Pagpalambo sa mga Kahanas sa Magtutudlo
Pagdumala sa Klasehanan

“Pagdumala sa Klasehanan,” Pagdumala sa Klasehanan (2023)

“Pagdumala sa Klasehanan,” Pagdumala sa Klasehanan

Pagdumala sa Klasehanan

Ang tumong sa Seminaries and Institutes of Religion nagsugyot og tulo ka nag-unang mga tumong sa pagtudlo nga ang mga tigdumala ug mga magtutudlo maninguha sa pagkab-ot aron sa pagtuman sa mga katuyoan sa Seminaries and Institutes of Religion:

  1. Kita motudlo sa mga estudyante sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo ingon nga makita diha sa mga kasulatan ug sa mga pulong sa mga propeta.

  2. Kini nga mga doktrina ug mga baroganan gitudlo sa paagi nga mogiya ngadto sa pagsabot ug pagkalig-on.

  3. Kita motabang sa mga estudyante sa pagtuman sa ilang tahas sa proseso sa pagkat-on ug moandam kanila sa pagtudlo sa ebanghelyo ngadto sa uban.

Sa pagtabang nga makab-ot kini nga mga tumong, ang mga magtutudlo ug mga estudyante sa seminary ug institute piho nga giawhag sa pagsunod sa Mga Sukaranan sa Pagtudlo ug Pagkat-on sa Ebanghelyo.

Kini nga mga baroganan, mga pagbansay, ug mga resulta konektado sa usag usa. Kon masunod sa maalamong paagi ug mahiuyon sa usag usa, kini nga mga sukaranan makatampo ngadto sa abilidad sa mga estudyante sa pagsabot sa mga kasulatan ug sa mga doktrina ug mga baroganan nga naglangkob niini. Makaawhag usab kini sa mga estudyante nga mahimong aktibo sa ilang tahas diha sa pagkat-on sa ebanghelyo ug makadugang sa abilidad sa mga estudyante sa pagpuyo sa ebanghelyo ug sa pagtudlo niini ngadto sa uban.

Magtudlo ug Magkat-on pinaagi sa Espiritu

Ang pagtudlo ug pagkat-on sa ebanghelyo mahitabo pinaagi sa gahom sa Espiritu Santo. Ang pagtudlo ug pagkat-on pinaagi sa Espiritu mahitabo kon ang Espiritu Santo naghimo sa Iyang tahas o naglihok uban sa magtutudlo, uban sa estudyante, o uban sa duha. Pinaagi lamang sa pagtudlo ug sa pagkat-on pinaagi sa Espiritu nga ang mga estudyante makasabot ug makasalig diha sa mga pagtulun-an ug sa Pag-ula ni Jesukristo sa paagi nga sila makasarang alang sa kinabuhing dayon.

Gihatagan og gibug-aton ni Presidente Henry B. Eyring ang importante kaayong tahas sa Espiritu Santo sa espiritwal nga pagkat-on sa dihang gitudlo niya nga: “Ang atong mga estudyante dili makakat-on kabahin sa Dios, ug mahigugma og maayo ingon nga sila gikinahanglan gayod, gawas kon sila tudloan pinaagi sa Espiritu Santo. Pinaagi lamang sa Espiritu nga sila makahibalo nga ang Dios nahigugma kanato igo sa pagpadala sa Iyang Anak nga maoy halad-pasighiuli alang sa atong mga sala ug nga si Jesus mao ang Anak sa Dios ug nga si Kristo mibayad sa bili sa atong mga sala. Pinaagi lamang sa Espiritu sila makahibalo nga ang Langitnong Amahan ug ang Iyang nabanhaw ug nahimaya nga Anak mipakita ngadto ni Joseph Smith. Pinaagi lamang sa Espiritu sila makahibalo nga ang Basahon ni Mormon mao ang tinuod nga pulong sa Dios. Ug pinaagi lamang sa inspirasyon nga sila makabati sa gugma sa Amahan ug sa Anak alang kanila sa paghatag kanato sa mga ordinansa nga gikinahanglan sa pagdawat og kinabuhing dayon. Pinaagi lamang sa pag-angkon niana nga mga pagsaksi, nga gibutang sa kinahiladman sa ilang kasingkasing pinaagi sa Espiritu Santo, sila makagamot sa usa ka segurado nga pundasyon aron lig-ong makabarog latas sa mga tintasyon ug pagsulay sa ilang kinabuhi” (“To Know and to Love God” [gabii uban sa usa ka Kinatibuk-ang Awtoridad, Peb. 26, 2010], 2).

Imahe
babaye nga nagtudlo

Ang mosunod nga lista naglakip og pipila sa mga buhat sa Espiritu Santo nga direktang may kalabotan sa Iyang tahas sa pagtudlo ug pagkat-on sa ebanghelyo:

Sa higayon nga sila makasabot sa importante kaayo nga tahas nga pagahimoon sa Espiritu Santo sa espiritwal nga pagkat-on, ang mga magtutudlo mobuhat sa tanan nga ilang mahimo aron sa pagdapit sa Espiritu sa pagtuman niini nga mga buluhaton. Sa pagbuhat niini, ang mga magtutudlo maningkamot alang sa personal nga katakos. Maghalad sila og “pag-ampo diha sa hugot nga pagtuo” (Doktrina ug mga Pakigsaad 42:14) ug maninguha nga maandam pag-ayo alang sa matag leksiyon. Maninguha sila nga pagatutokan ang kasinatian sa pagkat-on sa mga estudyante ug sa paghimong malinawon sa ilang mga kasingkasing kaysa mobati og kaguol ug kabalaka mahitungod sa ubang mga butang. Magpakita sila og diwa sa mapainubsanong pagpangutana. Moawhag usab sila sa ilang mga estudyante sa pagdapit sa Espiritu Santo ngadto sa ilang mga kasinatian sa pagkat-on.

Ang mga magtutudlo ug mga estudyante makatabang sa pagmugna og kahimtang nga angay sa Espiritu Santo pinaagi sa:

  • Paghimo og makahuloganong mga debosyonal.

  • Pagbasa ug pagtudlo gikan sa mga kasulatan ug sa mga pulong sa mga propeta.

  • Pagpunting sa mga ehemplo ug mga panaghisgotan diha sa Manluluwas ug mopamatuod bahin Kaniya.

  • Pagpahayag sa doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo sa yano ug klarong paagi.

  • Paggahin og panahon sa mahunahunaong pagpamalandong atol sa mga higayon sa dinasig nga kahilom.

  • Pagpakigbahin og angay nga personal nga mga kasinatian ug pagpamatuod sa doktrina ug mga baroganan.

  • Paggamit og dinasig nga musika.

  • Pagpadayag og gugma ug pasalamat alang sa usag usa ug alang sa Ginoo.

Makamatikod ang mga magtutudlo kon anaa ba o wala ba napakita ang gimbuhaton sa Espiritu sa ilang mga klase pinaagi sa pagkonsiderar sa mga pangutana sama sa mosunod:

  • Ang mga estudyante mibati ba og dugang nga gugma alang sa Manluluwas, sa ebanghelyo, ug sa mga kasulatan?

  • Ang mga estudyante ba tataw nga nakasabot sa mga baroganan nga gitudlo?

  • Ang mga estudyante nalig-on ba ug gibati ba nila nga nadasig sa paglihok diha sa mga baroganan nga ilang nakat-onan?

  • Nagtubo ba ang panaghiusa sa klase?

  • Ang mga pagpamatuod napahayag ug nalig-on ba?

  • Interesado ug nag-apil ba ang mga estudyante sa proseso sa pagkat-on?

  • Aduna bay pagbati sa “gugma, kalipay, kalinaw, pailob, kaluoy, kaayo, pagkamaminatud-on” (Mga Taga-Galacia 5:22) diha sa klasrom?

Importante kining timan-an nga walay magtutudlo bisan unsa pa kahanas o matinud-anon, makatuman sa mga buluhaton sa Espiritu. Usahay ang mga magtutudlo mahimong mosulay sa paghimo og espiritwal nga kasinatian. Gitudlo ni Elder Boyd K. Packer: “Dili kamo makapugos og espiritwal nga mga butang. … Labi pang dili kamo makapugos sa Espiritu sa pagtubag sama nga dili kamo makapugos og batong sa pagtubo, o sa itlog sa pagpamiso sa dili pa panahon niini. Makahimo kamo sa pagmugna og kahimtang sa pag-ugmad og pagtubo, pag-amuma, ug pagpanalipod; apan dili kamo makapugos o makalugos: kinahanglan gayod nga hulaton ang pagtubo” (“Candle of the Lord,” Ensign,, Ene. 1983, 53).

Ang mga magtutudlo nga naninguha sa pagtudlo pinaagi sa Espiritu kinahanglan nga dili magsalig og una sa ilang salabotan, kahanas sa pagtudlo, o personalidad apan diha sa impluwensiya sa Espiritu (tan-awa sa 2 Nephi 4:34). Kinahanglan usab ilang likayan ang pagmaniobra sa ilang mga pagbati o sa tinuyo maninguha nga pahilakon isip ebidensiya nga ang Espiritu anaa. Mipahimangno si Presidente Howard W. Hunter: “Nagtuo ako nga kon kita dili magbinantayon isip … mga magtutudlo nga nagtrabaho sa klasrom kada adlaw, mahimo kitang mosugod sa pagsulay sa pagmaomao sa tinuod nga impluwensiya sa Espiritu pinaagi sa dili takos ug pagmaniobra nga paagi. Mabalaka ako kon makita nga ang bug-at nga pagbati o kusog nga agas sa mga luha gipakisama sa pagkaanaa sa Espiritu. Sa pagkatinuod ang Espiritu sa Ginoo makadala og bug-at nga emosyonal nga mga pagbati, lakip ang mga luha, apan kanang gawas nga pagpakita kinahanglan nga dili sabton nga presensiya sa Espiritu mismo” (“Eternal Investments” [gabii uban sa usa ka Kinatibuk-ang Awtoridad, Peb. 10, 1989], 4).

Ang mga magtutudlo kinahanglang magmabinantayon sa paggamit sa mga pulong sama sa “Ang Espiritu misulti kanako nga …” o “Ang Espiritu miingon nga ako kinahanglan nga …” Sa tinuyo o dili tinuyo, kini nga mga pulong mahimong sabton ingon og nagpataas sa kaugalingon ug makasugyot og nanobra nga kahimtang sa espiritwalidad ug mahimong moresulta sa espiritwal nga pamugos. Kini sa kinatibuk-an igo na alang sa mga magtutudlo sa paglihok sa mga pag-aghat gikan sa Espiritu nga dili magpahibalo nga sila nagbuhat sa ingon.

Mitanyag si Presidente Henry B. Eyring niini nga tambag: “Ang paghatag sa mga estudyante og mga kasinatian uban sa Espiritu mas labaw kaayo ka importante kay sa pag-istorya mahitungod niini. Ug hibaloi lamang nga ang matag tawo nga nagsinati sa Espiritu may gagmay nga kalainan. … Naghunahuna ko nga kini personal kaayo nga magbantay ko og gamay sa pagsulay og sulti og daghan kaayo sa piho nga paagi. Ako naghunahuna nga ang pagsinati niini… tingali mas maayo kay sa kanunay kang moingon, ‘Gibati mo ba ang Espiritu?’ Ako nagtuo nga kana dili mabungahon” (“Elder Richard G. Scott ug Elder Henry B. Eyring Discussion” [CES satellite training broadcast, Ago. 2003], 8).

Kinahanglang hinumdoman sa mga magtutudlo nga ang pagtudlo pinaagi sa Espiritu wala magkuha sa ilang responsibilidad alang sa makugihon, mahunahunaon nga pag-andam sa leksiyon lakip ang paggamit sa kurikulum nga gihatag. Sa laing bahin, ang pagtudlo pinaagi sa Espiritu nagkinahanglan labaw pa kay sa pagsunod lamang sa kada sugyot sa kurikulum nga walay pag-ampo, paghunahuna, o posible nga pagpahiangay. Agi og dugang, ang mga magtutudlo kinahanglan nga dili kaayo mopunting sa estrikto nga pagsunod sa ilang latid sa leksiyon nga sila dili bukas sa pagdawat ug pagsunod og mga panghunahuna gikan sa Espiritu atol sa klase.

Mag-ugmad og Kahimtang sa Pagkat-on uban sa Gugma, Pagtahod, ug Katuyoan

Kon ang mga magtutudlo ug mga estudyante nahigugma ug nagtahod sa Ginoo, sa usag usa, ug sa pulong sa Dios, ang pagkat-on mapalambo. Ang managsama nga pagsabot sa katuyoan nagpunting sa mga paningkamot ug mga gipaabot ug naghatag og direksiyon ngadto sa kasinatian sa klasrom. Ang pagtukod ug pag-ugmad sa mao nga palibot nga may gugma, pagtahod, ug katuyoan responsibilidad sa mga magtutudlo ug sa mga estudyante ug nagdapit sa makapalig-on nga impluwensiya sa Espiritu Santo.

Paghigugma ug Pagrespeto

Ang gugma makapahumok sa mga kasingkasing ug nagdapit sa impluwensiya sa Espiritu Santo. Kon ang mga magtutudlo naghigugma sama sa paghigugma sa Manluluwas, ilang makita ang uban sama sa Iyang pagkakita kanila. Ang Kristohanong gugma nagdasig sa magtutudlo sa dili gayod pag-undang sa pagtabang sa kada batan-ong lalaki ug babaye nga mahimong tinud-anay nga makabig. Gitudlo ni Presidente Dallin H. Oaks: “Kon kita tawagon sa pagtudlo, kita kinahanglang modawat sa atong calling ug motudlo tungod sa atong gugma alang sa Dios ang Mahangtorong Amahan ug sa Iyang Anak, si Jesukristo. Agi og dugang, ang usa ka magtutudlo sa ebanghelyo kinahanglang kanunay nga magtudlo uban sa gugma alang sa mga estudyante. … Ang gugma sa Dios ug ang gugma sa Iyang mga anak mao ang labing taas nga rason alang sa pagserbisyo. Kadtong kinsa nagtudlo gumikan sa gugma ipalambo isip mga himan diha sa Iyang mga kamot kang kinsa sila nagserbisyo” (“Gospel Teaching,” Ensign, Nob. 1999, 79).

Ang mga magtutudlo ug mga estudyante kinsa nahigugma sa Ginoo ug kinsa nahibalo sa Iyang gugma alang kanila mobati og usa ka tinuod nga tinguha nga masuod ngadto Kaniya ug mahimong mas mahisama Kaniya. Sila nagrespeto ug balaang nagtahod sa Iyang pulong ug sa mga pulong sa Iyang mga propeta sa mga paagi nga nagdasig kanila sa pagtuon sa mga kasulatan sa makugihong paagi, sa paggamit kon unsay ilang nakat-onan, ug sa pagpakigbahin sa unsay ilang nakat-onan ngadto sa uban.

Kon mahibalo ang mga estudyante nga sila gihigugma ug gitahod sa ilang magtutudlo ug sa ubang mga estudyante, mas may purohan silang moadto sa klase nga andam sa pagkat-on. Ang pagdawat ug ang gugma nga ilang gibati gikan sa uban makapahumok sa ilang mga kasingkasing, makapakunhod og kahadlok, ug makahimo sulod kanila og tinguha ug pagsalig nga gikinahanglan sa pagpakigbahin sa ilang mga kasinatian ug mga pagbati ngadto sa ilang magtutudlo ug sa ubang miyembro sa klase.

Imahe
mga estudyante ug magtutudlo

Ang mga magtutudlo makapalambo og mga pagbati sa gugma ug pagtahod sa mga estudyante alang sa Ginoo pinaagi sa pagtabang kanila nga makasabot sa Pag-ula, pinaagi sa pagtudlo kanila sa ilang diosnong kinaiya ug mahangtorong bili ngadto sa Langitnong Amahan ug sa Iyang Anak, ug pinaagi sa pagpamulong ug sa pagpamatuod kabahin Kanila sa usa ka angay ug matinahurong paagi.

Ang mga magtutudlo kinahanglang mopalambo sa gugma ug pagtahod nga sila aduna alang sa ilang mga estudyante. Ang pagbuhat sa ingon motabang kanila sa pagdan-ag sa tiunay nga gugma ni Kristo alang sa ilang mga estudyante ug motabang kanila sa pagtudlo nga adunay pailob ug kaluoy. Ang mga magtutudlo makakat-on sa mga ngalan sa mga estudyante ug maninguha nga mahibalo sa ilang mga interes, mga hagit, ug mga abilidad. Makaampo sila alang sa ilang mga estudyante, sa tiningob ug sa tinagsa. Ang mga magtutudlo mahimong personal nga moabi-abi sa kada estudyante ug mohatag sa kada estudyante og oportunidad sa pag-apil. Kinahanglan silang maminaw og maayo samtang ang mga estudyante mangutana o mopakigbahin sa ilang mga hunahuna ug mga pagbati. Agi og dugang, ang mga magtutudlo mahimong motambong og mga pasundayag, bangga sa mga atleta, o ubang mga panghitabo diin ang mga estudyante nag-apil. Sa ilang mga paningkamot sa paghigugma sa ilang mga estudyante, ang mga magtutudlo kinahanglang dili mosulay sa pagpuli sa mga ginikanan o mga lider sa pagkapari o mahimong personal nga mga magtatambag ngadto sa mga estudyante.

Kasagaran sa mga magtutudlo may mga estudyante sa ilang mga klase kinsa, sa pipila ka matang, adunay limitadong mga abilidad o pisikal o mental nga kakulangan. Sila usab mga anak sa Langitnong Amahan ug kinahanglang makakat-on sa ebanghelyo walay pagsapayan sa personal nga mga hagit o limitasyon nga gisinati dinhi sa mortalidad. Gitudlo ni Propeta Joseph Smith, “Ang tanang mga salabotan ug mga espiritu nga sukad gipadala sa Dios nganhi sa kalibotan ang dali ra nga mapalambo” (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith [2007], 251). Kinahanglan nga ang mga magtutudlo magmasensitibo ngadto sa tanang mga estudyante ug maghunahuna sa ilang indibidwal nga mga pangihananglan ug mga abilidad samtang sila nag-andam ug nagtudlo sa ilang mga leksiyon.

Usa sa labing makatabang nga mabuhat sa mga magtutudlo sa pagpalambo og tinuod nga gugma alang sa ilang mga estudyante mao ang pagtinguha sa gasa sa gugma nga putli pinaagi sa sinserong pag-ampo. Mipahimangno si propeta Mormon, “Busa, akong hinigugma nga mga kaigsoonan, pag-ampo ngadto sa Amahan uban sa tibuok kusog sa kasingkasing, nga kamo unta mapuno niini nga gugma, diin siya mitugyan diha sa tanan kinsa tinuod nga mga sumusunod sa iyang Anak, nga si Jesukristo” (Moroni 7:48).

Pag-ugmad og Pagbati nga Adunay Katuyoan

Ang pagbati nga adunay gisawhan nga katuyoan ang magtutudlo ug ang estudyante makapalambo sa hugot nga pagtuo ug makahatag og direksiyon ug kahulogan sa kasinatian diha sa klasrom. Ang mga estudyante kinahanglang makasabot nga nagtambong sila og klase aron makaila sa Langitnong Amahan ug sa Iyang Anak, si Jesukristo, ug aron sa pag-uswag paingon sa kinabuhing dayon pinaagi sa pagtuon sa mga kasulatan ug sa mga pulong sa mga propeta. Kinahanglan silang motuo nga pinaagi sa pagduol ngadto sa Ginoo sa kinaiya nga mangutana ug mag-ampo, matudloan sila ug malig-on pinaagi sa Espiritu Santo. Samtang ang mga magtutudlo ug ang mga estudyante mobuhat sa pagtuon sa mga kasulatan nga naglaom nga makakat-on pinaagi sa Espiritu ug gikan sa usag usa, sila nag-ugmad og palibot nga nagdapit og pagpadayag.

Makaawhag ang mga magtutudlo og pagsabot sa katuyoan diha sa klasrom pinaagi sa pagbuhat sa mosunod:

  • Mosalig sa mga estudyante nga motuman sa ilang tahas isip mga tigkat-on. Usa ka pagsabot sa katuyoan anaa sa klase diin ang mga magtutudlo mosalig sa mga estudyante nga motuman sa ilang tahas isip mga tigkat-on ug motabang kanila sa pagbuhat sa ingon ug diin ang mga estudyante gisaligan sa pagtampo sa makahuloganong mga paagi. Ang mga magtutudlo nga may pagsabot sa katuyoan, kinsa sa tinuod nahigugma sa ilang mga estudyante, mahingawa pag-ayo mahitungod sa ilang pag-uswag ug paglampos nga matagbaw lamang sa gamay nga paningkamot. Ang mao nga mga magtutudlo moawhag uban sa gugma ug mobitad sa ilang mga estudyante sa pagkab-ot sa ilang potensiyal isip mga tigkat-on ug mga disipulo ni Jesukristo.

  • Magmatinuoron, magmabination, ug magmadasigon mahitungod sa mga kasulatan ug sa ebanghelyo. Sa kinatibuk-an ang mga estudyante adunay mas dako nga tinguha sa pagkat-on uban ang katuyoan kon ilang mabati ang kadasig ug ang hugot nga pagtuo sa ilang magtutudlo sa leksiyon nga gihisgotan.

  • Pag-andam og makapalig-on nga mga leksiyon. Kon ang mga magtutudlo motambong sa klase nga adunay maayong pagkaandam, makalig-on nga leksiyon ug mobati og pagsalig diha sa direksiyon nga sila gigiyahan sa pagbuhat, sila nagpakita og pagsabot sa katuyoan nga daling mailhan sa mga estudyante.

  • Pag-andam sa gikinahanglan nga mga materyal ug mga kagamitan. Kinahanglan nga ang mga magtutudlo moabot sa klasrom sa wala pa ang mga estudyante aron sa pag-andam sa bisan unsang mga materyal ug kagamitan. Kini naghatag og oportunidad alang sa magtutudlo sa pagtimbaya sa kada estudyante sa ilang pag-abot. Kinahanglan nga ang mga estudyante maningkamot nga moabot sa oras sa klase ug aduna sa tanang angay nga mga materyal sa pagkat-on—sama sa mga kasulatan, lapis pangmarka, ug journal—diha sa ilang mga lingkuranan inig sugod sa klase.

  • Likayi ang pag-usik-usik sa oras. Kon ang klase magsugod sa hustong oras ug kon ang mga estudyante makasabot nga walay panahon nga angay usikan, makabati sila og pagsabot nga adunay katuyoan.

  • Paghimo og mga sistema sa klase. Ang paghimo og mga sistema alang sa kasagaran nga gibalik-balik nga mga kalihokan sa klase nagdala og pagsabot sa kahusay ug katuyoan. Ang mga sistema sa klase nag-awhag og pag-apil sa kada estudyante ug nagtabang sa mga magtutudlo ug mga estudyante nga mas mahimong maayo sa paggamit sa bililhong oras sa klase. Ang mga sistema himoon alang sa mga kalihokan sama sa pagkuha ug paghipos sa mga kasulatan ug mga materyal sa pagkat-on, paghan-ay ug paghatag og makapabayaw nga mga debosyonal, ug sa pag-apud-apod ug pagkolekta og mga papel ug mga materyal. Ang paghimo sa mga pahibalo, pagrekord sa attendance sa estudyante, pagtsek sa mga assignment, ug sa pagpahigayon og ubang mga atimanonon labing maayo nga buhaton sa dili pa magsugod ang debosyonal ug ang leksiyon.

Dugang nga mga Sugyot alang sa Pag-ugmad og Angay nga Palibot sa Pagkat-on

Agi og dugang ngadto sa gugma, pagtahod, ug katuyoan, usa ka sumbanan nga kahimtang sa pagkat-on sa ebanghelyo naglakip usab sa kahusay, balaang pagtahod, ug usa ka pagbati sa kalinaw. Si Presidente Boyd K. Packer mitudlo nga ang “inspirasyon mas sayon nga moabot sa malinawon nga mga kahimtang” ug nga ang “balaang pagtahod magdapit og pagpadayag” (“Reverence Invites Revelation,” Ensign,, Nob. 1991, 21–22). Ang mosunod mao ang pipila ka dugang nga mga sugyot nga mahimong gamiton sa mga magtutudlo sa pagtukod ug sa padayong pagbaton og palibot nga makatabang sa pagkat-on sa ebanghelyo.

Pagtukod sa pisikal nga kahimtang alang sa pagkat-on.

Ang pisikal nga mga palibot mahimong adunay epekto sa unsay masinati sa mga estudyante sa pagkat-on sa ebanghelyo. Kinahanglan nga buhaton sa mga magtutudlo ang tanan nga ilang mahimo sa pag-andam sa klasrom aron mobati ang mga estudyante og ka komportable ug makapunting diha sa leksiyon. Ang pipila ka mga konsiderasyon mahimong maglakip sa:

Imahe
mga estudyante nga anaa sa klasrom

Kalingkoran. Gawas sa dili sagad nga mga kahimtang, ang kada estudyante kinahanglan adunay komportable nga dapit nga kalingkoran, usa ka dapit alang sa ilang mga kasulatan ug mga materyal sa pagtuon, ug usa ka dapit nga kasuwatan. Ang pagpahimutang sa kalingkoran kinahanglan nga motugot sa mga estudyante nga makakita dayon sa magtutudlo ug sa bisan unsa nga biswal nga mga kapanguhaan nga gamiton sa magtutudlo. Kon mahimo, lainlaing mga pagpahimutang sa kalingkoran mahimong gamiton sa pagsuporta sa lainlaing mga matang sa mga kalihokan sa pagkat-on. Ang pagbaton og gigahin nga kalingkoran makatabang sa mga magtutudlo sa pagkat-on dayon sa mga ngalan sa mga estudyante, paghan-ay sa klase alang sa buluhaton sa gagmay nga grupo o doktrinal nga kahanas nga mga pagbansay, ug sa pagbulag sa mga estudyante kinsa hilig nga magtabi atol sa klase. Kinahanglan ang mga magtutudlo sensitibo sa mga estudyante kinsa adunay kakulian sa paglihok o pagtan-aw pinaagi sa paghimo og mga kapahimutangan nga nag-awhag kanila sa pag-apil sa klase.

Mga Makapalinga. Kinahanglan ang mga magtutudlo maninguha sa pagwagtang sa bisan unsa nga mga makapalinga nga makabalda sa proseso sa pagtudlo ug sa pagtuon. Kon ang pagtudlo anaa sa panimalay, mahimong anaay pipila ka piho nga mga hagit, apan bisan niana nga kahimtang ang usa ka magtutudlo makapakunhod og mga pagbalda pinaagi sa mabinantayong pagplano.

Hitsura sa klasrom. Mga litrato nga kalabot sa ebanghelyo, mga paghulagway, mga poster, ug ubang mga gipakita kasagarang makapausbaw sa kahimtang sa pagkat-on. Ang klasrom nga maayong pagkahan-ay, limpyo, ug husay nag-awhag usab og balaang pagtahod ug nagpalambo og palibot nga makatabang ngadto sa impluwensiya sa Espiritu.

Imahe
magtutudlo nga nagtudlo

Panagway sa magtutdlo. Ang mga estudyante mas dali nga makaila sa importansiya sa kasinatian sa pagkat-on kon ang panamit ug pamustura sa magtutudlo kasarangan ug tukma ug nagpakita sa sagradong kinaiyahan sa mensahe sa ebanghelyo.

Dapita ang Espiritu pinaagi sa epektibo nga mga debosyonal.

Kinahanglan nga ang klase magsugod og mubo nga debosyonal. Ang debosyonal usa ka maayo kaayo nga paagi sa paghiusa sa mga estudyante pinaagi sa pagpapunting sa ilang mga hunahuna ug ilang mga kasingkasing ngadto sa espirituwal nga mga butang. Kini makatabang sa mga magtutudlo ug mga estudyante nga mobati sa Espiritu ug maandam sa pagkat-on. Ang usa ka debosyonal kasagaran maglakip sa himno, pag-ampo, ug panabot gikan sa mga kasulatan. Ang mga debosyonal mas labing epektibo kon ang mga estudyante mopakigbahin sa mga pagbati ug mga panabot nga aduna sila diha sa ilang personal nga pagtuon sa kasulatan ug sa higayon nga mohatag sila og pagpamatuod. Ang taas ug makuti nga mga debosyonal dili lamang mokuha og panahon gikan sa leksiyon, apan sa tinuod makahimo sa Espiritu sa pagpalayo. Ang mga debosyonal nga naglakip sa paghatag og mga pabugnaw walay duha-duha nga mopasiugda og usa ka gaan ug makalingaw nga kondisyon imbis usa ka espirituwal nga butang. Ang mga magtutudlo kinahanglan mohatag og panahon sa pagpakigsulti sa mga estudyante, ilabi na sa mga lider sa klase, mahitungod sa katuyoan sa mga debosyonal, unsay ilang mahimo niini nga mas mamaayo pa kini, ug sa unsang paagi sila makaawhag sa tanan sa pag-apil.

Hisgoti ang mga baroganan sa espirituwal nga pagkat-on.

Sa sinugdanan sa tuig, ang mga magtutudlo mahimong mopaapil sa mga estudyante sa paghisgot kon unsa nga mga kondisyon ang nag-awhag og espirituwal nga pagkat-on (tan-awa sa 1 Mga Taga-Corinto 2:10–11; Doktrina ug mga Pakigsaad 50:17–22; 88:121–26). Kini nga panaghisgot makapunting diha sa mga kinaiya nga nagdapit sa Espiritu sa Ginoo nga mag-uban kanila sa pagkat-on sa ebanghelyo ingon man sa mga kinaiya nga makahimo sa Espiritu sa pagbiya. Ang mga magtutudlo ug mga estudyante kinahanglang moawhag sa usag usa matag karon ug unya sa paggamit sa mga butang nga ilang gikauyonan nga modapit sa Espiritu. Ang maong mga paningkamot makatabang sa mga estudyante ug sa mga magtutudlo sa pagsabot ug sa pagtuman sa tahas nga ilang buhaton sa pagdapit sa Espiritu diha sa proseso sa pagkat-on.

Mag-amping sa pagpili og mga kalihokan sa pagkat-on.

Ang mga magtutudlo kinahanglan nga makahibalo nga ang lain-laing mga kalihokan sa pagkat-on nag-awhag og lain-laing mga pagbati ug mga kinaiya sa mga estudyante. Sama pananglit, human sa paggiya og langas nga dula sa sinugdanan sa iyang klase, usa ka magtutudlo nagsubo sa dihang siya dili makakab-ot og mas espiritwal nga panapos sa leksiyon. Lain nga magtutudlo nakabantay nga ang iyang mga problema sa pagdisiplina misaka sa dihang mihatag siya og mga pabugnaw atol sa klase.

Magmabinantayon sa kinaiya sa estudyante, ug tubaga sa tukmang paagi.

Kinahanglang magpakabana ang magtutudlo sa unsay nanghitabo atol sa leksiyon ug motubag sa tukmang paagi. Kon ang mga estudyante ingon og gilaayan, o dili mahimutang, tungod tingali kini kay wala sila maapil o kay wala sila kasabot unsay gitudlo o unsay gamit sa leksiyon diha kanila. Aron matabangan ang mga estudyante nga makapunting, ang magtutudlo mahimong manginahanglan sa pag-ilis og usa ka butang diha sa pagpresentar sa leksiyon. Kon ang mga estudyante naglihok sa dili husto nga mga paagi ug nakahimo sa Espiritu nga mobiya gikan sa klase, ang magtutudlo nanginahanglan nga magtinguha og inspirasyon sa pag-atiman sa problema kay sa ibalewala kini. Kinahanglan usab ang magtutudlo nga magbantay sa mga estudyante nga dili makig-istorya sa ubang mga estudyante o kinsa ingon og nag-inusara. Kini nga mga estudyante tingali nagkinahanglan og pipila ka dugang nga personal nga pagtagad gikan sa magtutudlo o gikan sa ubang mga estudyante diha sa klase. Sa ingon nga mga sitwasyon, ang mga magtutudlo mahimong makig-istorya ngadto sa mga ginikanan o mga lider sa pagkapari kon aduna bay nakatagong mga hinungdan o mga kondisyon nga sila kinahanglan nga mahibalo.

Korihii ang samok o dili angay nga mga kinaiya.

Adunay kinatibuk-ang mga baroganan nga hinumdoman nga motabang sa magtutudlo sa pagdapit og kahusay ug pagtahod diha sa klasrom. Aron adunay kahusay dili kanunay nagpasabot nga adunay hingpit nga kahilom, ni kini nagpasabot nga ang usa ka klase dili makalipay o makalingaw. Apan ang usa ka samok o walay balaang pagtahod nga estudyante o grupo sa mga estudyante makahatag og negatibong epekto diha sa proseso sa pagkat-on ug makapugong sa impluwensiya sa Espiritu Santo.

Kon usa ka estudyante o grupo sa mga estudyante wala magtarong, kini makaguol alang sa magtutudlo ug sa ubang mga estudyante. Sa ingon nga mga panahon, kini ilabi ka importante alang sa mga magtutudlo sa pagpugong sa ilang mga emosyon ug sa pagtinguha sa impluwensiya sa Espiritu Santo. Sa unsang paagi motubag ang mga magtutudlo sa bisan unsa nga panghitabo tingali mas importante kay sa panghitabo mismo ug makadugang o makakunhod sa pagtahod ug pagsalig sa mga estudyante. Samtang ang mga magtutudlo nagkorihir sa dili maayong kinaiya, kinahanglan silang dili matarog apan mahigalaon, patas, ug maamumahon, ug dayon dali nga mobalik ngadto sa leksiyon. Ang pagtamay og estudyante diha sa publiko mahimong mokorihir sa kinaiya sa estudyante sa makadiyot apan dili makabayaw sa magtutudlo ug sa estudyante. Kini mahimo usab nga moresulta sa kahadlok sa ubang mga estudyante o sa dili pagsalig sa magtutudlo. Kinahanglan hinumdoman sa mga magtutudlo ang matarong nga impluwensya sa pagdani, sa pagkamainantoson, sa kalumo, sa tiunay nga paghigugma, ug pagkamabination (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 121:41–42).

Adunay pipila ka piho nga mga lakang nga magamit sa mga magtutudlo sa pagdala og problema kon kini mahitabo. Kini ang posible nga mga paagi sa mga problema sa pagdisiplina nga mahimong dili mosulbad sa samang paagi sa kada estudyante o sitwasyon:

  • Tutokan ang mata. Kasagaran magtabi ang mga estudyante sa dili angay nga mga panahon tungod kay naghunahuna sila nga ang magtutudlo dili makamatikod. Ang magtutudlo mahimong motan-aw sa mga estudyante ug sa daklit tutokan ang mata aron sila mahibalo nga ang magtutudlo nakamatikod kon unsay nahitabo.

  • Hunong sa pagsulti. Kon ang mga estudyante nagtabi sa higayon nga kinahanglang silang mamati, ang magtutudlo makahunong sa pagsulti bisan sa tunga-tunga sa kapahayag kon gikinahanglan. Ang pagpakusog sa tingog aron malabwan ang ilaha sa kasagaran dili mosulbad sa problema.

  • Magpaduol. Laing lihok nga ang mga magtutudlo makahimo sa pagkorihir og kinaiya nga dili diretsong badlongon ang usa ka estudyante mao ang pagpaduol ug pagtindog sa kilid sa wala magtarong nga estudyante. Ang magtutudlo makapadayon sa leksiyon, apan ang estudyante sa kasagaran mobati sa presensiya sa magtutudlo ug mohunong sa iyang gibuhat.

  • Pagdirekta og pangutana. Sa walay paghisgot sa dili maayong kinaiya, ang usa ka magtutudlo makapangutana kalabot sa leksiyon ngadto sa nagsamok nga estudyante. Kini wala buhata aron sa pagpakaulaw sa estudyante, apan aron sa pagpabalik kaniya ngadto sa panaghisgot.

Tingali adunay mga panahon nga ang mga estudyante dili mosanong ngadto niining dili kaayo direkta nga mga pagbadlong ug padayon sa pagsamok sa klase. Ang mosunod mao ang mga pipila ka dugang, mas direkta nga mga paagi nga magamit sa usa ka magtutudlo aron mapadayon ang kahusay:

  • Pakigsulti sa pribado nga paagi sa estudyante. Ang Ginoo miingon nga kon ang usa ka tawo nakapasakit sa uban, ang nasakitan nga tawo kinahanglang makigsulti sa nakapasakit “tali kaniya ug kanimo lamang” (Doktrina ug mga Pakigsaad 42:88). Ang magtutudlo makatambag sa estudyante mahitungod kon nganong siya wala magtarong ug pahibaloa siya nga ang kinaiya kinahanglan gayod nga usbon o dugang nga mga lakang pagahimoon. Ang mga magtutudlo kinahanglang moseguro nga ilang lainon ang kinaiya sa estudyante gikan sa bili sa indibidwal. Kini importante alang sa magtutudlo sa paghinumdom nga “ang bili sa mga kalag mahinungdanon sa panan-aw sa Dios” (Doktrina ug mga Pakigsaad 18:10). Kinahanglan nga sila makigsulti ngadto sa estudyante nga samtang ang dili maayo nga kinaiya dili madawat, siya gihatagan og bili. Kinahanglan ang mga magtutudlo mahinumdom sa pagsunod sa tambag sa Ginoo ug mopakita “pagkahuman og dugang paghigugma ngadto kaniya kinsa inyong gipanton” (Doktrina ug mga Pakigsaad 121:43).

  • Laina ang mga estudyante nga nakahimo og kasamok.

  • Konsultaha ang mga ginikanan o mga lider sa opagkapari. Kon ang dili matarong nga kinaiya magpadayon, kini kasagaran makatabang sa mga magtutudlo sa pagkonsulta sa mga ginikanan sa estudyante. Kasagaran ang mga ginikanan makahatag og dugang nga mga panabot ug mga ideya nga motabang sa pagkorihir sa problema. Sa pipila ka sitwasyon, ang bishop sa estudyante mahimong makatabang.

  • Buhii ang estudyante gikan sa klase. Mihatag si Presidente David O. Mckay sa mosunod nga tambag ngadto sa mga magtutudlo: “Kon ang [inyong paningkamot] mapakyas, niana kamo makahangyo ngadto sa mga ginikanan, ug kamo makasulti: ‘Kon ang iyang dili pagtarong magpadayon, amo siyang papason sa rekord.’ Kana mao kataposang buhaton. Bisan kinsa nga magtutudlo makapapas sa usa ka [estudyante]; kinahanglan nga buhaton usa nimo ang tanang posibleng solusyon una ka moabot niana. Apan kahusay kinahanglan gayod nga kita aduna!—kini gikinahanglan alang sa paglambo sa atong kalag, ug kon usa ka [estudyante] ang modumili, o kon duha ka [estudyante] ang modumili sa pagtarong, niana kinahanglan gayod nga sila mobiya. Maayo pa nga usa ka [estudyante] ang gutomon kay sa tibuok klase sa hinay-hinay mahiloan” (“Guidance of a Human Soul—The Teacher’s Greatest Responsibility,” Instructor, Sept. 1965, 343).

Sa dili pa hangyoon ang estudyante sa pagbiya sa klase sa bisan unsa ka gidugayon, ang magtutudlo kinahanglan nga makigtambag uban sa mga ginikanan, mga superbisor sa seminary ug institute, ug sa tukma nga mga lider sa pagkapari. Sa ingon nga kahimtang importante kini nga ang magtutudlo motabang sa mga estudyante ug sa mga ginikanan sa pagsabot nga ang estudyante nagpili sa pagbiya sa seminary pinaagi sa pagpili nga dili magtarong og kinaiya. Ang pagsamok mao ang dili madawat, dili ang estudyante. Kon siya mopili nga magtarong, ang estudyante dawaton pag-usab balik sa klase.

Magtuon sa mga Kasulatan Matag Adlaw, ug Magbasa sa Teksto sa Kurso

Pagtuon sa mga Kasulatan kada Adlaw

Ang matag adlaw nga personal nga pagtuon sa kasulatan maghatag og makanunayong oportunidad alang sa mga magtutudlo ug sa mga estudyante sa pagkat-on sa ebanghelyo, pagpalambo sa pagpamatuod, ug sa pagpaminaw sa tingog sa Ginoo. Nagpahayag ang Ginoo diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad nga , “Ang balaan nga mga kasulatan Ako mohatag alang sa inyong panudlo” (Doktrina ug mga Pakigsaad 33:16). Ang propeta Nephi mitudlo nga kadtong kinsa “mopadayon sa unahan, magbusog sa pulong ni Kristo, ug molahutay hangtod sa kataposan, … makabaton og kinabuhi nga dayon” (2 Nephi 31:20) ug nga “ang mga pulong ni Kristo magtug-an kaninyo sa tanan nga mga butang nga inyong buhaton” (2 Nephi 32:3).

Ang mga propeta sa ulahing mga adlaw mihatag og gibug-aton sa kaimportante sa pagtuon sa mga kasulatan matag adlaw. Miingon si Presidente Harold B. Lee, “Kon kita dili magbasa sa mga kasulatan adlaw-adlaw, ang atong mga pagpamatuod mag-anam og kahanap, ang atong pagka-espirituhanon dili magkadugang ang giladmon” (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Harold B. Lee [2000], 72). Mitudlo usab si Elder Howard W. Hunter “Kini tinuod gayod nga kadtong kinsa nagtuon matag adlaw sa kasulatan mas daghan kaayo og mahimo kay sa tawo nga mogahin og igong panahon nianang adlawa ug dayon labyan pa og pipila ka adlaw una magpadayon” (“Reading the Scriptures,” Ensign,, Nob. 1979, 64).

Nangamuyo si Elder Richard G. Scott: “Palihog pagdagkot og gugma sa mga kasulatan diha sa hunahuna ug kasingkasing sa matag bililhong kabatan-onan. Tabang og dagkot sa sulod sa matag kabatan-onan nianang nagdilaab nga dili mapalong nga kalayo nga nag-awhag niadtong kinsa mibati niini uban ang tinguha nga mahibalo kanunay sa pulong sa Ginoo, sa pagsabot sa iyang mga pagtulun-an, ug sa pagpakigbahin niini ngadto sa uban. …

“Una, lakaw uban sa inyong mga estudyante sa matag lakang pinaagi sa daghang mga tudling sa sagradong pulong sa Ginoo. Tabangi silang mobati sa imong kadasig, pagtahod, ug gugma alang sa mga kasulatan.

“Ikaduha, tabangi sila nga makakat-on sa pagbasa, pagpamalandong ug pag-ampo sa tago aron makadiskobre sa gahom ug kalinaw nga nagadagayday gikan sa mga kasulatan” (“Four Fundamentals for Those Who Teach and Inspire Youth” [CES symposium kabahin sa Daang Tugon, Ago. 14, 1987], 5).

Adunay pipila ka mga butang nga mabuhat sa mga magtutudlo nga may gamhanan ug malungtarong impluwensiya sa kaayohan diha sa kinabuhi sa ilang mga estudyante kay sa pagtabang nila nga magkat-on sa paghigugma sa mga kasulatan ug sa pagtuon niini kada adlaw. Kini sa kasagaran nagsugod samtang ang mga magtutudlo magpakita og ehemplo sa matag adlaw nga pagtuon sa kasulatan diha sa ilang kaugalingong mga kinabuhi. Ang pagbaton og makahuloganong personal nga pagtuon sa kasulatan matag adlaw nagpasarang sa mga magtutudlo sa paghatag og personal nga pagpamatuod ngadto sa mga estudyante kabahin sa bili sa mga kasulatan diha sa ilang mga kinabuhi. Ang maong pagpamatuod mahimong importanteng pag-aghat sa pagtabang sa mga estudyante nga mopasalig sa pagtuon kanunay sa mga kasulatan sa ilang kaugalingon.

Ang mga magtutudlo kinahanglang makanunayon sa pagtudlo sa mga doktrina ug mga baroganan nga nagpaluyo sa matag adlaw nga personal nga pagtuon sa kasulatan. Ang mga magtutudlo makaawhag usab sa kada estudyante sa paggahin og oras matag adlaw alang sa personal nga pagtuon sa kasulatan; sa pagtabang sa mga estudyante pinaagi sa paggamit og tukmang sistema sa pagsubay nga nagsukod sa ilang pagbuhat; ug sa paghatag sa mga estudyante og kanunay nga mga oportunidad diha sa klase sa pagpakigbahin sa usag usa sa pipila ka mga butang nga ilang nakat-onan ug nabati diha sa ilang personal nga pagtuon sa kasulatan. Samtang ang magtutudlo nag-awhag og matag adlaw nga pagtuon sa kasulatan, kinahanglan silang magbinantayon nga dili maulawan o mawad-an og gana ang bisan kinsa nga estudyante kinsa naglisod sa pagtuon sa mga kasulatan sa ilang kaugalingon.

Ang mga estudyante nga adunay kakulian sa pagbasa o sa ubang pagkat-on kinahanglan nga tagaan og pagpili sa pagtuon sa mga kasulatan sa paagi nga mohaom sa ilang mga panginahanglan, sama sa audio, Filipino Sign Language, o Braille. Daghang mga estudyante kinsa adunay kalisod sa pagbasa makapahimulos sa pagsubay sa giimprinta nga pahina samtang ang usa ka tawo mobasa og kusog.

Mga kahanas ug mga metodo sa pagtuon sa kasulatan

Aron matabangan ang mga estudyante nga magmalamposon sa ilang personal nga pagtuon sa mga kasulatan, makatabang kanila ang mga magtutudlo sa pagpalambo ug paggamit og lain-laing kahanas ug mga metodo sa pagtuon sa kasulatan. Ang tanan sa mosunod nga mga kahanas ug mga metodo, ingon man sa uban nga wala hinganli niini nga handbook, kinahanglan nga gamiton sa pagtabang sa mga estudyante sa pagtuon pinaagi sa Espiritu, sa pagsabot sa mga kasulatan, ug sa pagdiskobre ug sa paggamit og mga doktrina sa ebanghelyo diha sa ilang mga kinabuhi.

Gamita ang mga tabang sa pagtuon sa kasulatan [scripture study aids]. Ang Simbahan nag-andam og daghan kaayong pundok sa mga tabang sa pagtuon sa kasulatan ug gilakip kini diha sa sumbanan nga mga kasulatan alang sa uban nga mga pinulongan. (Ang Giya ngadto sa mga Kasulatan usa ka pundok sa mga tabang sa pagtuon nga giandam alang sa uban nga mga pinulongan.) Kini nga mga tabang naglakip sama sa mga footnote, mga ulohan sa kapitulo, mga indeks sa hilisgotan, ug mga mapa. Kini mao ang pipila sa labing bililhong tabang nga magamit sa mga magtutudlo ug sa mga estudyante samtang sila magtuon sa mga kasulatan. Makatabang ang mga magtutudlo sa ilang mga estudyante nga mahimong pamilyar niining mga tabang sa pagtuon ug mga kapanguhaan pinaagi sa paggamit niini sa husto atol sa ilang klase. Ang Simbahan naghimo usab og ubang makatabang sa pagtuon nga mga kapanguhaan nga anaa sa online.

Imahe
batan-ong lalaki nga nagtuon sa mga kasulatan

Pagmarka ug pagsulat. Usa sa labing makatabang nga pamaagi alang sa mga magtutudlo ug mga estudyante nga makuha ug mahinumdoman ang mga butang nga ilang nakat-onan mao ang pagmarka ug pagsulat diha sa mga kasulatan. Ang pagmarka nagpasabot og pagtimaan, pag-ila sa kalainan, paglain, paghatag og pagtagad. Mahimo kini pinaagi sa pagbadlis, pag-shade, o pag-outline sa mahinungdanong mga pulong o mga tudling sa mga kasulatan. Ang pagsulat nagpasabot nga sulatan og dugang nga mga pagpasabot o komentaryo. Ang mga ehemplo sa mga pagsulat sa kasulatan [annotations] mahimong maglakip sa personal nga impresyon, propetikanhong komentaryo, cross reference, mga kahulogan sa pulong, mga panglantaw nga naangkon gikan sa mga komentaryo sa mga miyembro sa klase nga isulat diha sa mga margin tupad sa piho nga mga tudling sa kasulatan.

Ang pagmarka ug pagsulat [annotating] sa kasulatan makatabang sa mga estudyante ug mga magtutudlo sa:

  • Paghimo sa importanteng mga pulong, hugpong sa mga pulong, mga ideya, mga kamatuoran, mga tawo, ug mga panghitabo nga mas sayon mahinumdoman ug makit-an.

  • Pagklaro ug pagdiskobre sa kahulogan sa teksto sa kasulatan.

  • Pagpabilin sa personal nga mga panglantaw nga naangkon ug kadtong nadawat gikan sa uban.

  • Pagpangandam sa pagtudlo sa ebanghelyo ngadto sa uban.

Ang mga magtutudlo makaawhag sa mga estudyante sa pagmarka sa ilang mga kasulatan pinaagi sa pag-ingon, “Samtang nagsiksik kamo niini nga mga bersikulo, gidapit ko kamo sa pagmarka sa importanteng baroganan nga inyong nadiskobrehan,” o “Aniay usa ka importanteng cross reference. Mahimo ninyong isulat kini diha sa margin sa inyong mga kasulatan.” Mas maayo ang magtudlo, maghulagway, ug magbansay sa sukaranang mga elemento sa pagmarka sa kasulatan sa tibuok tuig kay sa magtudlo og piho nga sistema sa pagmarka.

Pamalandong. Ang pagpamalandong nagpasabot sa paghinuktok o lawom nga paghunahuna mahitungod sa usa ka butang, ug kasagaran naglakip og pag-ampo. Samtang ang mga estudyante makakat-on sa pagpamalandong atol sa ilang personal nga pagtuon sa kasulatan, ang Espiritu sa kasagaran magpadayag og kamatuoran ngadto kanila ug magtabang kanila nga mahibalo kon unsaon nila nga mas mahimong sama ni Jesukristo.

Human magtudlo sa mga Nephite ang Manluluwas misulti kanila, “Palandonga kini nga mga butang nga Ako miingon” (3 Nephi 17:3). Usa ka paagi nga matabangan ang mga estudyante sa pag-apil sa espiritwal nga paagi diha sa leksiyon ug sa pag-awhag kanila sa paggamit ug sa pagpalawom sa ilang pagsabot sa unsay ilang nakat-onan mao ang paghatag kanila diha sa klase og panahon sa paghunahuna og lawom mahitungod sa unsay ilang nakat-onan. Niana nga mga panahon, ang mga magtutudlo kinahanglan nga moawhag sa mga estudyante sa pagpangayo og panabang gikan sa Ginoo.

Pangutana. Ang pagkat-on sa pagpangutana ug sa pagpangita og mga tubag samtang sila nagtuon sa mga kasulatan mao ang usa sa labing importante nga kahanas sa pagtuon sa kasulatan nga mahimong mapalambo sa mga estudyante. Pinaagi sa pagpangutana, magiyahan ang mga estudyante ngadto sa mas maayong pagsabot sa konteksto ug sulod sa mga kasulatan, ingon man sa pagdiskobre ug pagsabot sa importanteng mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo. Ang mga estudyante makakat-on sa pagpangutana nga mogiya kanila sa pagbati sa kamatuoran ug importansya sa unsay ilang gitun-an ug sa pagkahibalo kon unsaon sa paggamit unsay ilang nakat-onan.

Ipatin-aw ang lisod nga mga pulong ug hugpong sa mga pulong. Ang mga diksyonaryo, mga manwal sa estudyante, mga footnote, ug mga tabang sa pagtuon sa kasulatan kasagaran makatabang sa mga estudyante nga masabtan ang malisod nga mga pulong o hugpong sa mga pulong.

Paghanduraw. Ang paghanduraw mahitabo samtang ang mga estudyante naghulagway diha sa ilang mga hunahuna unsay nahitabo diha sa istorya sa kasulatan. Sama pananglit, mahunahuna sa mga estudyante nga si Pedro naglakaw ibabaw sa tubig padulong ngadto sa Manluluwas (tan-awa sa Mateo 14:28–29), o si Sadrach, Mesach, ug Abed-nego nga gihulog ngadto sa hudno sa kalayo nga nagdilaab (tan-awa sa Daniel 3:19–25). Ang paghanduraw makatabang sa paghimo sa usa ka istorya sa kasulatan nga mas maklaro ug mas tinuod alang sa mga estudyante.

Pagpahisama sa mga kasulatan. Ang pagpahisama sa mga kasulatan mao ang pagtandi niini nganha sa kaugalingong kinabuhi sa usa ka tawo. Makapangutana ang mga estudyante, “Unsa nga mga kahimtang ug mga sitwasyon sa akong kinabuhi nga sama sa mga kahimtang ug mga sitwasyon dinhi niini nga tudling sa kasulatan?” o “Sa unsa nga paagi ako sama sa mga karakter nga atong gitun-an diha sa mga kasulatan?” Samtang ang mga estudyante makakita sa mga pagkasusama tali sa ilang mga kasinatian ug niadtong anaa sa mga kasulatan, sila mas makaila sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo. Makita usab nila sa unsang paagi kini nga mga baroganan mahimong magamit sa susamang mga sitwasyon sa ilang kaugalingong mga kinabuhi.

Cross-reference. Ang cross-reference usa ka dugang nga pakisayran sa kasulatan nga makahatag og dugang nga impormasyon ug panabot sa tudling nga gitun-an. Ang pag-cross-reference o “pagsumpay” mao ang pagkonekta sa mga pakisayran sa kasulatan nga nagtabang sa mga estudyante nga makasabot sa usa ka tudling sa kasulatan o usa ka doktrina o baroganan. Makatabang nga mga cross reference makita diha sa mga footnote ug sa ubang mga tabang sa pagtuon, mga manwal sa magtutudlo ug mga estudyante, ug mga pakigpulong sa kinatibuk-ang komperensiya. Ang mga magtutudlo ug mga estudyante makadiskobre usab og may kalabotan nga mga cross-reference diha sa ilang kaugalingong pagtuon.

Pagtandi ug Pagsukwahi. Ang usa ka tudling sa kasulatan o doktrina o baroganan kasagaran nga maklaro kon kini itandi o ipasukwahi sa lain pa nga butang. Ang pagtimaan sa mga pagkasusama ug sa mga kalainan tali sa mga pagtulun-an, mga tawo, o mga panghitabo makadala sa mga kamatuoran sa ebanghelyo ngadto sa mas klaro nga pagtutok. Sama pananglit, ang pagsukwahi sa paghari ni Hari Benjamin ngadto sa kang Hari Noah nagtugot sa mga estudyante nga makit-an og klaro ang panalangin sa usa ka matarong nga lider batok sa makaguba nga mga resulta sa usa ka daotan nga lider. Ang pagtandi sa mga kinabuhi, mga pagtulun-an, ug mga pagpamatuod ni Jacob, ug ni Alma ngadto sa mga pilosopiya ug mga kinabuhi ni Sherem ug Korihor makatabang sa mga estudyante sa pag-ila og bakak nga mga pilosopiya sa kalibotan karon ug sa paghunahuna kon unsaon sa pagbuntog niini. Ang pagtandi ug pagsukwahi sa nagkalainlaing mga panaw paingon sa mga yutang gisaad nga gihimo sa mga anak sa Israel, ni Lehi ug sa iyang pamilya, ug sa mga Jaredite makatudlo og mga baroganan nga nagtabang sa mga magtutudlo ug sa mga estudyante sa ilang kaugalingong mga panaw sa kinabuhi.

Paghimo og mga lista. Ang lista usa ka nagsunod-sunod nga may kalabotang mga ideya o mga panudlo. Ang pagpangita og mga lista diha sa mga kasulatan makatabang sa mga magtutudlo ug sa mga estudyante nga makaila sa mahinungdanong mga punto nga gihatagan og gibug-aton sa tigsulat. Sama pananglit, ang Napulo ka Sugo mga lista (tan-awa sa Exodo 20). Ang mga Kabulahanan makita isip usa ka lista (tan-awa sa Mateo 5:3–12; 3 Nephi 12:3–11). Ang Doktrina ug mga Pakigsaad 4 naglangkob og lista sa mga kwalipikasyon niadtong kinsa gitawag sa pag-alagad sa Ginoo.

Pangita og mga koneksiyon, mga sumbanan, ug mga tema. Ang mga estudyante mahimong awhagon sa pagpangita sa mga koneksiyon, mga sumbanan, ug mga tema samtang sila nagtuon sa mga kasulatan. Miingon si Elder David A. Bednar, “Ang pagsiksik diha sa pagpadayag alang sa mga koneksiyon, mga sumbanan, ug mga tema nagtukod ug nagdugang sa atong espiritwal nga kahibalo … ; kini nagpalapad sa atong panglantaw ug pagsabot sa plano sa kaluwasan” (“A Reservoir of Living Water” [CES fireside alang sa mga young adult, Peb. 4, 2007], 2).

Ang mga magtutudlo ug mga estudyante sa kasagaran mogamit og daghan niini nga mga kahanas ug mga metodo diha sa klase sulod sa tuig. Samtang buhaton nila kini, ang mga magtutudlo mahimong mohunong panagsa ug sa makadiyot maghisgot uban sa ilang mga estudyante sa pamaagi o kahanas nga gigamit ug moawhag kanila sa paggamit niini sa ilang personal nga pagtuon.

Basaha ang Teksto alang sa Kurso

Ang tanan nga sumbanang mga basahon sa kasulatan—ang Daan ug Bag-ong mga Tugon, ang Basahon ni Mormon, ang Doktrina ug mga Pakigsaad—mao ang mga dinasig nga mga sinulat nga naglangkob sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo. Naghulagway kini sa mga buhat sa Dios ngadto sa katawhan ug pagtudlo mahitungod sa Pag-ula ni Jesukristo. Importante kini matag usa, ug ang tanan naghatag og mas dakong pagsabot sa ebanghelyo ug sa plano sa kaluwasan nga giandam sa atong Amahan sa Langit.

Ang mga estudyante ug mga magtutudlo kinahanglan nga mobasa ug motuon sa tibuok basahon sa kasulatan nga nahisubay sa kada kurso sa pagtuon (walay labot sa pinili nga mga bahin sa Daang Tugon, ingon nga gipahinumdom diha sa kurikulum).

Pagsabot sa Konteksto ug sa Sulod [Content] sa mga kasulatan ug sa mga pulong sa mga propeta

Ang pagsabot sa konteksto ug sa sulod sa mga kasulatan ug sa mga pulong sa mga propeta nag-andam sa mga magtutudlo ug sa mga estudyante sa pag-ila sa mga mensahe sa dinasig nga mga tagsulat. Ang konteksto ug ang sulod nagklaro ug naghulagway sa mga doktrina ug mga baroganan nga girekord diha sa mga kasinatian ug mga pagtulun-an sa uban. Bisan og daghan sa unsay mosunod nagtubag sa pagsabot sa konteksto ug sa sulod sa mga kasulatan sa piho, ang kadaghanan sa samang mga baroganan ug mga ideya mahimong magamit sa pagtuon sa mga pulong ug sa mga mensahe sa mga propeta sa ulahing mga adlaw.

Konteksto

Ang konteksto mao (1) ang mga tudling sa kasulatan nga nag-una o nagsunod og usa ka bersikulo o nagsunod-sunod nga mga bersikulo o (2) ang kahimtang nga naglibot o naghatag og background ngadto sa usa ka piho nga tudling sa kasulatan, panghitabo, o istorya.

Ang konteksto usa ka paagi sa pagsabot sa sulod sa mga kasulatan. Naghatag kini og background nga impormasyon nga nagklaro ug naghatag og lawom nga pagsabot sa mga istorya, mga doktrina, ug mga baroganan diha sa teksto sa kasulatan. Ang matag tagsulat sa kasulatan misulat ingon nga siya gigiyahan pinaagi sa Espiritu Santo, gani ang mga panulat gisangkapan og panglarawan ug kultura sa tagsulat. Aron masabtan ang ilang mga panulat, ang mga magtutudlo ug mga estudyante kinahanglang sa hunahuna “mosulod ngadto sa ilang kalibotan” kutob sa ilang mahimo aron makita ang mga butang ingon nga nakita kini sa tigsulat. Ang mosunod mao ang pipila ka mga ehemplo sa lain-laing mga matang sa konteksto.

Makasaysayanong dapit sa hitabo. Ang pagkahibalo nga si Joseph Smith didto sa Bilanggoan sa Liberty sa panahon sa pagdawat ug sa pagsulat sa mga seksiyon 121, 122, ug 123 sa Doktrina ug mga Pakigsaad naghatag og dugang nga gilawmon ug gahom ngadto sa mga doktrina ug mga baroganan nga gitudlo kabahin sa maong mga butang sama sa kalisod ug sa paggamit sa gahom ug awtoridad.

Kultural nga sitwasyon sa hitabo. Ang mahibalo sa milabay nga panghitabo sa mga adlaw sa pista ug pista opisyal sa karaang Israel maghatag og katin-awan kon sa unsang paagi kini adunay kalabotan sa Manluluwas ug sa Iyang misyon sa simbolikanhong paagi. Ang makahibalo sa gigikanan sa mga Samarianhon ug sa unsang paagi mibati ang mga Judeo kanila sa panahon ni Kristo naghatag og dugang pagsabot sa sambingay sa Maayong Samarianhon ug nagpalawom sa kahulogan sa panagkita sa Manluluwas sa babaye didto sa atabay sa Samaria.

Ang pangutana o ang sitwasyon nga nag-aghat sa sambingay, panghitabo, doktrina, o baroganan. Ang pagsabot nga ang Doktrina ug mga Pakigsaad 9 miabot isip tubag ngadto sa dili pagkamaong mohubad ni Oliver Cowdery, nagklaro sa mga baroganan kabahin sa pagpadayag nga gitudlo diha niana nga seksiyon.

Kinsa ang nagsulti ngadto kang kinsa ug ngano. Ang mga pagtulun-an ni Alma kabahin sa Pag-ula, Pagkabanhaw, Paghukom, kaluoy, ug kaangayan nagdala og mas lawom nga kahulogan kon kita makaamgo nga ang konteksto niadtong mga pagtulun-an mao ang pagbisita ngadto sa iyang anak nga lalaki nga si Corianton, kinsa nabalaka mahitungod sa mga sangpotanan sa seryosong mga sala nga iyang nabuhat.

Hiyograpikanhong dapit sa hitabo. Ang mahibaloan ang hiyograpiya sa Canaan nagpalawom sa atong pagsabot kabahin diin si Lot ug Abraham mipuyo, sa unsang paagi nakaimpluwensiya ang mga pagpili nga ilang gihimo, ug sa unsang paagi kini nga mga pagpili nakaapekto sa ilang mga pamilya.

Ang mga kasulatan, ang mga tabang sa pagtuon nga gihatag diha sa mga kasulatan, ug ang kurikulum sa kasagaran naglangkob og igo nga impormasyon sa konteksto aron sa pagtabang sa mga magtutudlo ug sa mga estudyante sa pagsabot sa sulod sa kasulatan.

Sulod

Ang sulod mao ang sugilanon, katawhan, mga hitabo, sermon, ug dinasig nga mga pagpasabot nga maoy nagporma sa teksto sa kasulatan. Ang sulod sa mga kasulatan naghatag og kinabuhi ug kalabotan sa mga doktrina ug mga baroganan nga makita diha sa bloke sa kasulatan. Sama pananglit, ang istorya ni Nephi nga nagkuha sa mga palid nga tumbaga nagtudlo sa baroganan nga ang hugot nga pagtuo diha sa Ginoo ug ang pagpamati ngadto sa Espiritu makatabang sa mga indibidwal nga mabuntog ang daw dili madaog nga mga hagit. Ang pagsabot sa mga panghitabo sa Exodo naghimo og klaro nga ang pagsalig diha sa Ginoo ug ang pagsunod sa propeta makagiya sa mga tawo ug sa mga nasod sa pagdawat sa gisaad nga mga panalangin sa Ginoo apan kana nga mga panalangin mapugngan kon ang mga tawo magbagulbol ug dili magmasulundon.

Ang pagkaila sa mga tawo nga gihulagway diha sa mga kasulatan makadasig ug makaawhag sa mga estudyante sa pagsagubang sa mga hagit nga ilang giatubang ug sa pagpuyo nga adunay hugot nga pagtuo. Ingon nga si Elder Richard G. Scott misaad kabahin sa Basahon ni Mormon:

“Tali sa mga tabon makaplagan ninyo ang panaghigalaay ug takos nga ehemplo nila ni Nephi, Jacob, Enos, Benjamin, Alma, Ammon, Helaman, Mormon, Moroni, ug sa daghan pa kaayo. Mopabalik sila sa kaisog ug motultol sa dalan ngadto sa hugot nga pagtuo ug pagkamasulundon. …

“Hilabi na gayod, tanan sila, walay dili apil, mobayaw sa inyong panabot ngadto sa hingpit nga higala—ang atong Manluluwas ug Manunubos, si Jesukristo” (“True Friends That Lift,” Ensign,, Nob. 1988, 77).

Ang mga sermon nga hilabihan ka mabinantayong gitipigan diha sa balaang mga kasulatan mao ang laing importante kaayong bahin sa sulod. Alang sa usa ka estudyante kinsa nakigbisog sa sala, ang mga sermon ni Pablo o Alma nga Batan-on mahimong mga tinubdan sa paglaom ug pagdasig. Ang kataposang pakigpulong ni Hari Benjamin ngadto sa iyang mga katawhan batid nga nagtudlo sa gahom ug importansiya sa Manluluwas ug sa Iyang Pag-ula ug nagklaro sa kahulogan sa pagserbisyo, sa mga panalangin sa pagkamasulundon, ug sa kamahinungdanon sa pagtabang sa nanginahanglan. Ang usa ka estudyante kinsa naningkamot nga mahimong disipulo ni Jesukristo makaangkon og panabot pinaagi sa pagtuon ug pagpaninguha sa paggamit sa mga pulong sa Manluluwas diha sa Wali sa Bungtod.

Kabahin sa pagsabot sa sulod mao ang pagkat-on sa kahulogan sa lisod nga mga pulong ug hugpong sa mga pulong ingon man usab sa interpretasyon sa mga sambingay, mga simbolo, ug uban pa. Sama pananglit, ang mahibalo sa kahulogan sa mga pulong sama sa lami (Mateo 5:13) o pagkamatinud-anon (Doktrina ug mga Pakigsaad 11:19; 45:48) ug mga hugpong sa mga pulong sama sa “baksi ang inyong mga hawak” (Doktrina ug mga Pakigsaad 75:22) ug “puyo ug puntil” (tan-awa sa Lucas 10:4) nagtabang sa pagklaro sa teksto sa mga kasulatan. Ang mga baroganan nga gitudlo diha sa mga sambingay sa Manluluwas nahimong mas sayon nga sabton kon ang simbolikanhon nga kahulogan sa maong mga butang sama sa perlas nga labing bililhon (tan-awa sa Mateo 13:45–46), ang trigo ug ang mga bunglayon (tan-awa sa Mateo 13:24–30), ug ang nawala nga karnero (tan-awa sa Lucas 15:4–7) mailhan.

Imahe
Kristo uban sa karnero

Uban sa tanang impormasyon nga mahimong makat-onan ug ikatudlo, ang mga magtutudlo kinahanglan nga mogamit og kaalam sa pagtino kon pila ka oras ang ihatag alang sa konteksto ug sa sulod ug pila ka oras ang igahin sa pagtuon sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo. Ang mga magtutudlo kinahanglang mohatag og igo nga konteksto ug sulod aron sa pagtabang sa mga estudyante nga makasabot sa mahangtorong mga kamatuoran nga makaplagan diha sa mga konteksto sa kasulatan, apan ayaw pasubrahi ang paghatag og gibug-aton sa maong background ug mga detalye nga mao na hinoon kini ang mahimong sentro sa leksiyon.

Moila, Mosabot, Mobati sa Kamatuoran ug Kaimportante, ug Mogamit sa mga Doktrina sa Ebanghelyo ug mga Baroganan

Ang pag-ila ug pagsabot sa mga doktrina sa ebanghelyo nagtabang sa mga magtutudlo ug sa mga estudyante sa paggamit sa mga kasulatan ug sa mga pulong sa mga propeta ngadto sa ilang kaugalingong kinabuhi ug naggiya kanila sa paghimo og mga desisyon. Ang pagbati sa kamatuoran, importansiya, ug sa panginahanglan sa mga doktrina ug sa mga baroganan sa ebanghelyo kasagaran mogiya ngadto sa dugang tinguha sa paggamit unsay nakat-onan. Ang paggamit sa mga baroganan sa ebanghelyo nagdala sa gisaad nga mga panalangin, nagpalawom sa pagsabot ug pagkakabig, ug nagtabang sa mga magtutudlo ug mga estudyante nga mas mahisama sa Manluluwas.

Ang doktrina usa ka sukaranan, dili mausab nga kamatuoran sa ebanghelyo ni Jesukristo. Ang maong mga kamatuoran sama sa ang Langitnong Amahan adunay lawas nga unod ug mga bukog, ang bunyag gikinahanglan sa pagsulod sa gingharian sa Dios,, ug ang tanang mga tawo pagabanhawon mao ang mga ehemplo sa mga doktrina.

Ang baroganan usa ka malungtarong kamatuoran o lagda nga magamit sa mga indibidwal aron mogiya kanila sa paghimo og mga desisyon. Ang mga baroganan sa ebanghelyo malukpanon ug nagtabang sa mga tawo sa paggamit sa mga doktrina sa ebanghelyo sa kada adlaw nga pagpuyo. Gitudlo ni Elder Richard G. Scott, “Ang mga baroganan mga lunsay nga kamatuoran, gihugpong alang sa paggamit (“Acquiring Spiritual Knowledge,” Ensign,Nob. 1993, 86). Kini nagpasabot nga ang usa ka baroganan sa ebanghelyo kasagaran nagsugyot og paglihok ingon man ang mga sangpotanan nga mosunod. Sama pananglit: ang kanunay nga pag-ampomakatabang kanato sa pagbuntog sa tintasyon (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 10:5), ug kon kita mosunod sa mga pag-aghat sa Espiritu Santo, motabang Siya kanato sa pagtuman unsay gisugo sa Ginoo (tan-awa sa 1 Nephi 4).

Usahay ang kalainan tali sa usa ka doktrina ug sa usa ka baroganan malisod kaayo nga ilhon. Gipakigbahin ni Elder Henry B. Eyring ang mosunod: “Dili ako mogahin og daghang oras, lain pay ato, sa pagpaninguha og pag-ila tali sa usa ka baroganan ug sa usa ka doktrina. Nakadungog ko og mga panagsultihanay nga ingon niana nga matang nga dili kaayo mabungahon” (“Training Guidelines and Resources: Elder Richard G. Scott and Elder Henry B. Eyring Discussion,” [Ago. 2003 CES satellite training broadcast], 10).

Ilha ang mga Doktrina ug Baroganan

Usa sa labing importanteng mga katuyoan sa kasulatan mao ang pagtudlo sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo. Gipasabot ni Presidente Marion G. Romney: “Ang usa ka tawo dili matinuorong makatuon sa mga kasulatan nga walay pagkat-on sa mga baroganan sa ebanghelyo tungod kay ang mga kasulatan gisulat aron matipigan ang mga baroganan alang sa atong kaayohan” (“The Message of the Old Testament” [CES nga symposium sa Daang Tugon, Ago. 17, 1979], 3). Gitudlo ni Elder Boyd K. Packer: “Ang [mga baroganan] makaplagan diha sa mga kasulatan. Kini ang unod ug ang katuyoan alang sa mga pagpadayag” (“Principles,” Ensign, Mar. 1985, 8). Niini nga dispensasyon, nagsugo ang Ginoo og mga magtutudlo ug sa mga lider sa Iyang Simbahan sa pagtudlo sa ebanghelyo ingon nga makaplagan diha sa mga kasulatan: “Ug usab, ang mga anciano, mga pari, ug mga magtutudlo niini nga simbahan magtudlo sa mga baroganan sa akong ebanghelyo, nga anaa sa Biblia ug sa Basahon ni Mormon, diin anaa ang kahingpitan sa ebanghelyo” (Doktrina ug mga Pakigsaad 42:12).

Ang pagkat-on kon unsaon sa pag-ila sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo nga makaplagan diha sa mga kasulatan magkinahanglan og mahunahunaon nga paningkamot ug pagbansay. Naghisgot niini nga paningkamot, si Elder Richard G. Scott miingon: “Pagsiksik alang sa mga baroganan. Magmabinantayon sa paglahi niini gikan sa detalye nga gigamit sa pagpasabot niini” (Acquiring Spiritual Knowledge,” 86).

Usahay sa klase, ang mga doktrina ug mga baroganan itudlo sa magtutudlo. Sa ubang higayon ang magtutudlo mogiya, moawhag, ug motugot sa mga estudyante sa pagdiskobre niini sa ilang kaugalingon. Ang mga magtutudlo kinahanglan nga magmakugihong motabang sa mga estudyante sa pagbaton og abilidad sa pag-ila sa mga doktrina ug mga baroganan sa ilang kaugalingon.

Ang pipila sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo mas sayon sa pag-ila tungod kay kini dayag nga gipahayag. Ang maong gipahayag nga mga baroganan kasagaran gipasiunahan pinaagi sa hugpong sa mga pulong sama sa “ingon kita makakita,” “busa,” “tungod niana,” o “tan-awa,” nagpaila nga ang tagsulat sa kasulatan mahimong mipamubo sa iyang mensahe o naghimo og panapos.

Sama pananglit sa, Helaman 3:27 nag-ingon, “Sa ingon kita makakita nga ang Ginoo maluloy-on ngadto sa tanan kinsa, diha sa katim-os sa ilang mga kasingkasing, motawag diha sa iyang balaan nga ngalan.”

Ang Alma 12:10 nagpahayag, “Busa, siya nga mopatig-a sa iyang kasingkasing, ang mao modawat sa gamay nga bahin sa pulong; ug siya nga dili mopatig-a sa iyang kasingkasing, ngadto kaniya ihatag ang dako nga bahin sa pulong.”

Ang Mga Taga-Efeso 6:13 nagtudlo, “Busa dad-a ang tanang kahimanan sa gubat nga gikan sa Dios! Ug inig-abot unya sa daotang adlaw, makasukol kamo sa inyong kaaway sa walay pagsibog o pag-undang hangtod sa kataposan.”

Ang Alma 41:10 naglakip sa, “Tan-awa, ako moingon nganha kanimo, ang pagkadaotan dili mahitabo nga kalipay.”

Daghang mga baroganan ang wala ipahayag og direkta sa tagsulat sa kasulatan apan hinoon gipasumbingay. Ang Gipasumbingay nga mga baroganan mahimong gikan sa tibuok basahon sa kasulatan, sa usa ka kapitulo, o sa usa ka bersikulo ug mahimong gipahayag diha sa istorya, sa mga panghitabo, o sa mga sambingay sa kasulatan. Ang pag-ila sa gipasumbingay nga mga baroganan naglakip sa pag-ila sa mga kamatuoran nga gihulagway sa usa ka asoy sa kasulatan ug sa pagpahayag niini sa klaro ug daklit nga paagi. Kini sa kasagaran nagkinahanglan og panahon ug mabinantayong hunahuna. Gitudlo ni Elder Richard G. Scott, “Takos kini sa atong dakong paningkamot ang paghan-ay sa kamatuoran nga atong matigom ngadto sa yano nga mga pamahayag sa baroganan” (“Acquiring Spiritual Knowledge,” 86).

Ang gipasumbingay nga mga baroganan kasagaran nga madiskobre pinaagi sa pagpangita sa hinungdan-ug-epekto nga mga relasyon sulod sa bloke sa kasulatan. Pinaagi sa pagtuki sa mga lihok, mga kinaiya, ug mga batasan sa mga indibidwal o sa mga grupo diha sa istorya sa kasulatan, ug sa pag-ila sa mga panalangin o mga sangpotanan nga miabot isip resulta, ang mga baroganan sa ebanghelyo mas matataw.

Ang gipasumbingay nga mga baroganan mahimo usab nga maila pinaagi sa pagpangutana sama sa mosunod:

  • Unsa ang moral o punto sa istorya?

  • Ngano sa imong hunahuna nga gilakip sa tagsulat kini nga mga panghitabo o mga tudling?

  • Unsa man ang tuyo sa tagsulat nga atong makat-onan?

  • Unsa ang pipila ka mahinungdanong mga kamatuoran nga gitudlo dinhi niini nga tudling?

Ang pipila ka mga ehemplo sa gipasumbingay nga mga baroganan nag-apil sa:

Gikan sa mga panghitabo diha sa kinabuhi ni Alma nga Batan-on o ni Pablo: Ang tawo kinsa modawat sa kamatuoran ug maghinulsol sa iyang mga sala makagiya sa uban ngadto sa mga panalangin sa ebanghelyo (tan-awa sa Alma 36:10–21; Mga Buhat 9:4–20).

Gikan sa sambingay sa napulo ka mga birhen: Kon kita matinud-anong nangandam sa atong mga kaugalingon sa espiritwal nga paagi, maandam kita kon ang Ginoo moabot; o kadtong nagpasagad sa ilang espiritwal nga pagpangandam dili dawaton sa Ginoo sa Iyang pag-anhi (tan-awa sa Mateo 25:1–13).

Imahe
David ug Goliath

Gikan sa istorya ni David ug ni Goliath: Samtang kita naglihok uban ang kaisog ug hugot nga pagtuo diha sa Dios, kita makabuntog og dagko nga mga hagit sa atong mga kinabuhi (tan-awa sa 1 Samuel 17:40–51).

Ang pipila ka mga paagi sa pagtabang sa mga estudyante nga makakat-on og pag-ila sa mga baroganan ug mga doktrina mao ang:

  • Pagdapit sa mga estudyante sa pagsulat og mga konsepto nga ilang nakat-onan diha sa “kon-nan” nga relasyon nga pahayag.

  • Pag-assign og mga estudyante sa pagsulat og “ug sa ingon atong makita” nga mga pamahayag sa pag-summarize sa mga kamatuoran nga ilang nakat-onan.

  • Ipaila sa mga estudyante ang mga lihok nga gihimo sa mga indibidwal diha sa bloke sa kasulatan ug ipapangita ang mga panalangin o mga sangputanan nga miresulta.

  • Pag-awhag sa mga estudyante sa pagbadlis diha sa ilang mga kasulatan sa importanteng mga pulong o hugpong sa mga pulong nga nagpaila sa mga baroganan ug doktrinal nga mga pamahayag.

  • Pagsulat og doktrina o baroganan gikan sa bloke sa kasulatan diha sa pisara. Paghangyo sa mga estudyante sa pagsiksik sa bloke, mangita alang sa ebidensiya niana nga baroganan.

Samtang ang mga baroganan ug mga doktrina giila, importante nga kini klaro ug yano nga gipahayag. “‘Aron mahibaloan, ang kamatuoran kinahanglang ipamahayag ug kon mas klaro ug kon mas kompleto ang pamahayag, mahimong mas maayo ang oportunidad nga ang Balaang Espiritu mopamatuod ngadto sa mga kalag sa katawhan nga ang buhat tinuod” [New Witnesses for God,, 3 vols. (1909), 2:vii]” (B. H. Roberts, sa James E. Faust, “What I Want My Son to Know before He Leaves on His Mission,” Ensign, Mayo 1996, 41; Isangyaw ang Akong Ebanghelyo [2004], 221).

Ang pagsulat sa nailhan nga doktrina o baroganan diha sa pisara o ang pagdapit sa mga estudyante sa pagsulat o pagbadlis niini diha sa ilang mga kasulatan usa ka paagi nga makatabang sa pagpatin-aw niini nga mga kamatuoran diha sa hunahuna sa mga miyembro sa klase.

Pagsabot sa mga Doktrina ug mga Baroganan

Ang pagsabot og doktrina o baroganan sa ebanghelyo, nangahulogan nga ang mga estudyante nakasabot sa nailhan nga mga kamatuoran, ang relasyon niini ngadto sa laing mga baroganan ug mga doktrina diha sa plano sa Ginoo, ug sa unsa nga mga kahimtang ang mga baroganan mahimong magamit sa ilang mga kinabuhi. Kon ang usa ka magtutudlo ug usa ka estudyante makasabot og doktrina o baroganan, sila dili lamang makahibalo unsa ang kahulogan sa mga pulong apan usab sa unsang paagi ang doktrina o ang baroganan makaapekto sa ilang mga kinabuhi. Sa higayon nga ang doktrina o baroganan mailhan ug masabtan, kini mas dali nga magamit.

Ang mga magtutudlo ug mga estudyante makadugang sa ilang pagsabot sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo pinaagi sa pagsiksik alang sa may kalabotan nga mga pagtulun-an ug sa dugang nga mga panabot, pinaagi sa pagtuon sa mga pulong ug mga pagtulun-an sa mga propeta sa ulahing mga adlaw ug sa apostoles, pinaagi sa pagpasabot ngadto sa uban sa mga kamatuoran sa ebanghelyo nga ilang nakat-onan, ug pinaagi sa pag-ampo alang sa tabang sa Espiritu Santo. Ang pagsabot nagpadayon sa pagkalawom samtang naggamit sa mga baroganan.

Imahe
batan-ong mga manggugubat

Ang mga magtutudlo makatabang sa mga estudyante nga mas makasabot og mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo pinaagi sa pagpangutana nga nag-awhag sa mga estudyante sa pag-analisar sa kahulogan niini. Sama pananglit, gikan sa istorya sa 2,000 ka batan-ong manggugubat diha sa Basahon ni Mormon, atong makat-onan ang baroganan nga kon kita dili magduha-duha ang Dios moluwas kanato (tan-awa sa Alma 56:47–48). Aron makaangkon og mas dakong pagsabot sa unsay kahulogan niini nga baroganan, ang mga magtutudlo ug mga estudyante mahimong mokonsiderar sa mga pangutana sama sa:

  • Unsa ang wala gikaduhaduhaan sa mga batan-ong mga manggugubat?

  • Unsa nga ebidensiya ang anaa nga kining batan-ong mga manggubat wala magduha-duha?

  • Sa unsa nga paagi ang Dios miluwas sa batan-ong mga manggugubat?

  • Unsa ang pipila ka “mga gubat” nga ang mga kabatan-onan sa Simbahan nakiggubat karon?

  • Unsa ang pipila ka mga paagi nga ang Dios mahimong moluwas kanila gikan sa maong mga gubat?

  • Unsa ang gitudlo sa kasinatian ni Abinadi, Joseph Smith, o Sadrach, Mesach, ug Abed-nego kanato mahitungod sa unsa ang kahulogan sa pagaluwason?

Gikan sa istorya ni Naaman ug Eliseo diha sa Daang Tugon, atong makat-onan ang baroganan nga kon kita magpaubos ug andam sa pagsunod sa tambag sa propeta kita mahimong mamaayo (tan-awa sa 2 Mga Hari 5:1–14). Aron makasabot sa unsay kahulogan niini nga baroganan, ang mga magtutudlo ug mga estudyante mahimong mokonsiderar og mga pangutana sama sa:

  • Sa unsa nga paagi ang pagka-mapainubsanon nagtabang kanato sa pagsunod sa tambag sa propeta?

  • Sa unsa nga paagi nga ang pag-uyon ni Naaman sa kadugayan sa “[pag]tunlob sa makapito” nagtabang kanato sa pagsabot unsa ang kahulogan sa tinuoray nga pagsunod sa tambag sa propeta?

  • Unsa nga mga butang gawas sa pisikal nga mga sakit kita nanginahanglan nga mamaayo karon?

  • Unsa ang pipila ka mga butang nga gipangayo kanato sa mga propeta nga buhaton nga moayo kanato sa espirituwal nga paagi apan mahimong walay kahulogan ngadto sa kalibotan?

Pagbati sa Kamatuoran ug Kaimportante sa Doktrina ug mga Baroganan

Bisan og ang mga estudyante makaila ug makasabot sa mga baroganan ug mga doktrina sa ebanghelyo, dili sa kanunay sila mogamit niini hangtod bation nila ang kamatuoran ug ang importansya niini pinaagi sa Espiritu ug makasabot sa kadinalian sa paglakip sa baroganan diha sa ilang kaugalingong mga kinabuhi. Gipasabot ni Elder Robert D Hales, “Ang tinuod nga magtutudlo, sa higayon nga magtudlo siya sa mga kamatuoran [sa ebanghelyo] … , modala [sa mga estudyante] sa unahan pa aron maangkon ang espiritwal nga saksi ug ang panabot diha sa ilang mga kasingkasing nga mopahinabo sa lihok ug sa buhat” (Robert D. Hales, Teaching by Faith” [usa ka gabii uban sa usa ka Kinatibuk-ang Awtoridad, Peb. 1, 2002], 5).

Ang Espiritu Santo makasilsil diha sa mga hunahuna ug mga kasingkasing sa mga estudyante sa kaimportante sa usa ka doktrina o baroganan ug makahatag sa mga estudyante og tinguha sa pagtuman sa baroganan ug kalig-on sa pagbuhat sa ingon. Ang mga magtutudlo kinahanglan nga mohimo sa tanang paningkamot sa paghimo niini nga kasinatian alang sa kada estudyante sa ilang mga klase. Giawhag ni Elder Richard G. Scott ang mga magtutudlo, “Mahimo bang mag-ampo kamo alang sa paggiya kon sa unsang paagi ang kamatuoran motuhop og lawom ngadto sa mga hunahuna ug mga kasingkasing sa inyong mga estudyante aron maggamit sa tibuok nga kinabuhi? Samtang kamo mainampoong maninguha og mga paagi sa pagbuhat niana, nahibalo ko nga ang Ginoo mogiya kaninyo” (“To Understand and Live Truth,” [usa ka gabii uban sa usa ka Kinatibuk-ang Awtoridad, Peb.4, 2005], 2).

Usa sa labing epektibo nga mga paagi sa pagtabang sa mga estudyante sa pagdapit sa impluwensiya sa Espiritu nganha sa ilang mga kasingkasing ug sa pag-andam kanila sa paglihok diha sa baroganan nga ilang nakat-onan mao ang pag-awhag kanila sa paghunahuna og mga personal nga mga kasinatian nga kalabot ngadto niana nga baroganan (tan-awa sa seksiyon 5.1.3, “Questions That Invite Feelings and Testimony” diha sa pahina 61). Kini nagtabang sa mga estudyante sa pag-ila sa epekto sa baroganan diha sa ilang mga kinabuhi o sa mga kinabuhi sa uban. Sama pananglit, human sa panaghisgot kabahin sa balaod sa ikapulo, ang mga magtutudlo mahimong mangutana, “Unsa nga mga panalangin ang inyong nakita sa inyong kinabuhi o sa mga kinabuhi sa uban gikan sa pagsunod sa balaod sa ikapulo?” Samtang ang mga estudyante naghunahuna sa mga pangutana nga sama niini ug nakigbahin og angay nga personal nga mga kasinatian ngadto sa ilang klase, ang Espiritu Santo makatabang kanila nga mas klarong makakita sa mga panalangin nga sila ug ang uban nakadawat pinaagi sa pagpuyo sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo. Ang Espiritu motabang usab sa mga estudyante sa pagbati og mas dako nga tinguha sa paggamit niini nga mga kamatuoran diha sa ilang mga kinabuhi. Ang mga magtutudlo mahimo usab nga mopakigbahin og tinuod nga mga istorya gikan sa ilang mga kinabuhi o sa mga kinabuhi sa uban aron sa pagtabang sa mga estudyante nga mobati sa kamatuoran ug importansiya sa pagpuyo sa baroganan nga gihisgotan.

Ang mga magtutudlo makahatag og mga oportunidad alang sa mga estudyante nga makapamatuod sa pagkatinuod sa mga baroganan ug sa mga doktrina. Ang mga magtutudlo kinahanglan usab nga mangita og mga oportunidad sa paghatag sa ilang kaugalingong pagpamatuod. Agi og dugang, ang mga magtutudlo makatabang sa mga estudyante nga mobati sa kamatuoran ug kaimportante sa mga doktrina ug mga baroganan pinaagi sa pagpatigbabaw og mga pagpamatuod nga gipahayag sa mga indibidwal diha sa mga kasulatan ug pinaagi sa pagbasa o pagpaminaw ngadto sa mga pagpamatuod sa mga propeta ug apostoles sa ulahing mga adlaw.

Mogamit sa mga Doktrina ug mga Baroganan

Ang paggamit mahitabo kon ang mga estudyante naghunahuna, nagsulti, ug nagpuyo sumala sa mga baroganan nga ilang nakat-onan. Gipasabot ni Elder Richard G. Scott ang importansiya sa paggamit sa dihang siya miingon, “Ang labing maayo nga sukod sa ka epektibo sa unsay nahitabo diha sa klasrom mao ang pag-obserbar nga ang mga kamatuoran nasabtan ug nagamit diha sa kinabuhi sa estudyante” (“To Understand and Live Truth,” 3).

Samtang mogamit ang mga estudyante sa mga baroganan sa ebanghelyo diha sa ilang kinabuhi, madawat nila ang gisaad nga mga panalangin. Makaangkon usab sila og mas lawom nga pagsabot ug pagpamatuod sa doktrina o baroganan nga ilang naggamit. Sama pananglit, ang mga estudyante kinsa nagsunod sa pagbalaan sa adlaw nga Igpapahulay adunay mas kompleto nga pagsabot sa unsa ang kahulogan niana kay sa mga estudyante kinsa wala magsunod. Ang mga estudyante kinsa misalig sa Ginoo uban sa tibuok nilang mga kasingkasing (tan-awa sa Mga Panultihon 3:5) ug nalig-on ug nahupay sa panahon sa kalisod o pagsulay adunay mas klaro nga pagsabot niana nga baroganan kaysa niadto nga wala.

Ang mga magtutudlo kinahanglan mohatag og panahon sa mga estudyante atol sa klase sa paghunahuna, pagpamalandong, o pagsulat mahitungod sa unsay ilang nasabtan ug gibati ug sa paghunahuna og piho nga mga aksiyon nga angay nilang buhaton aron magamit nila kini diha sa ilang kinabuhi. Niana nga mga panahona, ang mga magtutudlo moawhag sa mga estudyante sa pagpangayo og giya ug direksiyon gikan sa Ginoo. Ang mga magtutudlo makahisgot usab og mga sitwasyon nga ang mga estudyante mahimong makasinati ug hangyoa sila sa pagpakigbahin og mga ideya mahitungod kon sa unsang paagi ang paggamit sa mga baroganan sa ebanghelyo niadto nga mga sitwasyon mopanalangin sa ilang mga kinabuhi. Makasugyot sila nga ang mga estudyante maghimo og tumong nga makatabang kanila sa pagpuyo sa baroganan nga gitudlo. Ang mga magtutudlo makaandam og kasulatan, kinutlo, balak, o bahin sa usa ka himno isip usa ka handout nga madala sa mga estudyante sa panimalay isip usa ka pahinumdom sa baroganan.

Imahe
batan-ong babaye nga nagtuon

Tingali adunay mga panahon nga ang magtutudlo o mga estudyante diha sa klase mohatag og mga sugyot kalabot kon sa unsang paagi ang mga baroganan sa ebanghelyo maggamit. Ang samang mga ehemplo makahatag sa mga estudyante og makatabang nga mga ideya, sa mga paagi sa paggamit sa mga baroganan sa ebanghelyo diha sa ilang inadlaw nga mga kinabuhi. Hinoon, kinahanglan nga ang mga magtutudlo magmabinantayon nga dili kaayo magbuot sa paghatag og piho nga mga paggamit alang sa mga estudyante. Hinumdomi nga ang labing makahuloganong direksiyon alang sa personal nga paggamit nagagikan sa indibidwal pinaagi sa inspirasyon o pagpadayag gikan sa Ginoo pinaagi sa Espiritu Santo. Mitudlo si Presidente Dallin H. Oaks, “Ang mga magtutudlo kinsa gimandoan sa pagtudlo ‘sa mga baroganan [sa] ebanghelyo’ ug sa doktrina sa gingharian’ (Doktrina ug mga Pakigsaad 88:77) sa kinatibuk-an kinahanglang maglikay sa pagtudlo og piho nga mga lagda o mga paggamit. … Kon ang usa ka magtutudlo nakatudlo na sa doktrina ug sa kauban nga mga baroganan gikan sa mga kasulatan ug sa buhing mga propeta, kanang piho nga mga paggawi o lagda mao gayod ang responsibilidad sa matag usa ug sa mga pamilya” (“Gospel Teaching,” 79).

Mopasabot, Mopakigbahin, ug Mopamatuod sa mga Doktrina ug mga Baroganan sa Ebanghelyo

Ang pagpasabot sa mga doktrina ug mga baroganan, pakigbahin og mga panabot ug may kalabotan nga mga kasinatian, ug pagpamatuod sa balaang kamatuoran nagklaro sa pagsabot sa usa ka tawo sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo ug nagpalambo sa iyang abilidad sa pagtudlo sa ebanghelyo ngadto sa uban. Samtang ang mga estudyante nagpasabot, nakigbahin, ug nagpamatuod, kasagaran sila gigiyahan sa Espiritu Santo ngadto sa usa ka mas lawom nga pagpamatuod sa mga butang gayod nga ilang gipahayag. Pinaagi sa gahom sa Espiritu Santo, ang ilang mga pulong ug mga ekspresyon adunay makahuloganong epekto sa mga kasingkasing ug mga hunahuna sa ilang mga kaedad o sa uban nga naminaw.

Ang mga magtutudlo kinsa mahunahunaon ug mainampoon nga nagtuon, nag-andam, ug nagtudlo og leksiyon may purohan nga makakat-on og daghan kaayo. Kining sama nga baroganan tinuod usab alang sa mga estudyante. Samtang sila nagtuon ug nagtudlo sa usag usa sa mga doktrina ug mga baroganan sa gipahiuli nga ebanghelyo, makabaton sila og mas dako nga pagsabot ug makapalig-on sa ilang mga pagpamatuod.

Ipasabot

Ang pagsabot sa kasulatan madugangan kon ang mga estudyante ug mga magtutudlo magpasabot sa mga kasulatan ngadto sa usag usa. Ang pag-andam sa pag-asoy sa klaro ug yano nga paagi unsa ang usa ka tudling sa kasulatan o unsay gipasabot sa usa ka doktrina o baroganan nag-awhag sa mga magtutudlo ug sa mga estudyante sa pagpamalandong sa mga bersikulo, paghan-ay sa ilang mga hunahuna, ug sa pagdapit sa Espiritu Santo sa pagtudlo kanila.

Gitudlo ni Presidente Spencer W. Kimball: “Kita makakat-on sa pagbuhat pinaagi sa pagbuhat. Kon kita magtuon sa ebanghelyo aron sa pagtudlo niini atong maangkon ang kahibalo, kay kon asa nato dad-a ang parol sa paghayag sa dalan sa uban atong gipahayagan ang atong kaugalingon nga agianan. Samtang kita nagtuki ug naghan-ay sa mga kasulatan aron sa pagpresentar og madawat nga leksiyon ngadto sa uban, atong gihatagan og katin-awan ang atong kaugalingong mga hunahuna. Samtang kita nagpasabot niana nga ato nang nahibaloan ingon og adunay moabot kanato nga pagbukhad og dugang nga mga kamatuoran, ug pagpadako sa atong mga pagsabot, bag-ong mga koneksiyon ug mga paggamit” (Mga Pagtulun-an ni Spencer W. Kimball [1982], 530).

Ang paghatag sa mga estudyante og oportunidad sa pagpasabot og usa ka doktrina o baroganan ngadto sa lain nga tawo nag-awhag kanila sa paghunahuna og mas lawom ug sa pagtinguha og mas dako nga pagsabot sa dili pa motudlo sa uban unsay ilang nakat-onan. Ang mga magtutudlo makahangyo og mga estudyante sa pagpasabot kon nganong importante ang pagbaton og hugot nga pagtuo, pagpabunyag, o pagsunod sa balaod sa ikapulo. Ang mga estudyante mahimong dapiton sa pagsulti sa laing tawo mahitungod sa Paglalang, sa Pagkapukan, o ngano nga sila nagtuo nga ang mga pamilya importante ngadto sa plano sa Langitnong Amahan. Kini himoon nga magpares o sa gagmay nga mga grupo, sa mga pagdrama-drama, uban ang tibuok klase, o isulat. Ang usahay nga pagdapit alang sa mga estudyante sa pagpasabot og tudling sa kasulatan o sa pagtudlo og doktrina o baroganan ngadto sa usa ka ginikanan, igsoong lalaki, o igsoong babaye, higala, kauban sa kwarto mahimo usab nga angayan.

Pagpakigbahin

Ang mga magtutudlo ug mga estudyante kinahanglang adunay oportunidad nga mopakigbahin sa ilang mga ideya ug panabot ingon man sa personal nilang mga kasinatian sa usa ka doktrina o baroganan. Mahimo sab nilang isugilon ang mga kasinatian nga ilang nasaksihan sa kinabuhi sa uban.

Imahe
batan-ong mga babaye nga nag-istoryahanay

Si Presidente J. Reuben Clark Jr. miingon: “Wala kaayoy batan-on nga mosulod sa pultahan sa inyong seminary o institute nga wala makabenepisyo sa espirituhanong mga panalangin, o wala makakita sa kaepektibo sa pag-ampo, o wala makasaksi sa gahom sa hugot nga pagtuo sa pag-ayo sa masakiton, o wala makakita sa mga pagpadayag sa espiritu diin ang kalibotan sa kinatibuk-an walay alamag karon” (The Charted Course of the Church in Education,, rev. ed. [1994], 9). Ang mga estudyante kinahanglan nga hatagan og oportunidad sa pagpakigbahin sa ingon nga mga kasinatian uban sa klase. (Ang mga magtutudlo mahimong kinahanglan nga motabang sa mga estudyante nga masabtan nga ang ubang kasinatian sagrado o personal ra kaayo nga ipakigbahin sulod sa klasrom; tan-awa sa Alma 12:9; Doktrina ug mga Pakigsaad 63:64.)

Pagpamatuod

Kon ang mga estudyante nakapasabot og mga baroganan sa ebanghelyo ug mipakigbahin sa ilang mga kasinatian diha sa paggamit niini sa ilang mga kinabuhi, sila sa kasagaran mas andam sa pagpamatuod sa unsay ilang gituohan.

Gipasabot ni Elder Boyd K. Packer ang usa sa mga panalangin sa pagpamatuod: “Ay, kon makatudlo ako kaninyo niining usa ka baroganan. Ang pagpamatuod makaplagan diha sa pagpamatuod niini! …

“Kini lahi ang pagdawat og usa ka saksi gikan sa unsay imong nabasa o unsay gisulti sa uban; ug kana gikinahanglan nga sinugdanan. Lahi usab ang makabaton sa Espiritu nga mokompirmar diha sa imong dughan nga ang imong gipamatuod tinuod” (“The Candle of the Lord,” 54–55).

Ang pagpakigbahin sa pagpamatuod nagpanalangin sa tawo kinsa naghatag niini ug makalig-on sa hugot nga pagtuo ug mga pagpamatuod sa uban. Ang pagpamatuod naghatag og oportunidad alang sa Espiritu Santo sa pagsaksi sa piho nga mga doktrina ug mga baroganan sa gipahiuli nga ebanghelyo. Ang usa ka pagpamatuod dili kanunay magsugod sa pinulongan nga “Ako gustong magpamatuod.” Kini mahimong usa ka yanong pahayag sa unsay nahibaloan sa usa ka tawo nga tinuod, gisulti uban ang sinseridad ug lig-on nga pagtuo. Kini mahimong usa ka yanong pagmatuod kon unsay gibati sa usa ka tawo mahitungod sa usa ka doktrina o baroganan sa ebanghelyo ug ang kalainan nga nahimo niini sa iyang kinabuhi. Mas masabtan sa mga estudyante kon unsaon paggamit ang mga baroganan sa ebanghelyo ug mobati nga mas madasigon sa paggamit niini sa ilang kinabuhi kon ilang madungog ang magtutudlo ug ang ubang mga estudyante nga mopamatuod mahitungod sa kabililhon niana nga mga baroganan.

Ang mga magtutudlo makaawhag sa mga estudyante sa pagpamatuod sa mga kamatuoran sa ebanghelyo pinaagi sa pagpangutana nga nagdapit kanila sa pagpakigbahin sa ilang mga kasinatian ug mga gituohan (tan-awa sa seksyon 5.1.3, “Questions That Invite Feelings and Testimony” sa pahina 61). Makahatag usab sila og ubang mga oportunidad alang sa mga estudyante sa pagpamatuod ngadto sa ilang mga ka-edad. Kinahanglan nga ang mga magtutudlo sensitibo sa personal ug sagradong kinaiyahan sa pagpamatuod ug makadapit apan dili gayod mopugos sa mga estudyante sa pagpakigbahin sa ilang mga pagpamatuod. Ang mga magtutudlo kinahanglan nga mopahimulos sa oportunidad sa pagpamatuod kanunay sa ilang kaugalingong gugma sa Langitnong Amahan ug sa Iyang Anak, si Jesukristo, ug sa kamatuoran ug bili sa mga doktrina ug mga baroganan sa ebanghelyo. Kinahanglan nga ang mga magtutudlo makahibalo, ug mohisgot, sa mga pagpamatuod nga gipahayag sa Manluluwas ingon man kadtong gihatag sa mga propeta ug apostoles sa ulahing mga adlaw.

Pagkahimong Hanas sa Mahinungdanong mga Tudling sa Kasulatan ug Doktrinal nga mga Hilisgotan

Samtang ang mga indibidwal mohatag og bili sa mahangtorong mga kamatuoran diha sa ilang mga hunahuna ug kasingkasing, ang Espiritu Santo mopahinumdom kanila niini nga mga kamatuoran sa mga panahon sa panginahanglan ug mohatag kanila og kaisog sa paglihok pinaagi sa hugot nga pagtuo. Si Presidente Howard W. Hunter mitudlo:

“Kusganon akong moawhag kaninyo sa paggamit sa mga kasulatan sa inyong pagtudlo ug sa pagbuhat sa tanan diha sa inyong gahom sa pagtabang sa mga estudyante sa paggamit niini ug mahimong komportable niini. Gusto nako nga ang atong mga batan-on adunay pagsalig diha sa mga kasulatan. …

“Una, buot kita nga ang mga estudyante makabaton og pagsalig diha sa kalig-on ug mga kamatuoran sa mga kasulatan, pagsalig nga ang ilang Langitnong Amahan sa tinuod nakigsulti nganha kanila pinaagi sa mga kasulatan, ug pagsalig nga sila makabasa sa mga kasulatan ug makakaplag sa mga tubag sa ilang mga problema ug sa ilang mga pag-ampo. …

“… Kami manghinaot nga walay mga estudyante ninyo nga mobiya sa klasrom nga nahadlok o naulaw nga wala nila makaplagi ang tabang nga ilang gikinahanglan tungod kay sila wala kaayo masinati sa mga kasulatan igo nga makakaplag sa tukma nga mga tudling” (“Eternal Investments,” 2).

Aron matabangan ang mga estudyante sa paghatag og bili sa mahangtorong mga kamatuoran ug aron madugangan ang ilang pagsalig sa mga kasulatan, ang mga Seminary ug mga Institute of Religion (S&I) adunay pinili nga mga gidaghanon sa mga tudling sa doktrinal nga kahanas ug nag-andam og lista sa doktrinal nga mga hilisgotan. Ang pagtuon sa mga tudling sa doktrinal nga kahanas ug niining mga doktrina kinahanglan nga ipalambo og dungan aron ang mga estudyante makakat-on sa pagpahayag niini nga mga doktrina sa ilang kaugalingong mga pulong ug makagamit sa mga tudling sa doktrinal nga kahanas sa pagtabang kanila sa pagpasabot ug sa pagpamatuod niini nga mga kamatuoran.

Doktrinal nga Kahanas

Ang S&I mipili og 25 ka mga tudling sa doktrinal nga kahanas alang sa matag usa sa upat ka mga kurso sa seminary. Kini nga mga tudling naghatag og usa ka importante nga pundasyon sa kasulatan alang sa pagsabot ug pagpakigbahin sa ebanghelyo ug sa paglig-on sa hugot nga pagtuo. Ang mga estudyante sa seminary giawhag nga mahimong “hanas” niini nga mga tudling ingon nga gihulagway sa ubos. Ang mga estudyante sa institute kinahanglan nga awhagon sa pagtukod diha sa pundasyon niining 100 ka tudling sa doktrinal nga kahanas ug sa pagpalambo og lawom nga pagsabot sa ubang mahinungdanong mga tudling sa kasulatan.

Ang pagkahimong hanas sa mga tudling sa kasulatan naglakip sa:

  • Pagpangita sa mga bersikulo pinaagi sa pagkasayod sa konektado nga mga pakisayran sa kasulatan.

  • Pagsabot sa kinatibuk-ang kahulogan ug sulod sa mga tudling sa kasulatan.

  • Paggamit sa mga baroganan ug sa mga doktrina sa ebanghelyo nga gitudlo sa mga tudling sa kasulatan.

  • Pagmemorya sa mga tudling.

Ang pagmemorya mahimong usa ka nindot nga himan sa pagtabang sa mga estudyante nga mahibalo ug mahigugma sa pinili nga mga tudling sa kasulatan. Ingon nga gipasabot ni Elder Richard G. Scott, “Kon ang mga kasulatan gamiton ingon nga gisugo sa Ginoo nga kini iparekord, kini adunay kinaiyanhong gahom nga dili mapaambit kon gihubad” (“He Lives,” Ensign, Nob. 1999, 88). Ang pagmatngon kinahanglang himoon, hinoon, sa pagpahiangay sa mga gipaabot nga mga abilidad ug kahimtang sa matag mga estudyante. Ang mga estudyante dili angay nga pabation nga maulawan o mabug-atan kon dili sila makamemorya.

Mas makatabang ang mga magtutudlo sa ilang mga estudyante kon masag-ulo nila sa ilang kaugalingon kini nga mga tudling. Kon ang mga magtutudlo maghisgot sa makanunayon sa mga tudling sa doktrinal nga kahanas, magbaton og angay nga mga ekspektasyon, ug maggamit og mga metodo nga modani sa nagkalainlaing mga estilo sa pagkat-on, mas magmalamposon sila sa pagtabang sa mga estudyante nga mahanas niining mahinungdanong mga tudling. Sa panahon sa mga leksiyon, ang mga tudling sa doktrinal nga kahanas kinahanglang gamiton sa pagpatin-aw og may kalabotang mga doktrina ug mga baroganan. Mahimo kining gamiton isip ang tema alang sa mga debosyonal o ipakita diha sa usa ka dapit sa klasrom. Kinahanglan usab nga awhagon ang mga estudyante sa pagtuon ug sa paggamit niini sa gawas sa klase.

Imahe
duha ka lalaki nga nag-istoryahanay

Sa mga dapit diin daghang mga magtutudlo nagserbisyo og dungan sa pagtudlo, ang pagkat-on sa estudyante mapauswag kon ang pundok sa mga magtutudlo maghimo og hiniusang paagi nga mahimong hanas sa doktrina. Sa matag karon og unya ang mga magtutudlo mahimong mopili sa pagribyo sa mga pakisayran sa doktrinal nga kahanas gikan sa miaging mga tuig aron ang mga estudyante padayong mahanas sa tanang pinili nga mga tudling.

Samtang ang doktrinal nga kahanas usa ka importanteng bahin sa kurikulum, kinahanglan nga modugang, dili motabon, sa inadlaw nga gisunod-sunod nga pagtuon sa mga kasulatan. Kinahanglan nga maalamon ang mga magtutudlo sa panahon nga ilang igahin sa doktrinal nga kahanas. Ang home study nga mga magtutudlo kinahanglan gayod nga magmabinantayon ilabi na nga ang sinemana nga klase dili mahimong sinemanang kalihokan sa doktrinal nga kanahas. Ang mga magtutudlo kinahanglang magpili og mga metodo, mga kalihokan, ug musika nga subay sa dignidad, katuyoan, ug espiritu sa mga kasulatan ug nga maglikay sa panagbangi.

Doktrinal nga mga Hilisgotan

Siyam ka doktrinal nga mga hilisgotan ang giila nga kinahanglang mapasabot og maayo sa mga klase sa seminary ug institute. Ang mga magtutudlo kinahanglang motabang sa mga estudyante sa pag-ila, pagsabot, pagtuo, pagpasabot, ug paggamit niining sukaranan nga mga doktrina sa ebanghelyo. Ang pagbuhat sa ingon makatabang sa mga estudyante sa paglig-on sa ilang pagpamatuod ug makadugang sa ilang pagpasalamat alang sa gipahiuli nga ebanghelyo ni Jesukristo. Ang pagtuon niini nga mga hilisgotan makatabang usab sa mga estudyante nga mas makaandam sa pagtudlo niining importante nga mga kamatuoran ngadto sa uban.

Importante nga masabtan nga ang ubang importante nga mga doktrina sa ebanghelyo itudlo usab, bisan kon wala kini malista diha sa doktrinal nga mga hilisgotan.

Ang mosunod mao ang doktrinal nga mga hilisgotan nga gipili sa Mga Seminary ug Mga Institute of Religion:

  • Ang Dios nga Kapangulohan

  • Ang plano sa kaluwasan

  • Ang Pag-ula ni Jesukristo

  • Ang Pagpahiuli

  • Mga propeta ug pagpadayag

  • Pagkapari ug mga yawe sa pagkapari

  • Mga ordinansa ug mga pakigsaad

  • Kaminyoon ug pamilya

  • Mga Sugo

Samtang ang mga magtutudlo personal nga magtuon ug mosabot niining mga hiligotan, sila mas natural nga modangop ug mopamatuod bahin niini samtang sila nagtudlo. Bisan pa niana, kinahanglan dili sila motipas gikan sa pagtudlo sa mga kasulatan sa sunod-sunod nga paagi aron lamang sa pagtutok niini nga mga hilisgotan. Hinoon, ang mga magtutudlo kinahanglan nga magmabinantayon ug magmakanunayon sa paghatag og pagtagad niini nga mga hilisgotan samtang sila mogawas sa yanong paagi sa basahon sa kasulatan ug sa mga kurso sa pagtuon. Niini nga paagi, ang lista sa doktrinal nga mga hilisgotan nagsilbi isip usa ka pahimatngon sa pagpunting diha sa mahangtorong mga kamatuoran nga mahimong labing bililhon ngadto sa mga estudyante ug sa paghatag og gibug-aton niini sa tibuok kurso sa pagtuon. Kining doktrinal nga mga hilisgotan mahimo usab nga gamiton isip mga tema alang sa mga debosyonal.

Ang usa ka maalamong magtutudlo mohinumdom usab nga ang pagpailob ug pagkamakanunayon importante sa pagtabang sa mga estudyante nga makasabot niini nga mga hilisgotan. Wala kini laomi nga ang usa ka estudyante hingpit nga makasabot sa tanan sa usa ka higayon. Ang Ginoo nagtudlo sa Iyang mga anak “pagtulun-an ngadto sa lain nga pagtulun-an, lagda ngadto sa lain nga lagda” (Doktrina ug mga Pakigsaad 98:12). Ang mga magtutudlo ug ang mga estudyante kinahanglan nga makasabot nga ang pagsabot kabahin niini nga mga hilisgotan usa ka proseso nga mahitabo sulod sa upat ka tuig sa seminary ug magpadayon sa panahon sa mga tuig sa institute.

Iprinta