“30 septiembre–6 octubre: “Laaʼin li chaqʼrabʼ, ut li saqen.” 3 Nefi 12–16,” Kim, Taaqehin—Choq’ re li ochoch ut li iglees: Lix Hu laj Mormon 2024 (2023)
“30 septiembre–6 octubre. 3 Nefi 12–16,” Kim, Taaqehin—Choq’ re li ochoch ut li iglees: 2024 (2023)
30 septiembre–6 octubre: “Laaʼin li chaqʼrabʼ, ut li saqen”
3 Nefi 12–16
Jo’eb’ lix tzolom li Jesus li ke’ch’utla sa’ li tzuul aran Galilea re rab’inkil, eb’ li ke’xch’utub’ rib’ sa’ li santil ochoch aran Naab’alil ke’wan rub’el lix chaq’rab’ laj Moises. Ke’xtaaqe xb’aan naq kixjayali li raameb’ rik’in li Kristo (chi’ilmanq Jakob 4:5), ut anajwan xaqxo li Jesukristo chiruheb’, yoo chixyeeb’al resil jun chaq’rab’ taqenaq wi’chik chiru a’an. A’ut, laa’o li maajun wa koowan rub’el lix chaq’rab’ laj Moises toj naru taqak’e reetal naq li chaq’rab’ kixk’e li Jesus reheb’ lix tzolom a’an jun chaq’rab’ jwal taqenaq. “Nawaj raj naq tz’aqalaq eere eeru,” kixye (3 Nefi 12:48). Wi nakaweek’a naq moko tz’aqal ta aawe aawu, chijultiko’q aawe naq li Jesus kixye ajwi’, “Osob’tesinb’ileb’ li neb’a’eb’ sa’ musiq’ej li neke’chal wik’in, xb’aan naq reheb’ a’an li awa’b’ejihom re choxa” (3 Nefi 12:3). Li taqenaqil chaq’rab’ a’in, a’an jun b’oqok—sa’ jalan chik aatin yoo chixyeeb’al “Chalqex wik’in ut chexkole’q” (3 Nefi 12:20). Jo’ lix chaq’rab’ laj Moises, li chaq’rab’ a’in nokoxjayali rik’in li Kristo—li junaj li naru tooxkol ut tixtz’aqob’resi qu. “Kʼehomaq reetal,” chan, “Laaʼin li chaqʼrabʼ, ut li saqen. Chexʼiloq wankin wiʼ laaʼin, ut chexkuyuq toj saʼ rosoʼjik, ut taawanq eeyuʼam” (3 Nefi 15:9).
Li na’leb’ re tzolok sa’ li ochoch ut sa’ li iglees
Laa’in naru tinwanq jo’ tz’aqal xtzolom li Jesukristo.
Wahe’ jun na’leb’ re xtzolb’al ut xyu’aminkil li kixk’ut li Kolonel sa’ 3 Nefi 12–14: Sik’ jun ch’uut chi raqal, ut k’e aach’ool chixk’osb’aleb’ ru rik’in jun ajwi’ li ch’ol aatin li natikla rik’in “Eb’ lix tz’aqal tzolom li Jesukristo …” Qayehaq, naru naq jun xk’osb’al ru 3 Nefi 13:1–8 a’an “Eb’ lix tz’aqal tzolom li Jesukristo ink’a’ neke’xsik’ naq te’nimaaq ru xb’aaneb’ lix chaab’il b’aanuhom.” Yal xk’osb’aleb’ ru li raqal a’in:
Chirix rilb’aleb’ li raqal a’in, k’a’ru musiq’anb’ilat chixb’aanunkil re xtaaqenkil li Jesukristo?
Li taqlahom sa’ 3 Nefi 12:48 chanchan naq jwal ch’a’aj—malaj naq moko naru ta chiqu. K’a’ru nakatzol rik’in li kixye li Elder Jeffrey R. Holland sa’ “Tz’aqalaq eere eeru—junaq kutan” (Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2017) li nakatxtenq’a chixtawb’al ru li raatin li Kolonel sa’ li raqal a’in? Jo’ naxye sa’ Moroni 10:32–33, chan ru naq nokoru chi tz’aqlok qe qu jo’ li Kolonel?
Chi’ilmanq ajwi’ Dallin H. Oaks, “El desafío de lo que debemos llegar a ser,” Liahona, enero 2001, 41–43; Temas del Evangelio, “Llegar a ser como Dios,” Biblioteca del Evangelio; “Qaawaʼ, chatintaaqe,” Eb’ li B’ich, 141; “Jesucristo enseña cómo vivir la ley mayor” (video), Biblioteca del Evangelio.
3 Nefi 12:1–2; 15:23–24; 16:1–6
Osob’tesinb’ileb’ li neke’paab’an chi ink’a’ neke’ril.
Moko k’iheb’ ta li ralal xk’ajol li Dios rilomeb’ li Kolonel ut rab’ihomeb’ lix yaab’ xkux, jo’ ke’xb’aanu li tenamit aran Naab’alil. Lix k’ihaleb’ qe chanchano b’an li tenamit yeeb’il resil sa’ 3 Nefi 12:2; 15:23; ut 16:4–6. K’a’ruheb’ li yeechi’ihom li k’eeb’il reheb’ li kristiaan sa’eb’ li raqal a’in? Chan ru xe’tz’aqob’resiik ru li yeechi’ihom a’in sa’ laa yu’am?
Chi’ilmanq ajwi’ Jwan 20:26–29; 2 Nefi 26:12–13; Alma 32:16–18.
3 Nefi 12:21–30; 13:1–8, 16–18; 14:21–23
Naru ninyal inq’e re xsaqob’resinkil ru li rajom inch’ool.
Jun na’leb’ naru nakawil sa’eb’ li ch’ol a’in, a’an lix b’oqom li Kolonel re xyu’aminkil jun chaq’rab’ taqenaq wi’chik—naq ink’a’ ka’ajwi’ tiikaqeb’ ru li qab’aanuhom, tiikaq aj b’an wi’ ru li qach’ool. Sik’ li na’leb’ a’in naq li Kolonel na’aatinak chirix li wech’ok-ib’ (3 Nefi 12:21–26), li muxuk sumsu (3 Nefi 12:27–30), li tijok (3 Nefi 13:5–8), ut li kuyuk sa’ (3 Nefi 13:16–18). K’a’ chik ru nakataw chirix a’an? K’a’ru naru nakab’aanu re xsaqob’resinkil ru li rajom aach’ool?
Lin Choxahil Yuwa’ naxk’e we li k’a’ru chaab’il naq nintz’aaman, ninsik’ok, ut nintoch’ok.
Naq nakawil lix b’oqom li Kolonel sa’ 3 Nefi 14:7–11 re patz’ok, sik’ok, ut toch’ok, k’oxla li “k’a’aq re ru chaab’il” li naraj a’an naq taatz’aama. Eb’ li raqal a’in sa’eb’ li loq’laj hu maare tate’xtenq’a chixtawb’al ru chan ru tattz’aamanq, tatsik’oq, ut tattoch’oq. Naru ajwi’ tate’xtenq’a chixtawb’al ru k’a’ut naq moko sumenb’il ta chixjunileb’ li tij jo’ nakawoyb’eni: Isaias 55:8–9; Helaman 10:4–5; Moroni 7:26–27, 33, 37; ut Tzol’leb’ ut Sumwank 9:7–9; 88:64. Chan ru naq eb’ li raqal a’in naru neke’xjal chan ru naq nakattz’aaman, nakatsik’ok, ut nakattoch’ok?
Chi’ilmanq ajwi’ Milton Camargo, “Tz’aamank, sik’ok, ut toch’ok,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re noviembre 2020.
Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li kok’al
Naru ninwan jo’ jun chaab’il eetalil naq nintaaqe li Jesus.
-
Wan naq eb’ li kok’al ink’a’ te’xk’e reetal chan ru naq lix b’aanuhomeb’ naru neke’rosob’tesiheb’ li ras riitz’in. Oksi 3 Nefi 12:14–16 re xwaklesinkileb’ xch’ool chixkanab’ankil chi lemtz’unk lix saqenkeb’. Qayehaq, naq nakayaab’asi “eere” malaj “lee” sa’eb’ li raqal a’in, patz’ reheb’ li kok’al naq te’xk’ut rib’ rik’in ru’uj ruq’. Aatinan rik’ineb’ laa kok’al chirix li saqen nakawil rik’ineb’ a’an naq neke’xtaaqe li Jesukristo ut chan ru naq a’an nakatxmusiq’a chixtaaqenkil ajwi’. Naru nekeb’icha jun b’ich li tixwaklesi xch’ooleb’ laa kok’al chi lemtz’unk jo’ jun saqen, maare “Chanchanin laa’in jun chahim” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 84).
-
Re xwaklesinkileb’ xch’ool laa kok’al re naq ink’a’ te’xmuq lix saqenkeb’ (chi’ilmanq 3 Nefi 12:15), kanab’eb’ chixmuqb’al malaj chixramb’al jun li saqen. Naru neke’xk’ut li saqen rajlal sut naq te’xye k’a’ru naru neke’xb’aanu re wank jo’ jun chaab’il eetalil choq’ reheb’ li ras riitz’in.
“Chetamresi choqʼ eere bʼihomal saʼ choxa.”
-
Rilb’aleb’ li raqal a’in naru nekexxtenq’a chi aatinak chirixeb’ li k’a’aq re ru ninqeb’ xloq’al choq’ qe. Naru nakak’ameb’ laa kok’al sa’ jun b’atz’unk re sik’ok b’ihomal re xtawb’al li k’a’aq re ru li naxjultika chiruheb’ li b’ihomal maak’a’ roso’jik.
Lin Choxahil Yuwa’ naxsumeheb’ lin tij.
-
Naq yooqat chirilb’al 3 Nefi 14:7, laa kok’al naru neke’reek’asi rib’ re reetalinkileb’ lix b’oqom li Kolonel li neke’tawman sa’ li raqal a’an. Qayehaq, naru neke’xtaqsi li ruq’ (chextz’aamanq), neke’xyiib’ jun sirso rik’ineb’ ru’uj ruq’ (chexsik’oq), malaj neke’xk’ut chan ru xtoch’b’al jun okeb’aal (chextoch’oq). Tenq’aheb’ laa kok’al chixk’oxlankil k’a’ru naru neke’xye malaj neke’xpatz’ sa’eb’ lix tij.
-
Maare taawulaq chiruheb’ laa kok’al jun li b’atz’unk b’ar wi’ te’xpatz’ xk’ulb’al k’a’ruhaq a’ut te’xk’ul jalan chik li k’a’aq re ru. Sa’ 3 Nefi 14:7–11, k’a’ru kiraj li Kolonel naq taqanaw chirix li qaYuwa’ sa’ Choxa?
Li Kolonel naraj naq tinwab’i ut tinb’aanu li naxk’ut a’an.
-
K’oxla chan ru naru nakatenq’aheb’ laa kok’al chixtawb’al ru li jaljookil ru aatin sa’eb’ li raqal a’in. Naru neke’xyiib’eb’ jalam-uuch, neke’xk’utb’esi rik’in b’aanuhom, malaj neke’xkab’la k’a’ruhaq sa’ xb’een jun kawil k’ojleeb’al ut sa’ xb’een samahib’. Naru ajwi’ neke’xye xk’ab’a’eb’ a’an ruuchil li “winq chaab’il xna’leb’” naq neke’ril 3 Nefi 14:24–27 malaj neke’xb’icha “Li ochoch sa’ xb’een li pek” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 132). Malaj naru neke’xaqli rajlal sut naq neke’rab’i li aatin “b’aanunk” sa’ 3 Nefi 14:21–27 ut 15:1.
-
Naru nakab’aanu a’in: patz’ reheb’ laa kok’al naq te’xk’oxla naq jun reheb’ li ra’ nareetali rab’inkil li kixye li Kolonel ut li jun chik nareetali xb’aanunkileb’ li kixk’ut li Kolonel. Patz’ reheb’ laa kok’al naq te’xyal xaqliik chiru ka’ajwi’ li a’ej nareetali li ab’ink. K’a’ raj ru taak’ulmanq wi jun li kawil iq’ taa’ok raj b’ar wi’ wankex? Chirix a’an naru nekesik’ li kixye li Kolonel naq taqab’aanu: chi’ilmanq 3 Nefi 12:3–12, 21–26; 13:5–8.