Naq ke’tijok laj Tzoramita, ke’xaqli b’ar wi’ chixjunil ke’ru chirilb’aleb’ ut ke’xye chi k’iilasutinb’il li q’etq’etil ut jo’maajo’il aatin. Eb’ laj Tzoramita maak’a’eb’ xpaab’aal chirix li Jesukristo—ke’xye naq moko yaal ta a’an—ut ke’xrahob’tesiheb’ li neb’a’ (chi’ilmanq Alma 31:9–25). Chi junpak’al chik, laj Alma ut laj Amulek ke’xk’ut naq li tijok wan wi’chik rilom rik’in li k’a’ru nak’ulman sa’ li qaam chiru li nak’ulman chi ilb’il xb’aan chixjunileb’. Ut wi ink’a’ naqatoq’ob’a ruheb’ li wankeb’ sa’ rajb’aleb’ ru, li qatij “maak’a’ xyaalal, ut maak’a’ na’ok wi’” (Alma 34:28). Sa’ xb’een chixjunil, nokotijok xb’aan naq naqapaab’ li Jesukristo, li naxyeechi’i li kolb’a-ib’ rik’in li “xnimal ru ut roso’jikil mayej” (Alma 34:10). Li paab’aal a’an, kixch’olob’ laj Alma, nayo’la rik’in li tuulanil ut rik’in “rajb’al paab’ank” (Alma 32:27). Rik’in hoonal, ut wi ch’oolaninb’il rajlal, li raatin li Dios naxtaw xxe’ sa’ li qaam toj reetal naq na’ok choq’ “jun xtoonal li che’ li taanimanq choq’ re li yu’am li junelik taawanq” (Alma 32:41).
Li na’leb’ re tzolok sa’ li ochoch ut sa’ li iglees
Nink’anjela inpaab’aal chirix li Jesukristo rik’in rawb’al ut xch’oolaninkil li raatin sa’ li waam.
Naq yooqat chirilb’al Alma 32:17–43, k’e reetaleb’ li aatin ut ch’ol aatin li nakate’xtenq’a chixtawb’al ru chan ru xk’anjelankil li paab’aal chirix li Jesukristo. K’a’ru nakatzol chirix k’a’ru li paab’aal ut k’a’ru maawa’ li paab’aal?
Jun chik na’leb’ naru taab’aanu re xtzolb’al Alma 32 a’an xyiib’ankileb’ jalam-uuch li neke’reetali chan ru nak’i jun li iyaj. Chirix a’an, tz’iib’a chiruheb’ li jalam-uuch eb’ li aatin wankeb’ sa’ Alma 32:28–43 li nakate’xtenq’a chixtawb’al ru chan ru rawb’al ut xch’oolaninkil li raatin li Dios sa’ laa waam.
Reheb’ laj Tzoramita li maji’ neke’xnaw ma yaal lix ch’olob’ahom laj Alma chirix li Kristo, laj Alma kixye naq “te’xyal rix” (chi’ilmanq Alma 32:27). Li yalok-ix naraj ajom, b’aanuhom, ut li paab’aal us ta b’ayaq ajwi’—ut a’an naru tooxtenq’a chixtawb’al li k’a’ru jwal chaab’il! K’oxlaheb’ li yalok-ix aawilom malaj kattz’aqon wi’. Jo’ naxye sa’ Alma 32:26–36, k’a’ru paay chi yalok-ix nokoxb’eresi chixtawb’al paab’aal chirix li Jesukristo?
Ma “aayalom rix” li raatin li Dios ut xatwulak chixnawb’al naq “chaabʼil li aatin”? (Alma 32:28).
Naru ninloq’oni li Dios rik’in tijok, yalaq jo’q’e ut yalaq b’ar.
Li na’leb’ ke’xye laj Alma ut laj Amulek chirix li loq’onink ut li tijok a’an re xtuqub’ankil ru li b’alaq’il na’leb’ ke’xpaab’ laj Tzoramita. Maare us naq taatz’iib’aheb’ (chi’ilmanq Alma 31:13–23). Chixk’atqeb’, naru taatz’iib’aheb’ li na’leb’ chirix li tijok li nakataw sa’ Alma 33:2–11 ut 34:17–29. Chan ru naq li k’a’aq re ru nakatzol sa’eb’ li raqal a’in te’xjal chan ru nakattijok ut nakatloq’onink?
Naru ajwi’ nakataw aana’leb’ sa’ jun li b’ich chirix li tijok, maare “Xhoonal tijok, kʼaʼjoʼ xsahil” (Ebʼ li Bʼich, 83).
Nawaj ru li Jesukristo ut lix tojb’al rix li maak kixb’aanu.
K’e reetal jarub’ sut naq laj Amulek kiroksi li aatin maakʼaʼ rosoʼjik ut junelik re xch’olob’ankil lix mayej li Kolonel re xtojb’al qix sa’ Alma 34:9–14. K’a’ut naq aajel ru xnawb’al naq lix tojb’al rix li maaak xb’aan li Jesukristo a’an maak’a’ roso’jik ut wan chi junelik? K’e reetaleb’ li aatin sa’eb’ li raqal a’in li neke’xch’olob’ ajwi’ lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel: Hebreos 10:10; 2 Nefi 9:21; Mosiah 3:13.
Us ta naqanaw naq lix wankil li Jesus re kolok a’an maak’a’ roso’jik ut wan chi junelik, wan naq nawiib’an qach’ool chirix lix wankil re qakolb’al laa’o—malaj re xkolb’al li ani xrahob’tesink qe. Li Elder Elder David A. Bednar ki’aatinak jun sut chirixeb’ li ani “chanchan naq wankeb’ xpaab’aal chirix li Kolonel, a’b’an ink’a’ neke’xpaab’ naq naru te’xk’ul lix yeechi’inb’il osob’tesink choq’ reheb’ ” (“Wi nekenaw wu laa’in,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2016). K’a’ru naramok qe chixk’ulb’al xtz’aqalil lix wankil li Kolonel re qakolb’al? K’oxla chan ru naq taanaw naq maak’a’ roso’jik ut wan chi junelik lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo.
Re xk’oxlankil jo’ k’ihal nakawaj ru lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel, maare us xk’oxlankil jun k’a’aq re ru nakawaj ru wulaj wulaj. Patz’ aawib’, “Chan raj ru inyu’am wi ta maak’a’ li k’a’aq re ru a’in?” Chirix a’an, naq nakawil Alma 34:9–16, k’oxla chan raj ru laa yu’am wi ta maak’a’ li Jesukristo. Naru nakataw xkomon chik aana’leb’ sa’ 2 Nefi 9:7–9. Chan raj ru taaye chi k’osb’il ru li naxye Alma 34:9–10 sa’ jun ajwi’ li ch’ol aatin?
Chi’ilmanq ajwi’ Michael John U. Teh, “Li qaKolonel,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2021; Temas del Evangelio, “Expiación de Jesucristo,” Biblioteca del Evangelio; “Recuperado” (video), Biblioteca del Evangelio.
K’oxla naq nakawaj chi tz’aqonk sa’ jun li maraton malaj concierto. K’a’ raj ru taak’ulmanq wi ta tatb’ayq chixkawresinkil aawib’ toj sa’ li kutan taa’uxq wi’ li k’anjel? Chan ru naq li jaljookil ru aatin a’in naxk’am rib’ rik’in lix q’usum laj Amulek sa’ Alma 34:32–35? K’a’ut naq xiwxiw li b’ayk sa’ xjalb’al qak’a’uxl?
Sa’ li raqal 31 wan jun na’leb’ choq’ reheb’ li wankeb’ xk’a’uxl naq ak xe’xb’ay rib’ chi naab’al ut maak’a’ chik xhoonaleb’ re xjalb’aleb’ xk’a’uxl. K’a’ru li na’leb’ a’an jo’ nakaye laa’at?
Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’, chi’ilmanq li hu Liahona ut li hu Para la Fortaleza de la Juventud re li po a’in.
Lix nawom inch’ool chirix li Jesukristo nak’i naq ninch’oolani.
Eb’ li iyaj, eb’ li che’, ut li ru ki’il q’een a’aneb’ k’a’ruhatq na’no ru li naru chixtenq’ankileb’ li kok’al chixtawb’aleb’ ru li na’leb’ moko neke’ru ta chi ile’k jo’ li paab’aal ut li xnawom ch’oolej. K’e reheb’ laa kok’al jun li iyaj li te’xchap naq yooqat chixyaab’asinkil Alma 32:28. Chirix a’an naru nakapatz’ reheb’ naq tate’xtenq’a chixk’oxlankil chan ru naq xnimob’resinkil lix nawom qach’ool chirix li Jesukristo a’an chanchan rawb’al ut xch’oolaninkil jun li iyaj (chi’ilmanq “Ch’ol 29: Laj Alma nak’utuk chirix li paab’aal ut li raatin li Dios,” Eb’ li Esilal sa’ lix Hu laj Mormon, 81). Maare texruuq chirawb’al li iyaj ut te’xaatinaq chirix li aajel ru re xtenq’ankil li iyaj—malaj li xnawom ch’oolej—chi k’iik.
Jun xjalam-uuch jun xtoon li che’ wan sa’ li tusleb’ aatin a’in; naru taawoksi re xk’utb’esinkil li raatin laj Alma sa’ Alma 32:28–43. Malaj texruuq chi xik chi b’eek re xtawb’aleb’ li q’een li jalan jalanq lix k’iijikeb’ ut teerileb’ li raqal sa’ Alma 32 li neke’xjuntaq’eeta jun li q’een li yoo chi k’iik rik’in lix nawom qach’ool. Malaj lee kok’al naru neke’xyiib’ xjalam-uuch jun xtoonal che’ chiru li pizarron ut te’xyiib’ jun xxaq malaj ru rajlal sut te’xk’oxla jun na’leb’ naru neke’xb’aanu re xk’eeb’al chi k’iik lix nawom xch’ooleb’ chirix li Jesukristo.
Naru nakakanab’eb’ laa kok’al chirawb’al jun li iyaj (li nareetali li raatin li Dios) sa’ jun li pek (li nareetali jun aamej q’etq’et) ut sa’ li q’unil ch’och’ (li nareetali jun aamej tuulan). Ilomaq Alma 32:27–28. Aatinanqex chirix li naraj naxye “xkʼeebʼal xnaʼaj” (raqal 27) li raatin li Dios sa’ li qach’ool.
Yiib’eb’ li jalam-uuch. Wankeb’ li kristiaan chaab’il wi’chik neke’tzolok naq te’xyiib’ xjalam-uuch li k’a’ru yookeb’ chixtzolb’al. Maare taawulaq chiruheb’ laa kok’al xyiib’ankil xjalam-uuch jun li iyaj yoo chi k’iik re ok jo’ jun toon li che’ naq yooqeb’ chixtzolb’al Alma 32.
Naru nintijok chiru lin Choxahil Yuwa’ yalaq jo’q’e, chirix yalaq k’a’ chi na’leb’.
Tenq’aheb’ laa kok’al chixtawb’aleb’ li aatin li neke’xye b’ar nokoru chi tijok (sa’ Alma 33:4–11) ut li k’a’ru chi aj-ix nokoru chi tijok (sa’ Alma 34:17–27). Naru neke’xyiib’ xjalam-uucheb’ a’an naq yookeb’ chi tijok sa’eb’ li na’ajej a’an. Wotzomaq cherib’il eerib’ lee numsihom naq li qaChoxahil Yuwa’ kirab’iheb’ lee tij. Naru ajwi’ nekeb’icha jun li b’ich na’aatinak chirix li tijok, maare “Natijok jun ch’ina al” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 6─7).
Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’, chi’ilmanq li hu Amigos re li po a’in.
Jalam-uuch
eb’ li ru li che’
“Ut sa’ xk’ab’a’ lix yalb’al eeq’e ut lee paab’aal ut lee kuyum rik’in li aatin sa’ xch’oolaninkil, … k’ehomaq reetal, moko taanajto’q ta chik naq teech’oq li ruuchinihom, li q’axal loq’” (Alma 32:42).