Veilomani ka Bulavata ena Maliwa ni Duidui
Me vaka nida daumuri Karisito e dodonu me da bula veisaututaki kei ira era sega ni duavata kei na veika e bibi vei keda, se ciqoma na ivakavuvuli era yavutaki kina.
I.
Ena iotioti ni veisiga ni Nona veiqaravi ena bula oqo, a solia o Jisu vei ira na Nona tisaipeli na ka e vakatoka me “vunau vou” (Joni 13:34). Ni tukuni vakatolu, e rawarawa wale na ivunau oya ia e dredre: “Mo dou veilomani, me vaka au sa lomani kemudou” (Joni 15:12; kei na tikina talega e 17). Na ivakavuvuli ni veilomani e uto ni Nona ivakavuvuli na iVakabula ena nona veiqaravi. Na ikarua ni ivunau levu sai koya “lomana na kainomu me vaka ko lomani iko” (Maciu 22:39). E vakavuvulitaka tale ga ko Jisu, “Dou lomani ira na nomudou meca” (Maciu 5:44). Ia na ivakaro me dalomani ira na tani me vaka na Nona lomana na Nona qelenisipi e baleti ira na Nona tisaipeli—kei keda—e dua na bolebole duatani. “A vakavulici keda ena Epereli sa oti o Peresitedi Thomas S. Monson, “ni loloma sai koya na uto ni kosipeli ka noda iVakaraitaki o Jisu Karisito. Na Nona bula na isolisoli ni loloma.”1
Na cava sa rui dredre kina me da veilomani ena loloma Vakarisito? E dredre baleta ni da dau bula veimaliwai vata kei ira era sega ni duavata kei na noda vakabauta kei na veika e bibi vei keda kei na noda icolacola ni veiyalayalati. Ena Nona Masu cecere ni Vakatakekere, a cabori ni vakarau me Rube ena Kauveilatai, a masulaki ira kina era daumuri Koya o Jisu: “Au sa solia vei ira na nomuni vosa; a sa cati ira ko vuravura, ni ra sa sega ni vakavuravura, me vaka kau sa sega ni vakavuravura” (Joni 17:14). Oti, qai vakatakekere vei Tamana, “Au sa sega ni masu mo ni kauti ira tani e vuravura, mo ni maroroi ira ga mai na vu ni ca” (tikina e 15).
Me da bula tiko e vuravura me da kakua ni vakavuravura. E dodonu me da tiko e vuravura baleta, me vaka e vakavuvulitaka ko Jisu ena dua na italanoa vakaibalebale, na Nona matanitu sa “tautauvata kei na leveni,” na kena inaki me vakalevutaka na veika kece ena kena revurevu raica na Luke 13:21; Maciu 13:33; raica talega na 1 Korinica 5:6–8). Era na sega ni rawata vakakina na daumuri Koya kevaka era dau veimaliwai ga kei ira e duavata na nodra vakabauta kei na nodra ivakarau. Ia e vakavuvulitaka talega na iVakabula kevaka eda lomani Koya, eda na talairawarawa ki na Nona ivunau (raica na Joni 14:15).
II.
E vuqa tu ena kosipeli na ivakavuvuli me baleta na talairawarawa ki na ivunau ni da bula veimaliwai kei ira e duidui na nodra vakabauta kei na ivakarau ni bula. Na ivakavuvuli me baleta na veileti e bibi sara. Ni raici ira na Nifai na Karisito sa vakaturi cake mai na mate ni ra veiletitaka tiko na ivakarau ni papitaiso, a veidusimaki vakamatata sara ena ivakarau e dodonu me caka kina na cakacaka vakalotu oqo. Qai vakavuvulitaka na ivakavuvuli cecere oqo:
“Dou kakua ni veiletitaka na kena icakacaka me vaka e liu; mo dou kakua ni veiletitaka talega na noqu ivakavuvuli me vaka dou sa dau vakayacora tiko mai.
“E dina, e dina au sa kaya vei kemudou, ko koya sa tiko vua na yalo ni veileti sa sega ni noqu, ia sa nona ga na tevoro, ni sai koya na vu ni veileti, ka sa dau vakauqeti ira na tamata me ra veileti ka veicudruvi vakaira.
“Raica, … au sa vakaroti kemudou me muduki sara na veileti vakaoqo” (3 Nifai 11:28–30; vakaikuritaki).
E sega ni yalana na Nona ivakasala ni qaqarauni ena veileti na iVakabula vei ira ga era sega tiko ni muria na ivunau me baleta na papitaiso. E vakatabuya na veileti ki na tamata kecega. O ira sara mada ga era muria tiko na ivunau me ra kakua ni vakavuna na veileti ena cudru e yalodra na tamata. Na “tama ni veileti” na tevoro; ia na iVakabula na Ravouvou ni Sautu.
E vakavulica vakakina na iVolatabu ni “na tamata vuku sa vakadaroya na cudru” (Ai Vola ni Vakaibalebale 29:8). Era vakavuvulitaka na iApositolo taumada ni dodonu me da “muria kina na veika ni veivinakati” (Roma 14:19) ka “[vosataka] na ka dina ena yalo ni loloma” (Efeso 4:15), “ni sa sega ni vakatubura na ka dodonu vua na Kalou na cudru ni tamata” (Jemesa 1:20). Ena ivakatakila ni gauna oqo sa vakarota na Turaga ni sa dodonu me vunautaki yani na itukutuku vinaka ni kosipeli vakalesui mai “na tamata yadua vua na wekana, ia me caka ena yalomalua kei na yalololoma” (V&V 38:41), “ena yalodina, … ka vosota na veivakacacani kecega” (V&V 19:30).
III.
Ia ni da segata me da yalomalua ka levea na veileti, me da kakua ni vakamamadataka se vakamalumalumutaka na noda dinata na dina eda kila. Me da kakua ni sorovaka na noda itutu kei na veika eda vakabauta. Na kosipeli i Jisu Karisito kei na veiyalayalati eda sa vakayacora sa vakacolata vei keda na itavi vakasotia ena veisaqasaqa tawamudu ni dina kei na cala. E sega ni dua na lomadonu ena veisaqasaqa oqo.
E vakaraitaka na iVakabula na kena sala ni ra biuta e matana na Kena meca na yalewa “sa kune ni sa dautagane, ni sa ia tiko” (Joni 8:4). Ni ra madualaka na nodra dauveivakaisini, era vakasuka yani na dauveibeitaki ka biuti Jisu toka mai kei na yalewa. A cakacaka vakayalovinaka vua ena Nona sega ni vakacacani koya ena gauna oya. Ia a dusimaki koya vakadodonu me “kakua ni ivalavala ca tale” (Joni 8:11). E gadrevi na yalovinaka ni loloma, ia na daumuri Karisito—me vaka ga na iVakavuvuli—ena tudei ena dina.
IV.
Me vaka a vakaraitaka na iVakabula, ena so na gauna ena tu e matadra na daumuri Koya na ivakarau ivalavala ca, nikua eso era vakatokai me “veivakaduiduitaki vakatamata” se “veivakaduiduitaki vakalotu” ni ra tutaka na dina kei na cala me vaka na nodra kila. E vuqa na veika bibi kei na ivalavala vakavuravura era solia na veibolebole vakaoqo vei ira na Yalododonu Edaidai. E dua sa takalevu tu nikua na ile kaukauwa ka sa vakadonuya tiko vakalawa na vakawati vakamataqali vata ena vuqa na veiyasana e Amerika kei na vuqa na veimatanitu e vuravura. Eda bula maliwai ira talega eso era sega saraga ni vakabauta na vakamau. Eso era sega ni vakabauta na vakaluveni. Eso era saqata na vakatabui ni iyaloyalo vakasisila kei na waigaga rerevaki. E dua tale na ivakaraitaki—matata tu vei keda e vuqa na vakabauta—na bolebole ni tiko vata kei ira na watida se lewe ni matavuvale se veitokani ena vanua ni cakacaka sega ni vakabauta se so tale.
Ena veivanua vakatabui, me vaka na valetabu, veivale ni sokalou, kei na noda veitikotiko, e dodonu me da vakavuvulitaka vakamatata ka vakamatailalai na dina kei na ivunau me vaka eda kila mai na ituvatuva ni veivakabulai ka vakatakilai ena kosipeli vakalesui mai. Na noda dodonu me da vakayacora vakakina e taqomaki tu ena veivakadonui eso ni yavu ni vakavulewa me baleta na galala ni vosa kei na lotu, ka vakakina mai na dodonu ni tamata yadua me vaka e rokovi ena veimatanitu sara mada ga e sega kina na veivakadonui ni yavu ni vakavulewa volai.
Vakararaba, na veika era tukuna ka cakava na tamata lotu e okati kina eso tale na vakasama. Na galala vakalotu e kovuta eso na ivakarau raraba, ia me na vakadonui ena ivakarau e ganita me veisotari kina kei na nodra vakabauta kei na ivakarau eso tale. Na lawa e rawa ni vakatabuya na itovo e vakacalai ka sega ni ciqomi raraba, me vaka na veivakatotogani kei na veiyacovi vakaveitalia se so tale na itovo vakarerevaki, kevaka sara mada ga era vakayacora na vakabauta kaukauwa ena vuku ni lotu. Na itovo sega soti ni ca vakalevu, ena gadrevi beka ga me vosoti kevaka e vakadonui vakalawa mai na ka e vakatoka e dua na parofita ena iVola i Momani me “nodra lewa na lewenivanua” (Mosaia 29:26).
Ena ulutaga ni ivunau raraba, eda gadreva me vakasamataki vakatitobu cake na ivakavuvuli ni kosipeli me da lomana na wekada ka levea na veiqati. Na daumuri Karisito e dodonu me ivakaraitaki ni ivalavala malua. E dodonu me da lomana na tamata kecega, dau vakarorogo vinaka, ka kauwaitaka na veika era vakabauta ena yalodina. E dina beka ni da na sega ni duavata, e sega ni dodonu me da vakaraitaka. Na veika eda tutaka kei na noda veivosaki ena ulutaga eda duidui kina me kakua ni veiletitaki. Me da yalomatua ena kena vakamacalataki ka segati na veika eda tutaka kei na noda vakavotukanataka na lomada. Ni da vakayacora vakakina, me da kerea me ra kakua ni cudruvaka na tani na noda vakabauta tudei vakalotu kei na noda bulataka ena galala na noda lotu. Keimami vakayaloqaqataki keda kece me da vakatovotovotaka na nona Lawa Koula na iVakabula: “O koya na ka vakaadua ga dou sa vinakata me ra kitaka vei kemudou na tamata, dou kitaka vakatalega kina vei ira” (Maciu 7:12).
Ni sega ni yaco na veika eda tutaka, e dodonu me da ciqoma ena yalovinaka na veika e sega ni vaka na lomada, ka dau ivalavala malua ena vukudra na keda meca. Ena veika kecega, sa dodonu me da tamata dau yalovinaka ki na tamata kecega, me kua na mataqali veivakacacani kecega, wili kina na veivakacacani vakamatatamata, duikaikai, na vakabauta se sega ni vakabauta vakalotu, kei na duidui ni veika eda taleitaka ena bula ni veiyacovi.
V.
Au sa vosa tiko me baleta na ivakavuvuli raraba. Au na vosa ena gauna oqo ena ivakarau e dodonu me vakayagataki kina na ivakavuvuli eso oqori ena veigauna kilai eso ka dodonu me muri kina ena yalodina na ivakavuvuli ni iVakabula.
Au na tekivu ena ka era vulica na luveda lalai ena gauna ni qito. Sa dau vakavuqa ni ra vakacudrui ka waseitani na sega ni Momani e Utah mai vei ira eso na noda lewenilotu ka ra sega ni dau vakatara me ra veitokani na luvedra kei ira na gone ena so tale na vakabauta. E dina sara eda rawa ni vakavulica vei ira na luveda na veika bibi kei na ivakatagedegede ni itovo ka kakua ni vakayawaki ira se sega ni rokovi ira era duatani.
E vuqa na qasenivuli ena lotu kei na koronivuli era dau rarawataka na ivakarau era dau vakayacora eso na itabagone, oka kina na itabagone YDE. E dina sara na ivunau ni veilomani e okati kina na loloma kei na veirokorokovi ka sega ni yalani kina na lotu, matatamata, itovo vakavanua, se na bula vakailavo. Eda bolei ira na itabagone me kakua na dau veivaqaseni, veiru, se na ivosavosa kei na ivalavala ka na vakavuna na mosi vei ira tale eso. Na veika kece oqo e voroki kina na ivunau ni iVakabula me da veilomani.
E vakavuvulitaka na iVakabula ni veileti e nona iyaya ni cakacaka na tevoro. Na ivakavuvuli oqo e saqata vakaidina eso na ivosavosa kei na ivalavala vakapolitiki. Na veimaliwai kei ira e duidui na noda vakabauta e yaga ki na politiki, ia na duidui ni vakabauta me kakua ni yaco kina na veibololaki ni tamata yadua ka na vakalatilati ki na cici ni matanitu ka totogitaki ira era vakaitavi kina. Sa dodonu vei keda kece me da kauta laivi na veivosaki ni veivakacacani ka dau ivalavala malua me baleta na duidui ni vakasama.
Na vanua bibi duadua me levei kina na veiqati ka rokovi kina na duidui sai koya na loma ni noda vuvale kei na isema vakaveiwekani ni matavuvale. E sega ni rawa ni dau levei na duidui—eso e lalai ka so e lelevu. Ena veiduidui lelevu, taura mada ke dua na lewe ni matavuvale e tiko tawakilikili kei na nona itau ni se bera ni vakamau. Erau na veisaqasaqa eke e rua na ka bibi—noda lomana na lewe ni matavuvale kei na noda yalodina ki na ivunau. Ni da muria na nona ivakaraitaki na iVakabula, e rawa ni da vakaraitaka na yalovinaka ni loloma ka tudei tiko ena dina ena noda levea na iwalewale eso e rawa ni laurai me duavata kei na ka eda kila ni cala.
Au tinia ena dua tale na ivakaraitaki ni dua na veiwekani vakamatavuvale. Ena dua na koniferedi ni iteki mai Midwest rauta ni 10 na yabaki sa oti, au sota kina kei na dua na marama e tukuna vei au ni dau tomani koya tiko i lotu na watina sega ni lewenilotu ena loma ni 12 na yabaki ia se bera ga ni lewena na Lotu. Na cava beka e dodonu me’u cakava, e taroga mai. Au vakasalataki koya me cakava tikoga na veika kece e dodonu, vosota ka dau yalovinaka tikoga vei watina.
Rauta ni oti e dua na vula a vola mai vaqo vei au: “Isa, au nanuma ga ni sa ivakaraitaki vinaka ni vosota na yabaki 12, ia au sega ni kila seu a yalovinakataka tiko. O koya, au sa mani tovolea sara vakaukauwa ena sivia ni dua na vula, sa mani papitaiso o koya.”
E dau mana na yalovinaka, vakauasivi ena loma ni matavuvale. E tomana na nona ivola, “Au tovolea sara tiko meu yalovinaka vakalevu cake baleta keirau sa cakacakataka tiko na veivauci ena valetabu ena yabaki oqo!”
Ni oti e ono na yabaki a vola tale mai e dua na ivola: “Se [qai] kacivi ka vakatikori ga na watiqu me bisopi ena [neitou tabanalevu].”2
VI.
Ena vuqa na isema kei na ituvaki ni bula, sa dodonu me da bula vata kei ira era duatani mai vei keda. Ena veivanua e bibi kina, e dodonu me kakua ni cakitaki se biu vakatikitiki na veika eda duatani kina, vakadaumuri Karisito e dodonu me da bula veisaututaki kei ira era sega ni duavata kei na veika e bibi vei ira, se ciqoma na ivakavuvuli era yavutaki kina. Na nona ituvatuva ni veivakabulai na Tamada, ka da kila mai na ivakatakila vaka-Parofita, e biuti keda ena itutu vakayago me da muria kina na Nona ivunau. Oqori e oka kina na lomana na wekada duatani nona itovo kei na nona vakabauta me vaka sa lomani keda o Koya. Me vaka e vakavuvulitaka e dua na parofita ni iVola i Momani, me da toso tikoga ki liu, ka “lomana na Kalou kei na tamata kecega” (2 Nifai 31:20).
Me vaka na dredre ni noda bula ena loma ni veika e wavoliti keda tu, na nona ivunau na iVakabula me da veilomani me vaka na Nona lomani keda e rairai sai koya na noda bolebole levu duadua. Au masuta me da ciqoma oqo ka segata me da bulataka ena loma ni keda isema kei na itavi kece sara, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.