Ang Propeta nga si Joseph Smith

Tighubad sa Basahon ni Mormon

Ang Basahon ni Mormon usa ka talagsaon nga basahon sa kasulatan. Bisan tuod og karaang mga propeta ang misulat niini, wala kini moabut kanato sama sa Biblia. Ang Biblia narekord diha gayud sa mga papel-linukot [scroll] sa Karaang Kalibutan isip lahi-lahi nga mga basahon ug gikopya sa mga tigsulat sulod sa mga siglo. Sa ikaupat nga siglo lamang human kang Jesukristo nga kining lahi-lahi nga mga basahon gihiusa ug magamit na isip usa ka basahon nga atong nailhan isip ang Balaang Biblia.

Ang Basahon ni Mormon, agig pagtandi, girekord pinaagi sa karaang mga propeta sa Bag-ong Kalibutan diha sa metal nga mga palid, giminubo ang dakong bahin niini sa usa ka propeta—si Mormon (mao nga kini ang nahimong ulohan)—sa ikalimang siglo a.d. ngadto sa usa ka rekord diha sa bulawan nga mga palid. Ang iyang anak, si Moroni, sa kaulahian milubong sa mga palid, diin kini nagpabilin hangtud niadtong 1827, sa dihang si Moroni, isip usa ka nabanhaw nga tawo, mihatag niini ngadto sa usa ka batan-ong lalaki nga ginganlan og Joseph Smith.

Unsay sunod mao ang istorya kon giunsa ni Joseph pagdawat, paghubad, ug pagmantala ang rekord karon nga giulohan og ang Basahon ni Mormon: Lain nga Tugon ni Jesukristo. Ang Manluluwas mismo mipamatuod nga ang basahon tinuod (tan-awa sa D&P 17:6).

Niadtong 1820 ang usa ka 14 anyos nga batang lalaki nga ginganlan og Joseph Smith nagpuyo duol sa Palmyra, New York. Bisan tuod og bata pa, nabalaka siya kalabut sa iyang kahimtang atubangan sa Dios ug naglibog sa mga pag-angkon sa nagkadaiyang Kristiyano nga mga relihiyon nga nagpangita og mga kinabig pinaagi sa pagdaut sa mga pag-angkon sa uban. Nadasig pinaagi sa iyang pagtuon sa Biblia, si Joseph nakahukom sa pagtinguha og kaalam pinaagi sa pagpangutana sa Dios, kinsa “nagapanghatag ngadto sa tanang mga tawo sa madagayaon gayud, ug sa walay pagpamoyboy” (Santiago 1:5). Miadto siya sa kakahoyan duol sa iyang panimalay aron mag-ampo.
Samtang si Joseph miluhod ug nag-ampo, usa ka sanag kaayo nga gilis sa kahayag ang mikunsad nganha kaniya. Diha niini iyang nakita ang duha ka mga Personahe. Ang Langitnong Amahan namulong ug miingon, “Kini ang Akong Hinigugmang Anak. Paminaw Kaniya!” (Joseph Smith—Kasaysayan 1:17). Ang Ginoo misulti kang Joseph nga dili moapil sa bisan unsa sa mga simbahan tungod kay walay usa niini ang tinuod, apan gisaaran siya “nga ang kahingpitan sa Ebanghelyo sa umaabut nga panahon ipahibalo ngadto [kaniya].”¹
Tulo ka tuig ang milabay, nianang panahona si Joseph Smith mipakigbahin sa iyang kasinatian sa uban—ug gigukod tungod niini. Siya mireport: “Bisan pa ako gikasilagan ug gigukod sa pag-ingon nga ako nakakita og usa ka panan-awon, apan kini tinuod; ug … ako gitultulan sa pag-ingon sa akong kasingkasing: Ngano nga gigukod ako sa pagsulti sa kamatuoran? Ako tinuod gayud nga nakakita og usa ka panan-awon; ug kinsa ako nga makaharong sa Dios, o ngano nga ang kalibutan naglaraw sa paghimo kanako nga molimud kon unsa ang akong tinuod nga nakita? Kay ako nakakita og usa ka panan-awon; ako nasayud niini, ug ako nasayud nga ang Dios nasayud niini, ug ako dili makalimud niini” (Joseph Smith—Kasaysayan 1:25).
Pagka-Septyembre 21, 1823, si Joseph nag-ampo sa dihang ang kahayag milukop sa iyang higdaanan sa taas ug usa ka anghel nga ginganlan og Moroni ang mipakita. Si Moroni misulti kang Joseph kalabut sa mga sinulat sa pipila ka karaang mga propeta. Ang rekord, nga gikulit diha sa bulawan nga mga palid, gilubong sa duol nga bungtod. Si Joseph gipahibalo nga siya ang mohubad sa rekord.
Sa katapusan, pagka-Septyembre 22, 1827, gisalig ngadto kang Joseph ang mga palid, gihabwa kini gikan sa usa ka kahon nga ginama sa bato nga gilubong ubos sa usa ka dako nga bato diha sa bungtod duol sa Palmyra, New York.
Sama sa kadaghanan sa mga tawo sa layo nga mga lugar niadtong mga panahona, si Joseph Smith wala kaayo ma-edukar. Aron matabangan siya sa paghubad, ang Dios mihatag kaniya og usa ka karaang instrumento sa paghubad nga gitawag og Urim ug Thummim. Napanalanginan usab siya pinaagi sa tabang sa mga tigsulat kinsa misulat sa iyang gidiktar samtang naghubad siya. Apil niini nga mga tigsulat mao ang iyang asawa, si Emma; Martin Harris, usa ka mauswagon nga mag-uuma; ug Oliver Cowdery, usa ka magtutudlo. Ang gidak-on sa buhat sa paghubad nahuman nga wala kaabti og tulo ka bulan human si Oliver misugod og tabang isip tigsulat.

Si Emma mihulagway sa unsay nahitabo samtang nagserbisyo isip tigsulat ni Joseph: “Walay tawo ang makadiktar sa mga sinulat diha sa manuskrito gawas kon siya dinasig; tungod kay, sa dihang [ako] nagsilbing iyang tigsulat, si [Joseph] modiktar ngari kanako matag karon ug unya; ug inigbalik human og kaon, o human sa mga pagkabalda, mobalik siya kon diin siya mohunong, nga dili magtan-aw sa manuskrito o ipabasa ang bisan asa nga bahin niini ngadto kaniya.”²

Si Joseph mipasabut sa kamahinungdanon sa pag-abut sa Basahon ni Mormon: “Pinaagi sa gahum sa Dios akong gihubad ang Basahon ni Mormon gikan sa sinulat sa karaang Ehipto [hieroglyphics], ang kahibalo nga nawala sa kalibutan, diin ang talagsaong hitabo nagbarug akong nag-inusara, usa ka batan-on nga walay kinaadman, sa pagpakig-away sa kaalam sa kalibutan ug sa daghang ignorante sa ikanapulog walo nga siglo, uban sa bag-ong pagpadayag.”³
Panahon sa 18 ka bulan nga anaa kaniya ang mga palid, dili lamang si Joseph ang bugtong tawo nga nakakita o nakahikap niini. Tulo ka mga tawo—sila si Oliver Cowdery, David Whitmer, ug Martin Harris—ang pormal nga mipamatuod nga si anghel Moroni mipakita kanila sa bulawang mga palid ug nga sila nasayud nga ang mga palid “gihubad pinaagi sa gasa ug gahum sa Dios, kay ang iyang tingog mipadayag niini ngari kanamo.” Walo ka laing mga tawo ang mipamatuod usab nga sila nakakita ug nakahikap sa bulawan nga mga palid.⁴
Pagka-Agosto 1829, nakontrata ni Joseph ang tigmantala nga si Egbert B. Grandin sa Palmyra, New York, sa pag-imprinta sa basahon. Si Martin Harris miprenda sa iyang umahan aron mabayaran ang pag-imprinta sa basahon, ug pagka-Marso 26, 1830, ang Basahon ni Mormon mapalit na.
Pagka-Abril 6, 1830, mga 60 ka tawo ang nagpundok sa usa ka balay nga ginama sa troso didto sa Fayette, New York. Didto, sigun sa gimando ni Ginoong Jesukristo, si Joseph Smith pormal nga mi-organisar sa Simbahan sa Manluluwas, gipahiuli sama sa orihinal niini nga pagka-organisar ug gipangulohan sa mga apostoles ug mga propeta, nga awtorisadong mamulong alang sa Dios. Ulahing pinadayag ngadto ni Joseph Smith mihatag sa Simbahan sa pangalan niini: Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw (tan-awa sa D&P 115:4).

Sukad niadtong 1830 minilyon ka mga tawo ang nakabasa sa Basahon ni Mormon ug mipasakop sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw tungod sa pagsaksi sa Basahon ni Mormon sa Manluluwas. Ang basahon ebidensya usab nga si Joseph Smith usa ka propeta sa Dios ug nga ang Manluluwas nangulo sa Iyang Simbahan karon. Minilyon ka mga tawo ang misulay ug nakakaplag nga tinuod ang saad ni Moroni ngadto sa tanang matinuoron nga mga nagpangita sa kamatuoran: “Ako moawhag kaninyo nga kamo mangutana sa Dios, ang Amahan sa Kahangturan, sa ngalan ni Kristo, kon kini nga mga butang dili ba tinuod; ug kon kamo mangutana sa kinasingkasing, uban sa tinuod nga katuyoan, nga may hugot nga pagtuo kang Kristo, siya mopakita sa kamatuoran niini nganha kaninyo, pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo” (Moroni 10:4).

Gikan sa wala: Brother Joseph, ni David Lindsley © 1998; Si Joseph Smith Nagtinguha og Kaalam gikan sa Biblia, ni Dale Kilbourn © 1975 IRI; Unang Panan-awon ni Joseph Smith, ni Greg Olsen, dili mahimong pakopyahan; litrato sa talan-awon gikan sa Joseph Smith: Propeta sa Pagpahiuli, ni Matthew Reier © IRI

Gikan sa wala: Si Anghel Moroni Mipakita kang Joseph Smith, ni Tom Lovell © 2003 IRI; litrato sa talan-awon gikan sa Joseph Smith: Propeta sa Pagpahiuli, ni Matthew Reier © IRI; litrato sa talan-awon gikan sa Joseph Smith: Propeta sa Pagpahiuli, ni John Luke © IRI; Pinaagi sa Gasa ug Gahum sa Dios, ni Simon Dewey; detalye sa painting pinaagi ni William Maughan © 1998; litrato pinaagi ni Craig Dimond © IRI; litrato sa talan-awon gikan sa Joseph Smith: Propeta sa Pagpahiuli, ni Matthew Reier © IRI