Daviess County, Missouri

Hunio 16–22: “Kalikaguman ti Apo ti Puso ken ti Natallugod a Panunot”

Doktrina ken Katulagan 64–66

Iti napalalo a pudot idi Agosto 1831, nagdaliasat nga agsubli ti sumagmamano nga elder iti Kirtland manipud iti daga ti Zion iti Missouri. Dagiti agbambaniaga ket napudotan ken nabannogda, ket iti nabiit nagbalin a panaggaapa dagiti panagdandanag. Mabalin a kasla napasamak iti napaut a panawen ti panangbangon iti Zion, maysa a siudad ti ayat, kaykaysa, ken kappia.

Pagsayaatanna, ti panangbangon iti Zion—iti Missouri idi 1831 wenno iti puspusotayo, pamiliatayo, ken kadagiti wardtayo iti agdama—saan a naidawat a kasapulan nga agbalintayo a perpekto. Ketdi, “nasken a pakawanenyo amin a tao,” kinuna ti Apo (Doktrina ken Katulagan 64:10). Indawatna a kasapulan “ti puso ken ti natallugod a panunot” (bersikulo 34). Ken kasapulanna ti anus ken kinapasnek, ta maipatakder ti Zion iti pamuon dagiti “babassit a bambanag,” nga ipatungpal dagiti saan a “mabannog nga agaramid iti nasayaat” (bersikulo 33).

Kitaen met iti Saints, 1:133–34, 136–37.

Dagiti Kapanunotan iti Panagsursuro iti Pagtaengan ken iti Simbaan

Doktrina ken Katulagan 64:1–11

“Agpipinnakawankayo iti tunggal maysa.”

Ibilangyo ti sumaganad bayat ti panagadalyo iti Doktrina ken Katulagan 64:1–11:

• panunotenyo maipapan iti maysa a panawen idi pinakawannakayo ti Apo. Kasano ti nariknam?

• Adda kadi maysa a tao a nasken a pakawanenyo? Apay a narigat unay ti panangpakawan iti dadduma? Ania ti mangtulong kadakayo a mangparmek kadagitoy a pagrigatan?

• Ania dagiti kinapudno maipapan iti panangpakawan iti Doktrina ken Katulagan 64:1–11 a kaslpa napateg kadakayo? Apay iti panagkunayo a bilinennatayo ti Apo a “pakawanen amin”? (bersikulo 10).

No agkarigatankayo a mamakawan, ibilangyo ti panangadal iti mensahe ni Jeffrey R. Holland “The Ministry of Reconciliation” (Liahona, Nob. 2018, 77–79) wenno ti mensahe ni Kristin M. Yee “Beauty for Ashes: The Healing Path of Forgiveness” (Liahona, Nob. 2022, 36–38). Ania ti masursuroyo maipapan no kasano a matulongannakayo ni Cristo a mamakawan?

Makaipaay dagiti relasion ti pamilia iti adu a gundaway a mamakawan. Panunotenyo maipapan kadagiti miembro ti pamiliayo. Asino ti nasken a pakawanenyo? Kasano nga “agsagaba[tayo]” (bersikulo 8) no ditayo pakawanen ti tunggal maysa? Kasano nga apektuan ti pammakawan dagiti relasion ti pamiliayo?

Kitaen met iti Topics and Questions, “Forgiveness,” Gospel Library; “Forgiveness: My Burden Was Made Light” (video), Gospel Library.

Forgiveness: My Burden Was Made Light

After a man loses his wife and several children in a car accident, he finds healing and is able to forgive the offending driver through the power of Jesus Christ.

“Nasken nga agpipinnakawankayo iti tunggal maysa” (Doktrina ken Katulagan 64:9).

Doktrina ken Katulagan 64:31–34

Kiddawen kaniak ti Apo ti “puso ken ti natallugod a panunot.”

Nariknayo kadin ti “nabannog” gapu kadagiti amin a “nasayaat nga aramid” nga ikarkarigatanyo nga ipatungpal? Sapulen ti mensahe ti Apo kadakayo iti Doktrina ken Katulagan 64:31–34. Ania ti kayat ti Nailangitan nga Ama nga aramidenyo a mangipatungpal iti “naidaklan nga aramidna”?

Panunotenyo ti maysa nga adalen a banag a mangiladawan iti bersikulo 33—maysa a banag a dakkel a buklen dagiti babassit a banag, kas iti mosaic wenno pasdek a ladrilio. Ania dagiti” babassit a banag” a maaramidyo iti inaldaw a “[mangikabil] iti pamuon” para iti naindaklan nga aramid ti Dios? Ania dagiti sumagmamano a pagarigan ti “naindaklan nga aramid” nga inted ti Apo kadakayo?

Doktrina ken Katulagan 64:31–34

“Ti puso ken ti natallugod a panunot”

Insingasing ni Elder Donald L. Hallstrom daytoy mabalin a kaipapanan ti ragup ti balikas a “puso ken ti natallugod a panunot”:

“Ti puso ket mangisimbolo iti ayat ken panagkumit. Agaramidtayo kadagiti sakripisio ken agibaklaytayo kadagiti dagensen para kadagiti ay-ayatentayo a saan nga agibtur para iti ania man a sabali a gapu. No awan ti ayat, bumassit ti panagkumittayo. …

“Ti kaadda ti ‘natallugod a panunot’ kaipapananna ti panangted iti amin a kabaelantayo ket kasayaatan a panagpanunot ken panagsapul ti sirib ti Dios. Isingasing daytoy a ti kapasnekan a panagadaltayo iti tungpal biag ket nasken a dagiti banag nga agnanayon iti kasasaadna. Kayatna a sawen nga adda saan a mapagsina a pagnaigan ti nagbaetan ti idedengngeg iti balikas ti Dios ken panagtungpal iti daytoy” (“The Heart and a Willing Mind,” Ensign, Hunio 2011, 31–32).

Doktrina ken Katulagan 64:41–43

Ti Zion agbalinto a “wagayway kadagiti tao.”

Ti wagayway ket “maysa a bandera wenno pagrukodan iti aglawlaw a paguummongan dagiti tao a nagkaykaysa iti panggep wenno kinasiasino” (Pangiwanwan iti Nasantuan a Kasuratan, “Ensign,”Gospel Library). Kasano a ti Zion—wenno ti Simbaan ti Apo—nagbalin a kas maysa a wagayway kadakayo? Ibilangyo dagitoy dadduma pay a pagarigan ti bambanag a maitag-ay, kas iti maysa a wagayway, a mangbendision kadagiti tao: Dagiti Numero 21:6–9; Mateo 5:14–16; Alma 46: 11–20. Sapulen dagiti dadduma pay a wagas nga inladawan ti Apo ti Zion iti Doktrina ken Katulagan 64:41–43

Kitaen met iti “Let Zion in Her Beauty Rise,” Hymns, no. 41.

Doktrina ken Katulagan 65

Isagana ti pagarian ti Dios iti daga ti lubong para iti panagsubli ti Mangisalakan.

Mangted tiDoktrina ken Katulagan 65 iti makaparegta a panangiladawan ti mision ti Simbaan ti Apo iti ud-udina nga aldaw. Ibilangyo ti panangsukisok iti daytoy a benneg, a mangsapsapul kadagiti sungbat kadagiti saludsod a kas kadagitoy: Ania ti kayat ti Apo nga ipatungpal iti daga? Ania ti kayatna nga aramidek a makatulong?

Kitaen met iti “Prepare Today for the Second Coming” (video), ChurchofJesusChrist.org.

Prepare Today for the Second Coming

(Joseph Smith—Matthew 1:46–54; Matthew 24:42–51) An excerpt from “Preparation for the Second Coming,” Ensign or Liahona, May 2004, 8–9.

Doktrina ken Katulagan 66

Ammo ti Apo dagiti sumken a pampanunot iti pusok.

Kalpasan iti nabiit a panawen a panagkamengna iti Simbaan, indawat ni William E. McLellin ken ni Joseph Smith nga ipalgakna ti pagayatan ti Dios para kenkuana. Saan nga ammo ni Joseph daytoy, ngem adda lima a bukod a saludsod ni William a ninamnamana a sungbatan ti Apo babaen ti Propetana. Ditayo ammo no ania dagiti saludsod ni William, ngem naiturong ti paltiing kenkuana, itan ti Doktrina ken Katulagan 66, nasungbatan ti tunggal saludsod a “naan-anay ken sibubukel a pannakapnek” ni William (“William McLellin’s Five Questions,” iti Revelations in Context, 138).

Bayat ti panangbasayo iti benneg 66, panunotenyo maipapan ti no ania ti ammo ti Apo maipapan ken ni William McLellin ken dagiti pakaseknan ken panggep ti pusona. Kasano nga impakita ti Apo kadakayo nga am-ammonakayo? No addaankayo iti bendision ti patriarka, ibilang ti panangadalyo iti daytoy. Bayat ti panangaramidyo, ania ti maitulong kadakayo ti Espiritu Santo tapno maawatanyo iti maipapan ti pagayatan ti Dios para kadakayo?

Para iti ad-adu pay a kapanunotan, kitaen dagiti isyu ti magasin a Liahona ken Para iti Pigsa dagiti Agtutubo iti daytoy a bulan.

Dagiti Kapanunotan para iti Panangisuro kadagiti Ubbing

Doktrina ken Katulagan 64:7–10

Kayat ni Jesucristo a pakawanek ti tunggal maysa.

Palagip: Bayat ti panangisuroyo kadagiti annakyo maipapan iti bilin ti Apo a “pakawanen ti amin,” mabalin a kayatyo nga ipalawag a ti panangpakawan dina kayat a sawen ti panangipalubos kadagiti tao a mangdangran kadatayo. Paregtaenyo ida a mangibaga iti mapagtalkan a nataengan no adda maysa a tao a mangdangran kadakuada wenno mangsagid kadakuada iti di maitutop.

• Kalpasan ti panangbasayo iti Doktrina ken Katulagan 64:10 a kadua dagiti annakyo, pagsaritaanyo no ania ti kayat a sawen ti mangpakawan iti maysa a tao. Mabalinyo nga ibinglay ti sumagmamano a simple a pagarigan. Nalabit a mabalinda ti mangyakem kadagitoy a pagarigan tapno masanayda a mamakawan.

• Mabalin a kiddawenyo kadagiti annakyo nga iplanoda no kasano nga isuroda iti maysa a tao—kas iti ub-ubing a kabsat—maipapan iti panangpakawan kadagiti sabali. Tulongan ida a mangsapul kadagiti ragup ti balikas iti Doktrina ken Katulagan 64:7–10 a mabalin nga usarenda no mangisuroda.

• Agkansion iti maysa a kanta maipapan iti pammakawan, kas iti “Help Me, Dear Father” (Children’s Songbook, 99). Ania ti isuro kadatayo daytoy a kanta maipapan iti panangpakawan kadagiti dadduma?

Doktrina ken Katulagan 64:33

Nabangon ti “naindaklan nga aramid” ti Dios iti “babassit a banag.”

• Mabalinyo nga ipakita kadagiti annakyo ti sumagmamano a banag a naaramid ti adu a babassit a paset, kas iti puzzle wenno maysa nga alpombra. Kalpasanna, mabalinda ti aggigiddan a mangbasa iti Doktrina ken Katulagan 64:33. Ania ti “naindaklan nga aramid” ti Dios? Ania dagiti “babassit a banag” a maaramidtayo a makatulongto?

Doktrina ken Katulagan 64:34

Masurotko ni Jesus iti pusok ken panunotko.

• Bayat ti panangibasayo kadagiti annakyo manipud iti Doctrine and Covenants 64:34, mabalinyo nga itudo ti puso ken uloyo bayat ti panangbasayo iti “puso” ken “panunot,” ken awisenyo dagiti ubbing a mangaramid iti dayta kadakayo. Kasano a makaipaaytayo iti puspuso (tarigagay) ken panunottayo (isip) iti Mangisalakan?

Yunay-unay ti pagwadan ni Jesucristo. Ibilangyo no kasano a mayunay-unayyo ti pagwadan ti Mangisalakan no agadal wenno mangisurokayo. Kas pagarigan, no mangisursuro maipapan iti Doktrina ken Katulagan 64:34, mabalinyo a pagsasaritaan kadagiti annakyo maipapan iti no kasano nga inted ti Mangisalakan ti pusona (tarigagay) ken panunotna (isip) iti Amana idiay Langit. (Kitaen iti Panangisuro iti Wagas ti Mangisalakan, 6.)

Doktrina ken Katulagan 66

Ammo ti Apo no asinoak ken ay-ayatennak.

• Tulonganyo dagiti annakyo a makaawat nga adda lima a saludsod ni William E. McLellin para iti Apo. Naawat ni Joseph Smith dagiti sungbat kadagitoy a saludsod uray pay di na ammo no ania dagiti saludsod ni William. Isaritayo kadagiti annakyo maipapan iti maysa a panawen nga impakita kadakayo ti Apo no ania ti kayatna nga aramidenyo, ken pagsaritaan dagiti bendision a naggapu iti panangsurot iti panangiturongna. Kalpasanna mabalinyo ti aggigiddan a mangbasa iti Doktrina ken Katulagan 66:4, 39–40 ken awisenyo dagiti annakyo a mangsapul kadagiti gundaway a makaawat no ania ti kayat ti Apo nga aramidenda.

  

  Detalyo manipud iti Ti Maikadua a Yaay, ni Kevin Keele

Doktrina ken Katulagan 65

Makatulongak a mangisagana ti lubong a mangawat ken ni Jesucristo.

• Bayat ti panangkita dagiti annakyo iti ladawan ti Maikadua a Yaay ti Mangisalakan, kiddawen kadakuada a mangiladawan no ania ti makitada wenno no ania ti ammoda maipapan iti daytoy a pasamak. Mabalinyo pay nga ikkan dagiti annakyo kadagiti balikas ken ragup ti balikas maipapan iti Maikadua a Yaay a sapulen iti Doktrina ken Katulagan 65. Ania ti isuro kadatayo dagitoy a balikas ken ragup ti balikas? Kasano a makapagsaganatayo itan para iti panagsubli ti Mangisalakan?

Para iti ad-adu pay a kapanunotan, kitaen iti isyu ti magasin a Friend iti daytoy a bulan.

Napakawanen, ni Greg Olsen