“24–30 junio: “Ok sa’ xhilob’aal li Qaawa’.” Alma 13–16,” Kim, Taaqehin—Choq’ re li ochoch ut li iglees: Lix Hu laj Mormon 2024 (2023)
“24–30 junio. Alma 13–16,” Kim, Taaqehin—Choq’ re li ochoch ut li iglees: 2024 (2023)
24–30 junio: “Ok sa’ xhilob’aal li Qaawa’”
Alma 13–16
Chi naab’al paay ru, sa sa xyu’ameb’ laj Amulek ut laj Tzeesrom sa’ li tenamit Ammonihah. Laj Amulek a’an chaq “jun winq li maak’a’ch’in li chaab’ilal k’oxlanb’il chirix,” rik’in “naab’al li rech alal ut li rochb’een” ut “naab’al li b’ihomal” (Alma 10:4). Laj Tzeesrom a’an chaq aj ch’olob’anel chaq’rab’ q’axal seeb’ ut “k’a’jo’ li k’anjel” li kixb’aanu (Alma 10:31). Laj Alma kiwulak rik’in xb’oqom re jalok-k’a’uxlej ut “ok sa’ xhilob’aal li Qaawa’” (Alma 13:16). Choq’ reheb’ laj Amulek, laj Tzeesrom, ut xkomoneb’ chik, re xk’ulb’al li b’oqok a’an ki’ajman ru li mayejak ut kik’amok ajwi’ sa’eb’ li ch’a’ajkilal q’axaleb’ ch’a’aj xnumsinkil.
A’b’an, ink’a’ naraqe’ li seraq’ aran. Sa’ Alma 13–16, naqatzol li k’a’ru taak’ulmanq sa’ roso’jik rik’ineb’ li ani neke’paab’ank re “lix wankil li Kristo choq’ re li kolb’a-ib’” (Alma 15:6). Wan naq na’ux li kole’k, wan naq li k’iraak—ut wan naq na’ux naq ink’a’ neke’seeb’ob’resiik li ch’a’ajkilal re li yu’am. A’ut junelik, “li Qaawa’ naxk’uleb’ [lix tenamit] rik’in a’an, sa’ li loq’alil” (Alma 14:11). Junelik, li Qaawa’ naxk’e “wankilal qe, jo’ chanru li qapaab’aal … rik’in li Kristo” (Alma 14:28). Ut junelik, xpaab’ankil li Qaawa’ naxk’e “xyo’oninkil naq taqak’ul li junelik yu’am” (Alma 13:29). Naq nakawileb’ li ch’ol a’in, naru taak’ojob’aaq aach’ool rik’ineb’ li yeechi’ihom a’in, ut naru tat-ok chixtawb’al ru chi chaab’il chik li naraj naxye li raatin laj Alma naq ki’aatinak chirix “xhilob’aal li Qaawa’” (Alma 13:16).
Li na’leb’ re tzolok sa’ li ochoch ut sa’ li iglees
Eb’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li tijonelil nikine’xjayali rik’in li Jesukristo re xk’ulb’al xtojb’al wix.
Li raatin laj Alma sa’ Alma 13 naxk’ut xyaalaleb’ li xninqal ru na’leb’ chirix lix wankil lix tijonelil li Dios ut k’a’ru aj-e—re qakawresinkil chi ok saʼ “xhilobʼaal li Qaawaʼ,” malaj li junelik yuʼam (Alma 13:16). Naru nakatzʼiibʼa jun malaj wiib’ oxib’ reheb’ li na’leb’ wankebʼ sa’ li junjunq raqal sa’ Alma 13:1–19. Wahi’ junjunqeb’ li na’leb’ li te’tenq’anq aawe chixtikib’ankil:
-
Raqal 1.Li tijonelil k’ab’a’inb’il ajwi’ “xk’anjelil li Ralal li Dios” (chi’ilmanq ajwi’ Tzol’leb’ ut Sumwank 107:1–4).
-
Raqal 2.Li Dios kixk’ojob’eb’ laj tij re xtenq’ankileb’ li kristiaan chi ilok wan wi’ li Ralal re te’toje’q rix.
K’a’ chik ru nakataw laa’at? K’a’ru li nakaweek’a chirix li tijonelil naq nakak’oxlaheb’ li na’leb’ a’an?
Ma aakʼoxlahom jun sutaq naq ebʼ li kʼojobʼanbʼil kʼanjel aʼanebʼ maatan kʼeebʼilebʼ xbʼaan li Dios re aatenqʼankil “chirilbʼal chi uubʼej li Ralal re taatojeʼq aawix”? (raqal 2; chiʼilmanq ajwiʼ li raqal 16). Naru nakatz’iib’a k’a’ruheb’ li k’ojob’anb’il k’anjel ak xak’ul laa’at, jo’ li kub’iha’, li k’ojob’aak choq’ komon, li loq’laj wa’ak, li k’ojob’aak sa’ jun b’oqb’il k’anjel, li osob’tesiik re k’ojob’ank ch’oolej malaj k’irtesink, li rosob’tesihom li yuwa’b’ejil aj k’anjel, ut eb’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li santil ochoch. K’oxla k’a’ru aanumsihom rik’ineb’ li k’ojob’anb’il k’anjel a’in. K’e reetaleb’ li eetalil sa’eb’ li k’anjel ut li Musiq’ej li xaweek’a. Chan ru naq li junjunq chi k’ojob’anb’il k’anjel a’in nakatxjayali rik’in li Jesukristo re xk’ulb’al xtojb’al aawix?
Wankeb’ li neke’xpaab’ li tik’ti’ naq eb’ li k’ojob’anb’il k’anjel—ut li wankilal re li tijonelil re xb’aanunkileb’—moko aajeleb’ ta ru. Chan raj ru taasume li na’leb’ a’in? Wahe’ wiib’eb’ li aatin re li jolomil ch’utub’aj-ib’ naru nakataw wi’ aana’leb’; sik’ ru jun reheb’, ut tz’iib’aheb’ li sumehom nakak’ul: Russell M. Nelson, “Li musiq’ejil b’ihomal,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2019; Dale G. Renlund, “Li tijonelil ut lix wankil aj tojol-ix li Kolonel,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2017.
Chi’ilmanq ajwi’ Tzol’leb’ ut Sumwank 84:19–22; Temas del Evangelio, “Convenio,” Biblioteca del Evangelio.
Li Qaawa’ nikinixb’oq chi ok sa’ lix hilob’aal.
Li b’oqok chi “ok sa’ xhilob’aal li Qaawa’” (Alma 13:16) nayeeman k’iila sut sa’ Alma 13. Naru nakasik’ li junjunq chi raqal natawman wi’ li aatin “hilob’aal,” ut taak’oxla k’a’ru naxk’ut li junjunq chi raqal chirix lix yaalalil “xhilob’aal li Qaawa’.” Chan ru naq jalan wi’ a’in rik’in li hilank re tz’ejwalej? Chan ru naqataw?
Chi’ilmanq ajwi’ Russell M. Nelson, “Li numtaak sa’ xb’een li ruchich’och’ ut xtawb’al li hilob’aal,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2022; “Chalqex rikʼin li Kolonel,” Ebʼ li Bʼich, 68.
Sa’ xkutankil li ch’a’ajkilal, tento taqakanab’ qib’ chiru li Qaawa’.
Maare taapatz’, jo’ neke’xb’aanu naab’al, k’a’ut naq li k’a’ru xuwajel na’ux sa’ xyu’ameb’ li kristiaan li yookeb’ chixyalb’aleb’ xq’e chi wank sa’ tiikilal. Maare ink’a’ taataw chixjunileb’ lix sumenkil li ch’a’ajkil patz’om a’in sa’ Alma 14, a’b’an wan naab’al li naru natzolman rik’in li ke’xb’aanu laj Alma ut laj Amulek sa’ li rahilal ke’wan wi’. K’a’ru neke’xk’ut li raatineb’ ut lix b’aanuhomeb’ chawu chirix k’a’ut naq li Qaawa’ wan naq naxkanab’eb’ li tiikeb’ xch’ool chixk’ulb’al rahilal? K’a’ raj ru te’xye laj Alma ut laj Amulek qe naq yooko chixnumsinkil li ch’a’ajkil yalb’a-ix?
Chi’ilmanq ajwi’ Romanos 8:35–39; 1 Pedro 4:12–14; Tzol’leb’ ut Sumwank 122:5–9; Dale G. Renlund, “Li k’a’ru moko tiik ta li nach’a’ajko’ wi’ qach’ool,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2021.
Li wank choq’ tzolom naraj ru li mayejak.
Maare taak’anjelaq aawe xtz’iib’ankil li k’a’ru kixkanab’ laj Amulek re xpaab’ankil li evangelio (chi’ilmanq Alma 10:4–5; 15:16) ut chi junpak’al, li k’a’ru kixk’ul (chi’ilmanq Alma 15:18; 16:13–15; 34:8). K’a’ru taakanab’ raj re taanimanq aatiikilal chi paab’ank jo’ xtzolom li Jesukristo?
Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li kok’al
Xb’aan naq a’an a’in li ro’ domingo re li po, us raj naq eb’ laj k’utunel sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al te’roksi li kok’ k’anjel sa’ “Xtiqb’al li aatin B: Xkawresinkileb’ li kok’al re te’kanaaq chiru chixjunil li yu’am sa lix b’ehileb’ li sumwank re li Dios.”
Li wankil re li tijonelil nikinixtenq’a chi nach’ok rik’in li Kristo.
-
Re xtenq’ankileb’ laa kok’al chixk’eeb’al reetal chan ru naq li wankil re li tijonelil nokoxjayali rik’in li Kristo, naru nakak’ut chiruheb’ xjalam-uuch chan ru na’oksiman li wankil re li tijonelil (chi’ilmanq Hu reheb’ li Jalam-uuch re li Evangelio, 103–110). Laa kok’al naru nakate’xtenq’a chixk’oxlankil chan ru naq li Jesus kiroksi lix wankil (chi’ilmanq, jo’ eetalil, Mateo 26:26–28; Markos 5:22–24, 35–43; Hu reheb’ li Jalam-uuch re li Evangelio, 38–41). Chirix a’an naru nekeril Alma 13:2 ut neketz’il rix chan ru naq li wankil re li tijonelil nokoxtenq’a “chirilb’al chi uub’ej li Ralal [li Dios]” ut chi wulak jo’ chanru a’an.
-
K’a’ut naq li Dios kixk’eheb’ qe li k’ojob’anb’il k’anjel re li tijonelil? Tenq’aheb’ laa kok’al chixtawb’al xsumenkil a’an sa’ Alma 13:16. Wi maji’ neke’xnaw k’a’ru jun li k’ojob’anb’il k’anjel, wankeb’ chi tusb’il sa’ li Jolomil K’anjenel Hu, 18.1 ut 18.2. Naru nekex’aatinak chirix lee numsihom rik’in xk’ulb’aleb’ li k’ojob’anb’il k’anjel a’in. Chan ru naq nokohe’xtenq’a “chirilb’al chi uub’ej [li Jesukristo] re xk’ulb’al risinkil li qamaak”? Jun b’ich jo’ “Naq nakub’e lin ha’” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 53) naru naxtenq’aheb’ laa kok’al chixk’oxlankil k’a’ut naq nokob’antioxin chirixeb’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li tijonelil.
Li Jesukristo naru naxsaqob’resi wu.
-
Chirix rilb’aleb’ li raqal a’in sa’ komonil, k’oxla chan ru naru nakatenq’aheb’ laa kok’al chirilb’al xyaalalileb’. Naru nekech’aj ru junaq k’a’aq re ru sa’ komonil. K’a’ru naqeek’a naq tz’ajo? K’a’ru naqeek’a naq nokoch’ajob’resiik wi’chik? Chan ru naq li eek’ahom a’an chanchaneb’ li eek’ahom naqeek’a naq nokomaakob’k ut chirix a’an naqajal qak’a’uxl ut nokoch’ajob’resiik rik’in lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel?
Lin Choxahil Yuwa’ naxk’e inmetz’ew naq wan inpaab’aal chirix li Jesukristo.
-
Li perel re kok’ k’anjel re li xamaan a’in naru nakatxtenq’a—malaj eb’ laa kok’al—chixseraq’inkil li kik’ulman sa’ Alma 14:18–29; chi’ilmanq ajwi’ “Ch’ol 22: Lix taqlanb’il k’anjel aj Alma sa’ Ammoniah,” Eb’ li Esilal sa’ lix Hu laj Mormon, 58–63). Ka’jultika naq laj Alma ut laj Amulek ke’k’ehe’ xmetz’ew xb’aan “lix paab’aaleb’ li wan rik’in li Kristo” (Alma 14:26). Naru ajwi’ nakaseraq’i resil jun hoonal naq li Dios kixk’e aametz’ew “jo’ chanru laa paab’aal [laa’at].” Chan ru naru nokowan chi tiik chi paab’ank jo’ laj Alma ut laj Amulek?
Li Jesukristo naru naxjaleb’ li aamej.
-
Jwal ch’ina-us lix jalajik xch’ool laj Tzeesrom rik’in li Jesukristo. Naru nakat-aatinak rik’ineb’ laa kok’al chirix li xe’xtzol sa’ li xamaan xnume’ chirix laj Tzeesrom. Chirix a’an ilomaq Alma 15:3–12 re xnawb’al chan ru naq kixjal rib’. K’a’ru naqatzol rik’in lix numsihom laj Tzeesrom chirix lix wankil li Qaawa’? (chi’ilmanq “Zeezrom es sanado y bautizado” [video], Biblioteca del Evangelio).