil. Si Presidente Spencer W. Kimball nakaanha sa nasod alang sa seremonya sa bato sa pamag-ang (cornerstone) sa templo, ug mga tulo ka libo ka tawo dinha sa pagtan-aw, ang pipila nagdala og mga payong sa pagpanalipod sa ilang mga kaugalingon gikan sa nagdilaab nga kainit sa adlaw. Isip ang direktor sa mga relasyon sa publiko [public relations director] alang sa Amihanang Rehiyon sa Simbahan sa Brazil, si Helvécio atua didto sa pagtabang sa mga tigbalita nga nagkuha sa panghitabo.
Gidawat ni Helvécio ang tawag sa pagserbisyo diha sa Simbahan sa mga relasyon sa publiko sa milabay nga tulo ka tuig. Siya nakahunahuna nga kini usa ka talagsaon nga gidak-on sa pagsalig nga gihatag diha sa usa ka bag-ong miyembro. Apan iyang gi-okupar ang iyang kaugalingon diha sa calling, naggamit sa iyang pagkainila isip usa ka ehekutibo sa negosyo [business executive] sa paghimo og importante nga mga kontak sa media ug sa paghatag og kasayon sa Simbahan sa malisod nga sitwasyon.
Kabahin sa bag-ong mga katungdanan ni Helvécio milakip sa pagpakaylap sa pulong mahitungod sa templo. Ang gambalay sa karon mga ikatulong bahin nga nahuman, ang mga bungbong niini taas na kaayo gikan sa yuta. Ang arkitekto sa Simbahan nga si Emil Fetzer nakagusto sa Italyanong puti nga marmol alang sa gawas sa templo, apan sa diha nga kana ug ang ubang mga kapilian napamatud-an nga dili mahimo, midala siya og usa ka batid sa trabaho sa pagtudlo sa lokal nga mga miyembro sa Simbahan kon unsaon paghimo og inumol nga bloke sa bato diretso diha sa gitukoran sa templo.
Ang mga Santos nga Brazilian, kauban sa mga Santos gikan sa ubang mga bahin sa Habagatang America ug sa nasod sa Habagatang Africa, nakahimo og pinansyal nga mga sakripisyo sa pagtabang og gasto sa pagtukod sa templo. Sa Brazil, ang mga Santos mibayad sa 15 porsiyento sa tibuok presyo. Ang asawa ni Helvécio, si Rudá, nakadonar og alahas nga iyang nadawat gikan sa iyang mga ginikanan ngadto sa pundo nga kwarta.
Samtang si Helvécio ug si Rudá naglantaw sa kahumanan sa templo, kini nakapaguol kanila nga sila dili makahimo sa pag-apil sa mga pagtuga ug mga pagselyo tungod kay sila mga Itom. Sa usa ka okasyon, samtang naglakaw libot sa metal nga mga bayanan ug wala mahuman nga mga salog sa templo, mihunong sila diha sa usa ka tipik sa yuta. Ang Espiritu mitandog sa ilang mga kasingkasing. Sila nagbarog diha sa luna diin ang celestial nga lawak ibutang.
Naggakos, sila mihilak. “Ayaw kaguol,” miingon si Helvécio, “ang Ginoo nasayod sa tanan.”
Samtang si Helvécio mihulat alang sa seremonya sa bato sa pamag-ang nga magsugod, mipasiplat siya ni Presidente Kimball, kinsa naglingkod sa usa ka gamay nga entablado tupad sa mga bungbong sa templo. Ang propeta ingon og nagsenyas kaniya, apan si Helvécio wala masiguro. Nakita niya si Presidente Kimball nga naghagawhaw ngadto ni Elder James E. Faust, usa ka bag-ong tinawag nga sakop sa Unang Korum sa Seventy kinsa nakaserbisyo og usa ka misyon sa Brazil sa mga 1940. Si Elder Faust dayon mitan-aw ni Helvécio. “Dali ngari,” siya misenyas. “Gusto siyang makigsulti kanimo.”
Dali si Helvécio nga nanamilit ug mipaingon ngadto sa entablado. Samtang siya nagpadulong, mitindog si Presidente Kimball ug migakos kaniya. Dayon gibutang ang iyang bukton likos kaniya ug mihangad kaniya. “Brother, ang pagya alang kanimo mao ang pagkamatinud-anon,” miingon siya. “Pabilin nga magmatinud-anon ug ikaw magpahimulos sa mga panalangin sa ebanghelyo.”
Gipasalamatan ni Helvécio ang lihok, apan siya naglibog. Unsa ang gipasabot ni Presidente Kimball?
Wala madugay, human ang bato sa pamag-ang napahimutang ug ang seremonya natapos, miduol si Presidente Kimball ni Helvécio ug gigunitan pag-ayo ang iyang kamot. Iya dayon nga gibutang ang iyang pikas kamot diha sa bukton ni Helvécio.
“Ayaw kalimot, Brother Martins,” siya miingon. “Ayaw kalimot.”
Wala madugay nianang tuiga, diha sa German Democratic Republic, nakita ni Henry Burkhardt ang usa ka Silangang German nga opisyal naglingkod diha sa atubangang laray sa usa ka espesyal nga miting sa Simbahan sa Dresden. Ang iyang ngalan mao si Gng. Fischer, ug gidumala niya ang lokal nga relihiyosong kalihokan diha sa area. Sulod sa kapin sa duha ka tuig, si Henry wala mohimo og paningkamot sa pakighigala diha sa Silangang German nga gobyerno. Nakahangyo siya ni Gng. Fischer sa pag-anha isip usa ka butang nga pangatungdanan.
Ang miting espesyal tungod kay si Presidente Kimball mismo diha. Siya hapit na mahuman sa pito ka nasod nga paglibot sa Simbahan sa Europe, ug dihay pila ka oras na lamang sa pagpakigkita sa mga Santos sa GDR. Kini nahitabo sa usa ka hapon taliwala sa semana—usa ka hasol nga oras alang sa usa ka miting—apan mga dose ka libo ka mga Santos mipuno sa mga lingkoranan ug nagbarog ang uban sa kwarto.
Si Henry walay ideya kon unsay giplanohan ni Presidente Kimball mahitungod sa ipamulong. Ang GDR mihatag og atensyon ngadto sa mga pulong sa mga lider sa Simbahan, ug si Henry ug uban sa Silangang German nga mga Santos kasagarang naguol sa higayon nga usa ka kinatibuk-ang awtoridad mikondenar sa komunismo diha sa publiko. Ang ingon nga pakigpulong mipasakit sa gobyerno ug mibutang sa Silangang German nga mga Santos sa risgo sa pagpanimalos.
Samtang si Presidente Kimball mibarog diha sa pulpito sa Dresden, si Henry dihay gamay nga ikaguol. Ang propeta namulong mahitungod sa ikanapulog duha nga artikulo sa hugot nga pagtuo: “Kami nagtuo sa kamandoan ubos sa mga hari, mga presidente, mga magmamando, ug sa mga maghuhukom, sa pagsunod, pagtahod, ug sa paghupot sa balaod.” Siya mituo nga ang Simbahan milihok sa labing maayo kon kini misunod niini nga balaod.
Ang pakigpulong nakapadayeg ni Henry ug ni Gng. Fischer. “G. Burkhardt,” miingon siya human sa miting, “ang inyong presidente ba namulong mahitungod niini nga artikulo alang sa akong kaayohan?”
“Dili gyod,” mitubag si Henry. “Kini mao ang usa ka mensahe nga gikinahanglan sa tanang mga Santos niini nga panahon.”
Wala madugay human sa pagbisita ni Presidente Kimball, si Erich Honecker, ang labing dako nga opisyal sa GDR, namulong sa publiko kabahin sa iyang tinguha sa pagtrabaho uban sa relihiyosong mga grupo sa pagpalambo sa katawhan. Bisan tuod ang iyang mga pulong mihatag sa daghan nga Silangang German og paglaom alang sa umaabot, ang mga opisyal sa GDR mipadayon sa pagdumili og mga visa ngadto sa mga miyembro sa Simbahan sa pagbiyahe ngadto sa Swiss Temple. Ang gobyerno wala makasabot kon ngano ang mga miyembro sa Simbahan gikinahanglan nga moadto sa Switzerland nga sila makasimba man sa mga chapel diha sa GDR. Gawas niana, nahadlok sila nga gamiton sa mga Santos ang biyahe sa paglayas sa nasod.
Milabay ang usa ka mubo nga panahon, si Bishop H. Burke Peterson, ang unang magtatambag sa Tigdumalang Bishopric, mianha sa GDR. Samtang naghisgot sa mga kalisod sa mga Santos sa pagkuha og mga visa sa pagbisita sa Swiss Temple, si Bishop Peterson nangutana ni Henry, “Nganong dili kini posible sa pagpahinungod og usa ka lawak dinhi diin ang mga miyembro makadawat sa ilang pagtuga?”
Ang ideya nakapa-interes ni Henry, apan wala siya maghunahuna nga kini posible. Tulo ka semana ang milabay, bisan pa niana, siya nakigkita sa pipila ka Silangang German nga mga opisyal sa dihang ang hilisgotan kabahin sa mga templo ug mga visa nahisgotan na usab. Ang mga opisyal sa gihapon midumili sa pag-undang sa isyu. Apan gituohan nila nga usa ka panagsabot makab-ot uban sa mga Santos.
“Nganong dili kamo magtukod og templo dinhi?” usa ka opisyal nangutana.
“Dili kana posible,” miingon si Henry. Dihay mga kwarenta y dos ka gatos lamang nga miyembro sa GDR—dili igo nga makagarantiya og usa ka templo. “Dugang pa,” miingon siya, “ang mga ordinansa diha sa templo kinahanglang ipabilin nga sagrado.” Ang gobyerno dili makabantay niini sa samang paagi kini mibantay sa ubang mga miting sa Simbahan.
“Wala gyoy problema,” ang mga opisyal miingon. “Kon ang inyong mga miyembro makabaton og samang kasinatian dinhi sama sa ilang mahimo didto sa Switzerland, kamo dili kinahanglang mobiyahe ngadto sa Switzerland.”
Si Henry wala gayod magpaabot nga madungog kadto nga mga pulong. Ni siya naghunahuna nga kini posible alang sa Simbahan sa pagtukod og usa ka templo diha sa GDR. Apan unsa nga kausaban ang nahimo! Iya karong nakita ang kaalam sa tambag ni Presidente Kimball sa pagpalambo og relasyon uban sa gobyerno. “Kon ang propeta naghatag kanimo og bulohaton,” siya mitapos, “niana ikaw sa walay pagduhaduha kinahanglang mopasidungog niini.”
Sa tinuod, siya wala mahibalo kon ang Unang Kapangulohan motugot og usa ka templo diha sa GDR. Apan siya mangutana.
Sa pagsugod sa 1977, ang gisugyot nga Equal Rights Amendment ngadto sa Konstitusyon sa Estados Unidos mibahin sa mga Amerikano. Upat na lamang ka estado ang gikinahanglan nga mo-aprobar sa ERA [Equal Right Amendment] aron kini mo-epekto. Nianang tag-init, sa mga kombensiyon sa kababayen-an sa estado nga gihimo agi og pagpaabot sa usa ka nasudnong kombensiyon sa Nobiyembre, ang kausaban ug ubang kalabot nga mga isyu gilantugian ug gisupakan.
Ang kinatibuk-ang presidente sa Relief Society nga si Barbara B. Smith ug ang ubang mga lider sa Simbahan namulong batok sa ERA. Sa dihang ilang gitun-an ang kausaban, sila nabalaka nga ang malukpanon nga paggamit sa mga katungod wala mohatag og kasayoran alang sa mga kalainan tali sa mga babaye ug sa mga lalaki. Naguol sila nga ang ERA makasalikway sa balaod nga nagpanalipod sa mga interes sa kababayen-an sa mga butang bahin sa diborsyo, suporta sa kapikas ug sa anak, serbisyo sa militar, ug ubang mga dapit sa tanang adlaw sa kinabuhi.
Ang mga lider sa Simbahan nahadlok usab nga ang daghang dumadapig sa ERA mipasiugda og mga praktis sama sa aborsyon, nga ang Simbahan misalikway gawas sa mga kaso sa panlugos o kon ang kahimsog sa inahan namiligro pag-ayo. Sa kataposan, ilang gipaboran ang balaod nga midala sa pagkapareha pinaagi sa pagtumong sa piho nga mga kaso sa pagkawalay hustisya o pagkadili patas sa katilingban.
Sa mga bulan nga padulong ngadto sa nasudnong kombensiyon, ang mga lider sa Simbahan miawhag sa mga Santos sa pag-apil diha sa politikal nga proseso. Samtang ang kadaghanan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw misabot nga ang mga lider sa Simbahan misuporta sa mga balaod nga naghatag og kaayohan sa mga babaye, pipila sa mga Santos adunay mga pangutana mahitungod sa baroganan sa Simbahan kabahin sa ERA.
Sa Oktubre 25, si Ellie Colton, usa ka presidente sa stake Relief Society sa Washington, DC, nakadawat og usa ka tawag sa telepono gikan ni Don Ladd, usa ka regional representative kinsa kanhi presidente sa stake ni Ellie. Mitawag siya nga may espesyal nga hangyo gikan sa punoang mga buhatan sa Simbahan.
Usa ka bantogang tigsuporta sa ERA maghatag og party sa panihapon sa Washington, DC, aron paghisgot sa kausaban, ug tuyo niya ang pagtipon sa mga babaye sa duha ka pundok sa isyu, lakip ang mga babaye nga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Ang mga lider sa Simbahan gusto nga patambongon si Ellie.
“Kon hatagan sa oportunidad,” misulti si Elder Ladd ni Ellie, kinahanglan ikaw mopasabot sa baroganan sa Simbahan batok sa ERA.”
“Brother Ladd,” miingon si Ellie, “ako dili sigurado kon ako nakasabot niana sa akong kaugalingon.”
“Maayo,” gipasaligan niya siya, “ikaw adunay tulo ka adlaw sa pagsusi.”
Sa nahuman ang tawag, gibati ni Ellie ang kakugang sa unsay iyang giuyonang buhaton. Siya kanunay usa ka tigpasiugda sa kalinaw ug usa ka tawo kinsa milikay og pakigharong. Unsaon niya sa pagdepensa ang iyang kaugalingon batok sa puno nga kwarto sa maalamong mga babaye? Kini dili lamang nga siya wala makasabot sa ERA o ang baroganan sa Simbahan kabahin niini. Siya usab adunay pagkabungol ug naguol nga ang iyang kabilinggan maghimo niini nga malisod sa pagsabot kon unsa ang gisulti diha sa pundok.
Diha dayon, miadto si Ellie sa kakahoyan luyo sa iyang balay sa pag-ampo. Gisultihan niya ang Ginoo mahitungod sa iyang daghang mga kakulangan ug mga kahadlok. Siya dayon mirebyo sa iyang mga panalangin sa kinabuhi, nagsaad sa pagbuhat sa tanan diha sa iyang gahom sa pagsabot ug sa pagpasabot sa baroganan sa Simbahan kabahin sa ERA.
Mipauli sa panimalay, gitawag niya si Marilyn Rolapp, ang stake Relief Society nga lider sa [mga relasyong sosyal] social relations, ug mihangyo kaniya sa pag-uban kaniya didto sa party. Gitawag usab niya ang usa ka higala sa Utah ug gihangyo siya sa pagpadala kaniya og dugang pa nga impormasyon.
Ang impormasyon miabot sa sunod nga adlaw. Si Ellie ug si Marilyn misugod sa pagtuon, ug sa panahon nga sila mibiya alang sa party, gibati nila ang pagkaandam sa paghisgot sa ERA ngadto ni bisan kinsa. Sa miaging gabii, gibati ni Ellie ang pagka-walay pagsalig ug sa mental nga paagi gikapoy, apan ang iyang anak nga babaye miabiba kaniya. “Pabilin diha sa mga isyu nga imong nasabtan,” siya nakaingon, “ug sa dili pa ikaw matulog, basaha ang seksiyon 100, bersikulo 5 sa Doktrina ug mga Pakigsaad.”
Ang kasulatan mao lamang unsay gikinahanglang madunggan ni Ellie: “Ipataas ang inyong mga tingog ngadto niini nga mga katawhan,” kini mabasa, “ipamulong ang mga hunahuna diin Ako mobutang sa inyong mga kasingkasing, ug kamo dili pagalibugon.”
Sa dihang miabot si Ellie ug si Marilyn diha sa party, bisan pa og, ilang nahibaloan nga ang mga tigpasiugda mikansela sa kalihokan, kay nagtuo nga kini dili mahimong magmabungahon. Ang tigpangulo sa nasudnong komperensiya sa mga babaye nakahimo pa lamang og usa ka kalihokan sa pamantalaan diin iyang giapil ang Simbahan nga usa sa daghang mga “makapukan” nga mga grupo nga miplano sa pagbalda sa konbensiyon.
Nasamok niini nga mga komentaryo, mihukom si Ellie sa pagmantala sa iyang mga hunahuna diha sa usa ka editoryal alang sa Washington Post, usa ka pamantalaan nga may dakong nasudnong mambabasa. “Ang Simbahan dili batok sa mga katungod sa mga babaye,” siya misulat. “Kini sayop sa mga lider sa komperensiya sa pagsugyot nga ang atong Simbahan usa ka hulga ngadto sa komperensiya tungod ba lamang sa opisyal nga baroganan niini nga lahi gilan sa ila.”
Gipasabot niya ang mga kabalaka sa Simbahan mahitungod sa kausaban ug ang mga epekto niini sa pamilya. Samtang siya mipalanog sa iyang kaugalingon nga suporta alang sa mga lakang sama sa magkaparehas og sweldo ug propesyonal nga mga oportunidad alang sa mga babaye sama sa iyang anak nga babaye, kinsa nagplano sa pagtambong og eskwelahan sa law sa dili madugay.
“Ako laban sa mga katungod sa mga babaye. Ako alang sa pagkorihir sa pagkawalay kaangayan,” siya mipahayag diha sa iyang editoryal. “Ako masuko nga sultihan nga ako batok sa mga katungod sa mga babaye kon ako dili alang sa ERA.”
Sa usa ka mabugnaw, dag-umon nga gabii sa Enero 1978, si Le My Lien naglingkod nga gikuyawan diha sa usa ka sakyanan nga paingon ngadto sa Internasyonal nga Tugpahanan sa Siyudad sa Salt Lake. Siya padulong ngadto sa pagsugat sa iyang bana, si Nguyen Van The, sulod sa unang higayon sa hapit duol sa tulo ka tuig. Siya naguol kon unsa ang iyang hunahunaon bahin sa kinabuhi nga iyang natukod alang sa ilang pamilya sa iyang pagkawala diha.
Isip kabahin sa misyon niini sa pag-amuma alang sa mga pamilya, ang Mga Serbisyo Sosyal sa LDS [LDS Social Services] nakigsabot sa mga miyembro sa Simbahan diha sa Estados Unidos sa pag-amuma sa 550 ka mga refugee nga Vietnamese, kadaghanan kinsa dili mga miyembro sa Simbahan. Si Lien ug ang iyang pamilya gipangabaga ni Philip Flammer, usa ka propesor sa Unibersidad sa Brigham Young, ug sa iyang asawa, si Mildred. Gitabangan nila ang pamilya nga mabalhin ngadto sa Provo, Utah, diin si Lien nakaabang ug wala madugay nakapalit og sakyanan nga kapuy-an [mobile home] gikan sa usa ka lokal nga Santos.
Sa una, nakigbisog si Lien sa pagpangita og trabaho sa Utah. Gidala siya ni Philip ngadto sa usa ka tindahan nga barato og mga baligya [thrift store] alang sa usa ka tiglimpyo nga trabaho. Apan atol sa interbiyo, gigisi og tunga sa manedyer ang iyang diploma sa hayskul ug gisultihan siya, “Kini dili magamit dinhi.” Mihilak si Lien samtang gipunit ang mga piraso, apan sa kadugayan iyang gi-tape ug balik ang diploma, ug gikwadro kini diha sa bungbong sa pagdasig sa iyang mga anak sa pagpadayon og mas taas nga edukasyon.
Sa wala madugay nakakaplag siya og temporaryo nga trabaho sa pagpamu-po og mga cherry diha sa duol nga prutasan. Dayon nakakaplag siya og trabaho isip usa ka mananahi ug nadugangan ang iyang kita pinaagi sa paghudno og mga cake sa kasal. Uban sa panabang ni Philip, nakakwarta usab siya pinaagi sa pagmakinilya og mga report alang sa mga estudyante sa BYU.
Sa dihang si Lien nakigbisog sa pagbuhi alang sa iyang pamilya, ang iyang mga anak naningkamot sa pagpahiangay ngadto sa ilang bag-ong kinabuhi diha sa America. Ang kinamanghoran, si Lihn, daot ug kanunay nga masakit. Ang mga batang lalaki, si Vu ug si Huy, may kalisod sa pakighigala sa eskwelahan tungod sa babag sa pinulongan ug mga kalainan sa kultura. Kanunay silang moreklamo ngadto ni Lien mahitungod sa ilang mga kaedad nga nagsulog-sulog kanila.
Taliwala sa mga kalisod sa pamilya, mipabilin si Lien nga matinud-anon ngadto sa Ginoo. Misimba siya kanunay ug mipadayon sa pag-ampo alang sa iyang pamilya ug sa iyang bana. “Hatagi ako og kalig-on,” siya mangaliyupo ngadto sa iyang Langitnong Amahan. Gitudloan niya ang iyang mga anak mahitungod sa gahom sa pag-ampo, nahibalo nga kini makahimo kanila sa pagpas-an sa ilang mga kalisod.
Dayon, ulahi sa 1977, nahibaloan ni Lien nga ang iyang bana anaa sa usa ka refugee nga kampo sa Malaysia. Nakahimo siya sa pagbiya sa Vietnam diha sa usa ka daan nga sakayan sa mangingisda human nga sa kataposan gibuhian gikan sa kampo sa Thành Ông Năm. Karon andam na siya sa pakighiusa sa iyang pamilya. Ang tanan nga iyang gikinahanglan mao ang usa ka mangabaga.
Si Lien misugod sa pagtrabaho gani sa mas daghan nga oras sa pagtigom og igo nga kwarta sa pagdala ni The ngadto sa Estados Unidos. Ang Red Cross mihatag kaniya og lista sa tanan nga iyang kinahanglang buhaton sa pagpangabaga kaniya [sa iyang bana], ug iyang gisunod ang mga panudlo sa mabinantayong paagi. Nakigsulti usab siya ngadto sa mga anak mahitungod sa pagbalik sa ilang amahan. Ang iyang anak nga babaye walay panumdoman ni The, ug ang mga batang lalaki dili hapit makahinumdom kaniya. Dili sila makahanduraw kon unsa kini sama ang adunay usa ka amahan.
Human miabot sa landinganan sa eroplano, si Lien nakig-uban sa ubang mga higala ug mga miyembro sa Simbahan kinsa mianha sa pagsugat ni The. Ang pipila kanila naggunit og mga balloon nga mihayag sa kagabhion.
Wala dangti og dugay, nakita ni Lien si The nga nanaog sa escalator. Luspad siyang tan-awon ug ang iyang hitsura ingon og wala makahibalo kon unsay buhaton. Apan sa pagkakita ni Lien, mitawag siya ngadto kaniya. Gikab-ot nila ang usag usa ug sa samang higayon hugot nga nagkuptanay sa mga kamot. Ang pagbati mipuno sa dughan ni Lien.
Gibitad niya si The nga magakos. “Salamat sa Dios sa langit,” mihagawhaw siya, “sa kataposan nahiuli ikaw!”
Sayo sa mga bulan sa 1978, si Presidente Spencer W. Kimball hilabihan sa kabalaka mahitungod sa pagkapari diha sa Simbahan ug sa templo nga mga pagdili nga sa kanunay siya nanlimbasog sa pagkatulog. Ang singgit sa publiko batok sa pagdili mihilom sa kadaghanan, apan siya mipadayon sa paghunahuna mahitungod sa dili maihap nga takos nga mga Santos ug sa ubang buotan nga mga tawo nga naapektohan niini. Ang bag-ohay niya nga biyahe ngadto sa Brazil nahimong usa ka pahinumdom sa daghang mga hagit nga gihatag niini alang sa mga Santos sa tibuok kalibotan.
Sa tibuok niyang kinabuhi, gihuptan ni Presidente Kimball ang batasan sa Simbahan sa pagpugong sa pagkapari gikan sa mga tawo nga kagikan sa Itom nga Aprikano, ug andam siya sa paggahin sa nahibilin sa iyang kinabuhi sa paghupot niana nga batasan. Gani nahibalo siya nga ang gipahiuli nga ebanghelyo ni Jesukristo gitakda nga mopuno sa yuta, ug siya nakahangyo sa mga Santos sa pag-ampo alang sa mga nasod sa pag-abli sa ilang mga pultahan ngadto sa misyonaryo nga buhat.
Misugod siya sa paggahin og daghang mga oras didto sa Balaan sa mga Balaan [Holy of Holies] sa Templo sa Salt Lake, usa ka espesyal nga balaang dangpanan [sanctuary] tupad sa celestial nga lawak. Didto maghubo siya sa iyang mga sapatos, magluhod sa pag-ampo, ug mapainubsanong mangaliyupo ngadto sa langit.
Sa Marso 9, nakigsulti siya uban sa iyang mga magtatambag ug sa Korum sa Napulog Duha ka Apostoles mahitungod sa kaliwat ug sa pagkapari. Ang miting milungtad og dugay nga oras. Girebyo nila ang mga pahayag sa mga presidente sa Simbahan nga sila ni David O. McKay ug Harold B. Lee nagpasabot nga ang pagdili sa pagkapari sa pila ka adlaw matapos. Apan ang apostoles nagkahiusa sa pag-uyon nga ang nabatasan dili mausab hangtod ang Ginoo mipadayag sa Iyang kabubut-on ngadto sa propeta.
Sa wala pa matapos ang miting, giawhag ni Presidente Kimball ang apostoles sa pagpuasa ug pag-ampo mahitungod sa isyu. Ug sulod sa misunod nga daghang semana, siya midapit kanila sa pagtuon sa hilisgotan ug sa pagsulat sa ilang mga hunahuna. Gihatagan niya og bulohaton si Howard W. Hunter ug Boyd K. Packer sa pagtigom og kasaysayan sa pagdili sa pagkapari ug sa pagdokumento sa tanan nga nasulti mahitungod sa isyu diha sa mga miting sa Unang Kapangulohan ug sa Napulog Duha. Sa miaging tuig, nakahangyo usab siya ni Elder Bruce R. McConkie sa pagrebyo sa eskriptuhanong kapasikaran alang sa nabatasan.
Si Presidente Kimball, sa laing bahin, mipadayon sa pag-ampo mahitungod sa pagdili. Samtang ang mga kabalaka sa gihapon mosamok kaniya, kini nahimong wala magkaimportante. Gibati niya ang nagtubo nga espirituwal nga pagbati, lawom ug malungtaron sa pagpadayon sa unahan. Sa dihang si Elder McConkie misumiter og usa ka report sa iyang mga nakaplagan, siya mitapos nga walay mga kasulatan nga nagbabag sa Simbahan gikan sa pagwagtang sa pagdili.
Sa Martes, Mayo 30, si Presidente Kimball mipakigbahin sa iyang mga magtatambag og usa ka pasiunang kopya [rough draft] sa usa ka pahayag nga naglugway sa pagkapari ngadto sa tanang takos nga lalaki, walay pagsapayan sa ilang kagikan.
Duha ka adlaw ang milabay, Hunyo 1, ang Unang Kapangulohan naghimo sa ilang binulan nga miting uban sa tanang kinatibuk-ang mga awtoridad. Sila mianha sa ilang miting nga nagpuasa, ingon sa naandan, ug sa kataposan niini, ang kapangulohan mipabiya sa tanan gawas sa apostoles.
“Ako gusto kaninyo nga mopadayon sa pagpuasa uban kanako,” miingon siya. Siya dayon misulti kanila sa daghang mga oras nga iyang nagahin sa pagpangayo sa Ginoo alang sa mga tubag. Ang kausaban modala sa gipahiuli nga ebanghelyo ug mga panalangin sa templo ngadto sa dili maihap nga mga Santos—hamtong nga mga lalaki ug hamtong nga mga babaye, ug mga bata—sa tibuok kalibotan.
“Wala ako madeterminado og una kon unsa kinahanglan ang mahimong tubag,” miingon siya. “Apan gusto akong mahibalo. Bisan unsa ang desisyon sa Ginoo, ako mopanalipod niini kutob sa akong kusog.”
Iyang gihangyo ang uban sa pagpakigbahin sa ilang mga hunahuna, ug sa sunod duha ka oras, ang apostoles nagbanus-banos sa pagsulti. Usa ka pagbati sa panaghiusa ug kalinaw mipuyo uban kanila
“Dili ba mo manumbaling kon ako ang mangulo kaninyo sa pag-ampo?” Nangutana si Presidente Kimball.
Miluhod siya sa altar sa templo, giliyokan sa apostoles. Mapainubsanon ug kinasingkasing, nangayo siya sa Amahan sa paglimpyo kanila gikan sa sala aron sila makadawat sa pulong sa Ginoo. Miampo siya nga mahibalo kon unsaon pagpalambo ang buhat sa Simbahan ug ang pagpakaylap sa ebanghelyo sa tibuok kalibotan. Gihangyo niya ang Ginoo sa pagpaila sa Iyang hunahuna ug kabubut-on kabahin sa pagpalugway sa pagkapari ngadto sa tanang takos nga mga lalaki diha sa Simbahan
Human ang propeta natapos sa iyang pag-ampo, ang Balaang Espiritu misanap sa lawak, naghikap sa mga kasingkasing sa tanan diha sa sirkulo. Ang Espiritu namulong ngadto sa ilang mga kalag, nagbugkos kanila sa panaghiusa sa hingpit nga panag-uyon. Ang tanang pagduhaduha nawagtang.
Si Presidente Kimball mitindog gikan sa pagluhod. Nagkubakuba ang iyang kasingkasing. Gigakos niya si Elder David B. Haight, ang ubos-ubos nga apostol, ug gigakos ang uban sa tinagsatagsa. Dihay mga luha sa mga mata sa apostoles. Ang uban mihilak sa dayag.
Sila nakadawat sa ilang tubag gikan sa Ginoo.
“Mibiya kami niana nga miting nga malumo ug malipayon,” si Elder Gordon B. Hinckley sa wala madugay nahinumdom. “Kaming tanan nasayod nga ang panahon miabot na alang sa usa ka kausaban ug nga ang desisyon miabot gikan sa mga langit. Ang tubag klaro. Adunay hingpit nga panaghiusa diha kanamo sa among kasinatian ug sa among pagsabot.”
“Usa kadto ka hilom ug halangdon nga okasyon,” siya mipadayag. “Ang tingog sa Espiritu mihunghong uban ang kasigurohan sa among hunahuna ug sa among mga kalag gayod.”
“Human sa pag-ampo, among nasinati ang labing matam-is nga espiritu sa panaghiusa ug lig-on nga pagtuo nga ako sukad nakasinati,” girekord ni Ezra Taft Benson sa iyang journal. “Naggakos kami, hilabihan kami ka nadani og maayo sa matam-is nga espiritu nga diha gipamatud-an. Ang among mga dughan nagdilaab.”
“Kini ang labing espirituwal nga hitabo sa akong tibuok nga kinabuhi,” misulat si Elder Marvin J, Ashton. “Kini mibiya kanako nga naluya.”
“Gikan sa taliwala sa kahangtoran, ang tingog sa Dios, nga gipadala pinaagi sa gahom sa Espiritu, namulong ngadto sa Iyang propeta,” si Elder Bruce R. McConkie misaksi usab. “Ang pag-ampo ni Presidente Kimball gitubag ug ang among mga pag-ampo gitubag. Nadungog niya ang tingog ug among nadungog ang samang tingog. Ang tanang pagduhaduha ug walay kasigurohan nawala. Siya nahibalo sa tubag ug kami nahibalo sa tubag. Ug kaming tanan buhi nga mga saksi sa kamatuoran sa pulong nga hilabihan ka mapuanguron nga gipadala gikan sa langit.”
“Ang tubag miabot nga lig-on ngari kanamong tanan,” mipamatuod si Presidente N. Eldon Tanner. “Sa hingpit wala gayoy pangutana diha sa hunahuna sa matag usa kanamo.”
Walo ka adlaw human sa pag-ampo ni Presidente Kimball, si Darius Gray naglingkod diha sa iyang opisina sa usa ka kompaniya sa papel sa Siyudad sa Salt Lake sa dihang usa ka kauban sa trabaho dali nga mili-li ngadto sa kwarto. Miingon siya nga iyang nadunggan nga ang Simbahan karon naghatag na og pagkapari ngadto sa Itom nga mga lalaki.
Nagtuo si Darius nga siya naghimo og bati nga komedya. “Dili kana kataw-anan,” miingon siya kaniya.
“Dili, tinuod,” siya namugos. Bag-o pa lamang siyang nakigsulti sa usa ka pumapalit didto sa Gambalay sa Pagdumala sa Simbahan [Church Administration Building]. Dihay mga hungihong nga si Presidente Kimball nakadawat og usa ka pagpadayag nga naglugway sa mga panalangin sa pagkapari ug sa templo ngadto sa tanang takos nga mga miyembro sa Simbahan.
Nagduhaduha, mikuha sa telepono si Darius ug gidayal ang numero sa opisina ni Presidente Kimball. Usa ka sekretaryo misulti kaniya nga si Presidente Kimball atua sa templo, apan iyang gipanghimatuod nga ang mga hungihong tinuod. Ang propeta sa pagkatinuod nakadawat og usa ka pagpadayag kabahin sa pagkapari.
Nahingangha si Darius. Dili siya makatuo sa balita. Walay bisan unsa ang nakaandam kaniya alang niini. Ang kausaban ingon og miabot gikan sa bisan diin.
Ang Deseret News mimantala og pahibalo gikan sa Unang Kapangulohan wala madugay nianang adlawa. “Ingon nga kami nakasaksi sa pagkaylap sa buhat sa Ginoo sa ibabaw sa yuta, kami mapasalamaton nga ang mga katawhan sa daghan nga mga nasod nakatubag ngadto sa mensahe sa gipahiuli nga ebanghelyo, ug nakapasakop sa Simbahan sa kanunay nga nagpadayong pagtubo sa gidaghanon,” kini mabasa. Kini, sa ingon, nakapadasig kanamo uban sa usa ka tinguha sa paglugway ngadto sa matag takos nga miyembro sa Simbahan sa tanan nga mga pribilehiyo ug mga panalangin nga ang ebanghelyo makahatag.”
“Siya nakadungog sa among mga pag-ampo, ug pinaagi sa pagpadayag nakapanghimatuod nga ang dugay na nga gisaad nga adlaw nakaabot,” ang pahibalo mipadayon. “Ang tanang matinud-anon, takos nga lalaki sa Simbahan mahimong modawat sa balaang pagkapari, uban sa gahom sa paggamit sa balaan niining awtoridad, ug sa pagpahimulos uban sa iyang mga minahal sa tanang panalangin nga modagaygay gikan niana, lakip ang mga panalangin sa templo.”
Human nadungog ni Darius ang balita, miadto siya sa Temple Square. Ang tibuok hut-ong sa kabalayan naghagonghong sa kahinam. Nakigsulti si Darius ngadto sa usa ka tigbalita mahitungod sa pagpadayag ug dayon milakaw tabok sa dalan ngadto sa opisina sa iyang karaang higala si Heber Wolsey, kinsa sa karon direktor sa publiko nga komunikasyon alang sa Simbahan [public communications for the Church].
Si Heber wala sa iyang opisina, apan ang iyang sekretarya mihangyo ni Darius sa pagpabilin. “Ako nahibalo nga siya makigkita kanimo,” siya miingon.
Mihulat si Darius. Ang opisina ni Heber nagdung-aw sa silangang atubangan nga bahin sa Salt Lake Temple. Taas na ang adlaw ug hayag, ug pinaagi sa bintana, makita ni Darius ang mga bato sa templo nga nagdan-ag.
Sa wala madugay mibalik si Heber ngadto sa iyang opisina. Sa diha dayon nga iyang nakita si Darius, iyang gigakos siya sa usa ka luhaan nga gakos.
“Ako wala gayod magdahom …” hagawhaw ni Heber.
Gitan-aw ni Darius ang iyang higala ug dayon sa gawas ang bintana sa templo. Ug siya nahibalo nga ang pagpadayag dili lamang makaapekto sa karon ug sa umaabot. Kini moapekto usab sa milabay. Sulod sa unang higayon niini nga dispensasyon, ang mga tawo nga sama kaniya, buhi ug patay, makabaton og higayon sa pagdawat sa tanang anaa nga ordinansa sa templo.
Mibalik og tan-aw si Darius ni Heber, mipiyong sa iyang mga mata, ug sa hinay gibuka kini og balik.