5–11 ni Okosita

Roma 1–6

“Ni sai Koya Oqo na Kaukauwa ni Kalou ki na Veivakabulai”

Na volai ni veivakauqeti ena vukei iko ni nanuma na ka e vakavulica tiko vei iko na Yalo. Vakasamataka talega na veika o vakila me baleta na veivakauqeti e yaco vei iko.

Vola na Veika o Uqeti Kina

Ena gauna e vola kina o Paula na nona iVola vei ira na lewe ni Lotu mai Roma, ka ra a ilawalawa veicurumaki tu ni Jiu kei na Matanitu Tani, na Lotu i Jisu Karisito a sa tubu sara ka sivia na ilawalawa lailai era vakabauta mai Kalili. E rauta ni oti e 20 na yabaki ni oti na Vakaturi cake mai na mate na iVakabula, era sa tu nai vavakoso lotu Va-Karisito voleka ni veivanua kece era lako yani kina na iApositolo—oka kina o Roma, nai tikotiko liu ni dua na matanitu qaqa. Ia e dina ga ni volai vei ira na Yalosavasava e Roma, e tukutuku raraba na nona itukutuku, ka oka kina o keda taucoko nikua: “Nai tukutuku vinaka i Karisito … sai koya oqo na kaukauwa ni Kalou me vakabulai kina ko ira yadua era sa vakabauta” (Roma 1:16, vakaikuritaki).

Vakasama eso ni Vuli iVolanikalou Yadua

Roma–Filimoni

Na cava soti na ivola ka ra sa tuvai tu vakacava?

Na ivola eso oqo era vola o ira na liuliu ni Lotu vei ira na Yalosavasava ena veiyasai vuravura. E vola e vuqa nai vola ena Veiyalayalati Vou na iApositolo o Paula—tekivu mai na Roma ka laki tini ena Filimoni. Era tuvai na nona ivola ena kedra balavu. E dina ga ni matai ni vola ena Veiyalayalati Vou na Roma, e a qai volai tu ni sa voleka ni cava na ilakolako vakaulotu nei Paula. Me baleta tale eso na itukutuku ni ivola, raica na Bible Dictionary, “Pauline Epistles.”

Roma 1–6

Ena gauna au vakaraitaka kina noqu vakabauta na iVakabula ena muri ni Nona ivunau, au sa vakadonui ena Nona loloma soliwale.

Na ivakamacala eso oqo ena rawa ni vukei iko mo kila vinaka cake na iVola vei ira na kai Roma:

Na lawa:Ni vola o Paula baleta “na lawa,” e a vakaibalebaletaka tiko o koya na lawa i Mosese. Me vakatauvatani, na vosa na “cakacaka” ena volavola nei Paula e dau vakatokai ki na veicakacaka vakalotu ni lawa i Mosese. E vakatauvatana o Paula na lawa ki na “lawa ni vakabauta” (raica na Roma 3:27–31), se na ivunau i Jisu Karisito, o koya sa ivurevure dina ni veivakabulai.

Na cili, sega ni cili:Ena gauna makawa, na kena vakayacori na cili e ivakatakilakila ni veiyalayalati ni Kalou kei Eparama. E vakayagataka o Paula na “cili” me tukuni ira na Jiu (o ira na tamata ni veiyalayalati) kei na “sega ni cili” me tukuni ira na kai Matanitu tani (o ira era sega ni oka ena veiyalayalati va-Eparama). Na cili e sa sega ni gadrevi me ivakatakilakila ni veiyalayalati ni Kalou kei ira na Nona tamata (raica na Cakacaka 15:23–29).

Veivakadodonutaki, vakadodonutaka, vakadonui.Na veivosa oqo e vakayagataki ena bokoci, se vosoti, ni valavala ca. Ena gauna eda sa vakadonui kina, eda sa vosoti, vakatokai meda tawacala, ka vagalalataki mai na itotogi tawamudu ni noda ivalavala ca. Me vaka e vakamacalataka o Paula, oqo sa rawa ena vukui Jisu Karisito (raica na iDusidusi ni Volanikalou, “Vakadeitaka, Vakadei,” scriptures.lds.org; raica talega na D. Todd Christofferson, “Vakadeitaki Vakatabui,” Ensign, June 2001, 18–25). Ena Roma, na vosa me vaka na yalosavasava kei na bula yalosavasava e rawa ni tukuni ni tautauvata kei na vosa me vaka na dodonu kei na vakadonui.

Loloma Soli Wale:Na loloma soli wale sai koya na “veivuke vakalou … se veivaqaqacotaki, e soli mai ena loloma veivueti cecekia kei na loloma i Jisu Karisito.” Mai na loloma soliwale, ena tucake tale na tamata taucoko ka rawata na bula tawamate rawa. Me kena ikuri, “Na loloma soliwale sai koya na kaukauwa ka rawa kina vua na tagane kei na yalewa me rawata na bula tawamudu kei na bula vakacerecerei ni sa oti na vakayagataki ni nodra sasaga vinaka duadua.” Eda sega ni rawata na loloma soli wale ena neimami sasaga; Ia, ni sa ikoya na loloma sa solia vei keda na “igu kei na veivuke mera cakava na cakacaka vinaka ni [da] sega beka ni rawa me ra taura” (Bible Dictionary, “Loloma Vakalou”; raica talega Dieter F. Uchtdorf, “Na isolisoli ni loloma,” Ensign se Liaona, Me 2015, 107; 2 Nephi 25:23).

Roma 2:17–29

Na noqu ivalavala e tautuba sa dodonu me vakaraitaka ka vakalevutaka na saumaki e loma.

E vakaraitaka nai vakavuvuli i Paula ni so na Jiu lotu va-Karisito e Roma era vakabauta ni talairawarawa ki na veiqaravi vakalotu ni lawa i Mosese e kauta mai na veivakabulai. Ena rawa ni vaka e dua na leqa ka sega ni veiganiti ena gauna oqo baleta beka ni da sa sega ni vakamuria na lawa i Mosese. Ia ni o wilika na ivola i Paula, vakabibi na Roma 2:17–29, vakasamataka mada na nomu sasaga vakataki iko mo bulataka na kosipeli. E sa vakavuna tiko na veika o vakayacora tiko, me vaka na vakaivotavota ena sakaramede se vakaitavi e valetabu, mo veisau vakatitobu ka vaqaqacotaka na nomu vakabauti Karisito? (raica talega Alama 25:15–16). O rawa vakacava ni vakadeitaka ni sa veimuataki ki na dua na veisau ni yalo na nomu cakacaka e tautuba?

Raica talega na Dallin H. Oaks, “The Challenge to Become,” Ensign, Nove. 2000, 32–34.

Roma 3:10–31; 5

Ena vuku i Jisu Karisito, sa rawa niu vosoti mai na noqu ivalavala ca.

Era na rairai yalolailai eso na tamata ena vosa doudou nei Paula ni “sa sega e dua sai valavala dodonu, sa sega sara e dua” (Roma 3:10). Ia e tiko talega ena Roma eso na itukutuku ni vakanuinui. Vakasaqarai ira ena wase 3 kei na 5, ka vakasamataka na cava e ikalawa bibi kina “ni sa valavala ca ko ira kecega na tamata, ka sa sega ni yacova na ka e vakarokorokotaki kina na Kalou” (Roma 3:23) ena noda vulica meda “reki talega ni da sa nuitaki” Jisu Karisito (Roma 5:2).

Roma 6

Na kosipeli i Jisu Karisito e sureti au meu “valavala vaka talega kina ena bula vou.”

Sa vakatavulica o Paula ni sa dodonu me veisautaka na ivakarau eda bulataka na kosipeli. Na itukutuku cava ena Roma 6 o na vakayagataka mo vukea e dua me kila vinaka na kena sa vukei iko na kosipeli mo “valavala vaka talega kina ena bula vou”? (tikina 4). Na cava soti o sa sotava o na wasea?

Eso na Vakasama me baleta na Vuli iVolanikalou Vakavuvale kei na Lotu Vakavuvale ena Moniti

Ni o wilika na ivolanikalou kei na nomu vuvale, ena rawa ni vukei iko na Yalo mo kila na ivakavuvuli cava mo vakabibitaka ka veivosakitaka me rawa ni sotavi kina na gagadre ni nomu vuvale. Oqo eso na vakatutu:

Roma 1:16–17

Ena rawa vakacava ni da vakaraitaka noda “sa sega ni maduataka na itukutuku vinaka kei Karisito”?

Roma 3:23–28

E so na tamata era tukuna ni baleta eda “sa vakabulai duadua ga ena loloma soliwale [ni Kalou]” (iVakadewa i Josefa Simici, Roma 3:24 [ena Roma 3:24, ivakamacala e ra a]), sa sega kina ni gadrevi mo ciqoma na loloma soliwale. E dina ga ni sega ni veiganiti kaya rawa na veika eda vakayacora me “rawati” kina na loloma soliwale ni Kalou, e sa kerei keda na Kalou meda vakayacora eso na ka me da ciqoma kina. Na cava eda rawa ni cakava meda ciqoma na loloma soliwale?

Roma 5:3–5

Na dredre cava so eda sa sotava? E sa vukei keda vakacava na veivakatovolei oqo meda rawa ni tauyavutaka na dauvosota vakadede, kilai na veika e sa sotavi, kei na inuinui?

Roma 6:3–6

Na cava e kaya o Paula ena veitikina oqo me baleta na ivakatakilakila ni papitaiso? Ena rawa beka ni tuvatuvakataka nomu vuvale me tiko ena dua na papitaiso sa roro voleka tiko mai. Se rawa ni wasea e dua ena nomu vuvale eso na itaba se eso na ka e nanuma mai na gauna ni nona papitaiso. E vukei keda vakacava na vakayacori kei na maroroi ni noda veiyalayalati ni papitaiso meda “ivalavala vaka talega ena bula vou”?

Sa vakatakilakilataka na papitaiso na ivakatekivu ni dua na bula vou vaka tisaipeli i Karisito.

Me ikuri ni tukutuku ni vakavulici ni gone, raica na idusidusi ni macawa oqo ena Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleta na Lalai.

Vakavinakataki ni Vuli Yadudua

Taroga na taro eso ni o vuli tiko. Ni o vulica tiko na ivolanikalou, ena votu mai ki na vakasama na taro eso. Vakasamataka vakatitobu na veitaro oqo ka vakasaqara na kena isau. Me ivakaraitaki, ena Roma 1–6 e rawa ni o vakasaqara kina na isaunitaro oqo “Na cava na loloma soliwale?”

Kakua Ni Rere, mai vei Greg K. Olsen