C. C. A. Christensen (1831–1912), Feiā mo’a e ti’avaruhia ra i rāpae i te fenua nō Jackson i Missouri, c. 1878, tempera on muslin, 77 ¼ × 113 inches. Brigham Young University Museum of Art, gift of the grandchildren of C. C. A. Christensen, 1970

12 nō Tetepa

Nāhea tātou e nehenehe ai e fa’aruru i te ’ati ma te fa’aro’o ?

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98–101

Tāu’aparau ʼāmui

Arata’ihia e te hō’ē melo o te peresidenira’a pupu autahu’ara’a ’aore rā piha ; fātata e 10–20 minuti

I te ’ōmuara’a o te rurura’a, e tai’o ’āmui i Te parau tumu a te pupu Autahu’ara’a a Aarona ’aore rā, Te parau tumu a te Feiā ’Āpī Tamāhine. I muri iho, e fa’atere i te hō’ē ’āparaura’a nō ni’a i te mau mea mai teie i muri nei, ’e e fa’anaho i te mau rāve’a nō te ’ohipa i te mau mea tā ’outou i ’āparau (e nehenehe ’outou e fa’aoti i roto i te hō’ē ’āpo’ora’a peresidenira’a e aha te mau tumu parau e ’āparau) :

• Tā tātou pupu ’aore rā piha. ’O vai te hina’aro i tā tātou tauturu ’e mau pure ? E aha tā tātou e nehenehe e rave nō te tauturu ia rātou ? ’O vai tā tātou e ani manihini ’ia haere mai i te hō’ē ’ohipara’a i muri nei ?

• Tā tātou mau ’ohipa ’aore rā mau hōpoi’a. E aha te mau tītaura’a tā tātou i fa’aoti ? E aha te mau tītaura’a e ti’a ia tātou ’ia rave ? Nāhea tātou i te ani manihini ia vētahi ’ē ’ia haere mai i te Mesia ra, ’e nāhea tātou i te ani manihini ia vētahi ’ē i teienei ?

• Tō tātou orara’a. E aha te mau ’itera’a ’aita i maoro a’enei tei ha’apūai i tō tātou ’itera’a pāpū ? E aha te mea e tupu nei i roto i tō tātou orara’a ’e e nāhea tātou e nehenehe ai e pāturu te tahi ’e te tahi ?

I te hope’a o te ha’api’ira’a, mai te mea e tano, e rave i te mau mea i muri nei :

• ’A fa’a’ite pāpū nō ni’a i te mau parau tumu i ha’api’ihia.

• ’A fa’aha’amana’o i te mau melo o te pupu ’aore rā o te piha nō ni’a i te mau fa’anahora’a ’e te mau ani-manihini-ra’a i ravehia i roto i te rurura’a.

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu

Arata’ihia e te hō’ē feiā fa’atere pa’āri ’aore rā feiā ’āpī ; fātata e 25–35 minuti

Fa’aineine ia ’outou iho i te pae vārua

’Ua hōro’a mai te mau parau a te Atua i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98 ’e te 101 i te tāmāhanahanara’a i te feiā mo’a o tei fa’aruru i te mau tāmatara’a rahi i Missouri i te area matahiti 1830. Noa atu ē e mea ta’a ’ē tō tātou mau tāmatara’a i tō te mau melo o te ’Ēkālesia mātāmua, e fa’aruru tātou pā’āto’a i te ’ati i te tāhuti nei, terā rā, nā roto i te pāhono-pāpū-ra’a i te ’ati e nehenehe te reira e tauturu ia tātou ’ia tupu rahi i te pae vārua, ’e ’ia riro hau atu mai ia Iesu Mesia te huru.

Nāhea te fāriura’a atu i te Fatu i roto i te mau taime ’ati i te ha’apūai ’e i te ha’amaita’i ia ’outou i roto i tō ’outou aura’a ’e Iesu Mesia ? E aha te mau tītaura’a ’e te mau tāmatara’a tā te mau melo o ’outou pupu ’aore rā, piha e ’ite nei, ’e e nāhea ’outou i te tauturu ia rātou ’ia ’ite mai i te pūai i roto i te Fa’aora ? Nō te tauturu ia ’outou ’ia fa’aineine nō te ha’api’i nō ni’a i te ’ati, e nehenehe ’outou e hi’o fa’ahou i te parau poro’i a Elder Neil L. Andersen « ’Ua pēpē » (Liahona, Novema 2018, 83–86) ’e « ’Ati » i roto i te Mau Māite i te Fa’aro’o ([2004], 8–11).

E nehenehe tātou e ’ite mai i te hau i te mau taime ’ati nā roto i te fāriura’a i ni’a i te Fa’aora.

Ha’api’i-’āmui-ra’a mai

Tē ’aro nei te mau melo tāta’itahi o tā ’outou pupu ’aore rā, piha, i tō rātou iho mau tāmatara’a. E aha te tāmāhanahanara’a tā ’outou mana’o ra e ’itehia mai ia rātou i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98:1–3 ? E nehenehe ’outou e fa’a’ohipa hō’ē ’aore rā hau atu o te mau ’ohipara’a, i raro nei, nō te tauturu ia rātou ’ia hāro’aro’a nāhea ’ia fa’a’oroma’i i te ’ati ma te fa’aro’o i te Fatu.

• Tē vai ra i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a e rave rahi hi’ora’a nō te mau ta’ata tei fa’a’oroma’i māite i te mau tāmatara’a. E nehenehe te mau melo o te pupu ’aore rā, o te piha e ha’api’i mai nāhea ’ia fa’a’oroma’i māite i te ’ati nā roto i te tuatāpapara’a i teie mau hi’ora’a (hi’o te tahi i roto « Mau rāve’a tauturu pāturu »). E nehenehe rātou tāta’itahi e mā’iti hō’ē o te mau tuha’a pāpa’ira’a mo’a, ’e e ha’apoto mai i te ’itera’a o te reira ta’ata nō te pupu ’aore rā, nō te piha. E aha te mau ’itera’a e roa’a mai ia tātou nō ni’a i te mau tumu o te ’ati ? E aha tā tātou e ha’api’i mai nō ni’a e nāhea ’ia fa’a’oroma’i i te ’ati ? E ani i te mau melo tāta’itahi o te pupu ’aore rā, o te piha ’ia pāpa’i mai i te hō’ē tāmatara’a tā rātou ’aore rā, tā tei herehia e rātou, e fa’aruru nei, ’e ’ia feruri i te rāve’a e nehenehe ai rātou e rave mai i roto i te mana o te Fa’aora nō te tauturu ia rātou i roto i te reira mau tāmatara’a.

• Nō te ha’api’i mai nō ni’a i te tahi mau tumu o te ’ati ’e e aha tā tātou e nehenehe e ’apo mai nā roto mai i tō tātou mau tāmatara’a, e nehenehe ’outou e tai’o ’āmui i nā paratarāfa mātāmua e piti i raro a’e i te « ’Ati » i roto i te Mau Māite i te Fa’aro’o (’api 8). E ani i te mau melo o te pupu ’aore rā, o te piha, ’ia fa’a’ite mai i te mea tā rātou i ’apo mai. I muri iho, e nehenehe te ta’ata tāta’itahi e hi’o fa’ahou i te hō’ē o nā tuha’a e toru e toe ra i raro a’e i te « ’Ati » ’e ’ia fa’aineine nō te ha’api’i ia vetahi ’ē te mea tā rātou i ’apo mai, tae noa atu e nāhea te Fa’aora i te tauturu ’ia tātou i roto i te mau taime tāmatara’a. E fa’aitoito ia rātou ’ia fa’a’ite mai i te hō’ē ’itera’a o te ta’ata iho e tū’ati i te mea tā rātou i tai’o, mai te mea e hina’aro rātou.

• Hō’ē rāve’a nō te fa’atupu i te hō’ē ’āparaura’a nō ni’a i te ’ati ’oia ho’i, e huti i te hō’ē rēni i rōpū i te tāpura ’ere’ere ’e e pāpa’i Nō te aha tātou e fāri’i ai i te ’ati ? i te hō’ē pae ’e Nāhea e nehenehe ai ia tātou ’ia fa’aruru i te ’ati ma te ha’apa’o maitai ? i te tahi pae. E nehenehe te melo tāta’itahi o tā ’outou pupu ’aore rā, piha, e tai’o i te hō’ē o te mau tuha’a o te parau poro’i a Elder Neil L. Andersen « Pēpē», ma te ’imi mai i te mau pāhonora’a i te mau uira’a i ni’a i te tāpura ’ere’ere. E aha tā tātou i ha’api’i mai nei nō ni’a i te Fa’aora nā roto mai i te parau poro’i a Elder Andersen ?

• ’Ua fa’a’ohipa o Elder Stanley G. Ellis i te mau hi’ora’a o te mau fanau’a moa ’e te mau pepe nō te ha’api’i i ni’a i te ’ati i roto i tāna parau poro’i « Tē ti’aturi ra ānei tātou iāna ? E mea maita’i te teimaha » (Liahona, Novema 2017, 112–14). E nehenehe ’outou e fa’a’ite i te hōho’a o te hō’ē fanau’a moa e pata mai ra, ’aore rā, hō’ē pepe e haere mai ra i rāpae i tōna ’apu, ’e e ’āparau i te mau mea tā Elder Ellis i ha’api’i. I muri iho, e nehenehe te feiā tā ’outou e ha’api’i ra, e rave ’āpitipiti nō te hi’o fa’ahou i te a’ora’a a Elder Ellis. E nehenehe te ’āpiti tāta’itahi e tāpura i te mau mea ato’a i ’itehia mai ia rāua, tāna i ha’api’i nō ni’a i te tumu e fāri’i ai tātou i te ’ati, ’e nāhea ho’i tātou e nehenehe ai e pāhono i te reira. Nāhea te fa’a’oroma’i-māite-ra’a i roto i te taime ’ati i te tauturura’a ia tātou ’ia ha’afātata atu ā i te Fa’aora.

’A rave ma te fa’aro’o

’A fa’aitoito i te mau melo o te pupu ’aore rā, o te piha, ’ia feruri ’e ’ia pāpa’i i te mau mea tā rātou e rave nō te ’ohipa i te mau mana’o tei fāri’ihia e rātou i teie mahana. Nāhea te ha’api’ira’a nō teie mahana e tū’ati ai i tā rātou iho mau fā tā rātou i ha’amau ? Mai te mea e hina’aro rātou, e nehenehe te mau melo o te pupu ’aore rā o te piha e hōro’a mai i tō rātou mau mana’o.

Mau rāve’a tauturu

• 1 Sāmuela 1 ; 1 Te mau Ari’i 17 ; Luka 23:33–34 ; 1 Nephi 5:1–9 ; Mosia 24:8–17 ; 3 Nephi 1:4–21 ; Moroni 1 ; Arata’i o te mau pāpa’ira’a mo’a, « Ruta » ’e « Esetera », scripture.ChurchofJesusChrist.org (Te mau hi’ora’a o te mau ta’ata tei fa’aruru i te ’ati)

• Ioane 14:18 ; Roma 8:28, 35–39 ; Alama 36: 3 (E nehenehe te Fa’aora e tauturu ia tātou i roto i te ’ati)

• Te mau video « ’E fa’ateitei te hina’aro o te Atua ia tātou », « Te hina’aro o te Atua », ChurchofJesusChrist.org

Ha’api’ira’a mai tā te Fa’aora

’Ua ’ite te Fa’aora iho i te feiā tāna i ha’api’i—e ’ua ’ite ’oia ē, e riro mai rātou mai ’ia vai. ’A tauto’o ai rātou, ’aita ’oia i fa’aru’e ia rātou, ’ua tāmau noa rā ’oia i te here ia rātou. E aha te mau tauto’ora’a e fāri’ihia nei ’e te feiā ’āpī ? Nāhea e nehenehe ai ia ’outou ’ia fa’a’ite i te here ’e te pāturura’a ?