Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
27 Mē–2 Sune. Siosefa Sāmita—Mātiu 1; Mātiu 25; Maʻake 12–13; Luke 21: ‘Haʻu ʻa e Foha ʻo e Tangatá’


“27 Mē–2 Sune. Siosefa Sāmita—Mātiu 1; Mātiu 25; Maʻake 12–13; Luke 21: ‘Haʻu ʻa e Foha ʻo e Tangatá’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Foʻou 2019 (2019)

“27 Mē–2 Sune. Siosefa Sāmita—Mātiu 1; Mātiu 25; Maʻake 12–13; Luke 21,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2019

ʻĪmisi
Hāʻele ʻAngaua Maí

Ko e Hāʻele ʻAngaua Maí, tā ʻe Harry Anderson

27 Mē–2 Sune.

Siosefa Sāmita—Mātiu 1; Mātiu 25; Maʻake 12–13; Luke 21

“Haʻu ʻa e Foha ʻo e Tangatá”

ʻI hoʻo lau ʻa e Siosefa Sāmita—Mātiu 1; Mātiu 25; Maʻake 12–13; mo e Luke 21, te ke lava ʻo fehuʻi, “Ko e hā ʻa e ngaahi pōpoaki ʻoku ʻomi ʻe he ngaahi vahe ko ʻení kiate aú? ki hoku fāmilí? ki hoku fatongiá?”

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻOku pau pē naʻe fakaʻohovale ki he kau ākonga ʻa Sīsuú ʻa ʻEne kikité: ʻe fakaʻauha ʻaupito ʻa e temipale maʻongoʻonga ʻo Selusalemá, mo e senitā fakalaumālie mo fakafonua ʻa e kakai Siú ʻo aʻu ki he “ʻikai ke toe ʻi heni … ha maka kuo fokotuʻu ki ha maka.” Naʻe vivili ʻa e kau ākongá ke nau ʻilo lahi ange. Naʻa nau ʻeke ange, “ʻE hoko ʻa fē ʻa e ngaahi meʻa ni?” “Pea ko e hā ʻa e fakaʻilonga ʻo hoʻo hāʻele maí?” (Siosefa Sāmita—Mātiu 1:2–4). Naʻe fakahā ʻe he tali ʻa e Fakamoʻuí ko e fakaʻauha lahi ʻe hoko mai ki Selusalemá—ko ha kikite ne fakahoko ʻi he AD 70—ʻe siʻisiʻi ia fakafehoanaki ki he ngaahi fakaʻilonga ʻo ʻEne hāʻele mai ʻi he ngaahi ʻaho fakaʻosí. ʻE fakataimi pē ʻa e ngaahi meʻa ʻoku hā ngali fakamakatuʻu ange ʻi he temipale ʻi Selusalemá—ʻa e laʻaá, māhiná, fetuʻú, ngaahi puleʻangá, mo e tahí. ʻE aʻu ʻo “ngalulululu ʻa e ngaahi mālohi ʻo e langí” (Siosefa Sāmita—Mātiu 1:33). Kapau te tau tokanga fakalaumālie, ʻe lava ke akoʻi mai ʻe he veuveuki ko ʻení ke tau falala ki ha meʻa ʻoku tuʻuloa moʻoní. Hangē ko ia naʻe talaʻofa mai ʻe Sīsuú, “ʻE mole atu ʻa e langí mo e māmaní; ka ʻe ʻikai mole atu ʻa ʻeku ngaahi leá. … Pea ko ia ia te ne meʻa mahuʻinga ʻaki ʻa ʻeku leá, ʻe ʻikai ke kākaaʻi ia” (Siosefa Sāmita—Mātiu 1:35, 37).

ʻĪmisi
personal study icon

Ngaahi Fakakaukau ki hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

Siosefa Sāmita—Mātiu

Ko e hā ʻa e Siosefa Sāmita—Mātiu?

Ko e Siosefa Sāmita—Mātiu ʻi he Mataʻitofe Mahuʻingá, ko ha konga ia ʻo e Liliu ʻa Siosefa Sāmita ki he Tohi Tapú. ʻOku ʻi ai e ngaahi liliu ki he veesi fakaʻosi ʻo e Mātiu 23 mo e kotoa ʻo e Mātiu 24 (vakai, Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Liliu ʻa Siosefa Sāmitá”). ʻOku toe fakafoki mai ʻe he ngaahi liliu fakalaumālie ʻa Siosefa Sāmitá ʻa e ngaahi moʻoni mahuʻinga ko ia naʻe molé. ʻOku lave ʻa e veesi 12–21 ʻo e Siosefa Sāmita—Mātiu ki hono fakaʻauha ʻo Selusalema ʻi he kuonga muʻá; ʻoku ʻi he veesi 21–55 ha ngaahi kikite fekauʻaki mo e kuonga fakaʻosí.

Siosefa Sāmita—Mātiu 1:21–37; Maʻake 13:21–37; Luke 21:25–38

ʻE ala tokoni e ngaahi kikite fekauʻaki mo e Hāʻele ʻAngaua Mai ʻa e Fakamoʻuí ke u hanganaki atu ki he kahaʻú ʻi he tui.

ʻE lava ke fakatupu loto-hohaʻa ʻa e laukonga kau ki he ngaahi meʻa ʻe hoko ʻi he Hāʻele ʻAngaua Mai ʻa Sīsū Kalaisí. Ka ʻi he taimi naʻe kikiteʻi ʻe Sīsū ʻa e ngaahi meʻa ko ʻení, naʻá Ne folofola ange ki Heʻene kau ākongá ke “ʻoua naʻa mou puputuʻu” (Siosefa Sāmita—Mātiu 1:23). ʻE founga fēfē ha “ʻoua [naʻa mou] puputuʻu” ʻi hoʻo fanongo ki he ngaahi mofuiké, taú, kākaá, mo e hongé? Fakakaukau ki he fehuʻi ko ʻení ʻi hoʻo lau ʻa e ngaahi veesi ko ʻení. Fakaʻilongaʻi pe hiki ha faʻahinga faleʻi te ke maʻu.

Vakai foki, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 29:14–21; 38:30; 45:16–52; 88:86–94.

Siosefa Sāmita—Mātiu 1:26–27, 38–55; Mātiu 25:1–13; Luke 21:29–36

Kuo pau maʻu pē ke u mateuteu ki he Hāʻele ʻAngaua Mai ʻa e Fakamoʻuí.

Kuo teʻeki fakahā ʻe he ʻOtuá “ʻa e ʻaho pe ʻa e feituʻu laʻā ʻe haʻu ai ʻa e Foha ʻo e tangatá” (Mātiu 25:13). Ka ʻoku ʻikai ko Hono finangaló ke hoko mai ʻa e ʻaho ko iá ʻoku “taʻomia” ʻiate kitautolu (Luke 21:34), ko ia kuó Ne faleʻi mai ai ʻa e founga ke tau mateuteu aí.

ʻI hoʻo lau ʻa e ngaahi veesi ko ʻení, fakaʻilongaʻi ʻa e ngaahi talanoa fakatātaá mo e ngaahi fakafehoanaki kehe naʻe fakaʻaongaʻi ʻe he Fakamoʻuí ke Ne akoʻi mai ke tau mateuteu maʻu pē ki Heʻene Hāʻele ʻAngaua Maí. Ko e hā ha meʻa ʻokú ke ako mei ai? Ko e hā ʻa e meʻa ʻoku ueʻi fakalaumālie koe ke ke faí?

Mātiu 25:14–30

ʻOku ʻamanaki mai e Tamai Hēvaní ke u ngāue fakapotopoto ʻaki ʻEne ngaahi meʻafoakí.

ʻI he kuonga ʻo e Fakamoʻuí, naʻe ʻuhinga ʻa e “talēnití” ki he paʻanga. Ka ʻe lava ke akoʻi mai ʻe he talanoa fakatātā ʻa e ʻEikí ki he ngaahi talēnití ʻa e founga ʻokú Ne finangalo ke tau fakaʻaongaʻi ha taha ʻo e ngaahi tāpuaki kuó Ne foaki maʻatautolú. ʻOku ʻamanaki mai e ʻEikí ke tau fakatupulaki ʻa e meʻa kuó Ne foaki mai maʻatautolú. ʻI hoʻo lau e talanoa fakatātā ko ʻení, faʻu ha lisi ʻo e ngaahi tāpuaki mo e faingamālie kuo fakakoloa ʻaki koe ʻe he Tamai Hēvaní. Ko e hā ʻokú Ne ʻamanaki te ke fakaʻaongaʻi ki ai e ngaahi tāpuaki ko ʻení? ʻE founga fēfē haʻo ngāue fakapotopoto ʻaki ʻa e ngaahi meʻafoaki ko ʻení? Kuo fakalahi fēfē ho ngaahi talēnití ʻi hoʻo ngāue maʻá e ʻEikí?

Mātiu 25:31–46

ʻI heʻeku tauhi ʻa e niʻihi kehé, ʻoku ou tauhi ai ki he ʻOtuá.

Kapau kuó ke fifili ha taimi pe ʻe founga fēfē nai hano fakamaauʻi ʻe he ʻEikí hoʻo moʻuí, lau ʻa e talanoa fakatātā ki he fanga sipí mo e fanga kosí. Ko e hā ʻa e meʻa ʻe mahuʻinga taha ʻi he taimi te ke tuʻu ai ʻi he ʻao ʻo Kalaisí?

Vakai foki, Mōsaia 2:17.

Maʻake 12:18–27

ʻE kei hoko atu pē nai ʻa e malí hili e Toetuʻú?

ʻOku tau ʻilo mei he fakahā ʻi onopōní ko e folofola ʻa Sīsū, “ʻO ka naú ka tuʻu hake mei he pekiá, ʻoku ʻikai te nau mali, pe foaki ke malí,” ʻoku ʻuhinga ia ki he niʻihi ʻoku ʻikai ke nau kau ki he fuakava ʻo e mali fakasilesitialé (vakai, T&F 132:15–16). Ko e mali fakasilesitialé, ʻa ia ʻoku “mali ha tangata mo ha uaifi … ʻi he fuakava foʻou mo taʻengatá,” ʻe tolonga ia ki he “kotoa ʻo e nofo taʻengatá” ʻo kapau ʻe tauhi moʻoni ʻa e husepānití mo e uaifí ki heʻena ngaahi fuakavá (T&F 132:19).

ʻĪmisi
family study icon

Ngaahi Fakakaukau ki he Ako Fakafāmili e Folofolá mo e Efiafi Fakafāmili ʻi ʻApí

ʻI hoʻo lau mo ho fāmilí e folofolá, ʻe lava ke tokoniʻi koe ʻe he Laumālié ke ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ke fakamamafaʻi mo aleaʻí kae lava ke feau e ngaahi fie maʻu ho fāmilí. Ko ha ngaahi fokotuʻu fakakaukau ʻeni:

Siosefa Sāmita—Mātiu

Ke tokoni ki ho fāmilí ke nau vakaiʻi ʻa e vahe ko ʻení, fakaafeʻi ke nau fekumi ki he ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí ki he founga ke tau mateuteu ai ki Heʻene Hāʻele ʻAngaua Maí (hangē ko ʻení, vakai, veesi 22–23, 29–30, 37, 46–48). Ko e hā ʻe lava ke mou fai fakafāmili ke muimui ai ki he akonaki ko ʻení?

Siosefa Sāmita—Mātiu 1:22, 37

ʻOku ʻuhinga ki he hā ke mahuʻingaʻia ʻi he folofola ʻa e ʻOtuá? ʻE founga fēfē haʻatau fakahoko fakafāmili ʻeni? ʻE tokoni fēfē ia ke tau fakaʻehiʻehi ai mei hano kākaaʻi kitautolu?

Mātiu 25:1–13

Te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e fakatātā ʻo e kau tāupoʻou ʻe toko hongofulú ʻoku fakakau atu ʻi he lēsoni ko ʻení ke mou aleaʻi ai ʻa e Mātiu 25:1–13. Ko e hā ha ngaahi fakaikiiki ʻoku mamata ki ai e kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻoku fakamatalaʻi atu ʻi he ngaahi veesi ko ʻení?

ʻE fiefia nai e kau mēmipa ʻo e fāmilí ke nau fekumi holo ʻi he lotofalé ki ha ngaahi laipepa fufū ʻoku hangē ha tulutā ʻo ha loló? Te ke lava ʻo fakapipiki ʻa e ngaahi tulutā pepá ki ha meʻa ʻokú ne fakafofongaʻi ʻa e ngaahi meʻa ʻe lava ke fai ʻe he kau mēmipa ʻo e fāmilí ke fakamālohia ai ʻenau fakamoʻoní mo mateuteu ki he Hāʻele ʻAngauá, hangē ko e folofolá, vala lotú, pe ha fakatātā ʻo e temipalé.

Maʻake 12:38–44; Luke 21:1–4

Ko e hā ʻe lava ke ako ʻe he kau mēmipa ho fāmilí mei he tā sīpinga ʻa e uitoú? Ko e hā naʻe akoʻi ʻe he Fakamoʻuí ki Heʻene kau ākongá kau ki he foakí? Fakaʻaliʻali ha laʻi foaki vahehongofulu, pea aleaʻi ʻa e ngaahi foaki ʻoku fai homou fāmilí ki he ʻEikí mo e founga ʻe ala tokoni ai e ngaahi foaki ko ʻení ki hono langa hake ʻa e puleʻanga ʻo e ʻOtuá. ʻOku ʻi ai nai ha ngaahi foaki ʻoku fai ho fāmilí ʻoku ʻikai lava ke lekooti ia ʻi ha laʻi foaki vahehongofulu?

ʻĪmisi
Widow’s Mite

Paʻanga ʻa e Fefine Uitoú, tā ʻe Sandra Rast

Ki ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono ako’i ‘o e fānaú, vakai ki he lesoni ʻo e uike ko ‘eni ʻi he Haʻu, ‘o Muimui ʻIate Au— Ki he Palaimeli.

Fakatupulaki e Ako Fakatāutahá

Teuteu ho ʻātakaí. “ʻE lava ke tokoni lahi hotau ʻātakaí ki heʻetau malava ke ako mo ongoʻi e moʻoní” (Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí 15). Feinga ke kumi ha feituʻu ke ako ai e folofolá ʻa ia ʻe lava ke ne fakaafeʻi ʻa e ivi tākiekina ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní. ʻE ala tokoni foki ʻa e ngaahi hiva mo e fakatātā ʻoku langaki moʻuí ke ne fakaafeʻi ʻa e Laumālié.

ʻĪmisi
Ten Virgins

Ne Poto Honau Toko Nima, tā ʻe Walter Rane

Paaki